อำเภอรัตภูมิ

อำเภอในจังหวัดสงขลา ประเทศไทย

รัตภูมิ เป็นอำเภอในจังหวัดสงขลา เดิมเป็นกิ่งอำเภอในเขตการปกครองของอำเภอปากพะยูน จังหวัดพัทลุง[1] และยกฐานะเป็นอำเภอเมื่อปี พ.ศ. 2466 เรียกชื่อ "อำเภอกำแพงเพชร"[2] ก่อนจะเปลี่ยนเป็น "อำเภอรัตตภูมิ"[3] และเปลี่ยนเป็น "อำเภอรัตภูมิ"[4][5] ซึ่งแปลว่า "พื้นที่ดินแดง"

อำเภอรัตภูมิ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Rattaphum
ถนนในเขตตำบลกำแพงเพชร
ถนนในเขตตำบลกำแพงเพชร
คำขวัญ: 
ถิ่นดินแดง แหล่งผลไม้ดก น้ำตกเจ้าฟ้า ภูผามีตำนาน ประตูผ่านสู่ชายแดน
แผนที่จังหวัดสงขลา เน้นอำเภอรัตภูมิ
แผนที่จังหวัดสงขลา เน้นอำเภอรัตภูมิ
พิกัด: 7°8′6″N 100°16′24″E / 7.13500°N 100.27333°E / 7.13500; 100.27333
ประเทศ ไทย
จังหวัดสงขลา
พื้นที่
 • ทั้งหมด591.8 ตร.กม. (228.5 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด75,709 คน
 • ความหนาแน่น127.93 คน/ตร.กม. (331.3 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 90180,
90220 (เฉพาะหมู่ที่ 3–6, 8–9 ตำบลควนรู)
รหัสภูมิศาสตร์9009
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอรัตภูมิ หมู่ที่ 1 ถนนยนตรการกำธร ตำบลกำแพงเพชร อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา 90180
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

แก้

อำเภอรัตภูมิ มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

ประวัติ

แก้

เดิมอำเภอรัตภูมิ อยู่ในพื้นที่ของตำบลกำแพงเพชร อำเภอปากพะยูน จังหวัดพัทลุง แยกตั้งเป็นกิ่งอำเภอในปี พ.ศ. 2435 โดยตั้งที่ว่าการกิ่งอำเภอครั้งแรกที่ตำบลกำแพงเพชร ชื่อ "กิ่งอำเภอกำแพงเพชร"[1] ปี พ.ศ. 2459 ทางราชการได้โอนพื้นที่กิ่งอำเภอกำแพงเพชร มาขึ้นกับทางจังหวัดสงขลา และย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอไปที่บ้านปากบางภูมี ริมทะเลสาบสงขลา ซึ่งอยู่ในพื้นที่ของตำบลรัฐภูมิ และเปลี่ยนชื่อกิ่งอำเภอเป็น "กิ่งอำเภอรัฐภูมิ"[6] โดยมีพื้นที่การปกครองทั้งหมด 3 ตำบล ได้แก่ ตำบลคูหาใต้ ตำบลรัฐภูมิ และตำบลกำแพงเพชร

ปี พ.ศ. 2466 มณฑลนครศรีธรรมราชได้จัดระเบียบพื้นที่ใหม่ ได้ย้ายที่ว่าการกิ่งอำเภอรัฐภูมิ จากบ้านปากบางภูมีมาตั้งที่ตำบลกำแพงเพชร และตั้งที่ว่าการอำเภอขึ้น เป็น "อำเภอกำแพงเพชร"[2]แต่เนื่องจากชื่อไปพ้องกับจังหวัดกำแพงเพชร เมื่อ พ.ศ. 2482 จึงเปลี่ยนเป็นชื่อใหม่ว่า "อำเภอรัตตภูมิ"[3] แต่คำว่ารัตตภูมิไม่มีคำแปลมีการตรวจสอบเมื่อ พ.ศ. 2510 ทางสำนักนายกรัฐมนตรีและราชบัณฑิตยสถาน ได้แก้ไขชื่ออำเภอเป็น "อำเภอรัตภูมิ"[4][5] แปลว่า "พื้นที่ดินแดง" ตรงกับความเป็นจริงที่พื้นที่ส่วนมากจะเป็นดินสีแดงละเอียด

การแบ่งเขตการปกครอง

แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค

แก้

อำเภอรัตภูมิแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 5 ตำบล 63 หมู่บ้าน

1. กำแพงเพชร (Kamphaeng Phet) 13 หมู่บ้าน
2. ท่าชะมวง (Tha Chamuang) 15 หมู่บ้าน
3. คูหาใต้ (Khuha Tai) 14 หมู่บ้าน
4. ควนรู (Khuan Ru) 9 หมู่บ้าน
5. เขาพระ (Khao Phra) 12 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

แก้

ท้องที่อำเภอรัตภูมิประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 7 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลเมืองกำแพงเพชร ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลกำแพงเพชร (เขตองค์การบริหารส่วนตำบลกำแพงเพชรเดิม)
  • เทศบาลตำบลกำแพงเพชร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลกำแพงเพชร (เขตสุขาภิบาลกำแพงเพชรเดิม)
  • เทศบาลตำบลนาสีทอง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเขาพระ
  • เทศบาลตำบลคูหาใต้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคูหาใต้ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลท่าชะมวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าชะมวงทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลควนรู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลควนรูทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลเขาพระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเขาพระ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลนาสีทอง)

อ้างอิง

แก้
  1. 1.0 1.1 "ประกาศ ยกเลิกเก็บเงินอากรค่านาวิธีนาคู่โค ใน มณฑล นครศรีธรรมราชเปลี่ยนเก็บเป็นวิธีนาฟางลอย ทั่วไป และตั้งอัตราชั้นที่นาบางตำบลใหม่" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 28 (0 ง): 46–50. วันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2454
  2. 2.0 2.1 "ประกาศ เรื่อง จัดเปลี่ยนแปลงท้องที่ในเขตมณฑลนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 40 (0 ก): 110–111. วันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2466
  3. 3.0 3.1 "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามอำเภอ กิ่งอำเภอ และตำบลบางแห่ง พุทธศักราช ๒๔๘๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 56 (0 ก): 354–363. วันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2482
  4. 4.0 4.1 "ประกาศราชบัณฑิตยสถาน เรื่อง การเขียนชื่อจังหวัด อำเภอ และกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (56 ง): (ฉบับพิเศษ) 2-35. วันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2510
  5. 5.0 5.1 "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง การเขียนชื่อจังหวัด อำเภอและกิ่งอำเภอ เป็นอักษรโรมัน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (56 ง): (ฉบับพิเศษ) 1. วันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ. 2510
  6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 (0 ก): 40–68. วันที่ 29 เมษายน พ.ศ. 2460