นอร์เทิร์นโรดีเชีย
บทความนี้อาจต้องการตรวจสอบต้นฉบับ ในด้านไวยากรณ์ รูปแบบการเขียน การเรียบเรียง คุณภาพ หรือการสะกด คุณสามารถช่วยพัฒนาบทความได้ |
นอร์เทิร์นโรดีเชีย (อังกฤษ: Northern Rhodesia) เป็นรัฐในอารักขา ตั้งอยูในตอนกลางของภูมิภาคแอฟริกาใต้ ก่อตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1911 โดยการควบรวมรัฐในอารักขาสองรัฐ คือ บารอตซิแลนด์-นอร์ทเวสเทิร์นโรดีเซีย และนอร์ทอีสเทิร์นโรดีเชีย[2][3][4][5] โดยในช่วงแรก นอร์เทิร์นโรดีเชียอยู่ภายใต้การบริหารของบริษัทแอฟริกาใต้ของบริเตน (British South Africa Company; BSAC) ซึ่งเป็นบริษัทสัมปทาน ที่ได้รับอนุญาตจากรัฐบาลสหราชอาณาจักร เหมือนเช่นรัฐในอารักขาสองรัฐก่อนหน้า รัฐบาลสหราชอาณาจักรเข้ามาบริหารดินแดนแห่งนี้ตั้งแต่ ค.ศ. 1924 ในฐานะรัฐในอารักขา โดยอยู่ภายใต้เงื่อนไขที่คล้ายคลึงกับรัฐในอารักขาอื่น ๆ ของสหราชอาณาจักร และข้อกำหนดพิเศษที่บังคับใช้ขณะอยู่ภายใต้การปกครองของบริษัทเป็นอันยุติลง[5][6]
นอร์เทิร์นโรดีเชีย[1] | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ค.ศ. 1911–1964 | |||||||||||||
.svg) ธงชาติ
.svg) ตราแผ่นดิน
| |||||||||||||
.svg) | |||||||||||||
| สถานะ | ดินแดนของบริษัทแอฟริกาใต้ของบริเตน (ค.ศ. 1911-1924) รัฐในอารักขาของสหราชอาณาจักร (ค.ศ. 1924-1953 ค.ศ. 1963-1964) ส่วนหนึ่งของสหพันธรัฐโรดีเชียและนยาซาแลนด์ (ค.ศ. 1953–1963) | ||||||||||||
| เมืองหลวง | ลีฟวิงสโตน (จนถึง ค.ศ. 1935) ลูซากา (ตั้งแต่ ค.ศ. 1935) | ||||||||||||
| ภาษาทั่วไป | อังกฤษ (ภาษาราชการ) แบมบา เนียนจา ตองกา และโลซิ เป็นภาษาที่พูดกันโดยทั่วไป | ||||||||||||
| การปกครอง | รัฐในอารักขา | ||||||||||||
| ข้าหลวง | |||||||||||||
• ค.ศ. 1911-1921 | ลอว์เรนซ์ อูเบรย์ วอลเลซ | ||||||||||||
• ค.ศ. 1959–1964 | เซอร์เอเวอร์ลิน โฮน | ||||||||||||
| นายกรัฐมนตรี | |||||||||||||
• ค.ศ. 1964 | เคนเนธ คาอุนดา | ||||||||||||
| ยุคประวัติศาสตร์ | สมัยระหว่างสงคราม · สงครามเย็น | ||||||||||||
| ค.ศ. 1911 | |||||||||||||
• กลายเป็นรัฐอารักขาของบริเตน | 1 เมษายน ค.ศ. 1924 | ||||||||||||
ค.ศ. 1953–1963 | |||||||||||||
• ประกาศเอกราช | 24 ตุลาคม ค.ศ. 1964 | ||||||||||||
| สกุลเงิน | ปอนด์เซาเทิร์นโรดีเชีย | ||||||||||||
| |||||||||||||
| ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ |  แซมเบีย | ||||||||||||
แม้ว่าตอนที่อยู่ภายใต้สัมปทานของบริษัทแอฟริกาใต้ฯ นอร์เทิร์นโรดีเชียจะมีลักษณะเป็นอาณานิคมสัมปทานก็ตาม แต่สนธิสัญญาที่บริษัทแอฟริกาใต้ฯ ลงนามกับผู้ปกครองในท้องถิ่นและกฎหมายของบริเตน ทำให้นอร์เทิร์นโรดีเชียมีสถานะเป็นรัฐในอารักขา ดินแดนนี้ดึงดูดผู้ตั้งถิ่นฐานจากยุโรปได้ค่อนข้างน้อย แต่เมื่อพวกเขาเริ่มมีตัวแทนทางการเมือง พวกเขาก็เริ่มเรียกร้องให้อาณานิคมอยู่ภายใต้การปกครองของชาวผิวขาว ซึ่งเป็นชนกลุ่มน้อย ในฐานะอาณานิคมแยกต่างหาก หรือรวมตัวกับเซาเทิร์นโรดีเชียและอาจรวมนยาซาแลนด์เข้าไปด้วย แร่ธาตุอันมั่งคั่งของนอร์เทิร์นโรดีเชียทำให้นักการเมืองเซาเทิร์นโรดีเชียสนับสนุนให้มีการการควบรวมกันเป็นประเทศเดียว แต่รัฐบาลสหราชอาณาจักรสนับสนุนการรวมตัวอย่างหลวม ๆ มากกว่า ซึ่งจะรวมไปถึงนยาซาแลนด์ด้วย เพื่อปกป้องชาวแอฟริกาในนอร์เทิร์นโรดีเชียและนยาซาแลนด์จากกฎหมายเลือกปฎิบัติของเซาเทิร์นโรดีเชีย สหพันธรัฐโรดีเชียและนยาซาแลนด์ ซึ่งได้รับการจัดตั้งขึ้นใน ค.ศ. 1953 ถูกต่อต้านจากชาวแอฟริกา ซึ่งเป็นประชากรส่วนใหญ่อย่างรุนแรง และยังเร่งให้เกิดการเรียกร้องการปกครองโดยชาวแอฟริกา ด้วยแรงกดดันดังกล่าว นอร์เทิร์นโรดีเชียจึงได้รับเอกราช กลายเป็นประเทศแซมเบียในปัจจุบัน[7]
ในทางภูมิศาสตร์ คำว่า "โรดีเซีย" หมายความถึงภูมิภาคที่โดยทั่วไปประกอบด้วยพื้นที่ที่ในปัจจุบันคือประเทศแซมเบียและประเทศซิมบับเว[8] ตั้งแต่ ค.ศ. 1964 เป็นต้นไป ชื่อ "โรดีเชีย" จะหมายถึงเซาเทิร์นโรดีเชียในอดีตเท่านั้น
อ้างอิง
แก้- ↑ Northern Rhodesia Order in Council, 1911 (although a protectorate, its official name was simply Northern Rhodesia)
- ↑ Northern Rhodesia Order in Council, 1911, S.R.O. 1911 No. 438, p. 85.
- ↑ Barotziland-North-Western Rhodesia Order in Council, 1899, S.E.O. 1901 No. 567 (as amended, S.R.O. Rev. 1904, V.)
- ↑ North-Eastern Rhodesia Order in Council, 1900, S.R.O 1900 No. 89
- ↑ 5.0 5.1 Commonwealth and Colonial Law by Kenneth Roberts-Wray, London, Stevens, 1966. P. 753
- ↑ Northern Rhodesia Order in Council, 1924, S.R.O. 1924 No. 324, S.RO. & S.I. Rev VIII, 154
- ↑ Zambia Independence Act, 1964 (c. 65)
- ↑ "Merriam-Webster online dictionary".
 | บทความประเทศ ดินแดน หรือเขตการปกครองนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |