ภาษาเช็ก
ภาษาเช็ก (อังกฤษ: Czech; เช็ก: čeština, ออกเสียง: [ˈt͡ʃɛʃcɪna]) ซึ่งในอดีตยังมีชื่อเรียกว่า ภาษาโบฮีเมีย[4] (อังกฤษ: Bohemian, ออกเสียง: /boʊˈhiːmiən, bə-/;[5] ละติน: lingua Bohemica) เป็นภาษาสลาฟตะวันตกภาษาหนึ่งในกลุ่มภาษาเช็ก–สโลวัก[4]ที่มีผู้พูดมากกว่า 13 ล้านคน ถือเป็นภาษาทางการในประเทศเช็กเกีย ภาษาเช็กมีความใกล้ชิดกับภาษาสโลวักมากจนสามารถเข้าใจซึ่งกันและกันได้[6] (เช่นเดียวกันกับภาษาโปแลนด์ในระดับที่น้อยกว่า)[7] ภาษาเช็กเป็นภาษาหลอมรวมหน่วยคำ (fusional language) ซึ่งเต็มไปด้วยระบบหน่วยคำที่รุ่มรวยและการเรียงลำดับคำที่ค่อนข้างยืดหยุ่น วงศัพท์ในภาษานี้ได้รับอิทธิพลอย่างกว้างขวางจากภาษาละติน[8] และภาษาเยอรมัน[9]
| ภาษาเช็ก | |
|---|---|
| čeština, český jazyk | |
| ประเทศที่มีการพูด | เช็กเกีย |
| ชาติพันธุ์ | ชาวเช็ก |
| จำนวนผู้พูด | 14.0 ล้านคน (2558)[1] |
| ตระกูลภาษา | |
| ระบบการเขียน | |
| สถานภาพทางการ | |
| ภาษาทางการ | |
| ภาษาชนกลุ่มน้อยที่รับรองใน | |
| ผู้วางระเบียบ | สถาบันภาษาเช็ก (ประจำบัณฑิตยสถานวิทยาศาสตร์เช็ก |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-1 | cs |
| ISO 639-2 | cze (B) ces (T) |
| ISO 639-3 | ces |
| Linguasphere | 53-AAA-da < 53-AAA-b...-d (วิธภาษา: 53-AAA-daa ถึง 53-AAA-dam) |
 | |
ภาษาเช็กมีระบบสัทวิทยาขนาดกลาง โดยแบ่งออกเป็นหน่วยเสียงสระเดี่ยว 10 หน่วยเสียง, หน่วยเสียงสระประสมสองเสียง 3 หน่วยเสียง และหน่วยเสียงพยัญชนะ 25 หน่วยเสียง (แบ่งออกเป็น "แข็ง", "กลาง" และ "อ่อน") คำต่าง ๆ อาจมีพยัญชนะควบกล้ำซับซ้อนหรือไม่มีสระเลย ภาษาเช็กยังมีเสียงรัว ปุ่มเหงือก ลิ้นยก ซึ่งเป็นหน่วยเสียงที่พบในไม่กี่ภาษา และแสดงด้วยหน่วยอักขระ ř
การจำแนก
แก้
ภาษาเช็กเป็นสมาชิกหนึ่งในสาขาย่อยสลาฟตะวันตกของสาขาสลาฟจากตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียน ภาษาที่อยู่ในสาขานี้ ได้แก่ ภาษาโปแลนด์, ภาษาคาชูเบีย, ภาษาซอร์เบียตอนบนและตอนล่าง และภาษาสโลวัก ภาษาที่มีความใกล้ชิดกับภาษาเช็กมากที่สุดคือภาษาสโลวัก รองลงมาคือภาษาโปแลนด์และภาษาไซลีเชีย[10]
พยัญชนะ
แก้| A a | Á á | B b | C c | Č č | D d | Ď ď | E e | É é | Ě ě | F f |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| á | dlouhé á | bé | cé | čé | dé | ďé | é | dlouhé é | ije, é s háčkem |
ef |
| /a/ | /aː/ | /b/ | /ʦ/ | /ʧ/ | /d/ | /ɟ/ | /ɛ/ | /ɛː/ | /ɛ, jɛ/ | /f/ |
| G g | H h | Ch ch | I i | Í í | J j | K k | L l | M m | N n | Ň ň |
| gé | há | chá | í, měkké í |
dlouhé í | jé | ká | el | em | en | eň |
| /g/ | /ɦ/ | /x/ | /ɪ/ | /i:/ | /j/ | /k/ | /l/ | /m/ | /n/ | /ɲ/ |
| O o | Ó ó | P p | Q q | R r | Ř ř | S s | Š š | T t | Ť ť | |
| ó | dlouhé ó | pé | kvé | er | eř | es | eš | té | ťé | |
| /o/ | /oː/ | /p/ | /kv/ | /r/ | /ɼ, r̝/ | /s/ | /ʃ/ | /t/ | /c/ | |
| U u | Ú ú | Ů ů | V v | W w | X x | Y y | Ý ý | Z z | Ž ž | |
| ú | dlouhé ú | ů s kroužkem | vé | dvojité vé | iks | ypsilon, tvrdé ý |
dlouhé ypsilon | zet | žet | |
| /u/ | /uː/ | /uː/ | /v/ | /v/ | /ks, gz/ | /ɪ/ | /iː/ | /z/ | /ʒ/ |
ตัวอย่างข้อความ
แก้
นี่คือตัวอย่างจากข้อที่ 1 จากปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชนของสหประชาชาติ :
เช็ก: Všichni lidé se rodí svobodní a sobě rovní co do důstojnosti a práv. Jsou nadáni rozumem a svědomím a mají spolu jednat v duchu bratrství.[11]
ไทย: "มนุษย์ทั้งปวงเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกันในศักดิ์ศรี และสิทธิ ต่างในตนมีเหตุผลและมโนธรรม และควรปฏิบัติต่อกันด้วยจิตวิญญาณแห่งภราดรภาพ"[12]
อ้างอิง
แก้- ↑ ภาษาเช็ก ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 "Full list". Council of Europe.
- ↑ Ministry of Interior of Poland: Act of 6 January 2005 on national and ethnic minorities and on the regional languages
- ↑ 4.0 4.1 "Czech language". www.britannica.com. Encyclopædia Britannica. สืบค้นเมื่อ 6 January 2015.
- ↑ Jones, Daniel (2003) [1917], Peter Roach; James Hartmann; Jane Setter (บ.ก.), English Pronouncing Dictionary, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 978-3-12-539683-8
- ↑ Golubović, Jelena; Gooskens, Charlotte (2015). "Mutual intelligibility between West and South Slavic languages". Russian Linguistics. 39 (3): 351–373. doi:10.1007/s11185-015-9150-9.
- ↑ Swan, Oscar E. (2002). A grammar of contemporary Polish (ภาษาอังกฤษ). Bloomington, Ind.: Slavica. p. 5. ISBN 0893572969. OCLC 50064627.
- ↑ http://babel.mml.ox.ac.uk/naughton/lit_to_1918.html. University of Oxford
- ↑ http://slavic.ucla.edu/czech/czech-republic/ เก็บถาวร 2017-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. University of California, Los Angeles
- ↑ Sussex & Cubberley 2011, pp. 54–56
- ↑ "Všeobecná deklarace lidských prav" (PDF). United Nations Information Centre Prague. United Nations. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2013-03-31. สืบค้นเมื่อ July 30, 2014.
- ↑ "ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน". แอมเนสตี.
บรรณานุกรม
แก้- Agnew, Hugh LeCaine (1994). Origins of the Czech National Renascence. University of Pittsburgh Press. ISBN 978-0-8229-8549-5.
- Dankovičová, Jana (1999). "Czech". Handbook of the International Phonetic Association (9th ed.). International Phonetic Association/Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-63751-0.
- Cerna, Iva; Machalek, Jolana (2007). Beginner's Czech. Hippocrene Books. ISBN 978-0-7818-1156-9.
- Chloupek, Jan; Nekvapil, Jiří (1993). Studies in Functional Stylistics. John Benjamins Publishing Company. ISBN 978-90-272-1545-1.
- Eckert, Eva (1993). Varieties of Czech: Studies in Czech Sociolinguistics. Editions Rodopi. ISBN 978-90-5183-490-1.
- Esposito, Anna (2011). Analysis of Verbal and Nonverbal Communication and Enactment: The Processing Issues. Springer Press. ISBN 978-3-642-25774-2.
- Hajičová, Eva (1986). Prague Studies in Mathematical Linguistics (9th ed.). John Benjamins Publishing. ISBN 978-90-272-1527-7.
- Harkins, William Edward (1952). A Modern Czech Grammar. King's Crown Press (Columbia University). ISBN 978-0-231-09937-0.
- Komárek, Miroslav (2012). Dějiny českého jazyka (ภาษาเช็ก). Brno: Host. ISBN 978-80-7294-591-7.
- Kortmann, Bernd; van der Auwera, Johan (2011). The Languages and Linguistics of Europe: A Comprehensive Guide (World of Linguistics). Mouton De Gruyter. ISBN 978-3-11-022025-4.
- Koudela, Břetislav; และคณะ (1964). Vývoj českého jazyka a dialektologie (ภาษาเช็ก). Československé státní pedagogické nakladatelství.
- Liberman, Anatoly; Trubetskoi, Nikolai S. (2001). N.S. Trubetzkoy: Studies in General Linguistics and Language Structure. Duke University Press. ISBN 978-0-8223-2299-3.
- Mann, Stuart Edward (1957). Czech Historical Grammar. Helmut Buske Verlag. ISBN 978-3-87118-261-7.
- Mathesius, Vilém (2013). A Functional Analysis of Present Day English on a General Linguistic Basis. De Gruyter. ISBN 978-90-279-3077-4.
- Maxwell, Alexander (2009). Choosing Slovakia: Slavic Hungary, the Czechoslovak Language and Accidental Nationalism. Tauris Academic Studies. ISBN 978-1-84885-074-3.
- Naughton, James (2005). Czech: An Essential Grammar. Routledge Press. ISBN 978-0-415-28785-2.
- Pansofia (1993). Pravidla českého pravopisu (ภาษาเช็ก). Ústav pro jazyk český AV ČR. ISBN 978-80-901373-6-3.
- Piotrowski, Michael (2012). Natural Language Processing for Historical Texts. Morgan & Claypool Publishers. ISBN 978-1-60845-946-9.
- Qualls, Eduard J. (2012). The Qualls Concise English Grammar. Danaan Press. ISBN 978-1-890000-09-7.
- Rothstein, Björn; Thieroff, Rolf (2010). Mood in the Languages of Europe. John Benjamins Publishing Company. ISBN 978-90-272-0587-2.
- Short, David (2009). "Czech and Slovak". ใน Bernard Comrie (บ.ก.). The World's Major Languages (2nd ed.). Routledge. pp. 305–330.
- Scheer, Tobias (2004). A Lateral Theory of Phonology: What is CVCV, and why Should it Be?, Part 1. Walter De Gruyter. ISBN 978-3-11-017871-5.
- Stankiewicz, Edward (1986). The Slavic Languages: Unity in Diversity. Mouton De Gruyter. ISBN 978-3-11-009904-1.
- Sussex, Rolan; Cubberley, Paul (2011). The Slavic Languages. Cambridge Language Surveys. ISBN 978-0-521-29448-5.
- Tahal, Karel (2010). A grammar of Czech as a foreign language. Factum.
- Wilson, James (2009). Moravians in Prague: A Sociolinguistic Study of Dialect Contact in the Czech. Peter Lang International Academic Publishers. ISBN 978-3-631-58694-5.
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้
- Ústav pro jazyk český – Czech Language Institute, the regulatory body for the Czech language (ในภาษาเช็ก)
- Czech National Corpus
- Czech Monolingual Online Dictionary
- Online Translation Dictionaries
- mluvtecesky.net - A Multilingual Website To Study Czech เก็บถาวร 2020-07-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Czech Swadesh list of basic vocabulary words (from Wiktionary's Swadesh-list appendix)
- Pimsleur Czech Comprehensive Course
 | บทความภาษานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |