จตุตถจุลจอมเกล้า
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าชั้นที่สี่
จตุตถจุลจอมเกล้า มีอักษรย่อว่า จ.จ. เป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ในตระกูลเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 4 ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจะพระราชทานเฉพาะฝ่ายใน (สตรี) จำนวน 150 ดวง โดยจตุตถจุลจอมเกล้าจัดเป็นเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่มีลำดับเกียรติอันดับที่ 32 ของเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย[1]
| เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นจตุตถจุลจอมเกล้า | |
|---|---|
| มอบโดย พระมหากษัตริย์ไทย | |
| อักษรย่อ | จ.จ. |
| ประเภท | เหรียญตรา |
| วันสถาปนา | พ.ศ. 2436 |
| ประเทศ |  ราชอาณาจักรไทย |
| ภาษิต | เราจะบำรุงตระกูลวงศ์ให้เจริญ |
| จำนวนสำรับ | 150 ดวง |
| แพรแถบ | _ribbon.svg){kind=small} |
| ผู้สมควรได้รับ | พระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชการฝ่ายในทั้งปวง (พระราชทานตามพระราชอัธยาศัย) |
| มอบเพื่อ | เป็นเครื่องหมายแสดงอิสริยยศ, ระลึกถึงความดีความชอบของบุคคลซึ่งได้รักษาแผ่นดินมาแต่ก่อน และผู้ที่ได้ทำนุบำรุงแผ่นดินในปัจจุบัน |
| สถานะ | ยังพระราชทานอยู่ |
| ผู้สถาปนา | พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว |
| ประธาน | พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว |
| สถิติการมอบ | |
| รายล่าสุด | ศศิวงศ์ ปึงตระกูล 5 พฤษภาคม พ.ศ. 2550 |
| ลำดับเกียรติ | |
| สูงกว่า | ตติยานุจุลจอมเกล้า |
| รองมา | เบญจมาภรณ์ช้างเผือก |
| หมายเหตุ | มีคำนำหน้านาม "คุณหญิง" |
ลักษณะ
แก้ เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นจตุตถจุลจอมเกล้า ประกอบด้วย ดวงตราซึ่งมีลักษณะเหมือนตติยานุจุลจอมเกล้า แต่ทำจากกาไหล่ทองลงยาสีขาบ โดยมีลักษณะดังนี้[2]
- ดวงตรา
- ด้านหน้า มีลักษณะเป็นมีใบชัยพฤกษ์สองข้าง กลางดวงตรามีพระบรมฉายาสาทิสลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีอักษรทองว่า "เราจะบำรุงตระกูลวงศ์ให้เจริญ" เบื้องบนมี พระจุลมงกุฎเปล่งรัศมี
- ด้านหลัง มีลักษณะเหมือนด้านหน้า แต่ที่กลางดวงตราเป็นรูปช้างไอราพต บนหลังช้างเป็นรูปตรีศูล ที่ขอบมีอักษรทองว่า "ปีระกา เบญจศก ศักราช ๑๒๓๕" รอบขอบเป็นรูปจักร
ดวงตราของจตุตถจุลจอมเกล้า ใช้สำหรับประดับห้อยกับแพรแถบสีชมพู กว้าง 4 เซนติเมตร ผูกเป็นรูปแมลงปอ ประดับที่หน้าเสื้อบ่าซ้าย
สตรีผู้ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ ชั้นจตุตถจุลจอมเกล้า สามารถใช้คำนำหน้านามว่า “คุณหญิง” ได้ทั้งผู้ที่สมรสแล้วหรือยังมิได้สมรส[3]
อ้างอิง
แก้- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ลำดับเกียรติเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไทย เก็บถาวร 2011-11-14 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๑๐, ตอน ๒๙ง ฉบับพิเศษ, ๑๒ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๓๖, หน้า ๑
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า พุทธศักราช ๒๔๘๔, เล่ม ๕๘, ตอน ๐ ก, ๑๒ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๘๔, หน้า ๑๕๕๓
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศการใช้คำนำหน้านามสตรีผู้ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า, เล่ม ๑๓๙, ตอนพิเศษ ๕๓ง, ๔ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๕, หน้า ๑
แหล่งข้อมูลอื่น
แก้- จตุตถจุลจอมเกล้า เก็บถาวร 2007-12-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน จาก สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี