อำเภอไทรงาม
ไทรงาม เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดกำแพงเพชร
อำเภอไทรงาม | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Sai Ngam |
ที่ว่าการอำเภอไทรงาม | |
คำขวัญ: ไทรงาม เมืองคนแกร่ง แหล่งธรรมรุ่ง ทุ่งรวงทอง | |
แผนที่จังหวัดกำแพงเพชร เน้นอำเภอไทรงาม | |
พิกัด: 16°28′20″N 99°53′48″E / 16.47222°N 99.89667°E | |
ประเทศ | ไทย |
จังหวัด | กำแพงเพชร |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 448.9 ตร.กม. (173.3 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2566) | |
• ทั้งหมด | 49,697 คน |
• ความหนาแน่น | 110.71 คน/ตร.กม. (286.7 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 62150 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 6202 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอไทรงาม เลขที่ 400 หมู่ที่ 4 ตำบลไทรงาม อำเภอไทรงาม จังหวัดกำแพงเพชร 62150 |
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย |
ประวัติ
แก้อำเภอไทรงาม แต่เดิมเป็นเขตป่าเตรียมสงวน เป็นหมู่บ้านหนึ่งที่ตั้งอยู่ในเขตตำบลหนองคล้า อำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร ต่อมาในปี พ.ศ. 2484 ได้โอนพื้นที่ตำบลหนองคล้า มาขึ้นกับอำเภอเมืองกำแพงเพชร[1] เนื่องจากระยะทางที่ว่าการอำเภอเมืองกำแพงเพชรสะดวกต่อการติดต่อราชการ ในปี พ.ศ. 2501 มีราษฏรกลุ่มหนึ่งจากบ้านทุ่งทราย และชาวนครสวรรค์ ประมาณ 12 ครอบครัว ซึ่งล้วนเป็นญาติโยมของหลวงปู่อินทร์ จันทูปโม ได้สำรวจสภาพพื้นที่พบว่าเป็นที่ราบกว้างใหญ่ มีคลองธรรมชาติ เหมาะแก่การตั้งหลักแหล่งและประกอบอาชีพ จึงอพยพเข้ามาอยู่ในพื้นที่ ในปีต่อมาเกิดน้ำท่วมจึงอพยพไปอยู่ที่หนองทราย หรือบ้านไทรงามใต้ ตำบลไทรงามในปัจจุบัน มีเรื่องเล่ากันต่อมาว่าคืนหนึ่งมีปรากฏการณ์ที่มหัศจรรย์เกิดขึ้นในเวลาพลบ ค่ำ คือเกิดดวงประทีปดวงใหญ่ลอยลงมากลางหนองทราย ซึ่งมีต้นไทรใหญ่ขึ้นอยู่ตรงกลางเป็นภาพที่งดงามมากจึงได้เรียกชื่อหมู่บ้าน นี้ใหม่ว่า "บ้านไทรงาม" โดยมีเหตุผลว่าหากใช้ชื่อหนองทรายตามที่เรียกกันมา ฟังดูเป็นที่ลุ่มไม่เป็นมงคลและยังคล้ายกับบ้านทุ่งทราย ซึ่งมีจำนวนครอบครัวส่วนหนึ่งอพยพมา นอกจากนี้ยังได้ร่วมกันสร้างสำนักสงฆ์ให้หลวงปู่อินทร์ พระสงฆ์ผู้ซึ่งได้รับการเคารพนับถือว่าเป็นเหมือนร่มโพธิ์ ร่มไทรของชาวบ้าน เรียกว่า "วัดไทรงาม" ปัจจุบันคือวัดไทรงามใต้
ต่อมามีจำนวนผู้อพยพครอบครัวมาอยู่อีก 23 ครอบครัวและเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ กระทั่งชุมชนหนาแน่นขึ้น ในปี พ.ศ. 2505 - 2506 แกนนำที่เป็นผู้สำรวจพื้นที่ในคราวแรกได้ย้ายมาตั้งถิ่นฐานบ้านเรือนในพื้นที่บริเวณไทรงามเหนือ ซึ่งเป็นสถานที่ที่อพยพมาอยู่ในครั้งแรก และเป็นพื้นที่เขตเทศบาลในปัจจุบัน แต่เดิมพื้นที่อาณาบริเวณนี้เป็นเขตป่าเตรียมการสงวนตามมติคณะรัฐมนตรี ได้มีการจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอไทรงาม เมื่อปี พ.ศ. 2518[2] และได้รับการยกฐานะเป็นอำเภอไทรงาม เมื่อปี พ.ศ. 2522[3] ต่อมากระทรวงเกษตรและสหกรณ์การเกษตร โดยกรมป่าไม้ได้ออกกฏกระทรวง กำหนดให้พื้นที่ส่วนใหญ่ของอำเภอไทรงามเป็นเขต "ป่าสงวนแห่งชาติหนองคล้า - ดงฉัตร"[4] ทั้ง ๆ ที่ก่อนหน้าในปีที่ประกาศนั้น สภาพความเป็นป่าไม่ได้หลงเหลืออยู่เลย ปัจจุบันกรมป่าไม้ได้มอบพื้นที่ป่าไม้ให้สำนักงานการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมนำไปจัดสรรให้แก่เกษตรกร
- วันที่ 15 กรกฎาคม 2484 โอนพื้นที่ตำบลหนองคล้า อำเภอพรานกระต่าย มาขึ้นกับอำเภอเมืองกำแพงเพชร[1]
- วันที่ 3 มิถุนายน 2512 ตั้งตำบลไทรงาม แยกออกจากตำบลหนองคล้า[5]
- วันที่ 20 พฤษภาคม 2518 แยกพื้นที่ตำบลไทรงาม และตำบลหนองคล้า จากอำเภอเมืองกำแพงเพชร มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอไทรงาม[2] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอเมืองกำแพงเพชร
- วันที่ 19 มีนาคม 2522 ยกฐานะกิ่งอำเภอไทรงาม อำเภอเมืองกำแพงเพชร เป็น อำเภอไทรงาม[3]
- วันที่ 2 ตุลาคม 2522 ตั้งตำบลหนองทอง แยกออกจากตำบลหนองคล้า[6]
- วันที่ 3 มิถุนายน 2523 จัดตั้งสุขาภิบาลไทรงาม ในท้องที่บางส่วนของตำบลไทรงาม[7]
- วันที่ 19 สิงหาคม 2523 ตั้งตำบลหนองไม้กอง แยกออกจากตำบลไทรงาม[8]
- วันที่ 21 กรกฎาคม 2524 ตั้งตำบลมหาชัย แยกออกจากตำบลหนองคล้า[9]
- วันที่ 11 พฤษภาคม 2525 ตั้งตำบลพานทอง แยกออกจากตำบลหนองทอง[10]
- วันที่ 16 สิงหาคม 2526 ตั้งตำบลหนองแม่แตง แยกออกจากตำบลหนองไม้กอง[11]
- วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลไทรงาม เป็นเทศบาลตำบลไทรงาม[12] ด้วยผลของกฎหมาย
ที่ตั้งและอาณาเขต
แก้อำเภอไทรงามตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอลานกระบือ
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอวชิรบารมีและอำเภอสามง่าม (จังหวัดพิจิตร)
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบึงสามัคคีและอำเภอทรายทองวัฒนา
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองกำแพงเพชร
การแบ่งเขตการปกครอง
แก้การปกครองส่วนภูมิภาค
แก้อำเภอไทรงามแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 7 ตำบล 71 หมู่บ้าน ได้แก่
1. | ไทรงาม | (Sai Ngam) | |
2. | หนองคล้า | (Nong Khla) | |
3. | หนองทอง | (Nong Thong) | |
4. | หนองไม้กอง | (Nong Mai Kong) | |
5. | มหาชัย | (Maha Chai) | |
6. | พานทอง | (Phan Thong) | |
7. | หนองแม่แตง | (Nong Mae Taeng) |
การปกครองส่วนท้องถิ่น
แก้ท้องที่อำเภอไทรงามประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลไทรงาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไทรงาม (เฉพาะหมู่ที่ 4, 5 และบางส่วนของหมู่ที่ 1, 3)
- องค์การบริหารส่วนตำบลไทรงาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไทรงาม (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลไทรงาม)
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองคล้า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองคล้าทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองทองทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองไม้กอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองไม้กองทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลมหาชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลมหาชัยทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลพานทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพานทองทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองแม่แตง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแม่แตงทั้งตำบล
การคมนาคม
แก้มีเส้นทางคมนาคมที่สำคัญ คือ
- ถนนสายกำแพงเพชร-สากเหล็ก (ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 115) เป็นทางหลวงที่เชื่อมต่อระหว่างจังหวัดกำแพงเพชรกับจังหวัดพิจิตร
- ถนนสายลานกระบือ-แก้วสุวรรณ (ทางหลวงหมายเลข 1278) เป็นถนนลาดยางที่เชื่อมต่อระหว่างอำเภอไทรงามกับอำเภอลานกระบือ
- ถนนสายมหาชัย-ทุ่งสนุ่น (ทางหลวงหมายเลข 1280) เป็นถนนลาดยางที่เชื่อมต่อระหว่างอำเภอไทรงาม อำเภอทรายทองวัฒนา และอำเภอบึงสามัคคี
- ถนนทางเข้าอำเภอไทรงาม เป็นถนนลาดยางของกรมทางหลวงชนบทกำแพงเพชร
อ้างอิง
แก้- ↑ 1.0 1.1 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตอำเภอในจังหวัดกำแพงเพชร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ง): 2180. July 15, 1941.
- ↑ 2.0 2.1 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร ตั้งเป็นกิ่งอำเภอไทรงาม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (98 ง): 1249. May 20, 1975. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-09. สืบค้นเมื่อ 2021-07-25.
- ↑ 3.0 3.1 "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอหนองกุงศรี อำเภอไทรงาม อำเภอบ้านฝาง อำเภออุบลรัตน์ อำเภอเวียงชัย อำเภอดอยเต่า อำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอนาหว้า อำเภอเสิงสาง อำเภอศรีสาคร อำเภอบึงสามพัน อำเภอนาดูน อำเภอค้อวัง อำเภอโพธิ์ชัย อำเภอเมืองสรวง อำเภอปลวกแดง อำเภอยางชุมน้อย อำเภอกาบเชิง อำเภอสุวรรณคูหา และอำเภอกุดข้าวปุ้น พ.ศ. ๒๕๒๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (42 ก): (ฉบับพิเศษ) 19-23. March 25, 1979. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2021-07-25.
- ↑ "กฎกระทรวง ฉบับที่ ๑,๐๗๐ (พ.ศ. ๒๕๒๗) ออกตามความในพระราชบัญญัติป่าสงวนแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๐๗" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 101 (162 ก): (ฉบับพิเศษ) 9-10. November 7, 1984.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองกำแพงเพชร และอำเภอพรานกระต่าย จังหวัดกำแพงเพชร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 86 (49 ง): 1858–1862. June 3, 1969.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองกำแพงเพชร อำเภอคลองขลุง อำเภอขาณุวรลักษบุรี อำเภอไทรงาม และกิ่งอำเภอคลองลาน อำเภอเมืองกำแพงเพชร จังหวัดกำแพงเพชร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (171 ง): 3372–3387. October 2, 1979.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลไทรงาม อำเภอไทรงาม จังหวัดกำแพงเพชร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (87 ง): 1684–1685. June 3, 1980.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอไทรงาม จังหวัดกำแพงเพชร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (127 ง): 2852–2857. August 19, 1980.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอลานกระบือ อำเภอพรานกระต่าย อำเภอไทรงาม อำเภอขาณุวรลักษบุรี อำเภอคลองขลุง จังหวัดกำแพงเพชร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 98 (120 ง): 2394–2406. July 21, 1981.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอไทรงาม จังหวัดกำแพงเพชร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (65 ง): 1553–1556. May 11, 1982.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอไทรงาม จังหวัดกำแพงเพชร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (133 ง): 2845–2850. August 16, 1983.
- ↑ "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-07-25.