Nepenthes rafflesiana
สปีชีส์ของพืช
บทความเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิตนี้มีชื่อบทความเป็นชื่อวิทยาศาสตร์ เนื่องจากไม่มีชื่อสามัญเป็นภาษาไทย |
Nepenthes rafflesiana ( ได้ชื่อตามโทมัส สแตมฟอร์ด แรฟเฟิลส์) หรือมีอีกชื่อหนึ่งว่า Raffles' pitcher-plant[3] เป็นหม้อข้าวหม้อแกงลิงที่มีการกระจายตัวกว้างทั้งในเกาะบอร์เนียว, เกาะสุมาตรา, มาเลเซียตะวันตก, และ ประเทศสิงคโปร์ N. rafflesiana นั้นมีความหลากหลายสูงมาก (ส่วนอีกชนิดคือ N. mirabilis) ด้วยมีรูปแบบมากมายและหลากหลายรายละเอียด ในบอร์เนียวมีอย่างน้อยสี่รูปแบบที่ต่างกัน รูปแบบขนาดยักษ์ของพืชชนิดนี้สร้างหม้อที่มีขนาดใหญ่มากสามารถแข่งขันกับ N. rajah ได้เลยทีเดียว
| Nepenthes rafflesiana | |
|---|---|
| |
| Nepenthes rafflesiana จากเกาะบอร์เนียว | |
| สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ 
| |
| อาณาจักร: | พืช |
| เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง |
| เคลด: | พืชดอก |
| เคลด: | พืชใบเลี้ยงคู่แท้ |
| อันดับ: | คาร์เนชัน |
| วงศ์: | หม้อข้าวหม้อแกงลิง |
| สกุล: | หม้อข้าวหม้อแกงลิง Jack (1835) |
| สปีชีส์: | Nepenthes rafflesiana |
| ชื่อทวินาม | |
| Nepenthes rafflesiana Jack (1835) | |
| ชื่อพ้อง[2] | |
| |
การกระจายพันธุ์และถิ่นอาศัย
แก้
Nepenthes rafflesiana เป็นหม้อข้าวหม้อแกงลิงพื้นราบที่มีการกระจายพันธุ์กว้าง ทั่วไปพบในบอร์เนียวและบางส่วนของหมู่เกาะรีอู แต่มีการกระจายพันธุ์อย่างจำกัดในเพนนิซูล่า มาเลเซียและสุมาตรา มันมีการกระจายพันธุ์แค่เพียงทางตอนใต้ของเพนนิซูล่า มาเลเซีย โดยเฉพาะในรัฐยะโฮร์มีมากเป็นพิเศษเมื่อเทียบกับที่แห่งอื่น เท่าที่มีการบันทึก N. rafflesiana พบในชายฝั่งตะวันตกของสุมาตรา ระหว่างอินทรปุระและบารุส[4]
ปกติ N. rafflesiana จะขึ้นในบริเวณกลางแจ้ง, ดินเป็นทราย, ความชื้นสูง พบในป่าฝนเขตร้อน,ป่าพรุ, ป่าสันทรายชายหาด และผาริมทะเล มันขึ้นที่ระดับความสูง 0 ถึง 1,200 ม.จากระดับน้ำทะเล[4]
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
แก้
Nepenthes rafflesiana เป็นไม้เลื้อย ลำต้นอาจไต่ได้สูงถึง 15 เมตร และหนาถึง 10 มม. ปล้องยาว 20 ซม.[4] สายดิ่งอาจยาวมากกว่า 110 ซม.
หม้อของ N. rafflesiana ป่องออกและมีปีกชายฝอยขนาดใหญ่ ขนาดของหม้อส่วนใหญ่มีความสูงไม่เกิน 20 ซม. แม้ว่าบางครั้งอาจพบขนาดใหญ่ซึ่งมีหม้อยาวมากกว่า 35 ซม. และกว้าง 15 ซม. หม้อบนรูปกรวยและยกขึ้นเป็นพิเศษที่ด้านหน้าของเพอริสโตม หม้อล่างและหม้อบนมีลักษณะพิเศษของเพอริสโตมคือมีคอคอดที่ยาวซึ่งยาวถึง 3 ซม. หรือมากกว่า
สีของหม้อมีความหลากหลายมากจากม่วงดำจนถึงขาว โดยทั่วไป N. rafflesiana มีสีเขียวอ่อนมีจุดสีม่วงเข้มโดยตลอดหม้อในหม้อล่างและสีครีมในหม้อบน
ช่อดอกเป็นแบบช่อกระจะสูง 16 ถึง 70 ซม. มีดอกเดี่ยวสีแดงหรือม่วง บางครั้งก็มีสองดอกบนก้านเดียวกัน
เมื่อยังเล็กต้นปกคลุมไปด้วยขนยาว, ร่วงง่าย, สีน้ำตาลหรือสีขาว เมื่อโตขึ้นมีสิ่งปกคลุมบางและสั้น เป็นขนสีน้ำตาล หรือไม่มีเลย
หน่วยอนุกรมวิธานต่ำกว่าระดับชนิด
แก้
เพราะมีการกระจายเป็นวงกว้าง N. rafflesiana จึงมีถิ่นอาศัยหลากหลายทำให้เกิดความหลากหลายของลักษณะและสีของหม้อ ตามการแจกแจงหน่วยอนุกรมวิธานต่ำกว่าระดับชนิดของ N. rafflesiana ที่ระบุบไว้ รวมทั้งที่ไม่พิจารณายอมรับในปัจจุบันและสี่ความแตกต่างของอนุกรมวิธานเข้าด้วยกัน
- Nepenthes rafflesiana f. alba Hort.Westphal (2000) nom.nud.
- Nepenthes rafflesiana var. alata J.H.Adam & Wilcock (1990)
- Nepenthes rafflesiana var. ambigua Beck (1895)[5]
- Nepenthes rafflesiana var. elongata Hort.Kew ex Dyer (1897) nom.nud. [=?N. hemsleyana][6][7]
- Nepenthes rafflesiana var. excelsior (Hort.Williams) Beck (1895)[5] [=(N. ampullaria × N. rafflesiana) × N. rafflesiana]
- Nepenthes rafflesiana var. glaberrima Hook.f. (1873)[8]
- Nepenthes rafflesiana var. hookeriana (auct. non Low: Hort.Veitch ex Mast.) Becc. (1886) [=N. × hookeriana]
- Nepenthes rafflesiana var. insignis Mast. (1882)
- Nepenthes rafflesiana var. longicirrhosa Tamin & M.Hotta in M.Hotta (1986) nom.nud. [=N. longifolia][4][9]
- Nepenthes rafflesiana var. minor Becc. (1886)
- Nepenthes rafflesiana var. nigropurpurea Mast. (1882)
- Nepenthes rafflesiana var. nivea Hook.f. (1873)[8]
- Nepenthes rafflesiana var. pallida Hort.Veitch ex Burb. (1883) [=(N. khasiana × N. gracilis) × N. rafflesiana]
- Nepenthes rafflesiana var. striata Hort. ex Teijsm. (1859)[10] nom.nud.
- Nepenthes rafflesiana var. subglandulosa J.H.Adam & Hafiza (2006)[ต้องการอ้างอิง] [=N. hemsleyana][7]
- Nepenthes rafflesiana var. typica Beck (1895)[5] nom.illeg.
- Nepenthes rafflesiana var. viridis Hort. ex Teijsm. (1859)[10] nom.nud.
- Nepenthes rafflesiana var. vittata Lauffenburger (1995) nom.nud.
- Nepenthes rafflesiana "glaberrima" Burb. (1880)[11] [=N. hemsleyana][7]
-
N. rafflesiana lower pitcher with a winged tendril -
Giant form of N. rafflesiana with wavy laminar margins -
Lower traps of a light pitchered variant
ลูกผสมตามธรรมชาติ
แก้ลูกผสมตามธรรมชาติของ N. rafflesiana ที่มีการบันทึกไว้
- N. albomarginata × N. rafflesiana[12][13]
- N. ampullaria × N. rafflesiana [=N. × hookeriana][14][15][16]
- ? (N. ampullaria × N. rafflesiana) × N. mirabilis [=N. × hookeriana × N. mirabilis][12]
- N. bicalcarata × N. rafflesiana[14]
- ? (N. bicalcarata × N. rafflesiana) × N. mirabilis var. echinostoma[14]
- N. clipeata × N. rafflesiana[17]
- N. gracilis × N. rafflesiana[14][18][19]
- N. hemsleyana × N. rafflesiana[7]
- N. mirabilis × N. rafflesiana[14] (including N. mirabilis var. echinostoma × N. rafflesiana)[17]
-
-
-
N. gracilis × N. rafflesiana -
N. mirabilis × N. rafflesiana -
N. mirabilis × N. rafflesiana -
N. mirabilis var. echinostoma × N. rafflesiana
อ้างอิง
แก้
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ Nepenthes rafflesiana
วิกิซอร์ซ มีงานต้นฉบับเกี่ยวกับ:
- ↑ Clarke, C.M. (2018). "Nepenthes rafflesiana". IUCN Red List of Threatened Species. 2018: e.T39689A143963510. doi:10.2305/IUCN.UK.2018-1.RLTS.T39689A143963510.en. สืบค้นเมื่อ 19 November 2021.
- ↑ Schlauer, J. N.d. Nepenthes rafflesiana เก็บถาวร 2020-08-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Carnivorous Plant Database.
- ↑ Phillipps, A. & A. Lamb 1996. Pitcher-Plants of Borneo. Natural History Publications (Borneo) , Kota Kinabalu.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 Clarke, C.M. 2001. Nepenthes of Sumatra and Peninsular Malaysia. Natural History Publications (Borneo) , Kota Kinabalu.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 (ในภาษาเยอรมัน) Beck, G. 1895. Die Gattung Nepenthes. Wiener Illustrirte Garten-Zeitung 20(3–6): 96–107, 141–150, 182–192, 217–229.
- ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อbaramensis - ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อhemsleyana - ↑ 8.0 8.1 (ในภาษาละติน) Hooker, J.D. 1873. Ordo CLXXV bis. Nepenthaceæ. In: A. de Candolle Prodromus Systematis Naturalis Regni Vegetabilis 17: 90–105.
- ↑ Clarke, C.[M.] 1997. Another Nice Trip to Sumatra. Carnivorous Plant Newsletter 26(1): 4–10.
- ↑ 10.0 10.1 (ในภาษาฝรั่งเศส) Teysmann, M.J.E. 1859. Énumération des plantes envoyées de Java au jardin botanique de l'Université de Leide. Annales d'horticulture et de botanique, ou Flore des jardins du royaume des Pays-Bas, et histoire des plantes cultivées les plus intéressantes des possessions néerlandaises aux Indes orientales, de l'Amérique et du Japon 2: 133–142.
- ↑ Burbidge, F.W. 1880. The Gardens of the Sun. Murray, London.
- ↑ 12.0 12.1 Lowrie, A. 1983. "Sabah Nepenthes Expeditions 1982 & 1983" (PDF). (1.25 MiB) Carnivorous Plant Newsletter 12(4): 88–95.
- ↑ McPherson, S.R. 2009. Pitcher Plants of the Old World. 2 volumes. Redfern Natural History Productions, Poole.
- ↑ 14.0 14.1 14.2 14.3 14.4 อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อClarke1997 - ↑ Masters, M.T. 1881. New garden plants. Nepenthes Hookeriana. The Gardeners' Chronicle, new series, 16(417): 812–813.
- ↑ Yulita, K.S. & M. Mansur 2012. The occurrence of hybrid in Nepenthes hookeriana Lindl. from Central Kalimantan can be detected by RAPD and ISSR markers. HAYATI Journal of Biosciences 19(1): 18–24. doi:10.4308/hjb.19.1.18
- ↑ 17.0 17.1 Phillipps, A., A. Lamb & C.C. Lee 2008. Pitcher Plants of Borneo. Second Edition. Natural History Publications (Borneo), Kota Kinabalu.
- ↑ Tan, W.K., C.L. Wong & C.K. Frazier 1996. Nepenthes × (rafflesiana and gracilis)? Nature Malaysiana 21: 82–85.
- ↑ Bednar, B.L. 1985. "Nepenthes ✕ dominii and var. intermedia" (PDF). Carnivorous Plant Newsletter 14(4): 105–106.
อ่านเพิ่ม
แก้- [Anonymous] 1848. New garden plants, published in books. The Gardeners' Chronicle and Agricultural Gazette 1848(6): 87.
- [Anonymous] 1881. Messrs. Veitch's Nepenthes-house. The Gardeners' Chronicle, new series, 16(410): 598–599.
- [Anonymous] 1883. Mr. A. E. Ratcliff's Nepenthes. The Gardeners' Chronicle 20(497): 18–19.
- [Anonymous] 1887. Nepenthes culture. The Gardeners' Chronicle, series 3, 2(41): 442–443.
- Adam, J.H. 1997. "Prey spectra of Bornean Nepenthes species (Nepenthaceae) in relation to their habitat" (PDF). Pertanika Journal of Tropical Agricultural Science 20(2–3): 121–134.
- Adam, J.H. & C.C. Wilcock 1999. "Palynological study of Bornean Nepenthes (Nepenthaceae)" (PDF). Pertanika Journal of Tropical Agricultural Science 22(1): 1–7.
- Adam, J.H., E.M. Nurulhuda, H. Abdul-Halim, O. Abdul-Rahim, A.H. Hafiza, G.K. Gopir, L.M. Pilik, R. Omar, M.B. Qasim, J. Salimon, S. Abdul-Rahim & M.M. Hanafiah 2005. Pitcher plants recorded from BRIS forest in Jambu Bongkok, Kuala Trengganu, Malaysia. Wetland Science 3(3): 183–189.
- (ในภาษามลายู) Adam, J.H., J.N. Maisarah, A.T.S. Norhafizah, A.H. Hafiza, M.Y. Harun & O.A. Rahim et al. 2009. Ciri Tanih Pada Habitat Nepenthes (Nepenthaceae) di Padang Tujuh, Taman Negeri Endau-Rompin Pahang. [Soil Properties in Nepenthes (Nepenthaceae) Habitat at Padang Tujuh, Endau-Rompin State Park, Pahang.] In: J.H. Adam, G.M. Barzani & S. Zaini (eds.) Bio-Kejuruteraan and Kelestarian Ekosistem. [Bio-Engineering and Sustainable Ecosystem.] Kumpulan Penyelidikan Kesihatan Persekitaran, Pusat Penyelidikan Bukit Fraser and Universiti Kebangsaan, Malaysia. pp. 147–157.
- Adams, R.M. & G.W. Smith 1977. An S.E.M. survey of the five carnivorous pitcher plant genera. American Journal of Botany 64(3): 265–272. doi:10.2307/2441969
- Bauer, U., C. Willmes & W. Federle 2009. Effect of pitcher age on trapping efficiency and natural prey capture in carnivorous Nepenthes rafflesiana plants. Annals of Botany 103(8): 1219–1226. doi:10.1093/aob/mcp065
- Bauer, U., C.J. Clemente, T. Renner & W. Federle 2012. Form follows function: morphological diversification and alternative trapping strategies in carnivorous Nepenthes pitcher plants. Journal of Evolutionary Biology 25(1): 90–102. doi:10.1111/j.1420-9101.2011.02406.x
- Bauer, U., B. Di Giusto, J. Skepper, T.U. Grafe & W. Federle 2012. With a flick of the lid: a novel trapping mechanism in Nepenthes gracilis pitcher plants. PLoS ONE 7(6): e38951. doi:10.1371/journal.pone.0038951
- Beaman, J.H. & C. Anderson 2004. The Plants of Mount Kinabalu: 5. Dicotyledon Families Magnoliaceae to Winteraceae. Natural History Publications (Borneo), Kota Kinabalu.
- Benz, M.J., E.V. Gorb & S.N. Gorb 2012. Diversity of the slippery zone microstructure in pitchers of nine carnivorous Nepenthes taxa. Arthropod-Plant Interactions 6(1): 147–158. doi:10.1007/s11829-011-9171-2
- (ในภาษาละติน) Blume, C.L. 1852. Ord. Nepenthaceae. In: Museum Botanicum Lugduno-Batavum, sive stirpium exoticarum novarum vel minus cognitarum ex vivis aut siccis brevis expositio. Tom. II. Nr. 1. E.J. Brill, Lugduni-Batavorum. pp. 5–10.
- Bonhomme, V., H. Pelloux-Prayer, E. Jousselin, Y. Forterre, J.-J. Labat & L. Gaume 2011. Slippery or sticky? Functional diversity in the trapping strategy of Nepenthes carnivorous plants. New Phytologist 191(2): 545–554. doi:10.1111/j.1469-8137.2011.03696.x
- Brearley, F.Q. & M. Mansur 2012. Nutrient stoichiometry of Nepenthes species from a Bornean peat swamp forest. Carnivorous Plant Newsletter 41(3): 105–108.
- Cannon, J., V. Lojanapiwatna, C. Raston, W. Sinchai & A. White 1980. The Quinones of Nepenthes rafflesiana. The Crystal Structure of 2,5-Dihydroxy-3,8-dimethoxy-7-methylnaphtho-1,4-quinone (Nepenthone-E) and a Synthesis of 2,5-Dihydroxy-3-Methoxy-7-methylnaphtho-1,4-quinone (Nepenthone-C). Australian Journal of Chemistry 33(5): 1073–1093. doi:10.1071/CH9801073
- Chung, A.Y.C. 2006. Biodiversity and Conservation of The Meliau Range: A Rain Forest in Sabah's Ultramafic Belt. Natural History Publications (Borneo), Kota Kinabalu. ISBN 9838121169.
- Di Giusto, B., V. Grosbois, E. Fargeas, D.J. Marshall & L. Gaume 2008. Contribution of pitcher fragrance and fluid viscosity to high prey diversity in a Nepenthes carnivorous plant from Borneo. Journal of Biosciences 33(1): 121–136. doi:10.1007/s12038-008-0028-5
- Di Giusto, B., M. Guéroult, N. Rowe & L. Gaume 2009. Chapter 7: The Waxy Surface in Nepenthes Pitcher Plants: Variability, Adaptive Significance and Developmental Evolution. In: S.N. Gorb (ed.) Functional Surfaces in Biology: Adhesion Related Phenomena. Volume 2. Springer. pp. 183–204.
- Di Giusto, B., J.-M. Bessière, M. Guéroult, L.B.L. Lim, D.J. Marshall, M. Hossaert-McKey & L. Gaume 2010. Flower-scent mimicry masks a deadly trap in the carnivorous plant Nepenthes rafflesiana. Journal of Ecology 98(4): 845–856. doi:10.1111/j.1365-2745.2010.01665.x
- Dixon, W.E. 1889. Nepenthes. The Gardeners' Chronicle, series 3, 6(144): 354.
- Frazier, C.K. 2000. Reproductive isolating mechanisms and fitness among tropical pitcher plants (Nepenthes) and their hybrids. [video] The 3rd Conference of the International Carnivorous Plant Society, San Francisco, USA.
- Gaume, L. & Y. Forterre 2007. A viscoelastic deadly fluid in carnivorous pitcher plants. PLoS ONE 2(11): e1185. doi:10.1371/journal.pone.0001185
- (ในภาษาฝรั่งเศส) Gaume, L. & Y. Forterre 2008. Un piège viscoélastique chez Nepenthes rafflesiana. Dionée 71: 28–32.
- Gaume, L. & B. Di Giusto 2009. Adaptive significance and ontogenetic variability of the waxy zone in Nepenthes rafflesiana. Annals of Botany 104(7): 1281–1291. doi:10.1093/aob/mcp238
- (ในภาษาฝรั่งเศส) Gaume, L. N.d. Piège viscoélastique. [videos] UMR AMAP.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Handayani, T. & Syamsuddin 1998. Nepenthes rafflesiana Jack. dan keturunannya. Warta Kebun Raya 2(3): 1–8.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Handayani, T. 1999. "Konservasi Nepenthes di kebun raya Indonesia" (PDF). [Conservation of Nepenthes in Indonesian botanic gardens.] In: A. Mardiastuti, I. Sudirman, K.G. Wiryawan, L.I. Sudirman, M.P. Tampubolon, R. Megia & Y. Lestari (eds.) Prosiding II: Seminar Hasil-Hasil Penelitian Bidang Ilmu Hayat. Pusat Antar Universitas Ilmu Hayat IPB, Bogor. pp. 365–372.
- Handayani, T., D. Latifah & Dodo 2005. Diversity and growth behaviour of Nepenthes (pitcher plants) in Tanjung Puting National Park, Central Kalimantan Province. Biodiversitas 6(4): 248–252 . Cover
- Hansen, E. 2001. Where rocks sing, ants swim, and plants eat animals: finding members of the Nepenthes carnivorous plant family in Borneo. Discover 22(10): 60–68.
- Hernawati & P. Akhriadi 2006. A Field Guide to the Nepenthes of Sumatra. PILI-NGO Movement, Bogor.
- Hooker, J.D. 1859. XXXV. On the origin and development of the pitchers of Nepenthes, with an account of some new Bornean plants of that genus. The Transactions of the Linnean Society of London 22(4): 415–424. doi:10.1111/j.1096-3642.1856.tb00113.x
- Hwee, K.C. 1996. Carnivorous plants and sites in Singapore. Bulletin of the Australian Carnivorous Plant Society, Inc. 15(4): 12–15.
- Kitching, R.L. 2000. Food Webs and Container Habitats: The natural history and ecology of phytotelmata. Cambridge University Press, Cambridge.
- Korthals, P.W. 1839. Over het geslacht Nepenthes. In: C.J. Temminck 1839–1842. Verhandelingen over de Natuurlijke Geschiedenis der Nederlandsche overzeesche bezittingen; Kruidkunde. Leiden. pp. 1–44, t. 1–4, 13–15, 20–22.
- Kurup, R., A.J. Johnson, S. Sankar, A.A. Hussain, C.S. Kumar & S. Baby 2013. Fluorescent prey traps in carnivorous plants. Plant Biology 15(3): 611–615. doi:10.1111/j.1438-8677.2012.00709.x
- Lecoufle, M. 1990. Nepenthes rafflesiana. In: Carnivorous Plants: Care and Cultivation. Blandford, London. pp. 136–137.
- Lee, C.C. 2000. Recent Nepenthes Discoveries. [video] The 3rd Conference of the International Carnivorous Plant Society, San Francisco, USA.
- Lim, S.H., D.C.Y. Phua & H.T.W. Tan 2000. Primer design and optimization for RAPD analysis of Nepenthes. Biologia Plantarum 43(1): 153–155. doi:10.1023/A:1026535920714
- Lindley, J. 1849. Familiar botany. — The pitcher plant. The Gardeners' Chronicle and Agricultural Gazette 1849(37): 580–581.
- Macfarlane, J.M. 1914. Family XCVI. Nepenthaceæ. [pp. 279–288] In: J.S. Gamble. Materials for a flora of the Malayan Peninsula, No. 24. Journal & Proceedings of the Asiatic Society of Bengal 75(3): 279–391.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Mansur, M. 2001. "Koleksi Nepenthes di Herbarium Bogoriense: prospeknya sebagai tanaman hias" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-19. In: Prosiding Seminar Hari Cinta Puspa dan Satwa Nasional. Lembaga Ilmu Pengetahuan Indonesia, Bogor. pp. 244–253.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Mansur, M. 2007. Keanekaragaman jenis Nepenthes (kantong semar) dataran rendah di Kalimantan Tengah. [Diversity of lowland Nepenthes (kantong semar) in Central Kalimantan.] Berita Biologi 8(5): 335–341. Abstract
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Mansur, M. 2008. Penelitian ekologi Nepenthes di Laboratorium Alam Hutan Gambut Sabangau Kereng Bangkirai Kalimantan Tengah เก็บถาวร 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. [Ecological studies on Nepenthes at Peat Swamps Forest Natural Laboratory, Kereng Bangkirai Sabangau, Central Kalimantan.] Jurnal Teknologi Lingkungan 9(1): 67–73. Abstract เก็บถาวร 2013-09-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Mansur, M. & F.Q. Brearley 2008. Ecological studies on Nepenthes at Barito Ulu, Central Kalimantan, Indonesia. Jurnal Teknologi Lingkungan 9(3): 271–276.
- Merbach, M.A., G. Zizka, B. Fiala, U. Maschwitz & W.E. Booth 2001. Patterns of nectar secretion in five Nepenthes species from Brunei Darussalam, Northwest Borneo, and implications for ant-plant relationships. Flora 196: 153–160.
- Moore, D. 1872. On the culture of Nepenthes at Glasnevin. The Gardeners' Chronicle and Agricultural Gazette 1872(11): 359–360.
- Masters, M.T. 1872. The cultivated species of Nepenthes. The Gardeners' Chronicle and Agricultural Gazette 1872(16): 540–542.
- McPherson, S.R. & A. Robinson 2012. Field Guide to the Pitcher Plants of Borneo. Redfern Natural History Productions, Poole.
- McPherson, S.R. & A. Robinson 2012. Field Guide to the Pitcher Plants of Peninsular Malaysia and Indochina. Redfern Natural History Productions, Poole.
- McPherson, S.R. & A. Robinson 2012. Field Guide to the Pitcher Plants of Sumatra and Java. Redfern Natural History Productions, Poole.
- Meimberg, H., A. Wistuba, P. Dittrich & G. Heubl 2001. Molecular phylogeny of Nepenthaceae based on cladistic analysis of plastid trnK intron sequence data. Plant Biology 3(2): 164–175. doi:10.1055/s-2001-12897
- (ในภาษาเยอรมัน) Meimberg, H. 2002. "Molekular-systematische Untersuchungen an den Familien Nepenthaceae und Ancistrocladaceae sowie verwandter Taxa aus der Unterklasse Caryophyllidae s. l." (PDF). Ph.D. thesis, Ludwig Maximilian University of Munich, Munich.
- Meimberg, H. & G. Heubl 2006. Introduction of a nuclear marker for phylogenetic analysis of Nepenthaceae. Plant Biology 8(6): 831–840. doi:10.1055/s-2006-924676
- Meimberg, H., S. Thalhammer, A. Brachmann & G. Heubl 2006. Comparative analysis of a translocated copy of the trnK intron in carnivorous family Nepenthaceae. Molecular Phylogenetics and Evolution 39(2): 478–490. doi:10.1016/j.ympev.2005.11.023
- Mogi, M. & K.L. Chan 1997. Variation in communities of dipterans in Nepenthes pitchers in Singapore: Predators increase prey community diversity. Annals of the Entomological Society of America 90(2): 177–183.
- Moran, J.A. 1991. The role and mechanism of Nepenthes rafflesiana pitchers as insect traps in Brunei. Ph.D. thesis, University of Aberdeen, Aberdeen, Scotland.
- Moran, J.A. 1993. Visitors to the flowers of the pitcher plant Nepenthes rafflesiana. Brunei Museum Journal 8: 73–75.
- Moran, J.A. 1993. Pitcher allocation strategy of the pitcher plant Nepenthes rafflesiana. Brunei Museum Journal 8: 77–80.
- Moran, J.A. 1993. The effect of pitcher wing removal on prey capture by the pitcher plant Nepenthes rafflesiana. Brunei Museum Journal 8: 81–82.
- Moran, J.A. 1993. Misumenops nepenthicola: the top aquatic predator of the Nepenthes food web? Brunei Museum Journal 8: 83–84.
- Moran, J.A. 1996. Pitcher dimorphism, prey composition and the mechanisms of prey attraction in the pitcher plant Nepenthes rafflesiana in Borneo. Journal of Ecology 84(4): 515–525. doi:10.2307/2261474
- Moran, J.A. & A.J. Moran 1998. Foliar Reflectance and Vector Analysis Reveal Nutrient Stress in Prey-Deprived Pitcher Plants (Nepenthes rafflesiana). International Journal of Plant Sciences 159(6): 996–1001. doi:10.1086/314086
- Moran, J.A., W.E. Booth & J.K. Charles 1999. "Aspects of pitcher morphology and spectral characteristics of six Bornean Nepenthes pitcher plant species: implications for prey capture" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-10-25. Annals of Botany 83: 521–528.
- Moran, J.A., M.A. Merbach, N.J. Livingston, C.M. Clarke & W.E. Booth 2001. Termite prey specialization in the pitcher plant Nepenthes albomarginata—evidence from stable isotope analysis. Annals of Botany 88: 307–311. doi:10.1006/anbo.2001.1460
- Moran, J.A., B.J. Hawkins, B.E. Gowen & S.L. Robbins 2010. Ion fluxes across the pitcher walls of three Bornean Nepenthes pitcher plant species: flux rates and gland distribution patterns reflect nitrogen sequestration strategies. Journal of Experimental Botany 61(5): 1365–1374. doi:10.1093/jxb/erq004
- Mullins, J. & M. Jebb 2009. Phylogeny and biogeography of the genus Nepenthes. National Botanic Gardens, Glasnevin.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Murniati, Syamswisna & A. Nurdini 2013. Pembuatan flash card dari hasil inventarisasi Nepenthes di hutan adat desa Teluk Bakung. Jurnal Pendidikan dan Pembelajaran 2(1): [unpaginated; 14 pp.] Abstract
- (ในภาษาญี่ปุ่น) Oikawa, T. 1992. Nepenthes rafflesiana Jack. In: ญี่ปุ่น: 無憂草; โรมาจิ: Nepenthes; ทับศัพท์: Muyū kusa – Nepenthes. [The Grief Vanishing.] Parco Co., Japan. pp. 52–53.
- Osunkoya, O.O., S.D. Daud & F.L. Wimmer 2008. Longevity, lignin content and construction cost of the assimilatory organs of Nepenthes species. Annals of Botany 102(5): 845–853. doi:10.1093/aob/mcn162
- Reiskind, J. 1978. "A crab spider associate of Nepenthes rafflesiana" (PDF). Carnivorous Plant Newsletter 7(3): 77–78.
- Renner, T. & C.D. Specht 2011. A sticky situation: assessing adaptations for plant carnivory in the Caryophyllales by means of stochastic character mapping. International Journal of Plant Sciences 172(7): 889–901. doi:10.1086/660882
- Rizzacasa, M.A. & M.V. Sargent 1987. The structure and synthesis of nepenthone-A, a naphthoquinone from Nepenthes rafflesiana. Journal of the Chemical Society, Perkin Transactions 1: 2017–2022. doi:10.1039/P19870002017
- Robinson, A. 1995 ['1994/95']. Plant findings in Malaysia. The Carnivorous Plant Society Journal 18: 44–47.
- Rottloff, S., R. Stieber, H. Maischak, F.G. Turini, G. Heubl & A. Mithöfer 2011. Functional characterization of a class III acid endochitinase from the traps of the carnivorous pitcher plant genus, Nepenthes. Journal of Experimental Botany 62(13): 4639–4647. doi:10.1093/jxb/err173
- Ruxton, G.D. & H.M. Schaefer 2011. Alternative explanations for apparent mimicry. Journal of Ecology 99(4): 899–904. doi:10.1111/j.1365-2745.2011.01806.x
- (ในภาษาเยอรมัน) Schmid-Hollinger, R. N.d. Kannendeckel (lid) เก็บถาวร 2013-12-06 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. bio-schmidhol.ch.
- Shivas, R.G. 1984. Pitcher Plants of Peninsular Malaysia & Singapore. Maruzen Asia, Kuala Lumpur.
- Slack, A. 1979. Nepenthes rafflesiana. In: Carnivorous Plants. Ebury Press, London. p. 82.
- Smythies, B.E. 1965. The distribution and ecology of pitcher-plants (Nepenthes) in Sarawak. UNESCO Humid Tropics Symposium, June–July 1963, Kuching, Sarawak.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Sukmadijaya, D., D. Dinarti & Y. Isnaini 2010. "Pertumbuhan planlet kantong semar (Nepenthes rafflesiana Jack.) pada beberapa media tanam selama tahap aklimatisasi" (PDF). Bogor Agricultural University, Bogor.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Syamsuardi & R. Tamin 1994. Kajian kekerabatan jenis-jenis Nepenthes di Sumatera Barat.Project report, Andalas University, Padang.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Syamsuardi 1995. Klasifikasi numerik kantong semar (Nepenthes) di Sumatera Barat.[Numerical classification of pitcher plants (Nepenthes) in West Sumatra.] Journal Matematika dan Pengetahuan Alam 4(1): 48–57.
- Teo, L.L. 2001. Study of natural hybridisation in some tropical plants using amplified fragment length polymorphism analysis. M.Sc. thesis, Nanyang Technological University, Singapore.
- Teo, W.M.S. 2010. Photosynthetic characteristics and nitrogen metabolism of Nepenthes rafflesiana at two different growth stages in response to inorganic nitrate and organic prey. M.Sc. thesis, Nanyang Technological University, Singapore.
- Thorogood, C. 2010. The Malaysian Nepenthes: Evolutionary and Taxonomic Perspectives. Nova Science Publishers, New York.
- Torres-Rivera, J.J. 2007. A case of Nepenthes rafflesiana with a lotus-like flower! Carnivorous Plant Newsletter 36(3): 81–82.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Uji, T. 2003. Keanekaragaman dan potensi flora di Cagar Alam Muara Kendawangan, Kalimantan Barat. [Flora diversity and its potential in Muara Kendawangan Nature Reserve, West Kalimantan.] Biodiversitas 4(1): 112–117.
- (ในภาษาอินโดนีเซีย) Yogiara 2004. "Analisis komunitas bakteri cairan kantung semar (Nepenthes spp.) menggunakan teknik terminal restriction fragment length polymorphism (T-RFLP) dan amplified ribosomul DNA restriction analysis (ARDRA)" (PDF). M.Sc. thesis, Bogor Agricultural University, Bogor.
- Yogiara, A. Suwanto & M.T. Suhartono 2006. A complex bacterial community living in pitcher plant fluid เก็บถาวร 2011-08-19 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Jurnal Mikrobiologi Indonesia 11(1): 9–14.
- Zulaiha Shireen bte Mohd Salleh 2009. Carbon and nitrogen metabolism and mineral nutrition of carnivorous pitcher plants under greenhouse conditions. M.Sc. thesis, Nanyang Technological University, Singapore.
- James Wong and the Malaysian Garden. [video] BBC Two.