อำเภอรัตภูมิ
บทความนี้ไม่มีการอ้างอิงจากแหล่งที่มาใด |
รัตภูมิ เป็นอำเภอหนึ่งในจังหวัดสงขลา เป็นอำเภอที่ตั้งอยู่ทางด้านทิศตะวันตกสุดของจังหวัดสงขลา ติดต่อกับอำเภอควนโดน จังหวัดสตูล เป็นอำเภอที่มีทรัพยากรธรรมชาติอุดมสมบูรณ์ ด้านตะวันออกเป็นที่ราบ แต่ด้านตะวันตกมีเทือกเขา คือ เขานครศรีธรรมราช มีป่าไม้ เรือกสวนไร่นา ซึ่งเหมาะในการทำการเกษตร
อำเภอรัตภูมิ | |
---|---|
![]() | |
คำขวัญ: ถิ่นดินแดง แหล่งผลไม้ดก น้ำตกเจ้าฟ้า ภูผามีตำนาน ประตูผ่านสู่ชายแดน | |
พิกัดภูมิศาสตร์: 7°8′6″N 100°16′24″E / 7.13500°N 100.27333°E | |
อักษรไทย | อำเภอรัตภูมิ |
อักษรโรมัน | Amphoe Rattaphum |
จังหวัด | สงขลา |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 591.8 ตร.กม. (228.5 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2562) | |
• ทั้งหมด | 75,649 คน |
• ความหนาแน่น | 127.82 คน/ตร.กม. (331.1 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 90180 |
รหัสภูมิศาสตร์ | 9009 |
ที่ตั้ง ที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอรัตภูมิ หมู่ที่ 1 ถนนยนตรการกำธร ตำบลกำแพงเพชร อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา 90180 |
![]() |
ประวัติแก้ไข
อำเภอรัตภูมิ เดิมเป็นกิ่งอำเภอรัตภูมิอยู่ในเขตการปกครองของอำเภอปากพะยูน จังหวัดพัทลุง ซึ่งตรงกับรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ตั้งอยู่ที่บ้านปากบางภูมี ซึ่งเป็นปากน้ำของคลองรัตภูมิ ริมทะเลสาบสงขลา ซึ่งขณะนี้อยู่ในพื้นที่ของ ตำบลรัตภูมิ อำเภอควนเนียง และได้ยกฐานะ ขึ้นเป็นอำเภอเมื่อปี พ.ศ. 2435 เรียกชื่อ "อำเภอรัฐภูมิ"
และต่อมาได้ย้ายที่ว่าการอำเภอมาตั้ง ณ ตำบลกำแพงเพชร โดยเรียกชื่อว่า "อำเภอกำแพงเพชร" ซึ่งเป็นสถานที่ที่ตั้งอำเภอในปัจจุบัน ซึ่งตำบลกำแพงเพชรเป็นตำบลหนึ่งใน 5 ตำบลของอำเภอรัตภูมิ มีพื้นที่ทั้งหมด 86.6 ตารางกิโลเมตร มีลักษณะเป็นที่ราบ มีลำน้ำหลายสายไหลผ่านอันเกิดจากเทือกเขาซึ่งอยู่ทางด้านตะวันตก
แต่เนื่องจากชื่อนี้เกิดไปใช้ชื่อพ้องกับจังหวัดกำแพงเพชร ทางราชการเกรงว่าจะสับสน เมื่อ พ.ศ. 2480 จึงเปลี่ยนเป็นชื่อใหม่ว่า "อำเภอรัตตภูมิ" แต่คำว่ารัตตภูมิไม่มีคำแปลมีการตรวจสอบแล้วจึงเปลี่ยนใหม่อีกครั้งหนึ่งเมื่อพ.ศ. 2504 ว่า "อำเภอรัตภูมิ" ซึ่งแปลว่า "พื้นที่ดินแดง" และตรงกับความเป็นจริง เพราะดินของอำเภอรัตภูมิส่วนมากจะเป็นดินสีแดงละเอียด และมีแร่ธาตุอาหารสำหรับเป็นอาหารของพืชอยู่มากไม่ได้หมายถึงดินลูกรังแต่อย่างใด สำหรับตำบลที่ตั้งที่ว่าการอำเภอยังให้คงชื่อตำบลกำแพงเพชรอยู่เช่นเดิม
ที่ตั้งและอาณาเขตแก้ไข
อำเภอรัตภูมิตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอป่าบอน (จังหวัดพัทลุง)
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอควนเนียงและอำเภอบางกล่ำ
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอหาดใหญ่ และอำเภอควนกาหลง (จังหวัดสตูล)
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอควนกาหลง (จังหวัดสตูล) และอำเภอป่าบอน (จังหวัดพัทลุง)
ลักษณะทางภูมิศาสตร์แก้ไข
- สภาพพื้นที่ : พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นที่ราบ บางส่วนทางทิศตะวันตกและทิศเหนือเป็นภูเขา
- ลักษณะอากาศ : อยู่ในเขตภูมิอากาศแบบมรสุมเขตร้อน แบ่งออกเป็น 2 ฤดูกาล คือฤดูร้อนและฤดูฝน โดย ฤดูร้อน ก.พ.-ก.ย. / ฤดูฝน ต.ค.-ก.พ.
- แหล่งน้ำที่สำคัญ : คลองรัตภูมิ (คลองภูมี) ยาวประมาณ 60 กม. มีต้นน้ำมาจากเทือกเขาบรรทัดไหลผ่าน ตำบลเขาพระ , ตำบลท่าชะมวง , ตำบลกำแพงเพชร , ตำบลคูหาใต้ และ ตำบลควนรู ไหลออกทะเลสาบสงขลาที่บ้านปากบาง หมู่ที่ 3 ตำบลรัตภูมิ อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา
การแบ่งเขตการปกครองแก้ไข
การปกครองส่วนภูมิภาคแก้ไข
อำเภอรัตภูมิแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 5 ตำบล 63 หมู่บ้าน
ลำดับ | ตำบล | เนื้อที่ | ประชากร | จำนวนหมู่บ้าน | |||||
1. | กำแพงเพชร | 96.6 | 21,302 | (Kamphaeng Phet) | 13 หมู่บ้าน | ||||
2. | ท่าชะมวง | 125.56 | 17,674 | (Tha Chamuang) | 15 หมู่บ้าน | ||||
3. | คูหาใต้ | 42.9 | 11,923 | (Khuha Tai) | 14 หมู่บ้าน | ||||
4. | ควนรู | 44.13 | 6,041 | (Khuan Ru) | 9 หมู่บ้าน | ||||
5. | เขาพระ | 217.7 | 16,804 | (Khao Phra) | 12 หมู่บ้าน |
การปกครองส่วนท้องถิ่นแก้ไข
ท้องที่อำเภอรัตภูมิประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลเมืองกำแพงเพชร ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลกำแพงเพชร
- เทศบาลตำบลกำแพงเพชร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกำแพงเพชร (เฉพาะนอกเขตเทศบาลเมืองกำแพงเพชร)
- เทศบาลตำบลนาสีทอง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเขาพระ
- เทศบาลตำบลคูหาใต้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคูหาใต้ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าชะมวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าชะมวงทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลควนรู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลควนรูทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลเขาพระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาพระ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลนาสีทอง)
การคมนาคมแก้ไข
การศึกษาแก้ไข
อำเภอรัตภูมิ มีสถาบันการศึกษาระดับ โรงเรียน และ วิทยาลัย สถาบันที่สำคัญประกอบด้วย
- วิทยาลัยรัตภูมิ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย
- วิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยีสงขลา
- โรงเรียนรัตภูมิวิทยา
- โรงเรียนมัธยมสิริวัณวรี 2 สงขลา
- โรงเรียนสายิดวิทยา (เอกชน)
- โรงเรียนดารุลศาสตร์วิทยา (เอกชน)
- โรงเรียนชุมชนบ้านโคกค่าย
- โรงเรียนชุมชนบ้านนาสีทอง
- โรงเรียนนิคมสร้างตนเองรัตภูมิ
- โรงเรียนบ้านกองอิฐ
- โรงเรียนบ้านกำแพงเพชร
- โรงเรียนบ้านเขาพระ
- โรงเรียนบ้านเขารักเกียรติ
- โรงเรียนบ้านคลองกั่ว
- โรงเรียนบ้านคลองเขาล้อน
- โรงเรียนบ้านคลองต่อ
- โรงเรียนบ้านควนขัน
- โรงเรียนบ้านควนดินแดง
- โรงเรียนบ้านควนนา
- โรงเรียนบ้านควนสะตอ
- โรงเรียนบ้านชายคลอง
- โรงเรียนบ้านท่ามะปราง
- โรงเรียนบ้านทุ่งคมบาง
- โรงเรียนบ้านทุ่งมะขาม
- โรงเรียนบ้านนาลึก
- โรงเรียนบ้านเนินนิมิต
- โรงเรียนบ้านปลายละหาน
- โรงเรียนบ้านพรุพ้อ
- โรงเรียนบ้านม่วง
- โรงเรียนบ้านลานควาย
- โรงเรียนบ้านไสท้อน
- โรงเรียนบ้านห้วยสมบูรณ์
- โรงเรียนบ้านห้วยโอน
- โรงเรียนวัดคูหาใน
- โรงเรียนวัดจังโหลน
- โรงเรียนวัดเจริญภูผา
- โรงเรียนวัดทุ่งคา
- โรงเรียนวัดไทรใหญ่
- โรงเรียนวัดรัตนวราราม
- โรงเรียนสำนักสงฆ์ศรีวิชัย
- ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา
ธนาคารแก้ไข
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาคูหา
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขารัตภูมิ
- ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร สาขาย่อยนาสีทอง
- ธนาคารออมสิน สาขารัตภูมิ
- ธนาคารกรุงเทพ สาขารัตภูมิ
- ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขารัตภูมิ(สงขลา)
- ธนาคารกสิกรไทย สาขารัตภูมิ
- ธนาคารกรุงไทย สาขารัตภูมิ
สถานที่ท่องเที่ยวน่าสนใจแก้ไข
- วนอุทยานน้ำตกบริพัตร (น้ำตกเจ้าฟ้า)
ตั้งอยู่ในเขตอำเภอรัตภูมิ ห่างจากอำเภอเมืองฯ 52 กิโลเมตร ตามทางหลวงหมายเลข 406 ระหว่างกิโลเมตรที่ 35-36 แยกจากปากทาง 800 เมตร อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา สำหรับชื่อของน้ำตกบริพัตรนั้น มีเรื่องเล่าว่า ในอดีตน้ำตกแห่งนี้ชื่อว่าน้ำตกคลองลำเรียน และในช่วงปี พ.ศ. 2469 –2471 ซึ่งเป็นปีใดยังไม่ปรากฏชัดนัก จอมพล สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิจ ซึ่งดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการทหารบกในขณะนั้น ได้เสด็จเดินทางมาราชการจากจังหวัดสงขลาสู่จังหวัดสตูล และทรงพักผ่อนที่น้ำตกแห่งนี้ จึงได้ทรงจารึกพระนามไว้ที่หน้าผาของน้ำตกว่า "บริพัตร" น้ำตกคลองลำเรียนจึงได้ชื่อว่าน้ำตกบริพัตรตั้งแต่นั้นมา
- น้ำตกโตนปลิว
ตั้งอยู่ตำบลกำแพงเพชร เดินทางจากตัวเมืองหาดใหญ่ไปตามถนนเพชรเกษม ตามทางหลวงหมายเลข 4 หาดใหญ่-รัตภูมิ (สายเก่า) ซึ่งเป็นทางเดียวกับไปน้ำตกโตนงาช้าง แต่เลยไปอีกประมาณ 8.4 กม.จากนั้นเลี้ยวขวาตรงศูนย์วิจัยและพัฒนาพันธุ์พืชเข้าไปอีกประมาณ 7 กม. ถึงน้ำตกโตนปลิว เป็นน้ำตกขนาดเล็ก มีทั้งหมด 12 ชั้น มีความสูงประมาณ 50 เมตร มีความร่มรื่น เงียบสงบของธรรมชาติ และความสวยงามของสายน้ำ ชั้นล่างสุดมีแอ่งน้ำสำหรับเล่นน้ำได้
- น้ำตกโตนลุงไข่
ตั้งอยู่ หมู่ที่ 7 ตำบลท่าชะมวง เข้าทางบ้านห้วยโอน จุดเด่นคือมีสไลเดอร์ธรรมชาติ เหมาะสำหรับจัดกิจกรรมท่องเที่ยวเชิงนิเวศ เดินป่า ร่วมกันปลูกป่าเพื่ออนุรักษ์ธรรมชาติ และปั่นจักรยานชมวิว
- ทะเลทิพย์คีรี (พรุโต๊ะนาย)
ตั้งอยู่ หมู่ที่ 8 ตำบลคูหาใต้ การเดินทางมาจากอำเภอรัตภูมิผ่านสี่แยกคูหามุ่งหน้าสู่จังหวัดพัทลุงผ่านโรงเรียนมัธยมสิริวัณวรี ๒ สงขลา ยูเทร์นกลับรถมานิดเดียวจะมีป้ายบอกเลี้ยวซ้ายตรงไปก็จะถึงที่หมาย ทะเลทิพย์คีรี เป็นสถานที่ประเภทธรรมชาติและสัตว์ป่า เหมาะสำหรับเป็นแหล่งท่องเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจ ออกกำลังกาย และใช้เป็นสถานที่จัดกิจกรรมต่างๆ เช่น กิจกรรมลอยกระทง งานชักพระ และการแสดงดนตรีด้านศิลปวัฒนธรรม เป็นต้น
- ล่องแก่งถ้ำศรีเกษร
ถ้ำศรีเกษร อีกหนึ่งถ้ำที่เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สำคัญแห่งหนึ่งของจังหวัดสงขลา โดยถ้ำนั้นตั้งอยู่ที่ตำบลเขาพระ อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา ซึ่งอยู่ห่างจากอำเภอหาดใหญ่ ประมาณ 40 กิโลเมตร ถ้ำศรีเกษร มีจำนวน 3 ชั้น คือ ชั้นใต้ดิน , ชั้นที่ 1 , ชั้นที่ 2 ภายในถ้ำมีประวัติของนางศรีเกษร ที่อาศัยอยู่เป็นเวลานับพันๆปี ซึ่งมีหลายสิ่งหลายอย่างภายในถ้ำที่บอกถึง เรื่องราวของนางศรีเกษร รวมไปถึงความสวยงามของหินย้อยที่สลับซับซ้อน เป็นประติมากรรมที่ธรรมชาติได้สร้างสรรค์ขึ้นอย่างสวยงาม ให้นักท่องเที่ยวเข้ามาศึกษา และเยี่ยมชมความสวยงามของถ้ำศรีเกษร
- ถ้ำพระนอน วัดเขารักเกียรติ
ตั้งอยู่ หมู่ที่12 บ้านเขารักเกียรติ ตำบลกำแพงเพชร เดินทางจากตัวเมืองหาดใหญ่ไปตามถนนเพชรเกษม ตามทางหลวงหมายเลข 4 หาดใหญ่-รัตภูมิ (สายเก่า) เหมาะสำหรับเป็นแหล่งท่องเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจ ออกกำลังกาย และปฏิบัติธรรม
- วัดไทรใหญ่
ตั้งอยู่ หมู่ที่5 บ้านไทรใหญ่ ตำบลควนรู การเดินทางจาก ถนนยนตรการกำธรแยกคูหาเลี้ยวไปทาง อำเภอควนเนียง ระยะทาง 5 กม. หลวงพ่อสีแก้ว กุลคุโณ อดีตเจ้าอาวาสรูปแรกของวัดไทรใหญ่ ตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา สุดยอดเกจิอาจารย์รูปหนึ่งในจังหวัดสงขลา
- ตลาดน้ำท่าชะมวง
ตั้งอยู่ ตำบลท่าชะมวง การเดินทาง จากหาดใหญ่เลี้ยวซ้ายที่สี่แยกคูหา ผ่านหน้าที่ว่าการอำเภอรัตภูมิ เลี้ยวขวาตรงยูเทิร์นหน้าตลาดท่าชะมวงตรงเข้าไปไม่ไกลจะมีป้ายทางไป อบต.ท่าชะมวงบอกอยู่ หรือจะเลยไฟแดงสามแยกท่าชะมวง มาเลี้ยวขวาที่ยูเทิร์นแรกเข้าทางชลประทานท่าชะมวง ก็ได้เช่นกัน