อำเภอเขาย้อย

อำเภอเขาย้อย เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดเพชรบุรี และเป็นอำเภอที่อยู่เหนือสุดของจังหวัด เขาย้อยนับเป็น 1 ใน 5 อำเภอของจังหวัดที่มีทางรถไฟผ่าน โดยจะเป็นอำเภอแรกเมื่อนั่งรถไฟลงไปภาคใต้

อำเภอเขาย้อย
อำเภอ
คำขวัญ:  ภูเขางามถ้ำวิจิตร วิถีชีวิตไทยทรงดำ คุณค่าล้ำโบสถ์ไม้สัก หัตถกรรมหลัก ไม้ตาลกลึง ประสานซึ้งเสียงแคนวง
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°14′25″N 99°49′27″E
อักษรไทย	อำเภอเขาย้อย
อักษรโรมัน	Amphoe Khao Yoi
จังหวัด	เพชรบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	305.648 ตร.กม. (118.011 ตร.ไมล์)
ประชากร (2562)
• ทั้งหมด	39,020 คน
• ความหนาแน่น	127.66 คน/ตร.กม. (330.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	76140
รหัสภูมิศาสตร์	7602
ที่ตั้ง ที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเขาย้อย ถนนเพชรเกษม ตำบลเขาย้อย อำเภอเขาย้อย จังหวัดเพชรบุรี 76140
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเขาย้อยตั้งอยู่ทางตอนเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอปากท่อ (จังหวัดราชบุรี)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภออัมพวา (จังหวัดสมุทรสงคราม) และอำเภอบ้านแหลม
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองเพชรบุรีและอำเภอบ้านลาด
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอหนองหญ้าปล้อง

ประวัติ

เริ่มก่อตั้งเมื่อ พ.ศ. 2440 โดยมีหลวงพรหมสารเป็นนายอำเภอคนแรก เดิมที่ว่าการอำเภอตั่งอยู่ที่ตำบลห้วยท่าช้าง จึงได้ชื่ออำเภอว่า อำเภอห้วยท่าช้าง ต่อมาได้ทำการย้ายที่ว่าการอำเภอห้วยท่าช้างไปตั้งอยู่ ณ ตำบลหัวสะพาน จึงได้มีการเปลี่ยนชื่อเป็น อำเภอหัวสะพาน ต่อมาได้ย้ายที่ว่าการอำเภอมาตั่งอยู่ ณ หมู่บ้านน้อย จึงได้เปลี่ยนชื่อเป็น อำเภอบ้านน้อย และ อำเภอตวันตก(อำเภอตะวันตก)

ใน พ.ศ. 2444 กระทรวงมหาดไทย ได้จัดระเบียบกรมการอำเภอเมืองเพชรบุรีใหม่ โดยการย้ายอำเภอตวันตก (อำเภอตะวันตก) ไปตั้ง ณ บ้านเขาย้อย ตำบลเขาย้อย เรียกชื่อว่า "อำเภอห้วยหลวง"

ใน พ.ศ. 2446 ได้เปลี่ยนชื่อจากอำเภอห้วยหลวง แขวงเมืองเพชรบุรี เป็น อำเภอเขาย้อย แขวงเมืองเพชรบุรี

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเขาย้อยแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 10 ตำบล 57 หมู่บ้าน ได้แก่

1. เขาย้อย (Khao Yoi) 7 หมู่บ้าน 6. หนองปรง (Nong Prong) 6 หมู่บ้าน 2. สระพัง (Sa Phang) 4 หมู่บ้าน 7. หนองชุมพล (Nong Chumphon) 7 หมู่บ้าน 3. บางเค็ม (Bang Khem) 6 หมู่บ้าน 8. ห้วยโรง (Huai Rong) 4 หมู่บ้าน 4. ทับคาง (Thap Khang) 5 หมู่บ้าน 9. ห้วยท่าช้าง (Huai Tha Chang) 6 หมู่บ้าน 5. หนองปลาไหล (Nong Pla Lai) 5 หมู่บ้าน 10. หนองชุมพลเหนือ (Nong Chumphon Nuea) 7 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอเขาย้อยประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 8 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลเขาย้อย ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเขาย้อย บางส่วนของตำบลสระพัง ตำบลบางเค็มทั้งตำบล และบางส่วนของตำบลทับคาง
• องค์การบริหารส่วนตำบลเขาย้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาย้อย ตำบลสระพัง และตำบลทับคาง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลเขาย้อย)
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปลาไหล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปลาไหลทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองปรง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองปรงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองชุมพล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองชุมพลทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยโรง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยโรงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยท่าช้าง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยท่าช้างทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองชุมพลเหนือ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองชุมพลเหนือทั้งตำบล