การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน

บทความนี้อ้างอิงคริสต์ศักราช/คริสต์ทศวรรษ/คริสต์ศตวรรษ ซึ่งเป็นสาระสำคัญของเนื้อหา

การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน^[1] (อังกฤษ: Descent from the Cross/Deposition from the Cross หรือ Deposition; กรีก: Αποκαθελωσις, “Apokathelosis”) เป็นฉากที่สร้างในศิลปะเช่นจิตรกรรม หรือ ประติมากรรม เนื้อความมาจากพระวรสารนักบุญจอห์นซึ่งบรรยายการอัญเชิญพระศพพระเยซูลงจากกางเขนหลังจากที่มีการตรึงพระเยซูที่กางเขนแล้ว โดยโยเซฟแห่งอาริมาเธียและนิโคเดมัส (Nicodemus) (ยอห์น 19:38-42 เก็บถาวร 2008-04-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน)

ที่มาของงานศิลปะ แก้

หัวข้อนี้เริ่มเป็นที่นิยมสร้างกันในศิลปะแบบไบแซนไทน์เมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 9 และทางยุโรปตะวันตกใน คริสต์ศตวรรษที่ 10 การนำร่างพระเยซูลงจากกางเขนเป็นฉากที่ 13 ในชุดทางสู่กางเขน

คนอื่น ๆ ที่ร่วมในการอัญเชิญพระศพลงจากกางเขนตามที่กล่าวถึงในพระวรสารก็ได้แก่นักบุญยอห์นอัครทูต บางครั้งก็เป็นภาพประคองพระแม่มารีย์ผู้กำลังเป็นลม เช่นในงานของโรเจียร์ แวน เดอ เวย์เด็น (Van der Weyden) และมารีย์ชาวมักดาลา นอกจากนั้นพระวรสารก็ยังกล่าวถึงผู้หญิงคนอื่น ๆ อีกหลายคนที่มาดูเหตุการณ์ตรึงกางเขน รวมทั้งผู้หญิงสามคนที่เรียกว่า มารีย์ทั้งสาม (Three Marys) ซึ่งคือมารีย์ สะโลเม ที่กล่าวในพระวรสารนักบุญมาระโก (มาระโก 15:40 เก็บถาวร 2008-04-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน), แมรี--มารีย์มารดาของพระเยซูและมารีย์ชาวมักดาลาผู้เป็นพยานในการนำร่างพระเยซูไปฝัง (มาระโก 15:47 เก็บถาวร 2008-04-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน) ศิลปินมักจะรวมสตรีที่กล่าวถึงนี้และบุรุษที่มิได้กล่าวนามในภาพเขียนหรือประติมากรรมด้วย^[2]

การวิวัฒนาการของภาพ แก้

ฉากการอัญเชิญพระศพลงจากกางเขนในยุคกลางจะเป็นฉากในชุดชีวิตของพระเยซู -- พระทรมานของพระเยซู (Passion of Jesus) ซึ่งเป็นฉากระหว่างพระเยซูถูกตรึงกางเขนและ พระเยซูถูกบรรจุ (Entombment of Christ) องค์ประกอบของการวางรูปจะมีด้วยกันหลายแบบตั้งแต่เมื่อเริ่มมีความนิยมทำกัน รูปเคารพอื่น ๆ ที่ใกล้เคืยงกับหัวข้อ “การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน” ก็ได้แก่ภาพปีเอตาหรือ “ความโศกเศร้า” (Lamentation) ซึ่งจะเป็นพระแม่มารีย์ประคองพระศพพระเยซู ปีเอตะอาจจะเป็นงานที่ใช้แทรกระหว่างงานที่กล่าวนี้โดยเฉพาะงานประติมากรรม หรือภาพการ “แบกร่างพระเยซู” ที่เป็นภาพแสดงให้เห็นการนำร่างพระเยซูไปยังที่ฝัง และ “การเจิมพระเยซู” ที่แสดงให้เห็นร่างพระเยซูนอนราบบนที่ไว้ศพหรือแท่นหิน รูปหลังนี้มีความสำคัญในศิลปะของคริสตจักร ออร์ทอดอกซ์จะเป็นภาพที่ทำบนผ้าปักอย่างงดงามที่เรียกว่า “Epitaphios” ซี่งจะใช้ในพิธีวันศุกร์ศักดิ์สิทธิ์ก่อนเทศกาลอีสเตอร์

เมื่อมาถึงยุคฟื้นฟูศิลปวิทยาหัวเรื่องนี้ก็เป็นที่นิยมในการทำเป็นฉากประดับแท่นบูชาหลังแท่นบูชาเอก เพราะลักษณะองค์ประกอบของภาพจากแนวดิ่งและแนวขวางของกางเขนเป็นลักษณะที่ทำจัดทำให้สวยงามค่อนข้างยาก ฉากการนำร่างพระเยซูลงจากกางเขนของรอสโซ ฟิโอเร็นทิโนจิตรกรแมนเนอริสต์ถือกันว่าเป็นงานชิ้นสำคัญที่สุดของรอสโซ และฉากแท่นบูชาโดยจาโกโป ปอนตอร์โม [1] (Jacopo Pontormo) ก็เป็นงานชิ้นเอกอีกชิ้นหนึ่งเช่นกัน ทั้งปีเตอร์ พอล รูเบนส์ และ แรมบรังด์ ก็เขียนภาพนี้หลายครั้ง

อ้างอิง แก้

↑ พระคริสตธรรมคัมภีร์ ภาคพันธสัญญาใหม่ ฉบับ 1971 (ฉบับเรียงพิมพ์ 1998), ยอห์น 19:40.
เขาอัญเชิญพระศพพระเยซูลงมา เอาผ้าป่านกับเครื่องหอมพันพระศพนั้น ตามธรรมเนียมฝังศพของพวกยิว
↑ G Schiller, Iconography of Christian Art, Vol. II,1972 (English trans from German), Lund Humphries, London, p.164, ISBN 853313245 (การสร้างรูปเคารพของศิลปะคริสต์ศาสนา, เล่ม 2 โดย จี ชิลเลอร์)

ข้อมูลเพิ่มเติม แก้

ศิลปะแบบต่าง ๆ และสมัยต่าง ๆ แก้

“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(ค.ศ. 1178)
โดยเบเนเด็ทโต อันเตลามี (Benedetto Antelami) ภาพแกะนูนมหาวิหารพาร์มา, อิตาลี
ภาพแกะนูนจากหินทราย (คริสต์ศตวรรษที่ 12) ป่าทิวโทเบอร์เกอร์ (Teutoburger Wald), เยอรมนี
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน” ใน หนังสือวิจิตร (ราว ค.ศ. 1410) โดยพี่น้องลิมเบิร์ก (Limbourg brothers) วังชองทิอี (Château de Chantilly), ฝรั่งเศส
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน (ฟราอันเจลีโก) ” (ค.ศ. 1437-ค.ศ. 1440) โดยฟราอันเจลีโก
พิพิธภัณฑ์ซันมาร์โก, ฟลอเรนซ์, อิตาลี
บานพับภาพ
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
ที่ Church of Our Lady,
บรูจส์, เบลเยียม
หนังสือสวดมนต์
“'Obsecro te'”
(ค.ศ. 1470s), จากหนังสือประจำชั่วโมงแห่งอองเจส์ (Book of Hours), มหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด, อังกฤษ
”การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(ค.ศ. 1495) จากโบสถ์เซนต์จอห์นที่ เพลพลิน , โปแลนด์
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(ค.ศ. 1528)
โดย จาโกโป ปอนตอร์โม,
ฟลอเรนซ์, อิตาลี
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน” (ค.ศ. 1604)
โดยการาวัจโจ,
หอสมุดวาติกัน, โรม, อิตาลี
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(ราวค.ศ. 1612)
โดย ปีเตอร์ พอล
รูเบนส์, มหาวิหารอันเวิร์พ, เบลเยียม
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(ค.ศ. 1633)
โดย แรมบรังด์, มิวนิก,
เยอรมนี
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(คริสต์ศตวรรษที่ 18th)
รูปปั้นดินที่ภูเขาศักดิ์สิทธิ์ใกล้
ตูริน, อิตาลี
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(ราวค.ศ. 1789)
โดย ฌอง แบ็พทิสต์ เร็กโนท์
(Jean-Baptiste Regnault), มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด, สหรัฐอเมริกา
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
หินแกะทาสีที่วัดซานตาเทอเรสซินฮา, บราซิล
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขนและอัครทูตสิบสององค์” ที่อารามกลูว์นี (Cluny Abbey)
หมึกบนผ้า, ปารีส, ฝรั่งเศส
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(c. 1883) โดยอันโตนิโอ ซิเซรี
“Antimension” (ค.ศ. 1890)
ภาพพิมพ์บนไหม, โรเมเนีย
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(c. 1925) โดยลุดวิก คาร์สเตน
(Ludvig Karsten)
ภาพเขียนสีน้ำมัน
“การอัญเชิญพระศพลงจากกางเขน”
(c. 1990) โดย Jacek Andrzej Rossakiewicz

[1] พระคริสตธรรมคัมภีร์ ภาคพันธสัญญาใหม่ ฉบับ 1971 (ฉบับเรียงพิมพ์ 1998), ยอห์น 19:40.
เขาอัญเชิญพระศพพระเยซูลงมา เอาผ้าป่านกับเครื่องหอมพันพระศพนั้น ตามธรรมเนียมฝังศพของพวกยิว

[2] G Schiller, Iconography of Christian Art, Vol. II,1972 (English trans from German), Lund Humphries, London, p.164, ISBN 853313245 (การสร้างรูปเคารพของศิลปะคริสต์ศาสนา, เล่ม 2 โดย จี ชิลเลอร์)

[1]

[2]