คณะรัฐมนตรีไทย
องค์การบริหารของรัฐบาลไทย
คณะรัฐมนตรีไทยเป็นคณะบุคคลที่ทำหน้าที่บริหารราชการแผ่นดินในราชอาณาจักรไทย คณะรัฐมนตรีเป็นกลุ่มบุคคลหลักที่ขับเคลื่อนส่วนราชการต่าง ๆ ของรัฐบาลไทย สมาชิกของคณะรัฐมนตรีนั้นจะได้รับการเสนอชื่อโดยนายกรัฐมนตรีและได้รับการแต่งตั้งอย่างเป็นทางการโดยพระมหากษัตริย์ไทยซึ่งประกอบไปด้วย รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีประจำกระทรวงต่าง ๆ โดยมีนายกรัฐมนตรีเป็นหัวหน้าคณะรัฐบาล
 ตราประจำคณะรัฐมนตรี | |
| ภาพรวมคณะรัฐมนตรี | |
|---|---|
| ก่อตั้ง | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 |
| ประเภท | บริหารราชการแผ่นดินตามหลักความรับผิดชอบร่วมกัน |
| เขตอำนาจ | ประเทศไทย |
| สถานะ | รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 หมวด 8 |
| สำนักงานใหญ่ | ทำเนียบรัฐบาล ถนนพิษณุโลก เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร |
| คำขวัญ | สุจริต เสียสละ สามัคคี |
| เว็บไซต์ | www |
คณะรัฐมนตรีไทยนั้นมีขึ้นครั้งแรกหลังจากการเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นระบอบประชาธิปไตยตามพระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475 ซึ่งในขณะนั้นเรียกว่าคณะกรรมการราษฎร[1] และหลังจากมีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช พ.ศ. 2475 จึงเปลี่ยนมาเรียกว่าคณะรัฐมนตรี[2] และได้ใช้ชื่อนี้มาจนถึงปัจจุบัน
จำนวนรัฐมนตรีเป็นไปตามรัฐธรรมนูญที่ใช้บังคับอยู่ขณะนั้น รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน คือ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 กำหนดให้คณะรัฐมนตรีมีรัฐมนตรีได้ไม่เกิน 35 คน[3]รวมนายกรัฐมนตรีอีก 1 คนเป็น 36 คน
คุณสมบัติและการปฏิบัติหน้าที่
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ได้กำหนดคุณสมบัติและการปฏิบัติหน้าที่ของคณะรัฐมนตรีไว้ดังนี้[3]
คุณสมบัติ
ในมาตรา 160 ได้กำหนดคุณสมบัติของคณะรัฐมนตรีไว้ดังนี้
- มีสัญชาติไทยโดยการเกิด
- มีอายุไม่ต่ำกว่าสามสิบห้าปี
- สำเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีหรือเทียบเท่า
- มีความซื่อสัตย์สุจริตเป็นที่ประจักษ์
- ไม่มีพฤติกรรมอันเป็นการฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานทางจริยธรรมอย่างร้ายแรง
- ไม่มีลักษณะต้องห้ามตามมาตรา 98
- ไม่เป็นผู้ต้องคำพิพากษาให้จำคุก แม้คดีนั้นจะยังไม่ถึงที่สุด หรือมีการรอการลงโทษ เว้นแต่ในความผิดอันได้กระทำโดยประมาท ความผิดลหุโทษ หรือความผิดฐานหมิ่นประมาท
- ไม่เป็นผู้เคยพ้นจากตำแหน่งเพราะเหตุกระทำการอันเป็นการต้องห้ามตามมาตรา 186 หรือมาตรา 187 มาแล้วยังไม่ถึงสองปีนับถึงวันแต่งตั้ง
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
การปฏิบัติหน้าที่
พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้งนายกรัฐมนตรีคนหนึ่งตามมติของรัฐสภา และรัฐมนตรีอื่นอีกไม่เกิน 35 คนตามที่นายกรัฐมนตรีถวายคำแนะนำ ก่อนเข้ารับหน้าที่ รัฐมนตรีต้องถวายสัตย์ปฏิญาณต่อพระมหากษัตริย์ด้วยถ้อยคำดังต่อไปนี้
ข้าพระพุทธเจ้า (ชื่อผู้ปฏิญาณ) ขอถวายสัตย์ปฏิญาณว่า ข้าพระพุทธเจ้าจะจงรักภักดีต่อพระมหากษัตริย์และจะปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต เพื่อประโยชน์ของประเทศและประชาชน ทั้งจะรักษาไว้และปฏิบัติตามซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยทุกประการ
ตามรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน มาตรา 161
คณะรัฐมนตรีมีหน้าที่บริหารราชการแผ่นดินตามรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน มาตรา 162 และมีสิทธิเข้าร่วมประชุมชี้แจงแสดงความคิดเห็นในที่กำหนดได้ตามรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน มาตรา 163
คณะรัฐมนตรีปัจจุบัน
รายนามนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรี ข้อมูลเมื่อ 4 กันยายน 2567[update][4]
_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
รายชื่อคณะรัฐมนตรี
| ชุดที่ | นายกรัฐมนตรี | เริ่ม | สิ้นสุด | วันแถลงนโยบาย | |
|---|---|---|---|---|---|
| นายกรัฐมนตรี | คณะรัฐมนตรี | ||||
| 1 | พระยามโนปกรณ์นิติธาดา | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2475 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ไม่มี | |
| 2 | 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | 1 เมษายน พ.ศ. 2476 | 20 ธันวาคม พ.ศ. 2475 | ||
| 3 | 1 เมษายน พ.ศ. 2476 | 20 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | ไม่มี | ||
| 4 | พระยาพหลพลพยุหเสนา | 21 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 24 มิถุนายน พ.ศ. 2476 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | 26 มิถุนายน พ.ศ. 2476 |
| 5 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | 22 กันยายน พ.ศ. 2477 | 25 ธันวาคม พ.ศ. 2476 | ||
| 6 | 22 กันยายน พ.ศ. 2477 | 9 สิงหาคม พ.ศ. 2480 | 24 กันยายน พ.ศ. 2477 | ||
| 7 | 9 สิงหาคม พ.ศ. 2480 | 10 สิงหาคม พ.ศ. 2480 | 21 ธันวาคม พ.ศ. 2480 | 11 สิงหาคม พ.ศ. 2480 | |
| 8 | 21 ธันวาคม พ.ศ. 2480 | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2481 | 23 ธันวาคม พ.ศ. 2480 | ||
| 9 | แปลก พิบูลสงคราม | 16 ธันวาคม พ.ศ. 2481 | 20 ธันวาคม พ.ศ. 2481 | 7 มีนาคม พ.ศ. 2485 | 26 ธันวาคม พ.ศ. 2481 |
| 10 | 7 มีนาคม พ.ศ. 2485 | 10 มีนาคม พ.ศ. 2485 | 1 สิงหาคม พ.ศ. 2487 | 16 มีนาคม พ.ศ. 2485 | |
| 11 | ควง อภัยวงศ์ | 1 สิงหาคม พ.ศ. 2487 | 2 สิงหาคม พ.ศ. 2487 | 31 สิงหาคม พ.ศ. 2488 | 3 สิงหาคม พ.ศ. 2487 |
| 12 | ทวี บุณยเกตุ | 31 สิงหาคม พ.ศ. 2488 | 1 กันยายน พ.ศ. 2488 | 17 กันยายน พ.ศ. 2488 | 1 กันยายน พ.ศ. 2488 |
| 13 | หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช | 17 กันยายน พ.ศ. 2488 | 19 กันยายน พ.ศ. 2488 | 31 มกราคม พ.ศ. 2489 | 19 กันยายน พ.ศ. 2488 |
| 14 | ควง อภัยวงศ์ | 31 มกราคม พ.ศ. 2489 | 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2489 | 24 มีนาคม พ.ศ. 2489 | 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2489 |
| 15 | ปรีดี พนมยงค์ | 24 มีนาคม พ.ศ. 2489 | 24 มีนาคม พ.ศ. 2489 | 11 มิถุนายน พ.ศ. 2489 | 25 มีนาคม พ.ศ. 2489 |
| 16 | 8, 11 มิถุนายน พ.ศ. 2489 | 11 มิถุนายน พ.ศ. 2489 | 23 สิงหาคม พ.ศ. 2489 | 13 มิถุนายน พ.ศ. 2489 | |
| 17 | ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ | 23 สิงหาคม พ.ศ. 2489 | 24 สิงหาคม พ.ศ. 2489 | 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2490 | 26 สิงหาคม พ.ศ. 2489 |
| 18 | 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2490 | 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2490 | 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 | 5 มิถุนายน พ.ศ. 2490 | |
| 19 | ควง อภัยวงศ์ | 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 | 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 | 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2491 | 27 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490 |
| 20 | 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2491 | 25 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2491 | 8 เมษายน พ.ศ. 2491 | 1 มีนาคม พ.ศ. 2491 | |
| 21 | แปลก พิบูลสงคราม | 8 เมษายน พ.ศ. 2491 | 15 เมษายน พ.ศ. 2491 | 25 มิถุนายน พ.ศ. 2492 | 21 เมษายน พ.ศ. 2491 |
| 22 | 25 มิถุนายน พ.ศ. 2492 | 28 มิถุนายน พ.ศ. 2492 | 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2494 | 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2492 | |
| 23 | 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2494 | 6 ธันวาคม พ.ศ. 2494 | ไม่มี | ||
| 24 | 6 ธันวาคม พ.ศ. 2494 | 8 ธันวาคม พ.ศ. 2494 | 24 มีนาคม พ.ศ. 2495 | 11 ธันวาคม พ.ศ. 2494 | |
| 25 | 24 มีนาคม พ.ศ. 2495 | 28 มีนาคม พ.ศ. 2495 | 21 มีนาคม พ.ศ. 2500 | 3 เมษายน พ.ศ. 2495 | |
| 26 | 21 มีนาคม พ.ศ. 2500 | 31 มีนาคม พ.ศ. 2500 | 16 กันยายน พ.ศ. 2500 | 1 เมษายน พ.ศ. 2500 | |
| 27 | พจน์ สารสิน | 21 กันยายน พ.ศ. 2500 | 23 กันยายน พ.ศ. 2500 | 1 มกราคม พ.ศ. 2501 | 24 กันยายน พ.ศ. 2500 |
| 28 | ถนอม กิตติขจร | 1 มกราคม พ.ศ. 2501 | 20 ตุลาคม พ.ศ. 2501 | 9 มกราคม พ.ศ. 2501 | |
| 29 | สฤษดิ์ ธนะรัชต์ | 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2502 | 8 ธันวาคม พ.ศ. 2506 | 12 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2502 | |
| 30 | ถนอม กิตติขจร | 9 ธันวาคม พ.ศ. 2506 | 11 ธันวาคม พ.ศ. 2506 | 7 มีนาคม พ.ศ. 2512 | 19 ธันวาคม พ.ศ. 2506 |
| 31 | 7 มีนาคม พ.ศ. 2512 | 11 มีนาคม พ.ศ. 2512 | 17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2514 | 25 มีนาคม พ.ศ. 2512 | |
| 32 | 18 ธันวาคม พ.ศ. 2515 | 19 ธันวาคม พ.ศ. 2515 | 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 | 22 ธันวาคม พ.ศ. 2515 | |
| 33 | สัญญา ธรรมศักดิ์ | 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 | 16 ตุลาคม พ.ศ. 2516 | 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2517 | 25 ตุลาคม พ.ศ. 2516 |
| 34 | 27 พฤษภาคม พ.ศ. 2517 | 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2517 | 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2518 | 7 มิถุนายน พ.ศ. 2517 | |
| 35 | หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช | 15 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2518 | 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2518 | 14 มีนาคม พ.ศ. 2518 | 6 มีนาคม พ.ศ. 2518 |
| 36 | หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช | 14 มีนาคม พ.ศ. 2518 | 17 มีนาคม พ.ศ. 2518 | 20 เมษายน พ.ศ. 2519 | 19 มีนาคม พ.ศ. 2518 |
| 37 | หม่อมราชวงศ์เสนีย์ ปราโมช | 20 เมษายน พ.ศ. 2519 | 21 เมษายน พ.ศ. 2519 | 25 กันยายน พ.ศ. 2519 | 30 เมษายน พ.ศ. 2519 |
| 38 | 25 กันยายน พ.ศ. 2519 | 5 ตุลาคม พ.ศ. 2519 | 6 ตุลาคม พ.ศ. 2519 | ไม่มี | |
| 39 | ธานินทร์ กรัยวิเชียร | 8 ตุลาคม พ.ศ. 2519 | 22 ตุลาคม พ.ศ. 2519 | 20 ตุลาคม พ.ศ. 2520 | 29 ตุลาคม พ.ศ. 2519 |
| 40 | เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ | 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2520 | 12 พฤศจิกายน พ.ศ. 2520 | 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 | 1 ธันวาคม พ.ศ. 2520 |
| 41 | 12 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 | 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 | 3 มีนาคม พ.ศ. 2523 | 7 มิถุนายน พ.ศ. 2522 | |
| 42 | เปรม ติณสูลานนท์ | 3 มีนาคม พ.ศ. 2523 | 21 มีนาคม พ.ศ. 2523 | 30 เมษายน พ.ศ. 2526 | 28 มีนาคม พ.ศ. 2523 |
| 43 | 30 เมษายน พ.ศ. 2526 | 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2526 | 5 สิงหาคม พ.ศ. 2529 | 20 พฤษภาคม พ.ศ. 2526 | |
| 44 | 5 สิงหาคม พ.ศ. 2529 | 7 สิงหาคม พ.ศ. 2529 | 4 สิงหาคม พ.ศ. 2531 | 27 สิงหาคม พ.ศ. 2529 | |
| 45 | ชาติชาย ชุณหะวัณ | 4 สิงหาคม พ.ศ. 2531 | 9 สิงหาคม พ.ศ. 2531 | 9 ธันวาคม พ.ศ. 2533 | 25 สิงหาคม พ.ศ. 2531 |
| 46 | 9 ธันวาคม พ.ศ. 2533 | 14 ธันวาคม พ.ศ. 2533 | 23 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2534 | 9 มกราคม พ.ศ. 2534 | |
| 47 | อานันท์ ปันยารชุน | 2 มีนาคม พ.ศ. 2534 | 9 มีนาคม พ.ศ. 2534 | 7 เมษายน พ.ศ. 2535 | 4 เมษายน พ.ศ. 2534 |
| 48 | สุจินดา คราประยูร | 7 เมษายน พ.ศ. 2535 | 14 เมษายน พ.ศ. 2535 | 10 มิถุนายน พ.ศ. 2535 | 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2535 |
| 49 | อานันท์ ปันยารชุน | 10 มิถุนายน พ.ศ. 2535 | 14 มิถุนายน พ.ศ. 2535 | 23 กันยายน พ.ศ. 2535 | 22 มิถุนายน พ.ศ. 2535 |
| 50 | ชวน หลีกภัย | 23 กันยายน พ.ศ. 2535 | 29 กันยายน พ.ศ. 2535 | 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 | 21 ตุลาคม พ.ศ. 2535 |
| 51 | บรรหาร ศิลปอาชา | 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 | 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 | 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 | 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 |
| 52 | ชวลิต ยงใจยุทธ | 25 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 | 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2539 | 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540 | 11 ธันวาคม พ.ศ. 2539 |
| 53 | ชวน หลีกภัย | 9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540 | 14 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540 | 17 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544 | 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2540 |
| 54 | ทักษิณ ชินวัตร | 9 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544 | 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544 | 11 มีนาคม พ.ศ. 2548 | 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2544 |
| 55 | 9 มีนาคม พ.ศ. 2548 | 11 มีนาคม พ.ศ. 2548 | 19 กันยายน พ.ศ. 2549 | 23 มีนาคม พ.ศ. 2548 | |
| 56 | สุรยุทธ์ จุลานนท์ | 1 ตุลาคม พ.ศ. 2549 | 8 ตุลาคม พ.ศ. 2549 | 29 มกราคม พ.ศ. 2551 | 3 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549 |
| 57 | สมัคร สุนทรเวช | 29 มกราคม พ.ศ. 2551 | 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 | 18 กันยายน พ.ศ. 2551 | 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 |
| 58 | สมชาย วงศ์สวัสดิ์ | 18 กันยายน พ.ศ. 2551 | 24 กันยายน พ.ศ. 2551 | 17 ธันวาคม พ.ศ. 2551 | 7 ตุลาคม พ.ศ. 2551 |
| 59 | อภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ | 17 ธันวาคม พ.ศ. 2551 | 20 ธันวาคม พ.ศ. 2551 | 5 สิงหาคม พ.ศ. 2554 | 30 ธันวาคม พ.ศ. 2551 |
| 60 | ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร | 5 สิงหาคม พ.ศ. 2554 | 9 สิงหาคม พ.ศ. 2554 | 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2557 | 23 สิงหาคม พ.ศ. 2554 |
| 61 | ประยุทธ์ จันทร์โอชา | 24 สิงหาคม พ.ศ. 2557 | 30 สิงหาคม พ.ศ. 2557 | 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 | 12 กันยายน พ.ศ. 2557 |
| 62 | 9 มิถุนายน พ.ศ. 2562 | 10 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 | 5 กันยายน พ.ศ. 2566 | 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 | |
| 63 | เศรษฐา ทวีสิน | 22 สิงหาคม พ.ศ. 2566 | 1 กันยายน พ.ศ. 2566 | 6 กันยายน พ.ศ. 2567 | 11 กันยายน พ.ศ. 2566 |
| 64 | แพทองธาร ชินวัตร | 16 สิงหาคม พ.ศ. 2567 | 3 กันยายน พ.ศ. 2567 | ปัจจุบัน | 12 กันยายน พ.ศ. 2567 |
ดูเพิ่ม
เชิงอรรถ
อ้างอิง
- ↑ พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช ๒๔๗๕, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 10 มิถุนายน 2558
- ↑ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๔๗๕, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 10 มิถุนายน 2558
- ↑ 3.0 3.1 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 เก็บถาวร 2017-04-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 3 พฤษภาคม 2560
- ↑ "ประกาศแต่งตั้งรัฐมนตรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 2024-09-04. สืบค้นเมื่อ 2024-09-04.