อำเภอหว้านใหญ่
หว้านใหญ่ เป็นอำเภอ 1 ใน 7 อำเภอของจังหวัดมุกดาหาร เป็นอำเภอที่มีประชากรและพื้นที่น้อยที่สุดในจังหวัด แต่มีความหนาแน่นของประชากรมากที่สุดของจังหวัด
อำเภอหว้านใหญ่ | |
|---|---|
 | |
| คำขวัญ: เมืองพระพุทธรูปงาช้าง พระปางไสยาสน์ หาดมโนภิรมย์เพลินตา โสภาแก่งกะเบา | |
| พิกัดภูมิศาสตร์: 16°43′40″N 104°44′19″E / 16.72778°N 104.73861°E | |
| อักษรไทย | อำเภอหว้านใหญ่ |
| อักษรโรมัน | Amphoe Wan Yai |
| จังหวัด | มุกดาหาร |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 81.494 ตร.กม. (31.465 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2562) | |
| • ทั้งหมด | 19,762 คน |
| • ความหนาแน่น | 242.49 คน/ตร.กม. (628.0 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 49150 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 4906 |
| ที่ตั้ง ที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอหว้านใหญ่ หมู่ที่ 5 ตำบลหว้านใหญ่ อำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดมุกดาหาร 49150 |
 ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย | |
ประวัติแก้ไข
"หว้านใหญ่" เดิมอยู่ภายใต้การปกครองของเมืองมุกดาหาร ต่อมาท้าวสีหานามและท้าวหมาคำ นำราษฏรจากเมืองมหาชัย ประเทศลาวอพยพมาตั้งถิ่นฐานเมื่อปี พ.ศ. 2222 ในบริเวณที่เป็นสวนว่าน และตั้งบ้านเรือนขึ้นให้ชื่อเรียกว่าบ้านว่านใหญ่ เดิมอยู่ในเขตเมืองพาลุกาการภูมิ ส่วนเมืองพาลุกากรภูมิเป็นเมืองจัตวาขึ้นกับเมืองมุกดาหารและยุบเป็นหมู่บ้านใน พ.ศ.2442 สมัยรัชกาลที่ 5 ขึ้นกับตำบลชะโนด และได้เพี้ยนชื่อตามภาษาพูดเป็นภาษาเขียนว่า "หว้านใหญ่" และ "พาลุกา" แปลว่า "ทรายชายโขง" ตามคำบอกเล่าของชาวข่า และชาวลาวที่อาศัยอยู่ในชุมชนบ้านพาลุกา[1]
ตำบลหว้านใหญ่ ปรากฏหลักฐานในราชกิจจานุเบกษา ปี 2464 เป็นตำบลหนึ่งในอำเภอมุกดาหาร ในขณะนั้นประกอบด้วยตำบลศรีบุญเรือง ตำบลศรีมงคล ตำบลโพธิ์ไทร ตำบลดอนตาล ตำบลหว้านใหญ่ ตำบลโพนทราย ตำบลบ้านโคก ตำบลผึ่งแดด ตำบลหนองเอี่ยน ตำบลบ้านค้อ ตำบลบ้านซ่ง ตำบลคำชะอี ตำบลหนองสูงเหนือ ตำบลหนองสูงใต้ ตำบลนาโสก ตำบลนากอก และตำบลบ้านเหล่า ตามประกาศกระทรวงศึกษาธิการ ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. 2464 ในท้องที่มณฑลอุดร[2]
- วันที่ 20 กันยายน 2509 ตั้งตำบลคำป่าหลาย แยกออกจากตำบลหว้านใหญ่ และตำบลบ้านโคก[3]
- วันที่ 5 กรกฎาคม 2520 ตั้งตำบลป่งขาม แยกออกจากตำบลหว้านใหญ่ ตั้งตำบลบางทรายน้อย แยกออกจากตำบลบางทรายใหญ่[4]
- วันที่ 27 กันยายน 2520 แยกพื้นที่ตำบลหว้านใหญ่ ตำบลป่งขาม และตำบลบางทรายน้อย จากอำเภอมุกดาหาร มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอหว้านใหญ่[5] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอมุกดาหาร
- วันที่ 27 สิงหาคม 2525 แยกพื้นที่อำเภอมุกดาหาร อำเภอคำชะอี อำเภอดอนตาล อำเภอนิคมคำสร้อย กิ่งอำเภอดงหลวง และกิ่งอำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดนครพนม มาตั้งเป็น จังหวัดมุกดาหาร[6] โดยโอนกิ่งอำเภอดงหลวง อำเภอนาแก มาขึ้นกับอำเภอมุกดาหาร และเปลี่ยนชื่ออำเภอมุกดาหาร เป็นอำเภอเมืองมุกดาหาร
- วันที่ 26 กรกฎาคม 2526 ตั้งตำบลชะโนด แยกออกจากตำบลหว้านใหญ่[7]
- วันที่ 31 สิงหาคม 2531 ตั้งตำบลดงหมู แยกออกจากตำบลป่งขาม[8]
- วันที่ 30 พฤษภาคม 2532 โอนพื้นที่หมู่ 9 (ในขณะนั้น) บ้านนาแพง ของตำบลคำป่าหลาย อำเภอเมืองมุกดาหาร มาขึ้นกับตำบลหว้านใหญ่ กิ่งอำเภอหว้านใหญ่ อำเภอเมืองมุกดาหาร[9]
- วันที่ 9 เมษายน 2535 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอหว้านใหญ่ อำเภอเมืองมุกดาหาร เป็น อำเภอหว้านใหญ่[10]
- วันที่ 24 กันยายน 2547 ยุบสภาตำบลดงหมู รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลป่งขาม[11]
ที่ตั้งและอาณาเขตแก้ไข
อำเภอหว้านใหญ่ตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอธาตุพนม (จังหวัดนครพนม)
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับแขวงสุวรรณเขต (ประเทศลาว)
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองมุกดาหาร
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเมืองมุกดาหาร
การแบ่งเขตการปกครองแก้ไข
การปกครองส่วนภูมิภาคแก้ไข
อำเภอหว้านใหญ่แบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 5 ตำบล 44 หมู่บ้าน ได้แก่
| ลำดับที่ | อักษรไทย | อักษรโรมัน | จำนวนหมู่บ้าน | พื้นที่
(ตร.กม.) |
ประชากรทั้งหมด
(พ.ศ. 2562) |
ประชากรแยกตามส่วนท้องถิ่น
(พ.ศ. 2562) |
ความหนาแน่น
(คน/ตร.กม.) | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | หว้านใหญ่ | (Wan Yai) | 11 | 19.000 | 4,884 | 4,884 | (ทต.หว้านใหญ่) | 257.05 |
| 2. | ป่งขาม | (Pong Kham) | 11 | 22.000 | 5,788 | 5,788 | (อบต.ป่งขามดงหมู) | 263.09 |
| 3. | บางทรายน้อย | (Bang Sai Noi) | 11 | 20.000 | 4,817 | 4,817 | (อบต.บางทรายน้อย) | 240.85 |
| 4. | ชะโนด | (Chanot) | 5 | 9.494 | 2,665 | 2,665 | (ทต.ชะโนด) | 280.82 |
| 5. | ดงหมู | (Dong Mu) | 6 | 11.000 | 1,608 | 1,608 | (อบต.ป่งขามดงหมู) | 146.18 |
| รวม | 44 | 81.494 | 19,762 | 7,549 (เทศบาล)
12,213 (อบต.) |
242.49 | |||
การปกครองส่วนท้องถิ่นแก้ไข
ท้องที่อำเภอหว้านใหญ่ประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลตำบลหว้านใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหว้านใหญ่ทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลชะโนด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลชะโนดทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลป่งขามดงหมู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลป่งขามและตำบลดงหมูทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบางทรายน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางทรายน้อยทั้งตำบล
สถานที่ท่องเที่ยวแก้ไข
- แก่งกะเบา
- วัดสองคอน
- วัดพระศรีมหาโพธิ์
- วัดมโนภิรมย์
- พิพิธภัณฑ์ท่านหนูฮัก พูมสะหวัน
- พญาศรีภุชงค์มุกดานาคราช
แหล่งข้อมูลอื่นแก้ไข
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ ประวัติอำเภอหว้านใหญ่ - ข้อมูลชุมชนบ้านพาลุกา
- ↑ "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ ในท้องที่มณฑลอุดร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ก): 551–570. 12 กุมภาพันธ์ 2464. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองนครพนม อำเภอมุกดาหาร อำเภอท่าอุเทน อำเภอศรีสงคราม กิ่งอำเภอดอนตาล กิ่งอำเภอปลาปาก จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 83 (80 ง): 2915–2941. 20 กันยายน 2509. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (60 ง): 2699–2705. 5 กรกฎาคม 2520. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม ตั้งเป็นกิ่งอำเภอหว้านใหญ่" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (89 ง): 3922. 27 กันยายน 2520. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "พระราชบัญญัติตั้งจังหวัดมุกดาหาร พ.ศ. ๒๕๒๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (121 ก): (ฉบับพิเศษ) 14-17. 27 สิงหาคม 2525. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอหว้านใหญ่ อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 100 (124 ง): 2449–2454. 26 กรกฎาคม 2526. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอหว้านใหญ่ อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 105 (143 ง): (ฉบับพิเศษ) 1-4. 31 สิงหาคม 2531. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตกิ่งอำเภอหว้านใหญ่ อำเภอเมืองมุกดาหาร จังหวัดมุกดาหาร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (85 ง): 3688. 30 พฤษภาคม 2532. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอสอยดาว อำเภอโพนสวรรค์ อำเภอบางขัน อำเภอหว้านใหญ่ อำเภอเมืองปาน อำเภอภูหลวง อำเภอโคกศรีสุพรรณ และอำเภอสำโรง พ.ศ. ๒๕๓๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (45 ก): 27–29. 9 เมษายน 2535. Check date values in:
|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การยุบรวมสภาตำบลกับองค์การบริหารส่วนตำบล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา: 1–2. 24 กันยายน 2547. Check date values in:
|date=(help)
บทความเกี่ยวกับเขตการปกครองของประเทศไทยนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยเพิ่มข้อมูล ดูเพิ่มที่ สถานีย่อย:ประเทศไทย