สุมาลี จาติกวณิช

ท่านผู้หญิงสุมาลี จาติกวณิช (สกุลเดิม ยุกตะเสวี: 6 มิถุนายน พ.ศ. 2474 – 4 เมษายน พ.ศ. 2565) เป็นประธานกิตติมศักดิ์มูลนิธิราชประชาสมาสัยในพระบรมราชูปถัมภ์ เป็นรองประธานกรรมการมูลนิธิสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก และเป็นอดีตประธานสภาสตรีแห่งชาติ

ท่านผู้หญิง

สุมาลี จาติกวณิช

สุมาลี ใน พ.ศ. 2557
เกิดสุมาลี ยุกตะเสวี
6 มิถุนายน พ.ศ. 2474
เสียชีวิต4 เมษายน พ.ศ. 2565 (90 ปี)
คู่สมรสกษาน จาติกวณิช
บุตรกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา
บิดามารดาหลวงยุกตเสวีวิวัฒน์ (สิระ ยุกตะเสวี)
คุณหญิงถนอมศรี ยุกตเสวีวิวัฒน์

ประวัติ

แก้

ท่านผู้หญิงสุมาลี จาติกวณิช เกิดเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน พ.ศ. 2474 เป็นบุตรสาวของหลวงยุกตเสวีวิวัฒน์ (สิระ ยุกตะเสวี) กับคุณหญิงถนอมศรี ยุกตเสวีวิวัฒน์ สมรสกับศาสตราจารย์ นายแพทย์กษาน จาติกวณิช อดีตผู้อำนวยการโรงพยาบาลศิริราช และอดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยมหิดล มีธิดาเพียงคนเดียว คือ คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา อดีตปลัดกระทรวงศึกษาธิการ และอดีตเลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

การเสียชีวิต

แก้

ท่านผู้หญิงสุมาลี ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2565[1]วันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2565 สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชทานเพลิงศพ ณ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร

การศึกษา

แก้

ท่านผู้หญิงสุมาลีสำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษาและมัธยมศึกษาจากโรงเรียนวัฒนาวิทยาลัย และสอบคัดเลือกเข้าศึกษาต่อในโรงเรียนเตรียมอุดมศึกษาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ในแผนกวิทยาศาสตร์เมื่อปี พ.ศ. 2489 ด้วยความสนใจภาษาอังกฤษเป็นอย่างมาก ทำให้เป็นผู้ที่แตกฉานทั้งการฟัง พูด อ่าน และเขียนภาษาอังกฤษมาตั้งแต่เยาว์วัย

การทำงาน

แก้

ท่านผู้หญิงสุมาลีดำรงตำแหน่งที่สำคัญในองค์กรภาครัฐและเอกชน ทั้งภายในและต่างประเทศมากมายเช่น ประธานคณะกรรมการบริหารมูลนิธิราชประชาสมาศัยในพระบรมราชูปถัมภ์ ประธานคณะกรรมการมูลนิธิอนุเคราะห์คนพิการ ประธานสภาสตรีแห่งชาติในพระบรมราชินูปถัมภ์ กรรมการบริหารมูลนิธิสายใจไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ และอื่น ๆ ท่านผู้หญิงสุมาลีเป็นผู้ที่มีคุณูปการอย่างยิ่งต่อมหาวิทยาลัยมหิดลในการสนับสนุน ให้คำแนะนำและให้ความช่วยเหลือกิจกรรมต่าง ๆ ของมหาวิทยาลัยมาอย่างต่อเนื่องจนถึงปัจจุบัน รวมทั้งการปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งต่าง ๆ เช่น กรรมการบริหารศิริราชมูลนิธิ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิสภา มหาวิทยาลัยมหิดล รองประธานกรรมการมูลนิธิสมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก ท่านผู้หญิงสุมาลีได้รับเลือกเป็นเอกฉันท์จากสมาชิกสมาคมสตรีภาคพื้นแปซิฟิกและเอเชียอาคเนย์รวม 19 ประเทศ ให้ปฏิบัติหน้าที่ประธานสมาคมระหว่างประเทศถึงสองสมัย ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2530-2537 ด้วยชื่อเสียง ทำให้ท่านผู้หญิงสุมาลีเป็นที่ยอมรับนับถือไปทั่วภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก เมื่อองค์การสหประชาชาติประกาศการประชุมระดับโลกว่าด้วยเรื่องสตรี ครั้งที่ 4 ณ กรุงปักกิ่ง เมื่อปี พ.ศ. 2538 คณะกรรมการจัดเตรียมการประชุมจึงได้เชิญท่านผู้หญิงสุมาลีมาเป็นผู้ประสานงานภาคเอกชนในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ซึ่งสามารถปฏิบัติภารกิจได้อย่างดีเยี่ยม จนกระทั่งได้รับการยกย่องในที่ประชุม ในการเป็นแบบอย่างของการประสานงานที่มีประสิทธิภาพอย่างดียิ่ง นอกจากนี้ยังได้รับมอบหมายให้เป็นผู้แทนประเทศไทยประจำคณะกรรมการเศรษฐกิจและสังคมแห่งเอเชียและแปซิฟิก หรือ แอสแคป (ESCAP)

เกียรติคุณ

แก้

การปฏิบัติหน้าที่ด้วยความวิริยะ อุตสาหะ เปี่ยมด้วยคุณธรรม ความรู้และความสามารถ อันยังประโยชน์อย่างยิ่งต่อสังคมส่วนรวมและประเทศชาติมาโดยตลอดของท่านผู้หญิงสุมาลี จาติกวณิชนั้นทำให้ได้รับรางวัลเกียรติยศมากมาย เช่น ในปี พ.ศ. 2504 ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จตุตถจุลจอมเกล้าฝ่ายใน จึงมีคำนำหน้าชื่อเป็น “คุณหญิง” ตั้งแต่อายุ 30 ปี และได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์เป็นลำดับมา กระทั่งปี พ.ศ. 2533 ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษฝ่ายใน จึงได้คำนำหน้าชื่อเป็น “ท่านผู้หญิง” นับแต่นั้นมา รวมทั้งได้รับรางวัลนักสังคมสงเคราะห์ดีเด่น สาขาบริหารงานสังคม จากมูลนิธิศาสตราจารย์ปกรณ์ อังศุสิงห์ และกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ รางวัลโล่ทองคำประกาศเกียรติคุณมนุษยสัมพันธ์ยอดเยี่ยมจากมนุษยสัมพันธ์สมาคมแห่งประเทศไทย และอื่น ๆ ถึงกระนั้นก็ยังสามารถปฏิบัติหน้าที่ของครอบครัวได้อย่างสมบูรณ์จนได้รับประกาศเกียรติคุณ “แม่ดีเด่นกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2550”

ปริญญากิตติมศักดิ์

แก้

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. ผู้จัดการออนไลน์: สังคมไทยสูญเสียบุคคลสำคัญ "ท่านผู้หญิงสุมาลี จาติกวณิช" ในวัย 90 ปี
  2. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-05-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐๓ ตอนที่ ๑๒ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๑๒, ๒๗ มกราคม ๒๕๒๙
  3. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-06-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๙๙ ตอนที่ ๑๘๔ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๕๔, ๑๗ ธันวาคม ๒๕๒๕
  4. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ เก็บถาวร 2022-10-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๑๗ ตอนที่ ๒๖ ข หน้า ๒, ๒๑ ธันวาคม ๒๕๔๓
  5. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เก็บถาวร 2022-06-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐๗ ตอนที่ ๗๔ ง ฉบับพิเศษ หน้า ๕, ๔ พฤษภาคม ๒๕๓๓