มอลลัสกา

(เปลี่ยนทางจาก Mollusc)

มอลลัสกา (ไฟลัม: Mollusca, เสียงอ่าน: /mɒˈlʌskə/) เป็นไฟลัมหนึ่งของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง คือสัตว์ที่มีลำตัวนิ่ม ส่วนใหญ่มีเปลือกแข็งหุ้มอยู่ภายนอก พบทั้งบนบก น้ำจืด น้ำเค็ม น้ำกร่อย ดำรงชีวิตเป็นอิสระ มีต่อมเมือกตามผิวลำตัว ระบบอวัยวะมีความซับซ้อน ลำตัวสั้น ด้านหน้าเป็นส่วนหัว ด้านล้างเป็นแผ่นเท้าสำหรับเคลื่อนที่และว่ายน้ำ ด้านบนมีแมนเทิลที่ทำหน้าที่สร้างเปลือกแข็ง ภายในช่องปากมีแรดูลา ยกเว้นในหอยสองฝา ช่วยในการกินอาหาร มีต่อมน้ำลายและตับช่วยสร้างน้ำย่อย ระบบหมุนเวียนเลือดประกอบด้วยหัวใจอยู่ด้านบนและเส้นเลือดไปตามส่วนต่างๆ ระบบขับถ่ายมีเนฟริเดียม ระบบหายใจประกอบด้วยเหงือกหรือถุงหายใจที่คล้ายปอด ระบบประสาทมีปมประสาทสามคู่และมีเส้นประสาทยึดระหว่างปม มีอวัยวะสำหรับรับภาพ กลิ่นและการทรงตัว ระบบสืบพันธุ์ส่วนใหญ่แยกเพศ มีบางพวกไม่แยกเพศและเปลี่ยนเพศได้ มีการปฏิสนธิทั้งแบบภายในและภายนอก สัตว์ในไฟลัมมอลลัสกาเรียกโดยรวมว่า มอลลัสก์ (mollusc, mollusk)

มอลลัสกา
ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: Cambrian Stage 2–Recent
หมึกหอม (Sepioteuthis lessoniana) จัดอยู่ในชั้นเซฟาโลโปดา
หอยแครง (Anadara granosa) จัดอยู่ในชั้นไบวาลเวีย
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ แก้ไขการจำแนกนี้
โดเมน: ยูแคริโอตา
อาณาจักร: สัตว์
อาณาจักรย่อย: ยูเมทาซัว
เคลด: ParaHoxozoa
เคลด: ไบลาทีเรีย
เคลด: เนโฟรซัว
ไม่ได้จัดลำดับ: โพรโทสโทเมีย
ไม่ได้จัดลำดับ: Spiralia
ไฟลัมใหญ่: Lophotrochozoa
ไฟลัม: มอลลัสกา
Linnaeus, 1758
Classes
ความหลากหลาย[1]
85,000 recognized living species.

ลักษณะรูปร่าง แก้

สัตว์ในกลุ่มนี้มีเนื้อเยื่อสามชั้น triploblasticในระยะ embryo เป็นแบบ protostomes. The principal body cavity is a blood-filled hemocoel. มีช่องว่างลำตัวที่แท้จริงสัตว์ในกลุ่มนี้จะมีชั้นเนื้อเยื่อที่เรียกว่า แมนเทิล ซึ่งในบางชนิดชั้นเนื้อเยื่อนี้จะสามารถสร้างเปลือก ที่เป็นองค์ประกอบของcalcium carbonateมีเท้าใช้ในการเคลื่อนที่ซึ่งมีความแข็งแรงและมีพัฒนาการที่สูง และสามารถใช้ลักษณะของฟัน (radula) ในการแบ่งแยกชนิดได้ด้วย สัตว์ในกลุ่มนี้ไม่มีลักษณะลำตัวที่เป็นข้อปล้อง (segment) การเจริญเติบโตนั้นจะมีการผ่านระยะที่เรียกว่าtrochophore larva 1 - 2 ครั้ง, ซึ่งจะเรียกช่วงหนึ่งว่า veliger larvaซึ่งแสดงให้เห็นความสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับสัตว์ในกลุ่มไส้เดือน (Annelida) ซากฟอสซิลของสัตว์ในกลุ่มนี้พบมาในยุค แคมเบรียน Cambrian โดยฟอสซิลที่เก่าแก่ที่สุดมีชื่อว่า Odontogriphusพบที่ Burgess Shaleโดยเชื่อว่ามีอายุไม่ต่ำว่า 500 ล้านปี

การจัดจำแนก แก้

ลำดับวิวัฒนาการของสัตว์ในไฟลั่ม มอลัสกา

                 Caudofoveata (?)
                 Aplacophora
hypothetical                     Polyplacophora
ancestral                Monoplacophora
mollusk                   หอยฝาเดียว (Gastropoda)
                    หมึก (Cephalopoda)
                     หอยสองฝา (Bivalvia)
                    Scaphopoda

ในการจัดจำแนกในระดับ ไฟลั่มนั้นสามารถแบ่งสัตว์นี้ออกได้ตามลักษณะของชั้นเนื้อ

  1. ระบบประสาท (Nervous System) มีสมอง
  2. ระบบขับถ่าย (Excretory System) ใช้ เนฟริเดียม (nephridium)
  3. ระบบไหลเวียนเลือดเป็นแบบเปิด (Open Circulatory System) ยกเว้นปลาหมึก จะเป็นระบบไหลเวียนเลือดแบบปิด (Close Circulatory System)
  4. ระบบการหายใจ (Respiratory System) ใช้เหงือก หรือ ปอด (ในพวกที่อาศัยบนบก)
  5. ระบบการย่อยอาหาร (Digestive System) เป็นแบบสมบูรณ์

อ้างอิง แก้

  1. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ Chapman 2009
  • Brusca & Brusca (1990). Invertebrates. Sunderland, Mass.: Sinauer Associates.
  • Starr & Taggart (2002). Biology: The Unity and Diversity of Life. Pacific Grove, California: Thomson Learning.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

  • มอลลัสกา ภาควิชาสัตววิทยา มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์