ถั่วฝักยาว
ถั่วฝักยาว
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร: Plantae
หมวด: Magnoliophyta
ชั้น: Magnoliopsida
อันดับ: Fabales
วงศ์: Fabaceae
วงศ์ย่อย: Faboideae
สกุล: Vigna
สปีชีส์: V.  unguiculata
สปีชีส์ย่อย: V.  u. sesquipedalis
Trinomial name
Vigna unguiculata sesquipedalis
(L.) Verdc.
เมล็ดถั่วฝักยาว

ถั่วฝักยาว (ชื่อวิทยาศาสตร์: Vigna unguiculata subsp. sesquipedalis) เป็นถั่วชนิดหนึ่งที่เป็นไม้เลื้อย มีชื่อสามัญในภาษาต่างๆที่หลากหลาย เช่น สิบสองปันนาเรียก ถั่วลิ้นนาค ภาษาอังกฤษเรียกว่า yardlong bean (ตรงตัว:ถั่วยาวหนึ่งหลา) ภาษาจีนกวางตุ้งเรียกว่า dau gok ภาษาจีนกลางเรียก jiang dou (豇豆) ภาษาอินโดนีเซียและภาษามลายูเรียก kacang panjang ภาษาตากาล็อกเรียก 'SITAO' or 'SITAW' ภาษาอีโลกาโนเรียก utong ในหมู่เกาะเวสต์อินดีสเรียกว่า bora หรือ bodi ภาษาเบงกอลเรียกว่า vali, Borboti ในรัฐกัว อินเดีย เรียก eeril ภาษาเวียดนามเรียก đậu đũa และภาษาญี่ปุ่นเรียก ju-roku sasage (十六ササゲ) อย่างไรก็ตาม ฝักของถั่วชนิดนี้ยาวเพียงครึ่งหลา ชื่อของสปีชีส์ย่อย sesquipedalis (หมายถึงยาวฟุตครึ่ง) ใกล้เคียงกับความยาวจริง ๆ ของฝักถั่วมากกว่า

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

แก้

ลำต้น เป็นเถาเลื้อย เถาแข็งและเหนียว คล้ายกับถั่วพู แต่มีอายุเพียงปีเดียว หรือฤดูเดียว เถาสีเขียวอ่อน ลำต้นม้วนพันสิ่งยึดเกาะได้ดี ใบเป็นใบประกอบแบบฝ่ามือ มี 3 ใบย่อย รูปสามเหลี่ยมยาว 6 -10 เซนติเมตร ดอก เป็นดอกช่อออกตามซอกใบกลีบดอกสีขาว หรือน้ำเงินอ่อน ฝักเป็นฝักกลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5 - 1 เซนติเมตร ยาว 20 - 80 เซนติเมตร มีหลายเมล็ด[1]

 
ดอกถั่วฝักยาว

การใช้ประโยชน์

แก้

ฝักของถั่วฝักยาวใช้รับประทานทั้งดิบและสุก เหมาะที่จะรับประทานเมื่อยังอ่อน ในหมู่เกาะอินดีสตะวันตกนิยมนำไปผัดกับมันฝรั่งและกุ้ง ชาวจีนนิยมนำไปผัดเช่นกัน อาหารมาเลเซียนิยมนำถั่วฝักยาวไปผัดกับพริกและซัมบัล หรือใส่ในข้าวยำหรือไข่เจียว

สารอาหาร

แก้

ถั่วฝักยาวมีโปรตีน วิตามินเอ ไทอามีน ไรโบฟลาวิน เหล็ก ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม นอกจากนั้นยังมีวิตามินซี โฟเลต แมกนีเซียม และแมงกานีส ถั่วฝักยาวปริมาณ 100 กรัมมีพลังงาน 47 แคลอรี ไม่มีไขมันและคอเลสเทอรอล โซเดียม 4 mg คาร์โบไฮเดรตทั้งหมด 8 g และโปรตีน 3 g วิตามินเอ 17% DV เหล็ก 2% DV วิตามินซี 31% DV และแคลเซียม 5% DV

ถั่วฝักยาว (ดิบ)
คุณค่าทางโภชนาการต่อ 100 กรัม (3.5 ออนซ์)
พลังงาน196 กิโลจูล (47 กิโลแคลอรี)
8 g
ใยอาหาร3.6 g
0 g
3 g
ประมาณร้อยละคร่าว ๆ โดยใช้การแนะนำของสหรัฐสำหรับผู้ใหญ่
แหล่งที่มา: USDA FoodData Central

อ้างอิง

แก้
  1. ศูนย์สารสนเทศชุมชน มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. (2552). ถั่วฝักยาว. [online]. เข้าถึงได้จาก: http://202.28.48.140/isaninfo/?p=203 เก็บถาวร 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน.

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้