อำเภอกระทุ่มแบน
กระทุ่มแบน เป็นหนึ่งในสามอำเภอในจังหวัดสมุทรสาคร เป็นที่ตั้งของเทศบาลนครอ้อมน้อยและเป็นอำเภอปริมณฑลของกรุงเทพมหานคร
อำเภอกระทุ่มแบน | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Amphoe Krathum Baen |
คำขวัญ: ท่าจีนไหลผ่าน โรงงานมากมี ของดีเบญจรงค์ ดงกล้วยไม้งาม | |
แผนที่จังหวัดสมุทรสาคร เน้นอำเภอกระทุ่มแบน | |
พิกัด: 13°39′24″N 100°16′6″E / 13.65667°N 100.26833°E | |
ประเทศ | ไทย |
จังหวัด | สมุทรสาคร |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 135.276 ตร.กม. (52.230 ตร.ไมล์) |
ประชากร (2564) | |
• ทั้งหมด | 182,112 คน |
• ความหนาแน่น | 1,346.23 คน/ตร.กม. (3,486.7 คน/ตร.ไมล์) |
รหัสไปรษณีย์ | 74110, 74130 (เฉพาะตำบลอ้อมน้อย) |
รหัสภูมิศาสตร์ | 7402 |
ที่ตั้งที่ว่าการ | ที่ว่าการอำเภอกระทุ่มแบน ถนนเจริญสวัสดิ์ ตำบลตลาดกระทุ่มแบน อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร รหัสไปรษณีย์ 74110 |
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย |
ที่ตั้งและอาณาเขต
แก้อำเภอกระทุ่มแบนมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอสามพราน (จังหวัดนครปฐม)
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตหนองแขมและเขตบางบอน (กรุงเทพมหานคร)
- ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอเมืองสมุทรสาคร
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอบ้านแพ้ว
ประวัติศาสตร์
แก้อำเภอกระทุ่มแบนตั้งอยู่ริมคลองภาษีเจริญ ตามประวัติศาสตร์อำเภอกระทุ่มแบนได้จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติลักษณะปกครองหัวเมือง ร.ศ. 116 ตรงกับปี พ.ศ. 2440 ประกอบด้วยตำบลต่าง ๆ รวม 7 ตำบล ดังนี้
- ตำบลตลาดกระทุ่มแบน
- ตำบลปลายคลองกระทุ่มแบน (ปัจจุบันเรียกว่าตำบลแคราย)
- ตำบลคลองกระทุ่ม (ปัจจุบันเรียกว่าตำบลคลองมะเดื่อ)
- ตำบลดอนไก่ดี
- ตำบลท่าเสา
- ตำบลหนองแขม (ปัจจุบันเรียกว่าตำบลสวนหลวง)
- ตำบลดำเนินสะดวก (ปัจจุบันนี้ขึ้นกับอำเภอบ้านแพ้ว และ เรียกว่าตำบลสวนส้ม)
ทั้ง 7 ตำบล ได้จัดตั้งขึ้นเป็นอำเภอกระทุ่มแบนขึ้นตรงต่อเมืองสมุทรสาคร ซึ่งต่อมาในปี พ.ศ. 2445 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวได้โปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้เปลี่ยนคำว่า "เมือง" เป็น "จังหวัด" ทั่วทุกแห่งในราชอาณาจักร ขึ้นตรงต่อมณฑลนครชัยศรี
- ในปี พ.ศ. 2469 ทางราชการได้มีคำสั่งโอนตำบลดำเนินสะดวกไปขึ้นกับอำเภอบ้านแพ้ว ซึ่งตั้งขึ้นใหม่ในจังหวัดสมุทรสาคร และในปีเดียวกันนี้ได้มีคำสั่งโอนตำบลท่าไม้ ตำบลบางยาง ตำบลซูกั้ง (หนองนกไข่) ตำบลอ้อมน้อย รวม 4 ตำบล ซึ่งอยู่ในความปกครองของอำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม มาขึ้นกับอำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร
- ในปี พ.ศ. 2483 ได้ยกฐานะพื้นที่ของตำบลกระทุ่มแบนหรือตำบลตลาดกระทุ่มแบนในปัจจุบันขึ้นเป็นเทศบาลตำบลกระทุ่มแบน[1]
- ในปี พ.ศ. 2486 สมัยพลโท หลวงพรหมโยธี ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย จังหวัดสมุทรสาครได้ถูกยุบรวมกับจังหวัดธนบุรี ซึ่งมีผลให้อำเภอกระทุ่มแบนขึ้นกับจังหวัดธนบุรีไปด้วย ในระยะนั้นรัฐบาลมีนโยบายจัดตั้งปลัดตำบล จึงได้ยุบตำบลดังต่อไปนี้
- ตำบลดอนไก่ดีกับตำบลท่าเสา เรียกว่าตำบลท่าเสา
- ตำบลแครายกับตำบลสวนหลวง เรียกว่าตำบลสวนหลวง
- ตำบลอื่น ๆ ยังคงสถานะเดิม
- ในปี พ.ศ. 2489 ได้ประกาศยกฐานะจังหวัดสมุทรสาครขึ้นใหม่ ซึ่งอำเภอกระทุ่มแบนก็ได้กลับเข้ามาอยู่ในการปกครองของจังหวัดสมุทรสาครพร้อมทั้งได้มีการประกาศแยกตำบลที่รวมกันข้างต้นเป็นตำบลเหมือนเดิมที่เป็นอยู่ก่อน[2]
- ในปี พ.ศ. 2504 เปลี่ยนชื่อจากตำบลหนองแขม เป็น ตำบลสวนหลวง
- ในปี พ.ศ. 2510 ได้ยกฐานะพื้นที่ของตำบลอ้อมน้อย ขึ้นเป็น สุขาภิบาลอ้อมน้อย[3]
- ในวันที่ 26 กรกฎาคม พ.ศ. 2518 เกิดการนัดหยุดงานของกรรมกรหญิงโรงงานกระเบื้องเคลือบวัฒนาวินิลไทม์ อำเภอกระทุ่มแบน ฝ่ายนายจ้างใช้อันธพาลเข้าคุ้มครองโรงงาน เกิดการปะทะกับฝ่ายกรรมกร เป็นเหตุให้ น.ส.สำราญ คำกลั่น กรรมกรหญิงอายุ 15 ปี ถูกยิงเสียชีวิต ซึ่งนับเป็นครั้งแรกที่เกิดความรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตในการนัดหยุดงาน[4]
- ในปี พ.ศ. 2537 ได้ยกฐานะพื้นที่ของสุขาภิบาลอ้อมน้อย ขึ้นเป็น เทศบาลตำบลอ้อมน้อย[5]
- ในปี พ.ศ. 2538 ได้ยกฐานะจากเทศบาลตำบลกระทุ่มแบน เป็น เทศบาลเมืองกระทุ่มแบน[6]
- ในปี พ.ศ. 2545 ได้ยกฐานะจากเทศบาลตำบลอ้อมน้อย เป็น เทศบาลเมืองอ้อมน้อย[7]
- เมื่อวันที่ 18 มกราคม 2551 ได้ยกฐานะองค์การบริหารส่วนตำบลสวนหลวง เป็นเทศบาลตำบลสวนหลวง
- เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2553 ได้ยกฐานะจาก เทศบาลเมืองอ้อมน้อย เป็น เทศบาลนครอ้อมน้อย[8]
การแบ่งเขตการปกครอง
แก้การปกครองส่วนภูมิภาค
แก้อำเภอกระทุ่มแบนแบ่งเขตการปกครองออกเป็น 10 ตำบล 76 หมู่บ้าน ได้แก่
ลำดับ | อักษรไทย | อักษรโรมัน | จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)[9] |
แผนที่ |
---|---|---|---|---|
1. | ตลาดกระทุ่มแบน | Talat Krathum Baen | 26,255
|
|
2. | อ้อมน้อย | Om Noi | 53,584
| |
3. | ท่าไม้ | Tha Mai | 9,861
| |
4. | สวนหลวง | Suan Luang | 36,766
| |
5. | บางยาง | Bang Yang | 5,443
| |
6. | คลองมะเดื่อ | Khlong Maduea | 22,115
| |
7. | หนองนกไข่ | Nong Nok Khai | 3,821
| |
8. | ดอนไก่ดี | Don Kai Di | 8,348
| |
9. | แคราย | Khae Rai | 8,907
| |
10. | ท่าเสา | Tha Sao | 7,809
|
การปกครองส่วนท้องถิ่น
แก้ท้องที่อำเภอกระทุ่มแบนประกอบด้วยองค์การปกครองส่วนท้องถิ่น 10 แห่ง ได้แก่
- เทศบาลนครอ้อมน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลอ้อมน้อยทั้งตำบล
- เทศบาลเมืองกระทุ่มแบน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตลาดกระทุ่มแบนทั้งตำบล
- เทศบาลเมืองคลองมะเดื่อ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองมะเดื่อทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลสวนหลวง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสวนหลวงทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลดอนไก่ดี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนไก่ดีทั้งตำบล
- เทศบาลตำบลแคราย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแครายทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าไม้ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าไม้ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลบางยาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางยางทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลหนองนกไข่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองนกไข่ทั้งตำบล
- องค์การบริหารส่วนตำบลท่าเสา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าเสาทั้งตำบล
การคมนาคม
แก้ถนน
แก้ถนนสายสำคัญในอำเภอกระทุ่มแบน ได้แก่
- ถนนเพชรเกษม
- ถนนพุทธสาคร
- ถนนพุทธมณฑลสาย 4
- ถนนพุทธมณฑลสาย 5
- ถนนสุคนธสวัสดิ์
- ถนนเจริญสวัสดิ์
- ถนนเศรษฐกิจ
การขนส่ง
แก้เส้นทางรถประจำทางในอำเภอกระทุ่มแบน ได้แก่
หมวด 1
แก้- สาย 80A หมู่บ้าน วปอ.11 - สวนหลวงพระราม 8 (ไทยสมายล์บัส)
- สาย 81 พุทธมณฑลสาย 5 - ท่าราชวรดิฐ (ไทยสมายล์บัส)
- สาย 84 วัดไร่ขิง - BTS กรุงธนบุรี (ไทยสมายล์บัส)
- สาย 123 สวนสามพราน - ท่าราชวรดิฐ (สมาร์ทบัส)
- สาย 163 ศาลายา - BTS สนามกีฬาแห่งชาติ (ไทยสมายล์บัส)
- สาย 189 (เดิม) วัดบางยาง - สนามหลวง (ขสมก.)
- สาย 189 (4-59) วัดบางยาง - สถานีรถไฟชุมทางตลิ่งชัน (ขสมก.)
- สาย 539 อ้อมน้อย - อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ (เอกชน)
- สาย 547 หมู่บ้านเอื้ออาทรศาลายา - ถนนตก (สมาร์ทบัส
หมวด 3
แก้- สาย 402 นครปฐม - สมุทรสาคร
สถานศึกษา
แก้สังกัดเทศบาลนครอ้อมน้อย
แก้- โรงเรียนเทศบาลอ้อมน้อย
- โรงเรียนอนุบาลเทศบาลอ้อมน้อย
- วิทยาลัยอาชีวศึกษาเทศบาลอ้อมน้อย
สังกัดเทศบาลเมืองกระทุ่มแบน
แก้- โรงเรียนเทศบาลวัดดอนไก่ดี (สังวรจันทสรราษฎรวิทยา)
- โรงเรียนเทศบาลศรีบุณยานุสสรณ์
สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาสมุทรสาคร
แก้
|
|
สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 10
แก้- โรงเรียนกระทุ่มแบน "วิเศษสมุทคุณ"
- โรงเรียนอ้อมน้อยโสภณชนูปถัมภ์
- โรงเรียนกุศลวิทยา
สำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน
แก้- โรงเรียนปัญจพรพิทยา
- โรงเรียนอนุบาลบ้านทอฝัน
- โรงเรียนอนุบาลยุวธัช
- โรงเรียนประชินนุสรณ์
สังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดสมุทรสาคร
แก้- โรงเรียนบ้านปล่องเหลี่ยม
อ้างอิง
แก้- ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลตำบลกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร พุทธศักราช 2483" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 57 (0 ก): 549–553. 15 ตุลาคม 2483.
- ↑ "พระราชบัญญัติจัดตั้งจังหวัดสมุทรปราการ จังหวัดนนทบุรี จังหวัดสมุทรสาคร และจังหวัดนครนายก พุทธศักราช 2489" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 63 (29 ก): 315–317. 9 พฤษภาคม 2489. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2010-05-17.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลอ้อมน้อย อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (พิเศษ 51 ง): 1–2. 5 มิถุนายน 2510.
- ↑ https://doct6.com/learn-about/how/chapter-2/2-2/2-2-1
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลตำบลอ้อมน้อย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (12 ก): 18–20. 1 เมษายน 2537.
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร พ.ศ. 2538" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (40 ก): 62–65. 24 กันยายน 2538. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-11-28. สืบค้นเมื่อ 2010-05-17.
- ↑ "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาลเมืองอ้อมน้อย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 119 (93 ก): 1–3. 20 กันยายน 2545. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-01-25. สืบค้นเมื่อ 2010-05-17.
- ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงฐานะเทศบาลเมืองอ้อมน้อย อำเภอกระทุ่มแบน จังหวัดสมุทรสาคร เป็นเทศบาลนครอ้อมน้อย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 127 (พิเศษ 149 ง): 45. 27 ธันวาคม 2553. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-10. สืบค้นเมื่อ 2012-11-04.
- ↑ "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.