อำเภอปากท่อ

อำเภอในจังหวัดราชบุรี ประเทศไทย

ปากท่อ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดราชบุรี เป็นประตูเชื่อมต่อไปยังภาคใต้ตรงแยกวังมะนาว และเป็น 1 ใน 4 อำเภอที่มีทางรถไฟสายใต้ผ่านพื้นที่ โดยมีสถานีรถไฟให้บริการ 2 สถานี 2 ป้ายหยุดรถ ได้แก่ สถานีปากท่อ สถานีบ่อตะคร้อ กับป้ายหยุดรถป่าไก่ และป้ายหยุดรถห้วยโรง

อำเภอปากท่อ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Pak Tho
สถานีรถไฟปากท่อ
คำขวัญ: 
เพลงเขมรปากท่อ เหล่ากอไทยทรงดำ วัฒนธรรมกะเหรี่ยง เสียงน้ำตกไทยประจัน แหล่งพันธุ์ไม้ผล ถิ่นคนน้ำใจงาม มากฟาร์มสุกร พระนอนเขาถ้ำทะลุ
แผนที่จังหวัดราชบุรี เน้นอำเภอปากท่อ
แผนที่จังหวัดราชบุรี เน้นอำเภอปากท่อ
พิกัด: 13°22′6″N 99°49′48″E / 13.36833°N 99.83000°E / 13.36833; 99.83000
ประเทศ ไทย
จังหวัดราชบุรี
พื้นที่
 • ทั้งหมด757.835 ตร.กม. (292.602 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด67,839 คน
 • ความหนาแน่น89.52 คน/ตร.กม. (231.9 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 70140
รหัสภูมิศาสตร์7008
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอปากท่อ หมู่ที่ 5 ตำบลปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี 70140
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย
โรงพยาบาลปากท่อ

ประวัติ แก้

พื้นที่อำเภอปากท่อ โดยทั่วไปเป็นพื้นราบและภูเขา มีพื้นที่แห่งหนึ่งเป็นที่ต่ำกว่าที่อื่น เรียกว่า "หนองทะเล" ในฤดูฝนน้ำฝนจากตำบลต่างๆ จะไหลมารวมกันที่หนองทะเล และทางทิศตะวันออกของหนองทะเลเป็นที่ต่ำกว่าทุกทิศน้ำที่ไหลมารวมกันอยู่นั้น จะไหลไปทางไหนไม่ได้ มีช่องทางน้ำไหลได้เพียงทางเดียวเวลาน้ำไหลออกจากหนองทะเลจะเชี่ยวมากคล้ายน้ำไหลออกจากท่อ ทำให้ราษฎรขนานนามพื้นที่หนองทะเลใหม่ว่า "ปากท่อ" ซึ่งเป็นตำบลและที่ตั้งที่ว่าการอำเภออยู่มาจนถึงปัจจุบัน

ตำบลปากท่อ เดิมขึ้นอยู่กับอำเภอเมืองราชบุรี ต่อมาเมื่อ ร.ศ. 118 ได้ตั้งที่ว่าการอำเภอขึ้นแห่งหนึ่ง คือ ที่ว่าการอำเภอท่านัด - วัดประดู่ ซึ่งตั้งอยู่ที่ตำบลจอมประทัด ตำบลปากท่อจึงได้โอนไปขึ้นกับอำเภอท่านัด - วัดประดู่ แต่การไปมาติดต่อของราษฎรไม่สะดวก เพราะที่ว่าการอำเภอดังกล่าวตั้งอยู่ริมคลองไม่มีถนน จึงได้ย้ายที่ว่าการอำเภอไปตั้งที่ตำบลวัดเพลง เรียกว่า ที่ว่าการอำเภอแม่น้ำอ้อม และย้ายอำเภอจาก เมืองราชบุรี ไปขึ้น เมืองสมุทรสงคราม จนเมื่อ พ.ศ. 2457 ได้ย้ายที่ว่าการอำเภอแม่น้ำอ้อม มาตั้งที่ตำบลปากท่อ

  • วันที่ 11 มิถุนายน 2454 โอนพื้นที่อำเภอแม่น้ำอ้อม และอำเภอสี่หมื่น จาก เมืองราชบุรี ไปขึ้นกับ เมืองสมุทรสงคราม[1]
  • วันที่ 24 สิงหาคม 2456 ยกเลิกอำเภอแม่น้ำอ้อม และอำเภอสี่หมื่น เมืองราชบุรี ย้ายมาเป็นอำเภอใน เมืองสมุทรสงคราม[2]
  • วันที่ 16 สิงหาคม 2457 โอนพื้นที่อำเภอแม่น้ำอ้อม จาก เมืองสมุทรสงคราม มาขึ้นกับ เมืองราชบุรี อีกครั้ง[3] และเปลี่ยนชื่ออำเภอแม่น้ำอ้อม เป็น อำเภอปากท่อ และเปลี่ยนอักษรเบื้องล่างในดวงคราตำแหน่ง "อำเภอแม่น้ำอ้อม ส.ส." เป็น "อำเภอปากท่อ ร.บ."
  • วันที่ 27 ธันวาคม 2457 ย้ายที่ว่าการอำเภอแม่น้ำอ้อม จากตำบลวัดเพลง ไปตั้งที่ตำบลปากท่อ และเรียกชื่ออำเภอว่า อำเภอปากท่อ และที่ว่าการอำเภอเดิม ให้ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ เรียกชื่อกิ่งอำเภอว่า กิ่งอำเภอวัดเพลง[4] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอปากท่อ
  • วันที่ 27 มีนาคม 2481 ยุบตำบลคลองขนอน รวมกับตำบลวัดเพลง เรียกว่าตำบลวัดเพลง ยุบตำบลเวียงทุน รวมกับตำบลเกาะศาลพระ เรียกว่าตำบลเกาะศาลพระ และยุบตำบลทะเลค้าน รวมกับตำบลวัดยางงาม เรียกว่าตำบลวัดยางงาม[5]
  • วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลบ่อกระดาน แยกออกจากตำบลป่าไก่ และตำบลวัดเพลง ตั้งตำบลวัดยางงาม แยกออกจากตำบลจอมประทัด และตำบลปากท่อ ตั้งตำบลวันดาว แยกออกจากตำบลปากท่อ[6]
  • วันที่ 3 สิงหาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลปากท่อ ในท้องที่บางส่วนของตำบลปากท่อ[7]
  • วันที่ 15 ตุลาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลวัดเพลง ในท้องที่บางส่วนของตำบลวัดเพลง และตำบลเกาะศาลพระ[8]
  • วันที่ 1 มีนาคม 2501 จัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งหลวง ในท้องที่ตำบลทุ่งหลวง[9]
  • วันที่ 16 กรกฎาคม 2506 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอวัดเพลง อำเภอปากท่อ เป็น อำเภอวัดเพลง[10]
  • วันที่ 15 พฤษภาคม 2516 ตั้งตำบลอ่างหิน แยกออกจากตำบลทุ่งหลวง[11]
  • วันที่ 7 มิถุนายน 2526 ตั้งตำบลห้วยยางโทน แยกออกจากตำบลวังมะนาว[12]
  • นที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลปากท่อ เป็นเทศบาลตำบลปากท่อ[13] ด้วยผลของกฎหมาย
  • วันที่ 24 กันยายน 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลวันดาว รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลปากท่อ[14]

ที่ตั้งและอาณาเขต แก้

อำเภอปากท่อตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

การแบ่งเขตการปกครอง แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค แก้

อำเภอปากท่อแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 12 ตำบล 85 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น แก้

ท้องที่อำเภอปากท่อประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 12 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลปากท่อ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลปากท่อ
  • เทศบาลตำบลทุ่งหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งหลวงทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลวังมะนาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังมะนาวทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลดอนทราย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนทรายทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองกระทุ่ม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองกระทุ่มทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลปากท่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวันดาวทั้งตำบลและตำบลปากท่อ (นอกเขตเทศบาลตำบลปากท่อ)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลป่าไก่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลป่าไก่ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลวัดยางงาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวัดยางงามทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลอ่างหิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลอ่างหินทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ่อกระดาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ่อกระดานทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลยางหัก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยางหักทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยยางโทน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลห้วยยางโทนทั้งตำบล

โรงเรียนมัธยมในอำเภอปากท่อ แก้

  1. โรงเรียนบรมราชินีนาถราชวิทยาลัย
  2. โรงเรียนปากท่อพิทยาคม
  3. โรงเรียนวัดสันติการามวิทยา
  4. โรงเรียนธรรมจาริณีวิทยา

วิทยาลัยอาชีวศึกษาในอำเภอปากท่อ แก้

  1. วิทยาลัยการอาชีพปากท่อ

อ้างอิง แก้

  1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย ประกาศยกเขตอำเภอแม่น้ำอ้อม อำเภอสี่หมื่น จากเมืองราชบุรีไปขึ้นเมืองสมุทรสงคราม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (0 ง): 489. June 11, 1911.
  2. "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยกเลิกอำเภอแม่น้ำอ้อม กับ อำเภอสี่หมื่น เมืองราชบุรีมาเป็นเขตเมือง สมุทรสงคราม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 30 (0 ง): 1073. August 24, 1913. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-06-07. สืบค้นเมื่อ 2021-05-02.
  3. "แจ้งความกระทรวงมุรธาธร เรื่อง เปลี่ยนอักษรเบื้องล่างในดวงตราตำแหน่งอำเภอแม่น้ำอ้อม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 31 (0 ง): 1075–1076. August 16, 1914.
  4. "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ย้ายที่ว่าการอำเภอแลตั้งกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 31 (0 ง): 2220. December 27, 1914. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-04. สืบค้นเมื่อ 2021-05-02.
  5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 4308–4312. March 27, 1938.
  6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. June 10, 1947. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2021-05-02.
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลปากท่อ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (60 ง): (ฉบับพิเศษ) 91-92. August 3, 1956.
  8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลวัดเพลง กิ่งอำเภอวัดเพลง อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (83 ง): (ฉบับพิเศษ) 66-68. October 15, 1956.
  9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การจัดตั้งองค์การบริหารส่วนตำบล [จำนวน ๕๙ แห่ง]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 75 (18 ง): (ฉบับพิเศษ) 2-6. March 1, 1958.
  10. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอบ่อพลอย อำเภอไทรโยค อำเภอหนองปรือ อำเภอหนองสองห้อง อำเภอประทาย อำเภอห้วยแถลง อำเภอละหานทราย อำเภอกุยบุรี อำเภอตาพระยา อำเภอหนองไผ่ อำเภอนาเชือก อำเภอวัดเพลง อำเภอพนัสนิคม อำเภอภูกระดึง อำเภอปรางค์กู่ อำเภอท่าช้าง อำเภอบ้านด่านลานหอย อำเภอบ้านดุง อำเภอสว่างอารมณ์ และอำเภอกุดชุม พ.ศ. ๒๕๐๖" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (72 ก): 362–366. July 16, 1963. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2009-05-21. สืบค้นเมื่อ 2021-05-02.
  11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่ อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (53 ง): 1430–1432. May 15, 1973.
  12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (92 ง): 1834–1835. June 7, 1983.
  13. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-05-02.
  14. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบลกับองค์การบริหารส่วนตำบล" (PDF). September 24, 2004: 1–2. {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น แก้

  •   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ Pak Tho District