อำเภอคำชะอี

อำเภอในจังหวัดมุกดาหาร ประเทศไทย

คำชะอี เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดมุกดาหาร

อำเภอคำชะอี
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Khamcha-i
คำขวัญ: 
กลองโบราณ วัฒนธรรมลือเลื่อง
เมืองแห่งขุนเขา สาวภูไท... คำชะอี
แผนที่จังหวัดมุกดาหาร เน้นอำเภอคำชะอี
แผนที่จังหวัดมุกดาหาร เน้นอำเภอคำชะอี
พิกัด: 16°34′36″N 104°25′12″E / 16.57667°N 104.42000°E / 16.57667; 104.42000
ประเทศ ไทย
จังหวัดมุกดาหาร
พื้นที่
 • ทั้งหมด645.7 ตร.กม. (249.3 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2565)
 • ทั้งหมด46,683 คน
 • ความหนาแน่น72.29 คน/ตร.กม. (187.2 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 49110
รหัสภูมิศาสตร์4905
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอคำชะอี หมู่ที่ 1 ตำบลน้ำเที่ยง อำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร 49110
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ แก้

ท้องที่อำเภอคำชะอี เคยขึ้นอยู่กับจังหวัดนครพนม มีฐานะเป็นท้องที่อำเภอหนึ่ง แต่ในปัจจุบันรวมอยู่ในท้องที่จังหวัดมุกดาหาร ตามประวัติเดิม ชาวคำชะอีเป็นชาวผู้ไทยที่อพยพมาจากเมืองวัง (ฝั่งซ้ายแม่น้ำโขง) รวมกับชาวผู้ไทยเมืองหนองสูงอพยพมาจากเมืองคำอ้อ ตั้งขึ้นเป็นเมืองหนองสูงโดยให้ ท้าวสีหนาม จากเมืองคำอ้อที่ตั้งบ้านเรือนอยู่หนองสูงเป็นเจ้าเมือง ให้เพี้ยเมืองแสนจากเมืองวังที่อยู่บ้านคำชะอีเป็นอุปฮาด ให้ท้าวราชอาต จากเมืองคำอ้อที่อยู่บ้านหนองสูงเป็นราชวงศ์ ให้ท้าวอุปคุตจากเมืองวังที่อยู่บ้านคำสระอีเป็นราชบุตร

ตามประวัติศาสตร์มีหลักฐานที่พอเชื่อถือได้ว่า เมืองนครพนมเป็นเมืองสืบเนื่องมาจากนครในอาณาจักรโคตรบูรณ์ ซึ่งอยู่บนฝั่งซ้ายของแม่น้ำโขง ต่อมาได้ย้ายมาตั้งอยู่บนฝั่งขวา ในรัชสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี ส่วนตำนานเมืองโครตรบูรณ์ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัดว่ามีความเป็นมาอย่างไร สรุปว่าอำเภอคำชะอีเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรโคตรบูรณ์อันรุ่งเรืองในอดีต[1]

  • วันที่ 2 พฤษภาคม 2484 แยกพื้นที่ตำบลคำชะอี ตำบลหนองสูง ตำบลบ้านซ่ง ตำบลบ้านค้อ ตำบลบ้านเหล่า ตำบลหนองเอี่ยน อำเภอมุกดาหาร มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอคำชะอี[2] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอมุกดาหาร
  • วันที่ 29 พฤศจิกายน 2492 ย้ายที่ว่าการอำเภอคำชะอี จากตำบลคำชะอี ไปตั้งที่บ้านน้ำเที่ยง ตำบลบ้านซ่ง[3] ท้องที่อำเภอเดียวกัน
  • วันที่ 5 มิถุนายน 2499 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอคำชะอี อำเภอมุกดาหาร เป็น อำเภอคำชะอี[4]
  • วันที่ 15 ตุลาคม 2499 จัดตั้งสุขาภิบาลคำชะอี ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านซ่ง[5]
  • วันที่ 29 กันยายน 2513 ตั้งตำบลโพนงาม แยกออกจากตำบลบ้านค้อ[6]
  • วันที่ 11 สิงหาคม 2520 โอนพื้นที่หมู่ 14 บ้านร่มเกล้า (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองสูงใต้ อำเภอคำชะอี ไปขึ้นกับตำบลนิคมคำสร้อย กิ่งอำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอมุกดาหาร[7]
  • วันที่ 2 ตุลาคม 2522 ตั้งตำบลโนนยาง แยกออกจากตำบลหนองสูง ตั้งตำบลบ้านเป้า แยกออกจากตำบลหนองสูงใต้[8]
  • วันที่ 5 สิงหาคม 2523 ตั้งตำบลคำบก แยกออกจากตำบลคำชะอี[9]
  • วันที่ 16 กันยายน 2523 ตั้งตำบลเหล่าสร้างถ่อ แยกออกจากตำบลหนองเอี่ยน[10]
  • วันที่ 24 กันยายน 2523 โอนพื้นที่หมู่ 7 บ้านหนองนกเขียน (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองสูงใต้ อำเภอคำชะอี ไปขึ้นกับตำบลนิคมคำสร้อย อำเภอนิคมคำสร้อย และโอนพื้นที่หมู่ 8 บ้านคำนางโอก (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองสูงใต้ อำเภอคำชะอี ไปขึ้นกับตำบลกกแดง อำเภอนิคมคำสร้อย[11]
  • วันที่ 5 พฤษภาคม 2524 ตั้งตำบลภูวง แยกออกจากตำบลหนองสูง[12]
  • วันที่ 27 สิงหาคม 2525 แยกพื้นที่อำเภอมุกดาหาร อำเภอคำชะอี อำเภอดอนตาล อำเภอนิคมคำสร้อย กิ่งอำเภอดงหลวง และกิ่งอำเภอหว้านใหญ่ จังหวัดนครพนม มาตั้งเป็น จังหวัดมุกดาหาร[13] โดยโอนกิ่งอำเภอดงหลวง อำเภอนาแก มาขึ้นกับอำเภอมุกดาหาร และเปลี่ยนชื่ออำเภอมุกดาหาร เป็นอำเภอเมืองมุกดาหาร
  • วันที่ 1 มิถุนายน 2525 ตั้งตำบลน้ำเที่ยง แยกออกจากตำบลบ้านซ่ง[14]
  • วันที่ 26 มีนาคม 2528 แยกพื้นที่ตำบลหนองสูง ตำบลโนนยาง ตำบลภูวง ตำบลบ้านเป้า และตำบลหนองสูงใต้ อำเภอคำชะอี ไปตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองสูง[15] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอคำชะอี
  • วันที่ 3 พฤศจิกายน 2536 ยกฐานะกิ่งอำเภอหนองสูง อำเภอคำชะอี เป็น อำเภอหนองสูง[16]
  • วันที่ 8 พฤศจิกายน 2536 ตั้งตำบลหนองสูงเหนือ แยกออกจากตำบลหนองสูง[17]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลคำชะอี เป็นเทศบาลตำบลคำชะอี[18] ด้วยผลของกฎหมาย

ที่ตั้งและอาณาเขต แก้

อำเภอคำชะอีตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

การแบ่งเขตการปกครอง แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค แก้

อำเภอคำชะอีแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 9 ตำบล 88 หมู่บ้าน ได้แก่

1. บ้านซ่ง (Ban Song) 7 หมู่บ้าน 6. โพนงาม (Phon Ngam) 10 หมู่บ้าน
2. คำชะอี (Khamcha-i) 14 หมู่บ้าน 7. เหล่าสร้างถ่อ (Lao Sang Tho) 7 หมู่บ้าน
3. หนองเอี่ยน (Nong Ian) 10 หมู่บ้าน 8. คำบก (Kham Bok) 6 หมู่บ้าน
4. บ้านค้อ (Ban Kho) 11 หมู่บ้าน 9. น้ำเที่ยง (Nam Thiang) 12 หมู่บ้าน
5. บ้านเหล่า (Ban Lao) 11 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น แก้

ท้องที่อำเภอคำชะอีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 10 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลคำชะอี ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลน้ำเที่ยง
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านซ่ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านซ่งทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลคำชะอี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคำชะอีทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองเอี่ยน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองเอี่ยนทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านค้อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านค้อทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเหล่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านเหล่าทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโพนงาม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพนงามทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลเหล่าสร้างถ่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเหล่าสร้างถ่อทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลคำบก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคำบกทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลน้ำเที่ยง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลน้ำเที่ยง (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลคำชะอี)

โรงเรียนมัธยมศึกษา แก้

  • โรงเรียนคำชะอีพิทยาคม
  • โรงเรียนคำชะอีวิทยาคาร
  • โรงเรียนชัยปัญญาวิทยานุสรณ์
  • โรงเรียนคำบกวิทยาคาร
  • โรงเรียนเหล่าประชาอุทิศ

อ้างอิง แก้

  1. ประวัติอำเภอคำชะอี เก็บถาวร 2021-06-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน - ประวัติความเป็นมาอำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร
  2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งกิ่งอำเภอคำชะอี ขึ้นอำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ง): 1265. 2 พฤษภาคม 2484. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-10. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.
  3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอคำชะอี อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 66 (65 ง): 5297–5298. 29 พฤศจิกายน 2492. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-06-09. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.
  4. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอนาทวี อำเภอสะบ้าย้อย อำเภอคำชะอี อำเภอย่านตาขาว อำเภอวัดโบสถ์ อำเภอหนองบัว อำเภอวัฒนานคร อำเภอแสวงหา อำเภอท่าชนะ อำเภอพระพุทธบาท อำเภอโนนสัง อำเภอบำเหน็จณรงค์ อำเภอคอนสวรรค์ อำเภอบ้านโฮ่ง อำเภอคีรีมาศ อำเภอชนแดน อำเภอแม่แจ่ม อำเภอไทรน้อย และอำเภอบ้านแพง พ.ศ. ๒๔๙๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (46 ก): 657–661. 5 มิถุนายน 2499. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-10-11. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.
  5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลคำชะอี อำเภอคำชะอี จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (83 ง): (ฉบับพิเศษ) 31-32. 15 ตุลาคม 2499.
  6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอธาตุพนม อำเภอคำชะอี อำเภอบ้านแพง และกิ่งอำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 87 (90 ง): 2805–2820. 29 กันยายน 2513.
  7. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอคำชะอีกับกิ่งอำเภอนิคมคำสร้อย อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม พ.ศ. ๒๕๒๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (74 ง): (ฉบับพิเศษ) 35-37. 11 สิงหาคม 2520.
  8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอมุกดาหาร อำเภอคำชะอี อำเภอนาหว้า จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (171 ง): 3353–3361. 2 ตุลาคม 2522. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-24. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.
  9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคำชะอี กิ่งอำเภอดงหลวง อำเภอนาแก และอำเภอนาแก จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (118 ง): 2672–2680. 5 สิงหาคม 2523.
  10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคำชะอี จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (144 ง): 3190–3192. 16 กันยายน 2523.
  11. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอคำชะอี กับอำเภอนิคมคำสร้อย จังหวัดนครพนม พ.ศ. ๒๕๒๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 97 (148 ก): (ฉบับพิเศษ) 3-4. 24 กันยายน 2523.
  12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคำชะอี จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 98 (68 ง): 1304–1306. 5 พฤษภาคม 2524.
  13. "พระราชบัญญัติตั้งจังหวัดมุกดาหาร พ.ศ. ๒๕๒๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (121 ก): (ฉบับพิเศษ) 14-17. 27 สิงหาคม 2525. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-06-04. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.
  14. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอคำชะอี จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (75 ง): 1926–1930. 1 มิถุนายน 2525.
  15. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอคำชะอี จังหวัดมุกดาหาร ตั้งเป็นกิ่งอำเภอหนองสูง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 102 (36 ง): 1437. 26 มีนาคม 2528. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-04. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.
  16. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอลำทับ อำเภอร่องคำ อำเภอเวียงแหง อำเภอนาโยง อำเภอแก้งสนามนาง อำเภอโนนแดง อำเภอบ้านหลวง อำเภอกะพ้อ อำเภอศรีบรรพต อำเภอแก่งกระจาน อำเภอหนองสูง อำเภอสบเมย อำเภอเมยวดี อำเภอโคกเจริญ อำเภอทุ่งหัวช้าง อำเภอผาขาว อำเภอวังหิน อำเภอดอนพุด อำเภอบึงโขงหลง และอำเภอห้วยคต พ.ศ. 2536" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (พิเศษ 179 ง): 1–3. 3 พฤศจิกายน 2536. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.
  17. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (182 ง): (ฉบับพิเศษ) 43-45. 8 พฤศจิกายน 2536.
  18. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. 24 กุมภาพันธ์ 2542. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2020-10-23.