พงศาวลีของสุมาอี้

สุมาอี้ (ค.ศ. 179–251) เป็นขุนพล ขุนนาง และผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของรัฐวุยก๊ก (ค.ศ. 220–266) ในยุคสามก๊ก (ค.ศ. 220–280) ของประเทศจีน บุตรชายสองคนของสุมาอี้คือสุมาสู (ค.ศ. 208–255) และสุมาเจียว (ค.ศ. 211–265) ขึ้นมามีอำนาจในช่วงทศวรรษ 250 และดำรงตำแหน่งผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ของรัฐวุยก๊กติดต่อกันในช่วงรัชสมัยของจักรพรรดิของวุยก๊กสามพระองค์สุดท้าย หลังสุมาเจียวเสียชีวิต บุตรชายคือสุมาเอี๋ยน (ค.ศ. 236–290) บังคับโจฮวน (ค.ศ. 246–303) จักรพรรดิวุยก๊กลำดับสุดท้ายให้สละราชบัลลังก์ให้ตนในเดือนกุมภาพันธ์ ค.ศ. 266 เป็นการสิ้นสุดการปกครองของวุยก๊กและสถาปนาราชวงศ์จิ้น บทความนี้ประกอบด้วยพงศาวลีของสุมาอี้ พี่ชายน้องชาย และทายาทจนถึงรุ่นของสุมาเอี๋ยน สำหรับรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับพงศาวลีของจักรพรรดิราชวงศ์จิ้น (รุ่นของสุมาเอี๋ยนและรุ่นถัด ๆ ไป) ดูพระราชพงศาวลีของพระมหากษัตริย์จีน (ช่วงต้น)#ราชวงศ์จิ้นและฉู่

สุมาหองและรุ่นก่อนหน้า แก้

เกาหยาง
高陽
ฉงหลี่
重黎
เฉิง ปั๋วซิวฟู่
程伯休父
ซือหม่า อ๋าง
司馬卬
ซือหม่า จฺวิน
司馬鈞
ชูผิง
叔平
ซือหม่า เลี่ยง
司馬量
กงตู้
公度
ซือหม่า จฺวิ้น
司馬儁
ยฺเหวียนอี้
元異
สุมาหอง
(ซือหม่า ฝาง)
司馬防
เจี้ยนกง
建公
ซือหมา หล่าง
司馬朗
ปั๋วต๋า
伯達
สุมาอี้
(ซือหม่า อี้)
司馬懿
จ้งต๋า
仲達
สุมาหู
(ซือหม่า ฝู)
司馬孚
ชูต๋า
叔達
ซือหม่า ขุย
司馬馗
จี้ต๋า
季達
ซือหม่า สฺวิน
司馬恂
เสี่ยนต๋า
顯達
ซือหม่า จิ้น
司馬進
ฮุ่ยต๋า
惠達
ซือหม่า ทง
司馬通
หย่าต๋า
雅達
ซือหมา หมิ่น
司馬敏
โย่วต๋า
幼達

สุมาหองมีบุตรชาย 8 คน ได้แก่ (เรียงตามลำดับอาวุโส) ซือหมา หล่าง, สุมาอี้, สุมาหู, ซือหม่า ขุย, ซือหม่า สฺวิน, ซือหม่า จิ้น, ซือหม่า ทง และซือหมา หมิ่น เป็นที่รู้จักในชื่อเรียกโดยรวมว่า "แปดต๋า" เพราะชื่อรองของทั้ง 8 คนลงท้ายด้วยอักษรจีน ต๋า (達)[1] บิดาของสุมาหองคือซือหม่า จฺวิ้น[2] บิดาของซือหม่า จฺวิ้นคือซือหม่า เลี่ยง บิดาของซือหม่า เลี่ยงคือซือหม่า จฺวิน ซือหม่า จฺวินเป็นทายาทรุ่นที่ 8 ของซือหม่า อ๋าง ซือหม่า อ๋างสืบเชื้อสายจากเฉิง ปั๋วซิวฟู่ เฉิง ปั๋วซิวฟู่สืบเชื้อสายจากฉงหลี่ บุตรชายของเกาหยาง[3]

ซือหมา หล่าง แก้

ซือหมา หล่าง
司馬朗
ปั๋วต๋า
伯達
ซือหม่า อี๋
司馬遺
สุมาปอง1
(ซือหม่า ว่าง)
司馬望
จื่อชู
子初
ซือหม่า หง
司馬洪
ข่งเย่
孔業

ซือหมา หล่างมีบุตรชายคือซือหม่า อี๋ สุมาหูน้องชายของซือหม่า หล่างให้บุตรชายคือสุมาปองไปเป็นทายาทของของซือหมา หล่าง สุมาปองมีทายาทคือซือหม่า หงบุตรชาย[4][5]

1สุมาปองแท้จริงแล้วเป็นบุตรชายของสุมาหู สุมาปองไปเป็นทายาทของซือหมา หล่างผู้เป็นลุง

สุมาอี้ แก้

ซุนฮก
(สฺวิน ยฺวี่)
荀彧
เหวินรั่ว
文若
จาง ชุนหฺวา
張春華
จางชื่อ
張氏
สุมาอี้
(ซือหม่า อี้)
司馬懿
จ้งต๋า
仲達
ไป่ชื่อ
柏氏
ฝูชื่อ
伏氏
ซุนหุน
(สฺวิน ยฺวิ่น)
荀惲
ฉางเชี่ยน
長倩
ซือหม่า หรง
司馬肜
จื่อฮุย
子徽
เจ้าหญิง
เกาหลิงเซฺวียน
(เกาหลิงเซวียนกงจู่)
高陵宣公主
เตาอี้
(ตู้ ยฺวี่)
杜預
ยฺเหวียนข่าย
元凱
ซือหม่า หลุน
司馬倫
จื่ออี๋
子彝
สฺวิน อี้
荀霬
เจ้าหญิง
หนานหยาง1
(หนานหยางกงจู่)
南陽公主
สุมาสู
(ซือหม่า ชือ)
司馬師
จื่อยฺเหวียน
子元
ซือหม่า ก้าน
司馬幹
จื่อเหลียง
子良
สุมาเจียว
(ซือหม่า เจา)
司馬昭
จื่อช่าง
子上
ซือหม่า เลี่ยง
司馬亮
จื่ออี้
子翼
ซือหม่า โจ้ว
司馬伷
จื่อเจียง
子將
ซือหม่า จิง
司馬京
จื่อจั้ว
子佐
ซือหม่า จฺวิ้น
司馬駿
จื่อจาง
子臧

สุมาอี้มีภรรยา 4 คน ได้แก่ จาง ชุนหฺวา, ฝูชื่อ, จางชื่อ และไป่ชื่อ

สุมาอี้มีบุตรชาย 3 คนกับบุตรสาว 1 คนที่เกิดกับจาง ชุนหฺวา ได้แก่ สุมาสู, สุมาเจียว,[6] ซือหม่า ก้าน และเจ้าหญิงหนานหยาง (ไม่ทราบชื่อตัว)[6][7] เจ้าหญิงหนานหยางแต่งงานกับสฺวิน อี้ผู้เป็นบุตรชายของซุนหุน ซุนหุนเป็นบุตรชายของซุนฮก[8]

สุมาอี้มีบุตรชาย 4 คนที่เกิดกับฝูชื่อ ได้แก่ ซือหม่า เลี่ยง, ซือหม่า โจ้ว, ซือหม่า จิง[9] และซือหม่า จฺวิ้น ซือหม่า จิงเสียชีวิตตั้งแต่อายุยังเยาว์ (อาจจะไม่มีทายาทชาย) และมีผู้สืบสันดานคือซือหม่า จี บุตรชายของสุมาเจียว[10]

สุมาอี้มีบุตรชาย 1 คนที่เกิดกับจางชื่อคือ ซือหม่า หรง ซือหม่า หรงไม่มีบุตรชาย และมีผู้สืบสันดานคือซือหม่า สี่ (司馬禧) บุตรชายของซือหม่า ต้านซึ่งเป็นบุตรชายของซือหม่า โจ้ว[11]

สุมาอี้มีบุตรชาย 1 คนที่เกิดกับไป่ชื่อคือ ซือหม่า หลุน[12]

สุมาอี้ยังมีบุตรสาวอีก 1 คนคือ เจ้าหญิงเกาหลิงเซฺวียน (ไม่ทราบชื่อตัว) ซึ่งแต่งงานกับเตาอี้[13] ไม่ทราบแน่ชัดว่ามารดาของเจ้าหญิงเกาหลิงเซฺวียนคือใคร

1จดหมายเหตุสามก๊กระบุว่าสฺวิน อี้แต่งงานกับน้องสาวของสุมาสูและสุมาเจียว แต่ไม่ได้ระบุอย่างเจาะจงว่าเป็นเจ้าหญิงหนานหยาง สันนิษฐานว่า "น้องสาว" คนนี้ของสุมาสูและสุมาเจียวน่าจะเป็นเจ้าหญิงหนานหยาง เพราะเป็นน้องสาวแท้ ๆ เพียงคนเดียวตามที่ระบุในจิ้นชู

สุมาสู แก้

หยาง ซฺวี่
羊續
ซิงจู่
興祖
ซัวหยง
(ไช่ ยง)
蔡邕
ปั๋วเจีย
伯喈
เฉา เช่า
曹邵
/ ฉิน ปั๋วหนาน
秦伯南
หยาง เฉิน
羊茞
ไช่ชื่อ
蔡氏
ซัวเอี๋ยม
(ไช่ เหยี่ยน)
蔡琰
เหวินจี
文姬
โจจิ๋น
(เฉา เจิน)
曹真
จือตาน
子丹
เต๋อหยางเซียงจู่
德陽鄉主
แฮหัวซง
(เซี่ยโหว ช่าง)
夏侯尚
ปั๋วเหริน
伯仁
เอียวเก๋า
(หยาง ฮู่)
羊祜
ชูจื่อ
叔子
หยาง เฉิง
羊承
หยาง ฮุย-ยฺหวี
羊徽瑜
สุมาสู
(ซือหม่า ชื่อ)
司馬師
จื่อยฺเหวียน
子元
เซี่ยโหว ฮุย
夏侯徽
เยฺวี่ยนหรง
媛容
แฮเฮาเหียน
(เซี่ยโหว เสฺวียน)
夏侯玄
ไท่ชู
太初
อู๋ จื้อ
吳質
จี้จ้ง
季重
บุตรสาว
(ไม่ทราบชื่อ)
บุตรสาว
(ไม่ทราบชื่อ)
บุตรสาว
(ไม่ทราบชื่อ)
อู๋ชื่อ
吳氏
บุตรสาว
(ไม่ทราบชื่อ)
บุตรสาว
(ไม่ทราบชื่อ)
เจิน เต๋อ
甄德

สุมาสูมีภรรยา 3 คน ได้แก่ เซี่ยโหว ฮุย, อู๋ชื่อ (ไม่ทราบชื่อตัว) และหยาง ฮุย-ยฺหวี

อู๋ชื่อเป็นบุตรสาวของอู๋ จื้อ[14]

หยาง ฮุย-ยฺหวีเป็นบุตรสาวของหยาง เฉินและไช่ชื่อ หยาง ฮุย-ยฺหวีมีพี่ชายและน้องชายรวม 2 คนคือ หยาง เฉิง (พี่ชาย) และเอียวเก๋า (น้องชาย) บิดาของหยาง เฉินคือหยาง ซฺวี่ ไช่ชื่อมีพี่สาวคือซัวเอี๋ยม ทั้งคู่มีบิดาคือซัวหยง หยางฮุย-ยฺหวีไม่มีบุตรชายกับสุมาสู[15][16] ไม่ทราบแน่ชัดว่าทั้งคู่มีบุตรสาวหรือไม่

เซี่ยโหว หุยเป็นบุตรสาวของแฮหัวซงและเต๋อหยางเซียงจู่ (ไม่ทราบชื่อตัว) เซี่ยโหว หุยมีพี่ชายคือแฮเฮาเหียน เต๋อหยางเซียงจู่เป็นน้องสาวของโจจิ๋น เซี่ยโหว หุยให้กำเนิดบุตรสาวกับสุมาสู 5 คนและไม่มีบุตรชาย[17] บุตรสาวคนหนึ่งในห้าคนแต่งงานกับเจิน เต๋อ แต่เสียชีวิตขณะอายุยังน้อย[18][19] ไม่ทราบชื่อของบุตรสาวทั้ง 5 คน

สุมาเจียว แก้

อองลอง
(หวาง หล่าง)
王朗
จิ่งซิง
景興
อองซก
(หวาง ซู่)
王肅
จื่อยง
子雍
สุมาเจียว
(ซือหม่า เจา)
司馬昭
จื่อช่าง
子上
หวาง ยฺเหวียนจี
王元姬
สุมาเอี๋ยน
(ซือหม่า เหยียน)
司馬炎
อานชื่อ
安世
สุมาฮิว
(ซือหม่า โยว)
司馬攸
ต้าโหยว
大猷
ซือหม่า เจ้า
司馬兆
เชียนชิว
千秋
ซือหม่า ติ้งกั๋ว
司馬定國
ซือหมา กว่างเต๋อ
司馬廣德
เจ้าหญิงจิงเจ้า
(จิงเจ้ากงจู่)
京兆公主
เจิน เต๋อ
甄德
ซือหม่า เจี้ยน
司馬鑒
ต้าหมิง
大明
ซือหม่า จี
司馬機
ไท่เสฺวียน
太玄
ซือหมา หย่งจั้ว
司馬永祚
ซือหม่า เหยียนจั้ว
司馬延祚
ต้าซือ
大思
เจ้าหญิง
ฉางชาน

(ฉางชานกงจู่)
常山公主
หวาง จี้
王濟

สุมาเจียวมีบุตรชาย 9 คนและบุตรสาว 2 คน บุตรชาย 5 คนได้แก่ สุมาเอี๋ยน, สุมาฮิว, ซือหม่า เจ้า, ซือหม่า ติ้งกั๋ว และซือหมา กว่างเต๋อ เกิดกับภรรยาหวาง ยฺเหวียนจี แต่มีเพียงบุตรชาย 2 คนแรกที่มีชีวิตจนถึงวัยผู้ใหญ่ สุมาเจียวและหวาง ยฺเหวียนจียังมีบุตรสาวอีก 2 คน ได้แก่ เจ้าหญิงจิงเจ้าซึ่งไม่ทราบชื่อตัว เจ้าหญิงจิงเจ้าแต่งงานกับเจิน เต๋อหลังภรรยาคนแรกของเจิน เต๋อ (บุตรสาวของสุมาสู) เสียชีวิตตั้งแต่อายุยังน้อย[19] บิดาของหวาง ยฺเหวียนจีคืออองซก บิดาของอองซกคืออองลอง[20] สุมาเจียวมีบุตรชายอีก 4 คนที่ไม่ได้เกิดกับหวาง ยฺเหวียนจี ได้แก่ ซือหม่า เจี้ยน, ซือหม่า จี, ซือหมา หย่งจั้ว และซือหม่า เหยียนจั้ว ซือหมา หย่งจั้วและซือหม่า เหยียนจั้วเสียชีวิตตั้งแต่อายุยังน้อยทั้งคู่ ไม่ทราบแน่ชัดว่ามารดาของบุตรชาย 4 คนนี้คือใคร[21][22][23] สุมาเจียวมีบุตรสาวอีกคนคือเจ้าหญิงฉางชาน แต่งงานกับหวาง จี้ (王濟) หลานชายของหวาง ฉ่าง (王昶) ไม่ทราบแน่ชัดว่ามารดาของเจ้าหญิงฉางชานคือใคร[24]

ซือหม่า ก้าน แก้

ซือหม่า ก้าน
司馬幹
จื่อเหลียง
子良
ซือหมา กว่าง
司馬廣
ซือหมา หย่ง
司馬永

ซือหม่า ก้านมีบุตรชาย 2 คน ได้แก่ ซือหมา กว่าง และซือหมา หย่ง[25]

ซือหม่า เลี่ยง แก้

ซือหม่า เลี่ยง
司馬亮
จื่ออี้
子翼
ซือหม่า ซุ่ย
司馬粹
เม่าหง
茂弘
ซือหมา จฺวี่
司馬矩
เหยียนหมิง
延明
ซือหม่า ย่าง
司馬羕
เหยียนเหนียน
延年
ซือหม่า จง
司馬宗
เหยียนจั้ว
延祚
ซือหม่า ซี
司馬熙

ซือหม่า เลี่ยงมีบุตรชาย 5 คน ได้แก่ ซือหม่า ซุ่ย, ซือหมา จฺวี่, ซือหม่า ย่าง, ซือหม่า จง และซือหม่า ซี[26]

ซือหม่า โจ้ว แก้

ซือหม่า จฺวิ้น แก้

ซือหม่า หลุน แก้

สุมาหู แก้

ซือหม่า ยง แก้

สุมาปอง แก้

ซือหมา หฺว่าง แก้

ซือหม่า ขุย แก้

ซือหม่า สฺวิน แก้

ซือหม่า จิ้น แก้

ซือหม่า ทง แก้

ดูเพิ่ม แก้

อ้างอิง แก้

  1. (安平獻王孚字叔達,宣帝次弟也。初,孚長兄朗字伯達,宣帝字仲達,孚弟馗字季達,恂字顯達,進字惠達,通字雅達,敏字幼達,俱知名,故時號為「八達」焉。) จิ้นชู เล่มที่ 37.
  2. (司馬彪序傳曰:朗祖父儁,字元異, ... 父防,字建公, ... 有子八人,朗最長,次即晉宣皇帝也。) อรรถาธิบายจากซฺวี่จว้านในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 15.
  3. (其先出自帝高陽之子重黎, ... 其後程伯休父, ... 楚漢間,司馬卬為趙將, ... 自卬八世,生征西將軍鈞,字叔平。鈞生豫章太守量,字公度。量生潁川太守儁,字元異。儁生京兆尹防,字建公。帝即防之第二子也。) จิ้นชู เล่มที่ 1.
  4. (司馬朗字伯達,河內溫人也。 ... 明帝即位,封朗子遺昌武亭侯,邑百戶。朗弟孚又以子望繼朗後。遺薨,望子洪嗣。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 15.
  5. (晉諸公贊曰:望字子初,孚之長子。 ... 洪字孔業,封河間王。) อรรถาธิบายจิ้นจูกงจ้านในจดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 15.
  6. 6.0 6.1 (景皇帝諱師,字子元,宣帝長子也。 ... 文皇帝諱昭,字子上,景帝之母弟也。) จิ้นชู เล่มที่ 2.
  7. (后少有德行,智識過人,生景帝、文帝、平原王幹、南陽公主。) จิ้นชู เล่มที่ 31.
  8. (霬妻,司馬景王、文王之妹也,二王皆與親善。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 10.
  9. (清惠亭侯京字子佐, ...) จิ้นชู เล่มที่ 38.
  10. (清惠亭侯京字子佐,魏末以公子賜爵。年二十四薨,追贈射聲校尉,以文帝子機字太玄為嗣。) จิ้นชู เล่มที่ 38.
  11. (無子,以武陵王澹子禧為後,是為懷王。) จิ้นชู เล่มที่ 38.
  12. (宣帝九男,穆張皇后生景帝、文帝、平原王榦,伏夫人生汝南文成王亮、琅邪武王伷、清惠亭侯京、扶風武王駿,張夫人生梁王肜,柏夫人生趙王倫。) จิ้นชู เล่มที่ 38.
  13. (案杜預尚晉宣帝第二女高陵宣公主,晉武踐祚,而主已亡,泰始中追贈公主,元凱無復駙馬之號。) เฉินชู เล่มที่ 17.
  14. (景懷皇后崩,景帝更娶鎮北將軍濮陽吳質女,見黜,復納后,無子。) จิ้นชู เล่มที่ 31.
  15. (景獻羊皇后諱徽瑜,泰山南城人。父茞,上黨太守;后母陳留蔡氏,漢左中郎將邕之女也。) จิ้นชู เล่มที่ 31.
  16. (羊祜字叔子, ... 祖續,仕漢南陽太守。父茞,上黨太守。祜,蔡邕外孫,景獻皇后同產弟。 ... 初,發與祜同母兄承俱得病, ...) จิ้นชู เล่มที่ 34.
  17. (后無男,生五女。) จิ้นชู เล่มที่ 31.
  18. (太和六年,明帝愛女淑薨,追封謚淑為平原懿公主,為之立廟。取后亡從孫黃與合葬,追封黃列侯,以夫人郭氏從弟德為之後,承甄氏姓,封德為平原侯,襲公主爵。) จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 5.
  19. 19.0 19.1 (晉諸公贊曰:德字彥孫。司馬景王輔政,以女妻德。妻早亡,文王復以女繼室,即京兆長公主。) อรรถาธิบายจากจิ้นจูกงจ้านใน จดหมายเหตุสามก๊ก เล่มที่ 5.
  20. (文明王皇后諱元姬,東海郯人也。父肅,魏中領軍、蘭陵侯。 ... 祖朗甚愛異之, ... 既笄,歸于文帝,生武帝及遼東悼王定國、齊獻王攸、城陽哀王兆、廣漢殤王廣德、京兆公主。) จิ้นชู เล่มที่ 31.
  21. (文帝九男,文明王皇后生武帝、齊獻王攸、城陽哀王兆、遼東悼惠王定國、廣漢殤王廣德,其樂安平王鑒、燕王機、皇子永祚、樂平王延祚不知母氏。燕王機繼清惠亭侯,別有傳。永祚早亡,無傳。) จิ้นชู เล่มที่ 38.
  22. (武皇帝諱炎,字安世,文帝長子也。) จิ้นชู เล่มที่ 3.
  23. (齊獻王攸字大猷。 ... 城陽哀王兆字千秋, ... 樂安平王鑒字大明, ... 樂平王延祚字大思, ... 以文帝子機字太玄為嗣。) จิ้นชู เล่มที่ 38.
  24. (《晉書》曰:王濟,字武子。少知名,尚武帝妹常山公主。公主妒忌,兩目失明,終無子。) ไท่ผิงยฺวี่หล่าน เล่มที่ 152.
  25. (有二子,世子廣早卒,次子永以太熙中封安德縣公,散騎常侍,皆為善士。) จิ้นชู เล่มที่ 38.
  26. (汝南文成王亮字子翼,宣帝第四子也。 ... 有五子:粹、矩、羕、宗、熙。粹字茂弘。早卒。矩字延明。 ... 羕字延年。 ... 宗字延祚。) จิ้นชู เล่มที่ 59.

บรรณานุกรม แก้