เบอร์โน
เบอร์โน (เช็ก: Brno) หรือ บรึน (เยอรมัน: Brünn) เป็นนครในแคว้นเซาท์มอเรเวีย ประเทศเช็กเกีย ตั้งอยู่ในบริเวณที่แม่น้ำสวิตาวากับแม่น้ำสวรัตกามาบรรจบกัน เบอร์โนมีประชากรประมาณ 380,000 คน ทำให้เป็นเมืองใหญ่ที่สุดอันดับที่ 2 ของประเทศ โดยเป็นรองเพียงปราก เมืองหลวงของประเทศ และเป็นหนึ่งใน 100 เมืองใหญ่สุดในสหภาพยุโรป เขตมหานครเบอร์โนมีประชากรเกือบ 700,000 คน[2]
เบอร์โน | |
|---|---|
 ตามเข็มนาฬิกาจากบน: จัตุรัสเสรีภาพ, สวนลูฌางกี, อิงนิสบรูแน็นซิส, ปราสาทชปิลแบร์ก, ศูนย์นิทรรศการเบอร์โน, วิลลาทูเกินท์ฮัท, อาสนวิหารนักบุญเปโตรและเปาโล | |
 ธง .svg) ตราอาร์ม  Logo | |
  เบอร์โน ที่ตั้งนครเบอร์โนในประเทศเช็กเกีย | |
| พิกัด: 49°11′33″N 16°36′30″E / 49.19250°N 16.60833°E | |
| ประเทศ |  เช็กเกีย |
| แคว้น | เซาท์มอเรเวีย |
| อำเภอ | เบอร์โน-นคร |
| ก่อตั้ง | ประมาณ ค.ศ. 1000[1] |
| การปกครอง | |
| • นายกเทศมนตรี | มาร์แกตา วัญโกวา (พรรคประชาธิปไตยพลเมือง) |
| พื้นที่ | |
| • นครโดยกฎหมาย | 230.18 ตร.กม. (88.87 ตร.ไมล์) |
| • พื้นดิน | 225.71 ตร.กม. (87.15 ตร.ไมล์) |
| • พื้นน้ำ | 4.47 ตร.กม. (1.73 ตร.ไมล์) |
| • รวมปริมณฑล | 3,170 ตร.กม. (1,220 ตร.ไมล์) |
| ความสูง[3] | 237 เมตร (778 ฟุต) |
| ความสูงจุดสูงสุด | 497 เมตร (1,631 ฟุต) |
| ความสูงจุดต่ำสุด | 190 เมตร (620 ฟุต) |
| ประชากร (1 มกราคม ค.ศ. 2024)[4] | |
| • นครโดยกฎหมาย | 400,566 คน |
| • ความหนาแน่น | 1,700 คน/ตร.กม. (4,500 คน/ตร.ไมล์) |
| • รวมปริมณฑล | 696,413[2] คน |
| เขตเวลา | UTC+1 (เวลายุโรปกลาง) |
| • ฤดูร้อน (เวลาออมแสง) | UTC+2 (เวลาออมแสงยุโรปกลาง) |
| รหัสไปรษณีย์ | 600 00 – 650 00 |
| เว็บไซต์ | www |
เบอร์โนเป็นอดีตเมืองหลวงของมอเรเวียและศูนย์กลางทางการเมืองและวัฒนธรรมของแคว้นเซาท์มอเรเวีย นครนี้เป็นที่ศูนย์กลางของฝ่ายตุลาการเช็ก โดยเป็นที่ตั้งของศาลรัฐธรรมนูญ ศาลสูงสุด ศาลปกครองสูงสุด และสำนักงานอัยการสูงสุด และหน่วยงานของรัฐอีกจำนวนหนึ่งซึ่งรวมถึงผู้ตรวจการของรัฐสภา[5] และสำนักงานคุ้มครองการแข่งขัน[6]
ศูนย์นิทรรศการเบอร์โนเป็นหนึ่งในศูนย์นิทรรศการที่ใหญ่ที่สุดในทวีปยุโรป[7] อีกหนึ่งวัฒนธรรมคือการประกวดดอกไม้ไฟนานาชาติอิงนิสบรูแน็นซิส[8] ที่ดึงดูดผู้เข้าชมหมื่นกว่าคน[9]
สถานที่ท่องเที่ยวที่มีผู้เข้าชมมากที่สุดของนครคือป้อมและปราสาทชปิลแบร์ก กับอาสนวิหารนักบุญเปโตรและเปาโลบนเนินแปโตรฟ[ต้องการอ้างอิง] ส่วนปราสาทอีกแห่งใกล้ตัวนครคือปราสาทแวแวฌี ริมอ่างเก็บน้ำเบอร์โน[10][11][12] อนุสาวรีย์สถาปัตยกรรมอีกแห่งของเบอร์โนคือวิลลาทูเกินท์ฮัทที่สร้างตามคติคำนึงประโยชน์ที่ได้รับการบรรจุลงในรายการแหล่งมรดกโลกของยูเนสโกใน ค.ศ. 2001[13]
ศัพทมูลวิทยา
แก้ที่มาของชื่อ เบอร์โน (Brno) ยังคงเป็นที่พิพาท โดยคำนี้อาจมาจากภาษาเช็กเก่าว่า brnie ('เป็นโคลน, เฉอะแฉะ')[14] คำอธิบายอื่น ๆ คือมาจากรูปกริยาสลาฟ brniti ('ตั้งเกราะ', 'เสริมกำลัง') หรือมาจากภาษากลุ่มเคลต์ที่เคยมีผู้พูดในบริเวณนี้ก่อนที่ชาวเจอร์แมนิกและชาวสลาฟจะเข้ามาในภายหลัง ทฤษฎีหลังจะทำให้คำนี้คำร่วมเชื้อสายกับคำในภาษากลุ่มเคลต์ที่แปลว่า 'เนินเขา' เช่นคำในภาษาเวลส์ว่า bryn
ตลอดทั้งประวัติศาสตร์ ผู้ที่อาศัยในเบอร์โนก็เรียกนครนี้เป็นภาษาอื่นด้วย เช่น Brünn ในภาษาเยอรมัน, ברין (Brin) ในภาษายิดดิช และ Bruna ในภาษาละติน
ภูมิประเทศ
แก้ภูมิอากาศ
แก้| ข้อมูลภูมิอากาศของเบอร์โน (ท่าอากาศยานเบอร์โน–ตูฌานี), ปกติ ค.ศ. 1961–2021, สูงสุด ค.ศ. 1939–ปัจจุบัน | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| เดือน | ม.ค. | ก.พ. | มี.ค. | เม.ย. | พ.ค. | มิ.ย. | ก.ค. | ส.ค. | ก.ย. | ต.ค. | พ.ย. | ธ.ค. | ทั้งปี |
| อุณหภูมิสูงสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | 15.8 (60.4) |
17.7 (63.9) |
24.3 (75.7) |
29.5 (85.1) |
31.8 (89.2) |
36.6 (97.9) |
36.4 (97.5) |
37.8 (100) |
32.0 (89.6) |
27.7 (81.9) |
20.1 (68.2) |
14.4 (57.9) |
37.8 (100) |
| อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย °C (°F) | 1.0 (33.8) |
3.7 (38.7) |
8.9 (48) |
15.1 (59.2) |
19.8 (67.6) |
23.3 (73.9) |
25.4 (77.7) |
25.2 (77.4) |
20.3 (68.5) |
14.0 (57.2) |
7.1 (44.8) |
2.2 (36) |
13.83 (56.9) |
| อุณหภูมิเฉลี่ยแต่ละวัน °C (°F) | −1.7 (28.9) |
0.2 (32.4) |
4.3 (39.7) |
9.8 (49.6) |
14.5 (58.1) |
17.9 (64.2) |
19.6 (67.3) |
19.3 (66.7) |
14.8 (58.6) |
9.4 (48.9) |
4.1 (39.4) |
-0.2 (31.6) |
9.33 (48.8) |
| อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย °C (°F) | -4.4 (24.1) |
-3.0 (26.6) |
0.1 (32.2) |
4.4 (39.9) |
8.9 (48) |
12.2 (54) |
13.7 (56.7) |
13.6 (56.5) |
10.0 (50) |
5.5 (41.9) |
1.4 (34.5) |
-2.7 (27.1) |
4.98 (40.96) |
| อุณหภูมิต่ำสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | −24.1 (-11.4) |
−22.2 (-8) |
−18.6 (-1.5) |
−6.3 (20.7) |
−2.0 (28) |
1.8 (35.2) |
3.6 (38.5) |
3.0 (37.4) |
−0.7 (30.7) |
−6.5 (20.3) |
−13.1 (8.4) |
−20.9 (-5.6) |
−24.1 (−11.4) |
| หยาดน้ำฟ้า มม (นิ้ว) | 24.1 (0.949) |
23.1 (0.909) |
27.1 (1.067) |
29.2 (1.15) |
60.3 (2.374) |
71.0 (2.795) |
67.3 (2.65) |
59.7 (2.35) |
44.0 (1.732) |
32.7 (1.287) |
34.9 (1.374) |
28.7 (1.13) |
502.1 (19.768) |
| ปริมาณหิมะ ซม (นิ้ว) | 14.4 (5.67) |
10.5 (4.13) |
4.5 (1.77) |
0.6 (0.24) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
3.8 (1.5) |
0.7 (0.28) |
34.5 (13.58) |
| ความชื้นร้อยละ | 84.1 | 79.4 | 72.2 | 64.6 | 66.8 | 67.4 | 66 | 66.9 | 73.1 | 78.7 | 84.3 | 85.6 | 74.09 |
| วันที่มีหยาดน้ำฟ้าโดยเฉลี่ย | 5.8 | 5.3 | 6.4 | 5.7 | 8.1 | 8.6 | 9.1 | 7.4 | 6.5 | 6.3 | 7.1 | 7.5 | 83.8 |
| จำนวนชั่วโมงที่มีแดด | 50.0 | 78.4 | 130.9 | 186.2 | 226.5 | 234.9 | 247 | 233.7 | 168.7 | 119.3 | 53.5 | 41.8 | 1,770.9 |
| แหล่งที่มา 1: Český hydrometeorologický ústav (ČHMU) [16] | |||||||||||||
| แหล่งที่มา 2: NOAA[17] | |||||||||||||
| ข้อมูลภูมิอากาศของเบอร์โน (Brno–Žabovřesky), ปกติ ค.ศ. 1987–2021, สูงสุด ค.ศ. 1987-ปัจจุบัน | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| เดือน | ม.ค. | ก.พ. | มี.ค. | เม.ย. | พ.ค. | มิ.ย. | ก.ค. | ส.ค. | ก.ย. | ต.ค. | พ.ย. | ธ.ค. | ทั้งปี |
| อุณหภูมิสูงสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | 16.4 (61.5) |
18.4 (65.1) |
23.2 (73.8) |
30.0 (86) |
33.6 (92.5) |
38.2 (100.8) |
37.9 (100.2) |
38.5 (101.3) |
32.9 (91.2) |
27.8 (82) |
19.2 (66.6) |
14.4 (57.9) |
38.5 (101.3) |
| อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย °C (°F) | 2.2 (36) |
5.0 (41) |
9.9 (49.8) |
16.5 (61.7) |
21.4 (70.5) |
25.1 (77.2) |
27.3 (81.1) |
26.9 (80.4) |
20.9 (69.6) |
14.3 (57.7) |
7.7 (45.9) |
3.0 (37.4) |
15.02 (59.03) |
| อุณหภูมิเฉลี่ยแต่ละวัน °C (°F) | −0.5 (31.1) |
1.2 (34.2) |
5.0 (41) |
10.6 (51.1) |
15.4 (59.7) |
19.1 (66.4) |
20.9 (69.6) |
20.2 (68.4) |
15.0 (59) |
9.7 (49.5) |
4.8 (40.6) |
0.6 (33.1) |
10.17 (50.3) |
| อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย °C (°F) | -3.2 (26.2) |
-2.2 (28) |
0.6 (33.1) |
4.8 (40.6) |
9.4 (48.9) |
13.0 (55.4) |
14.7 (58.5) |
14.4 (57.9) |
10.4 (50.7) |
6.0 (42.8) |
2.0 (35.6) |
-1.9 (28.6) |
5.67 (42.2) |
| อุณหภูมิต่ำสุดที่เคยบันทึก °C (°F) | −23.6 (-10.5) |
−20.4 (-4.7) |
−15 (5) |
−6 (21) |
−0.7 (30.7) |
2.7 (36.9) |
6.7 (44.1) |
4.5 (40.1) |
1.0 (33.8) |
−6.4 (20.5) |
−12.6 (9.3) |
−22.1 (-7.8) |
−23.6 (−10.5) |
| หยาดน้ำฟ้า มม (นิ้ว) | 26.6 (1.047) |
25.4 (1) |
30.7 (1.209) |
29.4 (1.157) |
59.2 (2.331) |
69.6 (2.74) |
69.4 (2.732) |
63.4 (2.496) |
50.6 (1.992) |
33.5 (1.319) |
33.2 (1.307) |
31.5 (1.24) |
522.5 (20.571) |
| ปริมาณหิมะ ซม (นิ้ว) | 12.6 (4.96) |
9.5 (3.74) |
4.4 (1.73) |
0.3 (0.12) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
0.0 (0) |
4.0 (1.57) |
9.4 (3.7) |
40.2 (15.83) |
| ความชื้นร้อยละ | 82.6 | 77.1 | 70.2 | 62.1 | 63.2 | 63.6 | 62.8 | 65.3 | 73.2 | 79.0 | 83.2 | 84.3 | 72.22 |
| จำนวนชั่วโมงที่มีแดด | 48 | 76.2 | 146 | 207.6 | 201.9 | 228.2 | 246.4 | 237.6 | 175.8 | 111.7 | 54.9 | 40.8 | 1,775.1 |
| แหล่งที่มา 1: Český hydrometeorologický ústav (ČHMU) [16] | |||||||||||||
| แหล่งที่มา 2: NOAA[17] | |||||||||||||
ทิวทัศน์เมือง
แก้
ประชากร
แก้| ปี | ประชากร | ±% |
|---|---|---|
| 1869 | 104,977 | — |
| 1880 | 120,122 | +14.4% |
| 1890 | 145,782 | +21.4% |
| 1900 | 176,645 | +21.2% |
| 1910 | 216,709 | +22.7% |
| 1921 | 237,659 | +9.7% |
| 1930 | 283,972 | +19.5% |
| 1950 | 299,099 | +5.3% |
| 1961 | 324,173 | +8.4% |
| 1970 | 344,218 | +6.2% |
| 1980 | 371,463 | +7.9% |
| 1991 | 388,296 | +4.5% |
| 2001 | 376,172 | −3.1% |
| 2011 | 385,913 | +2.6% |
| 2021 | 398,510 | +3.3% |
| ที่มา: สำมะโน[18][19] | ||
รายงานจากสำมะโน ค.ศ. 2011 เบอร์โนมีประชากร 385,913 คน[20] โดยกลุ่มชาติพันธุ์ที่มีจำนวนมากที่สุดเท่าที่รายงาน (โดยไม่มีตัวเลือกให้เลือก) ได้แก่ ชาวเช็ก (51.6%), ชาวมอเรเวีย (18.7%), ชาวสโลวัก (1.5%), ชาวยูเครน (0.9%), ชาวเวียดนาม (0.4%) และชาวโปแลนด์ (0.2%) พลเมือง 23.7% ไม่ได้ระบุสัญชาติ
เบอร์โนประสบกับการเพิ่มขึ้นของประชากรในคริสต์ศตวรรษที่ 19 เนื่องจากการปฏิวัติอุตสาหกรรม และอีกครั้งใน ค.ศ. 1919 จากการรวมเทศบาลรอบนคร
เมืองพี่เมืองน้อง
แก้เมืองต่อไปนี้คือเมืองพี่น้อง[21]
บราติสลาวา ประเทศสโลวาเกีย
แดลลัส สหรัฐ
แดแบร็ตแซ็น ประเทศฮังการี
เกานัส ประเทศลิทัวเนีย
คาร์กิว ประเทศยูเครน
ลีดส์ ประเทศอังกฤษ สหราชอาณาจักร
ไลพ์ซิช ประเทศเชอนมนี
ปอซนัญ ประเทศโปแลนด์
แรน ประเทศฝรั่งเศส
ซังคท์เพิลเทิน ประเทศออสเตรีย- ชตุทการ์ท ประเทศเยอรมนี
อ้างอิง
แก้- ↑ "History of the City of Brno". The Statutory city of Brno. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 8 August 2016. สืบค้นเมื่อ 2020-06-01.
- ↑ 2.0 2.1 "Vymezení území pro Integrované teritoriální investice (ITI) v ČR" (PDF). mmr.cz (ภาษาเช็ก). Ministry of Regional Development of the Czech Republic. March 2020. pp. 19–20.
- ↑ "Where in the world is Brno? – Statutory city of Brno" (ภาษาเช็ก). The Statutory city of Brno. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2 September 2011. สืบค้นเมื่อ 6 September 2011.
- ↑ "Population of Municipalities – 1 January 2024". Czech Statistical Office. 2024-05-17.
- ↑ "The Public Defender of Rights". สืบค้นเมื่อ 7 September 2011.
- ↑ "Office for the Protection of Competition". สืบค้นเมื่อ 7 September 2011.
- ↑ "Informace o společnosti – Veletrhy Brno" (ภาษาเช็ก). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-04-09. สืบค้นเมื่อ 24 September 2011.
- ↑ "ABOUT THE FESTIVAL". สืบค้นเมื่อ 7 September 2011.
- ↑ "Celková návštěvnost festivalových akcí" (ภาษาเช็ก). สืบค้นเมื่อ 5 May 2014.
- ↑ "Weekend trip tip: hike to Veveří castle, take a ferry boat back to Brno". สืบค้นเมื่อ 7 September 2011.
- ↑ "Veverské pověsti a legendy" (ภาษาเช็ก). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 26 September 2013. สืบค้นเมื่อ 7 September 2011.
- ↑ "Old Town Hall of Brno – Brno Tourist Informations". สืบค้นเมื่อ 7 September 2011.
- ↑ "Introduction – Vila Tugendhat". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 29 July 2011. สืบค้นเมื่อ 7 September 2011.
- ↑ E.M. Pospelov, Geograficheskie nazvaniya mira (Moscow, 1998), p. 82.
- ↑ 15.0 15.1 "World Weather Information Service – Brno". World Meteorological Organization. May 2011. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 3 March 2016. สืบค้นเมื่อ 28 February 2013.
- ↑ 16.0 16.1 https://www.envidata.cz [URL เปล่า]
- ↑ 17.0 17.1 "Brno Climate Normals 1961–1990". National Oceanic and Atmospheric Administration. สืบค้นเมื่อ 28 February 2013.
- ↑ Růžková, J.; Škrabal, J.; และคณะ (2015-12-21). Historický lexikon obcí České republiky – 1869–2011: Okres Brno-město [Historical lexicon of municipalities in the Czech Republic 1869–2011] (ภาษาเช็ก). Czech Statistical Office. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2023-04-27. สืบค้นเมื่อ 2023-05-04.
- ↑ "Population Census 2021: Population by sex". Public Database. Czech Statistical Office. 2021-03-27.
- ↑ "Public Database: Census 2011". Czech Statistical Office. 2011. สืบค้นเมื่อ 2020-12-02.
- ↑ "Partnerská města" (ภาษาเช็ก). Statutární město Brno. สืบค้นเมื่อ 2022-10-17.
บรรณานุกรม
แก้- Henig, Robin Marantz (2000). The Monk in the Garden: The Lost and Found Genius of Gregor Mendel, the Father of Genetics. Boston: Houghton Mifflin. ISBN 978-0-395-97765-1.
- Filip, Aleš (2006). Brno – city guide. Brno: K-Public. ISBN 80-87028-00-7.
- Gödel, Alois (2006). "Brünn 1679–1684". Brno: ITEM. ISBN 80-902297-8-6.
- Procházka, Jiří (2008). "1683. Vienna obsessa. Brunna". Brno: ITEM. ISBN 80-903476-6-5.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้
 | บทความประเทศ ดินแดน หรือเขตการปกครองนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |