อำเภอสารภี
สารภี (ไทยถิ่นเหนือ: 
) เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดเชียงใหม่ที่มีความเจริญเติบโตอย่างรวดเร็ว มีการพัฒนาทุก ๆ ด้านจนเป็นอำเภอขนาดใหญ่ในแง่สถานประกอบการและอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ที่ของจังหวัด ได้รับประโยชน์มาจากนิคมอุตสาหกรรมภาคเหนือ ลำพูน ปัจจุบันอำเภอสารภีถือได้ว่ามีการพัฒนาจนสภาพความเจริญเป็นเขตเมืองที่เชื่อมต่อกับนครเชียงใหม่ มีประชากรหนาแน่นรองจากอำเภอเมืองเชียงใหม่ และเป็นอำเภอที่รองรับความเจริญของนครเชียงใหม่เพื่อขยายไปยังเมืองลำพูน
อำเภอสารภี | |
|---|---|
| การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
| • อักษรโรมัน | Amphoe Saraphi |
 วัดเจดีย์เหลี่ยม ส่วนหนึ่งของแหล่งโบราณคดีเวียงกุมกาม | |
| คำขวัญ: ต้นยางใหญ่ ลำไยหวาน เมืองโบราณเวียงกุมกาม พระนอนบวรงาม เชิดชูนามสารภี | |
 แผนที่จังหวัดเชียงใหม่ เน้นอำเภอสารภี | |
| พิกัด: 18°42′48″N 99°2′11″E / 18.71333°N 99.03639°E | |
| ประเทศ |  ไทย |
| จังหวัด | เชียงใหม่ |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 97.45 ตร.กม. (37.63 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2566) | |
| • ทั้งหมด | 91,073 คน |
| • ความหนาแน่น | 934.56 คน/ตร.กม. (2,420.5 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 50140 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 5019 |
| ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอสารภี เลขที่ 53 หมู่ที่ 3 ตำบลยางเนิ้ง อำเภอสารภี จังหวัดเชียงใหม่ 50140 |
 ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย | |
อำเภอสารภีเป็นอำเภอที่มีพื้นที่เล็กที่สุดและเป็นเพียงอำเภอเดียวในจังหวัดเชียงใหม่ที่ไม่มีภูเขา นอกจากนี้อำเภอสารภียังมีจุดเด่น คือ ถนนสายต้นยาง[1]ซึ่งมีอายุกว่าร้อยปีเรียงรายตลอดสองข้างทาง มีความยาวเริ่มตั้งแต่เขตอำเภอเมืองเชียงใหม่ไปจรดเขตอำเภอเมืองลำพูน
ประวัติ
แก้อำเภอสารภีเดิมชื่อ อำเภอยางเนิ้ง ตั้งเป็นอำเภอเมื่อปี พ.ศ. 2434 เหตุที่ใช้ชื่อว่าอำเภอยางเนิ้งเพราะตัวอำเภอตั้งอยู่ที่ตำบลยางเนิ้ง คำว่า "ยาง" หมายถึง ต้นยางนา ส่วนคำว่า "เนิ้ง" มาจากภาษาถิ่น หมายถึง "เอน, โน้มเอียง" เพราะเดิมเป็นป่ายาง ต่อมาเมื่อปี พ.ศ. 2460 ท้าวพระยาขุน พร้อมด้วยราษฎรได้เสนอต่ออำมาตย์ตรีพันธุราษฎร นายอำเภอในสมัยนั้น เสนอให้เปลี่ยนชื่ออำเภอเสียใหม่เนื่องจากไม่ไพเราะ จึงเปลี่ยนชื่อเป็น "อำเภอสารภี"[2] ซึ่งเป็นชื่อของตำบลหนึ่งในอำเภอ โดย "สารภี" เป็นชื่อของดอกไม้ไทยสีเหลืองมีกลิ่นหอม มีอายุยืน พบขึ้นมากที่วัดสารภี ตำบลสารภี และที่อื่น ๆ[3] บริเวณที่ตั้งของที่ว่าการอำเภอปัจจุบันเดิมเป็นที่ตั้งของวัดร้างชื่อ วัดเชียงยืน มีกำแพงล้อมรอบ เรียกชุมชนว่า เวียงหมาก สันนิษฐานว่าเป็นเวียงชั้นนอกของเวียงกุมกาม[4]
ในช่วงแรกอำเภอสารภีแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 10 ตำบล ต่อมาได้รับการโอนตำบลขัวมุงและตำบลสันทราย อำเภอหางดง มาอยู่ในเขตการปกครองของอำเภอสารภี จึงรวมเป็น 12 ตำบล[4]
ที่ตั้งและอาณาเขต
แก้อำเภอสารภีตั้งอยู่ทางตอนกลางของจังหวัดเชียงใหม่ มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอและจังหวัดใกล้เคียงดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอเมืองเชียงใหม่
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอสันกำแพง
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบ้านธิ อำเภอเมืองลำพูน (จังหวัดลำพูน) และอำเภอหางดง
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอหางดงและอำเภอเมืองเชียงใหม่
การแบ่งเขตการปกครอง
แก้การปกครองส่วนภูมิภาค
แก้อำเภอสารภีแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 12 ตำบล 106 หมู่บ้าน ได้แก่
| ลำดับที่ | อักษรไทย | อักษรโรมัน | จำนวนหมู่บ้าน | ประชากรทั้งหมด (พ.ศ. 2566)[5] |
ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น (พ.ศ. 2566)[5] | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | ยางเนิ้ง | Yang Noeng | 7 | 10,062 | 10,062 | (ทต. ยางเนิ้ง) |
| 2. | สารภี | Saraphi | 10 | 7,307 | 585 6,722 |
(ทต. ยางเนิ้ง) (ทต. สารภี) |
| 3. | ชมภู | Chom Phu | 9 | 7,871 | 7,871 | (ทต. ชมภู) |
| 4. | ไชยสถาน | Chai Sathan | 8 | 6,755 | 6,755 | (ทต. ไชยสถาน) |
| 5. | ขัวมุง | Khua Mung | 10 | 5,938 | 5,938 | (ทต. ขัวมุง) |
| 6. | หนองแฝก | Nong Faek | 9 | 6,620 | 6,620 | (ทต. หนองแฝก) |
| 7. | หนองผึ้ง | Nong Phueng | 8 | 16,544 | 273 16,271 |
(ทต. ยางเนิ้ง) (ทต. หนองผี้ง) |
| 8. | ท่ากว้าง | Tha Kwang | 7 | 2,842 | 2,842 | (ทต. ท่ากว้าง) |
| 9. | ดอนแก้ว | Don Kaeo | 7 | 5,189 | 5,189 | (ทต. ดอนแก้ว) |
| 10. | ท่าวังตาล | Tha Wang Tan | 13 | 11,981 | 11,981 | (ทต. ท่าวังตาล) |
| 11. | สันทราย | San Sai | 12 | 4,991 | 4,991 | (ทต. สันทรายมหาวงศ์) |
| 12. | ป่าบง | Pa Bong | 6 | 4,973 | 4,973 | (ทต. ป่าบง) |
| รวม | 106 | 91,073 | 91,073 (เทศบาล) | |||
การปกครองส่วนท้องถิ่น
แก้ท้องที่อำเภอสารภีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 12 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลยางเนิ้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยางเนิ้งทั้งตำบล รวมทั้งบางส่วนของตำบลสารภีและตำบลหนองผึ้ง
- เทศบาลตำบลสารภี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสารภี (นอกเขตเทศบาลตำบลยางเนิ้ง)
- เทศบาลตำบลชมภู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชมภูทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลหนองผึ้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองผึ้ง (นอกเขตเทศบาลตำบลยางเนิ้ง)
- เทศบาลตำบลสันทรายมหาวงศ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสันทรายทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลไชยสถาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไชยสถานทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลหนองแฝก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองแฝกทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลท่ากว้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่ากว้างทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลท่าวังตาล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าวังตาลทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลขัวมุง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลขัวมุงทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลดอนแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนแก้วทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลป่าบง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลป่าบงทั้งตำบล
สถานที่สำคัญ
แก้
- ถนนเชียงใหม่-ลำพูน เป็นถนนที่มีต้นยางนาอายุกว่าร้อยปี เรียงรายอยู่ตลอดสองข้างทาง รวมกว่า 1,000 ต้น
- โบราณสถานเวียงกุมกาม อดีตเมืองหลวงของอาณาจักรล้านนา สร้างเมื่อ พ.ศ. 1829 โดยพญามังราย
อ้างอิง
แก้- ↑ หนึ่งเดียวในไทย ถนนต้นยางนาอายุกว่า 150 ปี นับพันต้น รุกขมรดกของแผ่นดิน
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ เก็บถาวร 2011-11-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน เล่ม 34 หน้า 65 วันที่ 29 เมษายน 2460
- ↑ "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2010-05-22. สืบค้นเมื่อ 2009-12-02.
- ↑ 4.0 4.1 สุขาภิบาลยางเนิ้ง อำเภอสารภี, อนุสรณ์ 100 ปี อำเภอสารภี, เชียงใหม่, สำนักพิมพ์ บุณย์ศิริงานพิมพ์, 2534. ลิงก์หนังสือจากฐานข้อมูลหนังสืออิเล็กทรอนิกส์ หอสมุดแห่งชาติรัชมังคลาภิเษก เชียงใหม่
- ↑ 5.0 5.1 กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรทางการทะเบียนราษฎร (รายเดือน) พื้นที่จังหวัดเชียงใหม่ เดือนธันวาคม 2566." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: [1]. สืบค้น 13 มีนาคม 2567.
 | บทความเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |