สงครามโรดีเชีย

สงครามโรดีเชีย (อังกฤษ: Rhodesian Bush War) มีอีกชื่อว่า ชิมูเรงาที่ 2 (Second Chimurenga) หรือ สงครามประกาศเอกราชซิมบับเว (Zimbabwe War of independence) เป็นความข้ดแย้งกลางเมือง (civil conflict) ในเดือนกรกฎาคม ค.ศ. 1964 ถึงธันวาคม ค.ศ. 1979 ในโรดีเชีย ประเทศที่ไม่ได้รับการยอมรับ (ภายหลังคือซิมบับเวโรดีเชีย)

สงครามโรดีเชีย ชิมูเรงาที่ 2 สงครามประกาศเอกราชซิมบับเว
ส่วนหนึ่งของ การปลดปล่อยอาณานิคมแอฟริกาและสงครามเย็น
สถานกรณ์ทางภูมิรัฐศาสตร์หลังการเป็นเอกราชของแองโกลาและโมซัมบิกใน ค.ศ. 1975   โรดีเชีย   แอฟริกาใต้และเซาท์เวสต์แอฟริกา   รัฐที่ให้การสนับสนุนรัฐบาลแก่กองโจร
วันที่ 4 กรกฎาคม ค.ศ. 1964 – 12 ธันวาคม ค.ศ. 1979 (15 ปี, 5 เดือน, 1 สัปดาห์ และ 1 วัน) สถานที่ โรดีเชีย (ปัจจุบันคือซิมบับเว) แซมเบีย โมซัมบิก บอตสวานา ผล ข้อตกลงแลงคัสเตอร์เฮาส์ ยุติสงครามติดอาวุธ จัดการเลือกตั้งฟรีพร้อมกับการมีส่วนร่วมของ ZANU และ ZAPU สถาปนาซิมบับเว ดินแดน เปลี่ยนแปลง ซิมบับเวได้รับการยอมรับเป็นเอกราชจากนานาชาติ
คู่สงคราม
โรดีเชียใต้ (1964–1965) โรดีเชีย (1965–1979) ซิมบับเวโรดีเชีย (1979) แอฟริกาใต้ สนันสนุนโดย:  อิสราเอล (หลัง ค.ศ. 1967) โปรตุเกส (จนถึง ค.ศ. 1974) FROLIZI (1978–1979)	ZANU (ZANLA) FRELIMO สนับสนุน ZANU:  จีน (จนถึง ค.ศ. 1976) เอธิโอเปีย (ตั้งแต่ ค.ศ. 1975) ลิเบีย เกาหลีเหนือ  แทนซาเนีย ยูโกสลาเวีย สวีเดน ZAPU (ZIPRA) ANC (MK) สนับสนุน ZAPU: บัลแกเรีย  คิวบา  เยอรมนีตะวันออก สาธารณรัฐสังคมนิยมโรมาเนีย  สหภาพโซเวียต ยูโกสลาเวีย  แซมเบีย FROLIZI (1971–1978)
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
เอียน สมิธ P. K. van der Byl ปีเตอร์ วอลส์ มิก แมคลาเรน แฟรงก์ มัสเซลล์ โรนัลด์ รีด-ดาลี เคน ฟลาวเวอร์ อาเบล มูโซเรวา อึนดาบานิงี ซิตโฮเล เจมส์ ชิเคเรมา Hendrik Verwoerd ยอห์น ฟอร์สเตอร์ P. W. Botha	รอเบิร์ต มูกาบี เฮอร์เบิร์ต ชิเตโป † โจเซีย โตโงการา อึนดาบานิงี ซิตโฮเล เอ็ดการ์ เตเกเร โซโลมอน มูจูรู ซาโมรา มาเชล โจชัว อึนโกโม เจมส์ ชิเคเรมา เจสัน โมโย † ลุกเอาต์ มาซูกู ดูมิโซ ดาเบงวา โอลิเวอร์ ตัมโบ โจ สโลโว เนลสัน แมนเดลา
กำลัง
1979: ทหารประจำการ 10,800 นาย ทหารกองหนุน 15,000 นาย ตำรวจ 8,000 นาย ตำรวจกองหนุน 19,000 นาย 1973: กองทหาร 2,000–5,000 นาย	1979: กองโจร 25,500 นาย 1979: กองโจร 20,000 นาย
ความสูญเสีย
กองกำลังรักษาความปลอดภัยโรดีเชียเสียชีวิต 1,361 นาย	กองโจรเสียชีวิตประมาณ 10,000 นาย
รวมมีผู้เสียชีวิตประมาณ 20,000 คน

หมายเหตุและอ้างอิง

ข้อมูล

• Arnold, Guy (2018). Wars in the Third World Since 1945. Bloomsbury Publishing. ISBN 978-1-4742-9103-3.
• Barnett, Thomas P. M. (1992). Romanian and East German Policies in the Third World: Comparing the Strategies of Ceaușescu and Honecker. Praeger. ISBN 978-0-275-94117-8.
• Beit-Hallahmi, Benjamin (1987). The Israeli Connection: Who Israel Arms and why. Pantheon Books. ISBN 978-1-85043-069-8.
• Abbott, Peter; Botham, Philip (June 1986). Modern African Wars: Rhodesia, 1965–80. Oxford: Osprey Publishing. ISBN 978-0-85045-728-5.
• Beckett, Ian F. W. (September 2007). "The Rhodesian Army: Counter-Insurgency, 1972–1979 Part II". สืบค้นเมื่อ 19 October 2011.
• Bennett, David C. (March 1990). "The Army of Zimbabwe: a role model for Namibia" (PDF). Carlisle Barracks, Pennsylvania: United States Army War College. เก็บ (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 24 February 2017. สืบค้นเมื่อ 19 October 2011.
• Binda, Alexandre (May 2008). The Saints: The Rhodesian Light Infantry. Johannesburg: 30° South Publishers. ISBN 978-1-920143-07-7.
• Brent, W. A (1987). Rhodesian Air Force: A Brief History 1947–1980. Kwambonambi: Freeworld Publications. ISBN 978-0-620-11805-7.
• Britannica (1976). Britannica Books of the Year 1971, 1972, 1974 and 1976: Events of 1970, 1971, 1973 and 1975 (First ed.). Chicago, Illinois: Encyclopædia Britannica, Inc. ISBN 978-0-85229-158-0.
• Cary, Robert; Mitchell, Diana (1977). African Nationalist Leaders in Rhodesia who's who. Salisbury: Books of Rhodesia. ISBN 978-0-86920-152-7.
• Cilliers, Jackie (December 1984). Counter-Insurgency in Rhodesia. London, Sydney & Dover, New Hampshire: Croom Helm. ISBN 978-0-7099-3412-7.
• Dabengwa, Dumiso (1995). Bhebe, Ngwabi; Ranger, Terrence (บ.ก.). Soldiers in Zimbabwe's Liberation War. Vol. 1. Harare: University of Zimbabwe.
• Doron, Roy; Thomas, Charles G. (2019). "Introducing the New Lens of African Military History". Journal of African Military History. 3 (2): 79–92. doi:10.1163/24680966-00302004. S2CID 213431661.
• Eppel, Shari (26 March 2008). "Matabeleland: Its Struggle for National Legitimacy, and the Relevance of this in the 2008 Election" (PDF). Berlin: Heinrich Böll Foundation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 11 May 2013. สืบค้นเมื่อ 31 October 2013.
• Friedman, Sgt-Major Herbert A. (28 November 2006). "Rhodesia Psyop 1965–1980". www.psywarrior.com. สืบค้นเมื่อ 20 October 2011.
• Halliday, Fred; Molyneux, Maxine (1983). The Ethiopian Revolution. Verso Books.
• Hamence, Michael (Winter 1993). "'Cyclone Five': The Canberra in Rhodesian/Zimbabwean Service, Part One". Air Enthusiast. No. 52. pp. 28–42. ISSN 0143-5450.
• Hamence, Michael (Spring 1994). "'Cyclone Five': The Canberra in Rhodesian/Zimbabwean Service, Part Two". Air Enthusiast. No. 53. p. 41. ISSN 0143-5450.
• Harris, P. B. (September 1969). "The Rhodesian Referendum: June 20th, 1969". Parliamentary Affairs. 23 (1969sep): 72–80. doi:10.1093/parlij/23.1969sep.72.
• Helliker, Kirk; Bhatasara, Sandra; Chiweshe, Manase Kudzai (2021). Fast Track Land Occupations in Zimbabwe In the Context of the Zvimurenga. Springer. ISBN 978-3-030-66347-6.
• Howard, M. T. (2021). "The Rhodesian army, between facts and fiction". Journal of Southern African Studies. 47 (4): 721–726. Bibcode:2021JSAfS..47..723H. doi:10.1080/03057070.2021.1917921. S2CID 236290715.
• Kalley, Jacqueline Audrey (February 1999). Southern African Political History: A chronological of key political events from independence to mid-1997. Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-30247-3.
• Kriger, Norma J. (1988). "The Zimbabwean War of Liberation: Struggles within the Struggle". Journal of Southern African Studies. 14 (2): 304. Bibcode:1988JSAfS..14..304K. doi:10.1080/03057078808708176. S2CID 144222740.
• Kriger, Norma J. (May 2003). Guerrilla Veterans in Post-war Zimbabwe: Symbolic and Violent Politics, 1980–1987. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-81823-0.
• Lake, Anthony (June 1976). The 'Tar Baby' Option: American Policy Toward Southern Rhodesia. New York: Columbia University Press. ISBN 978-0-231-04066-2.
• Lohman, Charles M.; MacPherson, Robert I. (7 June 1983). "Rhodesia: Tactical Victory, Strategic Defeat" (PDF). War Since 1945 Seminar and Symposium. สืบค้นเมื่อ 19 October 2011.
• Lyons, Tanya (January 2004). Guns and Guerilla Girls: Women in the Zimbabwean National Liberation Struggle. Trenton, New Jersey: Africa Research & Publications. ISBN 978-1-59221-167-8.
• Moorcraft, Paul L.; McLaughlin, Peter (2008) [1982]. The Rhodesian War: A Military History. Barnsley: Pen and Sword Books. ISBN 978-1-84415-694-8.
• Moore, D.S. (2005). Suffering for Territory: Race, Place, and Power in Zimbabwe. Durham, North Carolina: Duke University Press. ISBN 978-0-8223-3570-2.
• Muzondidya, James (January 2005). Walking on a Tightrope: Towards a Social History of the Coloured Community of Zimbabwe. Trenton, New Jersey: Africa Research & Publications. ISBN 978-1-59221-246-0.
• Norman, Andrew (December 2003). Robert Mugabe and the Betrayal of Zimbabwe. Jefferson, North Carolina: McFarland & Company. ISBN 978-0-7864-1686-8.
• Nyarota, Geoffrey (September 2006). Against the Grain. Cape Town: Struik Publishers. ISBN 978-1-77007-112-4.
• Palley, Claire (1966). The constitutional history and law of Southern Rhodesia 1888–1965, with special reference to Imperial control (First ed.). Oxford: Clarendon Press. ASIN B0000CMYXJ.
• Preston, Matthew (September 2004). Ending civil war: Rhodesia and Lebanon in perspective. London: I.B. Tauris. ISBN 978-1-85043-579-2.
• Ranger, Terence (1985). Peasant consciousness and guerrilla war in Zimbabwe: a comparative study. Harare: University of Zimbabwe. ISBN 9780852550014.
• Reed, William Cyrus (1990). From Liberation Movement to Government: ZANU and the Formulation of the Foreign Policy of Zimbabwe. Indiana University – โดยทาง Google Books.
• Reid-Daly, Ron; Stiff, Peter (January 1983). Selous Scouts: Top Secret War. Johannesburg: Galago Publishing. ISBN 978-0-620-06674-7.
• Rogers, Anthony (1998). Someone Else's War: Mercenaries from 1960 to the Present. Hammersmith: HarperCollins. ISBN 978-0-00-472077-7.
• Sellström, Tor (March 1999). Sweden and National Liberation in Southern Africa. Volume I: Formation of a Popular Opinion 1950–1970. Uppsala: Nordic Africa Institute. ISBN 978-91-7106-430-1.
• Sibanda, Eliakim M. (January 2005). The Zimbabwe African People's Union 1961–87: A Political History of Insurgency in Southern Rhodesia. Trenton, New Jersey: Africa Research & Publications. ISBN 978-1-59221-276-7.
• Smith, Ian (June 1997). The Great Betrayal: The Memoirs of Ian Douglas Smith. London: John Blake Publishing. ISBN 978-1-85782-176-5.
• St. John, Lauren (April 2007). Rainbow's End: A Memoir of Childhood, War, and an African Farm (First ed.). New York: Scribner. ISBN 978-0-7432-8679-4.
• Stearns, Peter N., บ.ก. (January 2002). The Encyclopedia of World History: Ancient, Medieval and Modern – Chronologically Arranged (Sixth ed.). Cambridge: James Clarke & Co. ISBN 978-0-227-67968-5.
• Thomas, Scott (December 1995). The Diplomacy of Liberation: the Foreign Relations of the ANC Since 1960 (First ed.). London: I.B. Tauris. ISBN 978-1-85043-993-6.
• Wessels, Hannes (July 2010). P. K. van der Byl: African Statesman. Johannesburg: 30° South Publishers. ISBN 978-1-920143-49-7.
• Waddy, Nicholas L. (2014). "The Strange Death of 'Zimbabwe-Rhodesia': The Question of British Recognition of the Muzorewa Regime in Rhodesian Public Opinion, 1979". South African Historical Journal. 66 (2): 227–248.
• Waddy, Nicholas L. (2017). "Free and Fair? Rhodesians Reflect on the Elections of 1979 and 1980". African Historical Review. 49 (1): 68–90.
• Williams, Gwyneth; Hackland, Brian (July 1988). The Dictionary of Contemporary Politics of Southern Africa (First ed.). London: Routledge. ISBN 978-0-415-00245-5.
• Windrich, Elaine (13 March 1975). The Rhodesian problem: a documentary record, 1923–1973 (First ed.). London: Routledge & Kegan Paul. ISBN 978-0-7100-8080-6.
• Wood, J. R. T. (June 2005). So Far and No Further! Rhodesia's Bid for Independence During the Retreat From Empire 1959–1965. Victoria, British Columbia: Trafford Publishing. ISBN 978-1-4120-4952-8.
• Wood, J. R. T. (April 2008). A matter of weeks rather than months: The Impasse between Harold Wilson and Ian Smith: Sanctions, Aborted Settlements and War 1965–1969. Victoria, British Columbia: Trafford Publishing. ISBN 978-1-4251-4807-2.
• Wood, J. R. T. (July 2009). Counter-strike From the Sky: The Rhodesian All-arms Fireforce in the War in the Bush 1974–1980. Johannesburg: 30° South Publishers. ISBN 978-1-920143-33-6.
• Wall, Dudley (2009). Insignia and History of the Rhodesian Armed Forces. 1890–1980 (4th ed.). Durban, South Africa: Just Done Productions Publishing (ตีพิมพ์ 25 November 2009). ISBN 978-1-920315-53-5. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 13 September 2014.
• Diedericks, André (2007). Journey Without Boundaries (2nd ed.). Durban, South Africa: Just Done Productions Publishing (ตีพิมพ์ 23 June 2007). ISBN 978-1-920169-58-9. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 6 October 2014.
• Geldenhuys, Preller (2007). Rhodesian Air Force Operations with Air Strike Log. Durban, South Africa: Just Done Productions Publishing (ตีพิมพ์ 13 July 2007). ISBN 978-1-920169-61-9. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 December 2014.
• White, Luise (2021). Fighting and Writing: The Rhodesian Army at War and Postwar (online ed.). Durham: Duke University Press. ISBN 978-1-4780-2128-5.

อ่านเพิ่ม

• Cross, Glenn (2017). Dirty War: Rhodesia and Chemical Biological Warfare, 1975–1980. Solihull, UK: Helion & Company. ISBN 978-1-911512-12-7.