ธูโมรณา (สันสกฤต: धूमोर्णा, อักษรโรมัน: Dhūmorṇā)[5], หรือ ศยามาลา และ มฤตยูเทวี[6], เป็นพระเทพีในศาสนาฮินดูอันเป็นเทพีแห่งความตาย[7]และ นางเป็นชายาได้รับการยกย่องว่าศักติของท้าวพญายมราช[8] นามของนางหมายถึง หมอกควันแห่งความตาย นางได้รับการยกย่องคติพราหมณ์ ฮินดูนิกายศักติคือหนึ่งในเทพีผู้รักษาอัฐโลกบาล อันเป็นอิตถีพละของท้าวพญายมราช[9]

ธูโมรณา
ชายาท้าวพญายมราช
เทพนารีแห่งความตาย[1][a]
ส่วนหนึ่งของ เทพีผู้รักษาอัฐโลกบาล
จิตรกรรมเจ้าแม่ธูโมรณา (ขวา) พญายมราช (กลาง) และเจ้าเจตคุปต์ (ซ้าย) ศิลปะแบบประเพณีอินเดียภาคใต้ พุทธศตวรรษที่ยี่สิบสาม จัดแสดง ณ พิพิธภัณฑ์รัฐบาลเจนไน นครเจนไน รัฐทมิฬนาฑู ประเทศอินเดีย
ชื่ออื่นมฤตยูเทวี
กาลราตรี
ราตรี
นิทราเทวี
ส่วนเกี่ยวข้องศักติท้าวพญายมราช
พระเทวี
เทพีอัฐโลกบาล
เทพมารดร
นิกายศักติ
อาทิปราศักติ
ที่ประทับนรกภูมิและเทวสภา
มนตร์เทวีธูโมรณามนตร์
พาหนะกระบือ
นกแสก
ข้อมูลส่วนบุคคล
คู่ครองท้าวพญายมราช
บุตร - ธิดาพระเจ้ายุธิษฐิระ (บุตรบุญธรรม)
เกยูร (ในรามเกียรติ์)
เทพที่เทียบเท่าในความเชื่ออื่น
เทียบเท่าในกรีกพระแม่เพอร์เซฟะนี
เทียบเท่าในโรมันพระแม่พรอสเซอร์พินา (Proserpina)

หมายเหตุ แก้

  1. Different texts mention different names of Yama's wife and the most popular name is Dhumorna.[2] But in other texts Urmila, Syamala or Vijaya is mentioned as his wife.[3] Sometimes, Yama is depicted with three wives Hema-mala, Sushila and Vijaya.[4] When identified with Dharma, he is depicted with 10 or 13 daughters of Daksha.

ดูเพิ่ม แก้

อ้างอิง แก้

  1. Puranic Encyclopedia by Vettam Mani
  2. Baaren, Theodorus Petrus van (1982). Visible Religion: Annual for Religious Iconography (ภาษาอังกฤษ). Brill. ISBN 9789004067790.
  3. Debroy, Bibek (2005). The History of Puranas (ภาษาอังกฤษ). Bharatiya Kala Prakashan. ISBN 978-81-8090-062-4.
  4. Daniélou, Alain (1991). The Myths and Gods of India: The Classic Work on Hindu Polytheism from the Princeton Bollingen Series (ภาษาอังกฤษ). Inner Traditions / Bear & Co. ISBN 978-0-89281-354-4.
  5. https://www.wisdomlib.org/definition/dhumorna
  6. https://www.quora.com/Whos-the-goddess-of-death-in-Hindu-mythology
  7. https://www.quora.com/Whats-the-name-of-the-wife-of-Yamraj-Hindu-mythology
  8. https://www.silpathai.net/%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%81%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B8%A9%E0%B8%A1%E0%B8%B5/
  9. The Mahabharata of Krishna-Dwaipayana Vyasa Translated Into English Prose: Drona parva (2nd ed. 1892) (ภาษาอังกฤษ). Bhārata Press. 1886.

แหล่งข้อมูลอื่น แก้