คุรุสภา

คุรุสภา (อังกฤษ: Khurusapha) มีชื่อทางการว่า สภาครูและบุคลากรทางการศึกษา (อังกฤษ: The Teachers’ Council of Thailand) เป็นสภาในกระทรวงศึกษาธิการ จัดตั้งขึ้นพระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546 มีบทบาทในการกำหนดมาตรฐานวิชาชีพ ออกและเพิกถอนใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ กำกับ ดูแล การปฏิบัติตามมาตรฐานวิชาชีพและจรรยาบรรณของวิชาชีพ รวมทั้งการพัฒนาวิชาชีพทางการศึกษา ซึ่งเป็นการยกระดับวิชาชีพทางการศึกษาให้เป็นวิชาชีพชั้นสูง โดยมีสำนักเลขานุการคือ สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา

สภาครูและบุคลากรทางการศึกษา หรือคุรุสภา
The Teacher's council of Thailand (Khurusapha)
ตราประจำคุรุสภา ( ตราพระพฤหัสบดี )
ที่ทำการ
128/1 ถนนนครราชสีมา แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
ภาพรวม
วันก่อตั้ง	12 มิถุนายน พ.ศ. 2546 (18 ปี 41 วัน)
สืบทอดจาก	คุรุสภา (เดิม)
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักรไทย
งบประมาณ	265.9764 ล้านบาท (พ.ศ. 2560)
ผู้บริหารหลัก	นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ, รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ประธานกรรมการ คุณหญิงกัลยา โสภณพนิช, รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ กรรมการ นางกนกวรรณ วิลาวัลย์, รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ กรรมการ นายการุณ สกุลประดิษฐ์, ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ กรรมการ นายชัยพฤกษ์ เสรีรักษ์, เลขาธิการสภาการศึกษา กรรมการ นายบุญรักษ์ ยอดเพชร, เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กรรมการ นายสุภัทร จำปาทอง, เลขาธิการ คณะกรรมการการอุดมศึกษา กรรมการ นายสุเทพ ชิตยวงษ์, เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กรรมการ นายพินิจศักดิ์ สุวรรณรังค์, เลขาธิการคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา กรรมการ นายพะโยม ชิณวงษ์, เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาเอกชน กรรมการ นายศิริวัฒน์ บุปผาเจริญ,หัวหน้าสำนักงานคณะกรรมการมาตรฐานการบริหารบุคคลส่วนท้องถิ่น กรรมการ นายดิศกุล เกษมสวัสดิ, เลขาธิการคุรุสภา กรรมการและเลขานุการ
ในกำกับดูแลของ	กระทรวงศึกษาธิการ
เว็บไซต์
http://www.ksp.or.th

ปัจจุบัน คุรุสภา มีฐานะเป็นหน่วยงานของรัฐ ประเภทองค์การมหาชนที่จัดตั้งตามพระราชบัญญัติเฉพาะ

ประวัติ

เมื่อปี พ.ศ. 2488 รัฐบาลของนายควง อภัยวงศ์ โดยนายทวี บุณยเกตุ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้เล็งเห็นถึงปัญหาวิกฤติในวิชาชีพครู เนื่องจากคนดี คนเก่ง ไม่อยากเรียนครู และครูเก่ง ครูดีจำนวนไม่น้อยไปประกอบอาชีพอื่น จึงได้มีการตรา พระราชบัญญัติครู พ.ศ. 2488 ขึ้นมาเพื่อแก้ปัญหาวิกฤติวิชาชีพครู โดยให้มีสภาในกระทรวงศึกษาธิการ มีฐานะเป็นนิติบุคคล เรียกว่า คุรุสภา ให้มีอำนาจหน้าที่ในการเสนอความเห็นเรื่องนโยบายการศึกษา และวิชาการศึกษาทั่วไป ควบคุมจรรยาและวินัยของครู รักษาผลประโยชน์ และส่งเสริมฐานะครู และครอบครัวให้ได้รับความช่วยเหลือตามสมควร ส่งเสริมความรู้และความสามัคคีของครู ตลอดจนทำหน้าที่แทนสำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน ในเรื่องการบริหารงานบุคคล โดยกำหนดให้ครูทุกคนต้องเป็นสมาชิกคุรุสภา

ต่อมาในปี พ.ศ. 2546 รัฐบาลของทักษิณ ชินวัตร ซึ่งมีปองพล อดิเรกสาร เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้ตรา พระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546 ทำให้คุรุสภาเปลี่ยนสถานะเป็นสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา โดยใช้ชื่อเรียกเหมือนเดิมว่า คุรุสภา

วัตถุประสงค์

พระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546 มาตรา 8 ได้กำหนดวัตถุประสงค์ของคุรุสภาไว้ ดังนี้

1. กำหนดมาตรฐานวิชาชีพ ออกและเพิกถอนใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ กำกับ ดูแลการปฏิบัติตามมาตรฐานวิชาชีพและจรรยาบรรณวิชาชีพ รวมทั้งการพัฒนาวิชาชีพ
2. กำหนดนโยบายและแผนพัฒนาวิชาชีพ
3. ประสาน ส่งเสริมการศึกษาและการวิจัยเกี่ยวกับการประกอบวิชาชีพ

คณะกรรมการ

คณะกรรมการคุรุสภา

พระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546 กำหนดให้มีคณะกรรมการคณะหนึ่ง เรียกว่า คณะกรรมการคุรุสภา ประกอบด้วย

คณะกรรมการคุรุสภา ตามพระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546

ลำดับที่	ตำแหน่ง	จำนวน	ที่มา
1	ประธานกรรมการ	1 คน	คณะรัฐมนตรี แต่งตั้งจากผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ และประสบการณ์สูงด้านการศึกษา มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ หรือกฎหมาย
2	กรรมการโดยตำแหน่ง	8 คน	ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เลขาธิการสภาการศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เลขาธิการคณะกรรมการอุดมศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการอาชีวศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา เลขาธิการคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน หัวหน้าสำนักงานคณะกรรมการมาตรฐานการบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น
3	กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ	7 คน	คณะรัฐมนตรี แต่งตั้งจากผู้ที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ และประสบการณ์สูงด้านการบริหารการศึกษา การอาชีวศึกษา การศึกษาพิเศษ มนุษยศาสตร์ สังคมศาสตร์ วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และกฎหมายด้านละหนึ่งคน ซึ่งในจำนวนนี้ต้องเป็นผู้ที่เป็นหรือเคยเป็นครู ผู้บริหารสถานศึกษา หรือผู้บริหารการศึกษา ไม่น้อยกว่าสามคน
4	กรรมการผู้ดำรงตำแหน่งคณบดีคณะครุศาสตร์หรือศึกษาศาสตร์ หรือการศึกษา	4 คน	ได้รับการแต่งตั้งจากผู้ดำรงตำแหน่งคณบดีคณะครุศาสตร์หรือศึกษาศาสตร์ หรือการศึกษา ซึ่งเลือกกันเองจากสถาบันอุดมศึกษาของรัฐจำนวนสามคน และจากสถาบันอุดมศึกษาเอกชนจำนวนหนึ่งคน
5	กรรมการจากผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษา	19	เลือกตั้งมาจากผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครู ผู้บริหารสถานศึกษา ผู้บริหารการศึกษา และบุคลากรทางการศึกษาอื่น และมาจากสังกัดเขตพื้นที่การศึกษา สถาบันอาชีวศึกษา สถานศึกษาเอกชน และองค์ปกครองส่วนท้องถิ่น ตามสัดส่วนจำนวนผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษา
6	กรรมการและเลขานุการ	1 คน	เลขาธิการคุรุสภา

หมายเหตุ : หลักเกณฑ์และวิธีการสรรหาประธานกรรมการ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิ หลักเณฑ์และวิธีการเลือกผู้แทนสถาบันอุดมศึกษา และหลักเกณฑ์และวิธีการเลือกตั้งผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษาให้เป็นไปตามข้อบังคับของคุรุสภา

ในปัจจุบัน คณะกรรมการคุรุสภา แต่งตั้งโดยคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติที่ 17/2560 เรื่อง แก้ไขเพิ่มเติมคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 7/2558

อาศัยอำนาจตามความในมาตรา ๔๔ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย (ฉบับชั่วคราว) พุทธศักราช ๒๕๕๗ หัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติโดยความเห็นชอบของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ จึงมีคำสั่ง ให้ยกเลิกความในข้อ ๒ ของคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ ๗/๒๕๕๘ เรื่อง การปฏิบัติหน้าที่ของคณะกรรมการคุรุสภา คณะกรรมการส่งเสริมสวัสดิการและสวัสดิภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา และคณะกรรมการบริหารองค์การค้าของสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมสวัสดิการและสวัสดิภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา ลงวันที่ ๑๖ เมษายน พุทธศักราช ๒๕๕๘ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน

“ให้คณะกรรมการคุรุสภา ตามกฎหมายว่าด้วยสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา ประกอบด้วย

1. รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานกรรมการ
2. รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นกรรมการ
3. ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ เป็นกรรมการ
4. เลขาธิการสภาการศึกษา เป็นกรรมการ
5. เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นกรรมการ
6. เลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา เป็นกรรมการ
7. เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา เป็นกรรมการ
8. เลขาธิการ ก.ค.ศ. เป็นกรรมการ
9. เลขาธิการคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน เป็นกรรมการ
10. หัวหน้าสำนักงานคณะกรรมการมาตรฐานการบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น เป็นกรรมการ
11. เลขาธิการคุรุสภา เป็นกรรมการและเลขานุการ

คณะกรรมการมาตรฐานวิชาชีพ

พระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546 กำหนดให้มีคณะกรรมการคณะหนึ่ง เรียกว่า คณะกรรมการมาตรฐานวิชาชีพ ประกอบด้วย

• ประธานกรรมการ ซึ่งรัฐมนตรีแต่งตั้งจากกรรมการทรงคุณวุฒิ ในคณะกรรมการคุรุสภา
• กรรมการโดยตำแหน่ง ได้แก่ เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา (ประเทศไทย) เลขาธิการคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา
• กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิจำนวนสี่คน ซึ่งคณะกรรมการคุรุสภาสรรหาจากผู้ทรงคุณวุฒิที่มีความรู้ ความเชี่ยวชาญ และประสบการณ์สูงด้านการศึกษา การบริหาร และกฎหมาย
• กรรมการจากคณาจารย์ในคณะครุศาสตร์หรือศึกษาศาสตร์ หรือการศึกษา ทั้งของรัฐและเอกชนที่มีการสอนระดับปริญญาในสาขาวิชาครุศาสตร์หรือศึกษาศาสตร์ หรือการศึกษา ซึ่งเลือกกันเองจำนวน 2 คน
• กรรมการจากผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษาจำนวนหกคน ซึ่งเลือกตั้งมาจากผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษาที่ดำรงตำแหน่งครูที่มีประสบการณ์ด้านการสอนไม่น้อยกว่าสิบปี หรือดำรงตำแหน่ง อาจารย์ ๓ หรือมีวิทยฐานะเป็นครูชำนาญการขึ้นไป ผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษาที่ดำรงตำแหน่งผู้บริหารการศึกษาที่มีประสบการณ์ในตำแหน่งไม่น้อยกว่าสิบปี และบุคลากรทางการศึกษาอื่นที่มีประสบการณ์ไม่น้อยกว่าสิบปี
• เลขาธิการคุรุสภา เป็นกรรมการและเลขานุการ

อำนาจหน้าที่

คณะกรรมการคุรุสภา

1. บริหารและดำเนินการตามวัตถุประสงค์และอำนาจหน้าที่ของคุรุสภาซึ่งกำหนดไว้ในพระราชบัญญัตินี้
2. ให้คำปรึกษาและแนะนำแก่คณะกรรมการมาตรฐานวิชาชีพ
3. พิจารณาวินิจฉัยอุทธรณ์คำสั่งของคณะกรรมการมาตรฐานวิชาชีพตามมาตรา 54
4. เร่งรัดพนักงานเจ้าหน้าที่ส่วนราชการ หรือคณะกรรมการมาตรฐานวิชาชีพ ปฏิบัติตามอำนาจและหน้าที่ที่กฎหมายกำหนด
5. แต่งตั้งคณะอนุกรรมการเพื่อกระทำการใดๆ อันอยู่ในอำนาจและหน้าที่ของคณะกรรมการคุรุสภา
6. กำหนดนโยบายการบริหารงาน และให้ความเห็นชอบแผนการดำเนินงานของสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา
7. ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กฎหมายกำหนดไว้ให้เป็นอำนาจและหน้าที่ของคณะกรรมการคุรุสภา
8. พิจารณาหรือดำเนินการในเรื่องอื่นตามที่รัฐมนตรีมอบหมาย
9. ควบคุม ดูแล การดำเนินงาน และการบริหารงานทั่วไป ตลอดจนออกระเบียบ ข้อบังคับ ประกาศ หรือข้อกำหนดเกี่ยวกับสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา ในเรื่องดังต่อไปนี้

• การจัดแบ่งส่วนงานของสำนักงานเลขาธิการคุรุสภาและขอบเขตหน้าที่ของส่วนงานดังกล่าว
• การกำหนดตำแหน่ง คุณสมบัติเฉพาะ อัตราเงินเดือน ค่าจ้าง และค่าตอบแทนอื่นของพนักงานเจ้าหน้าที่คุรุสภา
• การคัดเลือก การบรรจุ การแต่งตั้ง การถอดถอน วินัยและการลงโทษของเจ้าหน้าที่ รวมทั้งวิธีการ เงื่อนไข ในการจ้างพนักงานเจ้าหน้าที่ของคุรุสภา
• การบริหารและจัดการการเงิน การพัสดุ และทรัพย์สินของคุรุสภา
• กำหนดอำนาจหน้าที่และระเบียบเกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่ของผู้ตรวจสอบภายใน

คณะกรรมการมาตรฐานวิชาชีพ

1. พิจารณาการออกใบอนุญาตให้แก่ผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษา และการพักใช้ หรือเพิกถอนใบอนุญาต
2. กำกับดูแลการปฏิบัติตามมาตรฐานและจรรยาบรรณของผู้ประกอบวิชาชีพทางการศึกษา
3. ส่งเสริม พัฒนา และเสนอแนะคณะกรรมการคุรุสภากำหนดมาตรฐานและจรรยาบรรณในการประกอบวิชาชีพ
4. ส่งเสริม ยกย่อง และพัฒนาวิชาชีพไปสู่ความเป็นเลิศในสาขาต่าง ๆ ตามที่กำหนดในข้อบังคับของคุรุสภา
5. แต่งตั้งที่ปรึกษา คณะอนุกรรมการ หรือมอบหมายกรรมการมาตรฐานวิชาชีพ เพื่อกระทำการใดๆ อันอยู่ในอำนาจและหน้าที่ของคณะกรรมการมาตรฐานวิชาชีพ
6. ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กฎหมายกำหนดไว้ให้เป็นอำนาจและหน้าที่ของคณะกรรมการมาตรฐานวิชาชีพ
7. พิจารณาหรือดำเนินการในเรื่องอื่นตามที่รัฐมนตรี หรือคณะกรรมการคุรุสภามอบหมาย

สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา

ในการดำเนินงานของคุรุสภามี สำนักงานเลขาธิการคุรุสภา เป็นหน่วยเลขานุการและธุรการ รับผิดชอบงานตามที่คุรุสภามอบหมาย โดยมีเลขาธิการคุรุสภาเป็นผู้บริหารกิจการของสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา ปัจจุบันแบ่งส่วนงานออกเป็น 7 สำนัก 1 สถาบัน 1 กลุ่ม 1 หน่วย ดังนี้

1. สำนักมาตรฐานวิชาชีพ
2. สำนักทะเบียนและใบอนุญาตประกอบวิชาชีพ
3. สำนักจรรยาบรรณวิชาชีพและนิติการ
4. สำนักพัฒนาและส่งเสริมวิชาชีพ
5. สำนักนโยบายและแผน
6. สำนักเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
7. สำนักอำนวยการ
8. สถาบันคุรุพัฒนา
9. กลุ่มพัฒนาระบบงาน
10. หน่วยตรวจสอบภายใน

สถาบันคุรุพัฒนา

สถาบันคุรุพัฒนา เป็นหน่วยงานภายในของสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา จัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 15 กันยายน 2560 ตามระเบียบคณะกรรมการคุรุสภาว่าด้วยการจัดตั้งถาบันคุรุพัฒนา พ.ศ. 2560 และระเบียบคณะกรรมการคุรุสภาว่าด้วยการจัดตั้งสถาบันคุรุพัฒนา (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2561 โดยกำหนดให้สถาบันคุรุพัฒนาเป็นสถาบันวิชาการชั้นสูง ในกำกับของคุรุสภา เป็นส่วนงานหนึ่งของสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา ตามระเบียบคุรุสภา ว่าด้วยการจัดแบ่งส่วนงานและขอบเขตหน้าที่ของส่วนงานในสำนักงานเลขาธิการคุรุสภา พ.ศ. 2560 มีสถานะเทียบเท่าสำนัก  ใช้คำย่อว่า “สคพ.” และให้มี ชื่อเรียกภาษาอังกฤษว่า “Teacher Professional Development Institute”   ใช้คำย่อว่า “TPDI”

ดูเพิ่ม

• ใบอนุญาตประกอบวิชาชีพทางการศึกษา
• เว็บไซต์คุรุสภา

แหล่งข้อมูลอื่น

• คุรุสภา