อักษรเปโกน

อักษรเปโกน (ซุนดากับชวา: اَكسارا ڤَيڮَون‎, Aksara Pégon หรือ اَبجَد ڤَيڮَون‎, Abjad Pégon) เป็นอักษรอาหรับดัดแปลงที่ใช้เขียนภาษาชวา, มาดูรา และซุนดา นอกเหนือจากการเขียนด้วยอักษรชวาหรืออักษรละติน และอักษรซุนดาเก่า อักษรนี้เคยมีการใช้ในงานต่าง ๆ ตั้งแต่ศาสนา การทูต ไปจนถึงบทกวี แต่ปัจจุบันนิยมใช้เขียนงานทางศาสนา (อิสลาม) และกวีนิพนธ์ โดยเฉพาะการเขียนอัลกุรอาน อักษรเปโกนมีสัญลักษณ์สำหรับเสียงที่ไม่มีในภาษาอาหรับมาตรฐานสมัยใหม่ อักษรเปโกนมีผู้ศึกษาน้อยกว่าอักษรยาวีที่มีการใช้งานในภาษามลายู, อาเจะฮ์ และมีนังกาเบา

อักษรเปโกน
บาบัดดีโปเนโกโรเขียนในอักษรเปโกน (เอกสารตัวเขียนที่หอสมุดแห่งชาติอินโดนีเซีย)
ชนิด	อักษรไร้สระ
ภาษาพูด	ชวา มาดูรา ซุนดา อินโดนีเซีย
ช่วงยุค	ประมาณ ค.ศ. 1300 ถึงปัจจุบัน
ระบบแม่	ไซนายดั้งเดิม ฟินิเชีย แอราเมอิก แนบาทีอา อาหรับ อักษรเปโกน
ระบบพี่น้อง	อักษรยาวี อักษรบูรีโวลิโอ อักษรซูราเบ
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทศาสตร์สัทอักษรสากล หากไม่มีการสนับสนุนเร็นเดอร์ที่เหมาะสม คุณอาจเห็นเครื่องหมายคำถาม กล่อง หรือสัญลักษณ์อื่นแทนอักขระยูนิโค้ด

พยัญชนะเปโกน อักษรที่ไม่พบในภาษาอาหรับอยู่ในช่องสี่เหลี่ยมสีเหลือง

สระเปโกน

ศัพทมูลวิทยา

คำว่า เปโกน มาจากศัพท์ภาษาชวา pégo ที่หมายถึง "เบี่ยงเบน" เพราะเป็นการเขียนภาษาชวาด้วยอักษรอาหรับ ซึ่งไม่ได้เป็นอักษรพื้นเมืองของชาวชวา

อักษร

อักษรเปโกนใช้ตัวอักษรเดิมจากอักษรอาหรับ กับอักษรเพิ่มเติม 7 อักษรที่ใช้แทนเสียงภาษาชวาที่ไม่พบในภาษาอาหรับ: ca (⟨چ‎⟩ /t͡ʃ/), dha (⟨ڎ‎⟩ /ɖ/), tha (⟨ڟ‎⟩ /ʈ/), nga (⟨ڠ‎⟩ /ŋ/), pa (⟨ڤ‎⟩ /p/), ga (⟨ڮ‎⟩ /g/) และ nya (⟨ۑ‎⟩ /ɲ/) กับอีกอักษรหนึ่งที่ใช้ในคำยืม คือ va (⟨ۏ‎⟩ /v/) อักษรใหม่เหล่านี้สร้างขึ้นด้วยการเพิ่มจุดในอักษรเดิม อักษรเปโกนยังไม่มีแบบอักษรมาตรฐาน และมีรูปแบบการเขียนหลายแบบจากวิธีการแสดงตัวอักษรเพิ่มเติมเหล่านี้ โดยทั่วไปจะอยู่ในตำแหน่งของจุด (ด้านบนหรือด้านล่าง) และจำนวนจุด (หนึ่งหรือสามจุด)

ในสื่อการสอนล่าสุด มีการเพิ่มตัวอักษรเพิ่มเติมเพื่อใช้เขียนภาษาอินโดนีเซีย

ชุดตัวอักษรเปโกน

ชื่อ	รูป				แทนเสียง	เทียบอักษรละติน	เทียบอักษรชวา	หมายเหตุ
	เดี่ยว	ท้าย	กลาง	ต้น
alif الف‎	ا‎	ـا‎			/a, ɔ/ และ /ə/	a (å), ê (e pepet)	ꦄ / ꦲ / ꦄꦼ a / (h)a / ê
ba باء‎	ب‎	ـب‎	ـبـ‎	بـ‎	/b/	b	ꦧ ba
ta تاء‎	ت‎	ـت‎	ـتـ‎	تـ‎	/t/	t	ꦠ ta
sa ثاء‎	ث‎	ـث‎	ـثـ‎	ثـ‎	/s/	s	ꦱ꦳ tsa	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
jim جيم‎	ج‎	ـج‎	ـجـ‎	جـ‎	/d͡ʒ/	j	ꦗ ja
ca چا‎	چ‎	ـچ‎	ـچـ‎	چـ‎	/t͡ʃ/	c	ꦕ ca	อักษรเพิ่มเติมที่ไม่มีในภาษาอาหรับ
ha حاء‎	ح‎	ـح‎	ـحـ‎	حـ‎	/h/	h	ꦲ꦳ ha	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
kha خاء‎	خ‎	ـخ‎	ـخـ‎	خـ‎	/x/	kh	ꦏ꦳ kha	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
dal دال‎	د‎	ـد‎			/d/	d	ꦢ da
zal ذال‎	ذ‎	ـذ‎			/z/	z	ꦢ꦳ dza	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
dha ڎا‎	ڎ‎	ـڎ‎			/ɖ/	dh	ꦝ dha	อักษรเพิ่มเติมที่ไม่มีในภาษาอาหรับ อาจเขียนด้วยรูปอักขระ ڊ‎ หรือ ࢮ‎
ra راء‎	ر‎	ـر‎			/r/	r	ꦫ ra
zai زاي‎	ز‎	ـز‎			/z/	z	ꦗ꦳ za	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับและภาษาอื่น ๆ
sin سين‎	س‎	ـس‎	ـسـ‎	سـ‎	/s/	s	ꦱ sa
syin شين‎	ش‎	ـش‎	ـشـ‎	شـ‎	/ʃ/	sy	ꦯ꦳ / ꦱ꦳ sya	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับและภาษาอื่น ๆ
sad صاد‎	ص‎	ـص‎	ـصـ‎	صـ‎	/s/	s	ꦰ꦳ sha	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
dad ضاد‎	ض‎	ـض‎	ـضـ‎	ضـ‎	/d/	d	ꦝ꦳ dla	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
ta طاء‎	ط‎	ـط‎	ـطـ‎	طـ‎	/t/	t	ꦛ꦳ tha	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
tha ڟا‎	ڟ‎	ـڟ‎	ـڟـ‎	ڟـ‎	/ʈ/	th	ꦛ tha	อักษรเพิ่มเติมที่ไม่มีในภาษาอาหรับ อาจเขียนด้วยรูปอักขระ ࢋ‎ และ ࢌ‎
za ظاء‎	ظ‎	ـظ‎	ـظـ‎	ظـ‎	/z/	z	ꦘ꦳ zha	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
ain عين‎	ع‎	ـع‎	ـعـ‎	عـ‎	/ʔ/	a, i, u และ -k	ꦔ꦳ 'a	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
ghain غين‎	غ‎	ـغ‎	ـغـ‎	غـ‎	/ɣ/	gh	ꦒ꦳ gha	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับ
nga ڠا‎	ڠ‎	ـڠ‎	ـڠـ‎	ڠـ‎	/ŋ/	ng	ꦔ nga	อักษรเพิ่มเติมที่ไม่มีในภาษาอาหรับ
fa فاء‎	ف‎	ـف‎	ـفـ‎	فـ‎	/f/	f	ꦥ꦳ fa	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาษาอาหรับและภาษาอื่น ๆ
pa ڤا‎	ڤ‎	ـڤ‎	ـڤـ‎	ڤـ‎	/p/	p	ꦥ pa	อักษรเพิ่มเติมที่ไม่มีในภาษาอาหรับ
qaf قاف‎	ق‎	ـق‎	ـقـ‎	قـ‎	/q/	q	ꦐ qa	ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืมภาาษาอาหรับ
kaf كاف‎	ك‎	ـك‎	ـكـ‎	كـ‎	/k/ และ /ʔ/	k	ꦏ ka	อักษร "-k" ท้ายพยางค์ทำหน้าที่เป็นเสียงหยุด เส้นเสียงในภาษาชวา ทำให้ผู้เขียนต้องใช้อักษร hamza หรือ kaf (ك) อย่างใดอย่างหนึ่งสำหรับเสียงนี้
ga ڮا‎	ڮ‎	ـڮ‎	ـڮـ‎	ڮـ‎	/ɡ/	g	ꦒ ga	ไม่พบในอักษอาหรับ อาจเขียนด้วยรูปอักขระ ࢴ‎
lam لام‎	ل‎	ـل‎	ـلـ‎	لـ‎	/l/	l	ꦭ la
mim ميم‎	م‎	ـم‎	ـمـ‎	مـ‎	/m/	m	ꦩ ma
nun نون‎	ن‎	ـن‎	ـنـ‎	نـ‎	/n/	n	ꦤ na
nya ۑا‎‎	ۑ‎	ـۑ‎	ـۑـ‎	ۑـ‎	/ɲ/	ny	ꦚ nya	อักษรเพิ่มเติมที่ไม่มีในภาษาอาหรับ
wau واو‎	و‎	ـو‎			/w/ และ /u, o, ɔ/	w และ u, o	ꦮ / ꦈ / ꦎ wa / u / o
va ۏا‎	ۏ‎	ـۏ‎			/v/	v	ꦮ꦳ va	อักษรเพิ่มเติมที่ไม่มีในภาษาอาหรับ ส่วนใหญ่ใช้ในคำยืม
ha هاء‎	ه‎	ـه‎	ـهـ‎	هـ‎	/h/	h	ꦲ ha
hamzah همزة‎	ء‎				/ʔ/	-k, ’	∅	อักษร "-k" ท้ายพยางค์ทำหน้าที่เป็นเสียงหยุด เส้นเสียงในภาษาชวา ทำให้ผู้เขียนต้องใช้อักษร hamza หรือ kaf (ك) อย่างใดอย่างหนึ่งสำหรับเสียงนี้
ya ياء‎	ي‎	ـي‎	ـيـ‎	يـ‎	/j/ และ /i, e, ɛ/	y และ i, é (e taling)	ꦪ / ꦆ / ꦌ ya / i / é	สำหรับตำแหน่งท้ายของอักษรนี้ในอักษรเปโกน ใช้อักษรนี้ในแบบที่ไม่มีจุด ซึ่งคล้ายกับอักษรในชุดตัวอักษรเปอร์เซีย

คำซ้ำ

คำซ้ำในอักษรเปโกนทำหน้าที่คล้ายกับอักษรยาวีตรงที่การใช้ตัวเลข "٢" หลังฐานศัพท์

ถ้าคำศัพท์เป็นคำต่อท้าย เลข "٢" จะปรากฏระหว่างฐานศัพท์กับคำต่อท้าย ทำให้ตัวซ้ำตัวอยู่ตรงกลางคำศัพท์ ส่วนคำซ้ำในรูปแบบคำศัพท์เป็นหน่วยคำเติมหน้าจะใช้ยัติภังค์

ข้างล่างคือตัวอย่างศัพท์ภาษาชวาพื้นฐาน พร้อมเครื่องหมายระบุการออกเสียงและกุนดุล (ไม่มีเครื่องหมายระบุการออกเสียง):

พร้อมเครื่องหมายระบุการออกเสียง	กุนดุล	ละติน	ความหมาย
تَيْمْبوُوْنڠ۲‎	تَيمبوونڠ۲‎	tembung-tembung	คำศัพท์
بَاڠْسَا۲‎	باڠسا۲‎	bangsa-bangsa	ชาติ
اَڠْڮَوْتَا۲نَيْ‎	اڠڮَوتا۲نَي‎	anggota-anggotané	สมาชิกที่
كَاسُوْرُوْڠ-سُوْرُوْڠ‎	كاسوروڠ-سوروڠ‎	kasurung-surung	การส่งเสริม

การเปรียบเทียบระหว่างอักษรเปโกนกับยาวี

ความแตกต่างหลักระหว่างอักษรยาวีกับอักษรเปโกนคืออักษรจะเขียนตามเสียงที่เปล่งออกมา เพราะในภาษาชวามีสระที่หลากหลายกว่าภาษามลายูทำให้จำเป็นต้องเขียนสระให้ชัดเจนเพื่อป้องกันความสับสน ถ้าอักษรเปโกนเขียนแบบไม่มีเครื่องหมายสระอย่างอักษรยาวีจะเรียก กุนดุล (Gundhul; ڮونڎول‎; ꦒꦸꦤ꧀ꦝꦸꦭ꧀) กฎการสะกดคำระหว่างสองอักษรก็มีความแตกต่างกัน โดยรูปสะกดอักษรยาวีมีความเป็นมาตรฐานมากกว่าอักษรเปโกน ส่วนอักษรเปโกนมีแนวโน้มที่จะเขียนเสียงสระทั้งหมดของคำศัพท์ในภาษาพื้นเมืองอย่างชัดเจน ไม่ว่าจะด้วยตัวอักษรอย่างเดียวหรือพร้อมตัวกำกับเสียงก็ตาม ในขณะที่อักขรวิธียาวีบางครั้งละเว้น alif ในตำแหน่งที่มีการออกเสียง /a/ ในทำนองเดียวกัน เสียงสระอื่น ๆ อาจเขียนไม่ชัดเจน

ส่วนอักษรเพิ่มเติมสำหรับเสียงที่ไม่พบในภาษาอาหรับ บางตัวอักษรมีรูปร่างเหมือนกัน ในขณะที่บางส่วนกลับตรงกันข้าม อักษรเปโกนมีอักษรเพิ่มเติมิอีกสองตัวสำหรับเสียงภาษาชวาที่ไม่พบในภาษามลายู และรูป kaf มีความแตกต่าง โดยอักษรเปโกนในแบบอาหรับ ส่วนอักษรยาวีใช้แบบเปอร์เซีย

เทียบอักษรเปโกนกับยาวี

ชื่อ	เปโกน	ยาวี	แทนเสียง	เทียบอักษรละติน/รูมี
cha	چ‎‎		/t͡ʃ/	c
	چـ ـچـ ـچ‎‎
dha	ڎ‎	∅	/ɖ/	dh
	ـڎ‎‎
tha	ڟ‎	∅	/ʈ/	th
	ڟـ ـڟـ ـڟ‎‎
nga	ڠ‎		/ŋ/	ng
	ڠـ ـڠـ ـڠ‎‎
pa	ڤ‎		/p/	p
	ڤـ ـڤـ ـڤ‎‎
kaf	ك‎	ک‎‎	/k/	k
	كـ ـكـ ـك‎‎	کـ ـکـ ـک‎‎
ga	ڮ‎	ݢ‎‎	/g/	g
	ڮـ ـڮـ ـڮ‎‎	ݢـ ـݢـ ـݢ‎‎
nya	ۑ‎‎	ڽ‎	/ɲ/	ny
	ۑـ ـۑـ ـۑ‎‎	ڽـ ـڽـ ـڽ‎‎
va	ۏ‎		/v/	v
	ـۏ‎‎

การทับศัพท์

ใน ค.ศ. 2012 หอสมุดรัฐสภาสหรัฐได้ตีพิมพ์มาตรฐานการถอดเป็นอักษรโรมันสำหรับอักษรยาวีกับเปโกน

ตัวอย่าง

ข้อความด้านล่าางคือข้อความเชิงศาสนาอิสลามในหลายภาษา เขียนด้วยอักษรละตินและอักษรเปโกน

ท่านศาสดามุฮัมมัดคือศาสนทูตของพระเจ้าต่อสรรพสิ่งที่ถูกสร้างขึ้นทั้งหมด สิ่งใดที่ท่านศาสดามุฮัมมัดได้กล่าวไว้เป็นความจริงที่แท้จริง ดังนั้น สรรพสิ่งที่ถูกสร้างขึ้นทั้งหมดจึงต้องยอมรับและปฏิบัติตามท่านศาสดามุฮัมมัด

อินโดนีเซีย (bahasa Indonesia)
อักษรละติน	Baginda Nabi Muhammad adalah utusan Allah kepada semua makhluk, Apa saja yang diceritakan oleh Baginda Nabi Muhammad adalah kebenaran yang nyata. Maka semua makhluk wajib membenarkan dan mengikuti Baginda Nabi Muhammad.
อักษรเปโกน (Gundhul)	باڮيندا نبي محمّد أدالاه اوتوسان الله كَيڤادا سَيمووا مخلوق، أڤا ساجا یاڠ ديچۤريتاكان أوليه باڮيندا نبي محمّد أدالاه كۤبۤنارَين یاڠ ۑاتا. ماكا سَيمووا مخلوق واجب مَيمبَيرناركان دان مَيڠيكوتي باڮيندا نبي محمّد.‎
อักษรเปโกน (พร้อมเครื่องหมายระบุการออกเสียง)	بَاڮِيْنْدَا نَبِيْ مُحَمَّدْ اّدَالَاه اُوْتُوْسَانْ الله كَيْڤَادَا سَيْمُوْوَا مَخْلُوقْ، اَڤَا سَاجَا یَاڠْ دِيْچۤرِيْتَاكَانْ اَوْلِيْهْ بَاڮِيْنْدَا نَبِيْ مُحَمَّدْ اّدَالَاه كۤبۤناَرَيْن یَاڠْ ۑَاتَا. مَاكَا سَيْمُوْوَا مَخْلُوقْ وَاجِبْ مَيْمْبَيْرْنَارْكَان دَانْ مَيْڠِيْكُوْتِيْ بَاڮِيْنْدَا نَبِيْ مُحَمَّدْ.‎
อักษรยาวี	بڬيندا نبي محمّد اداله اوتوسن الله كڤد سموا مخلوق، اڤ ساج يڠ دچريتاكن اوليه بڬيندا نبي محمّد اداله كبنرن يڠ ڽات. مك سموا مخلوق واجب ممبنركن دان مڠيكوتي بڬيندا نبي محمّد.‎

ชวา (basa Jawa)
อักษรละติน	Kanjêng Nabi Muhammad iku utusanipun Gusti Allah datêng sêdåyå makhluk, déné åpå waé kang dipun cerita'akên déning Kanjêng Nabi Muhammad iku nyåtå nyåtå bênêr. Mångkå sêkabèhané makhluk wajib mbênêrakên lan ndèrèk maring Kanjêng Nabi Muhammad.
อักษรเปโกน (Gundhul)	كانجۤڠ نبي محّمد إكو اوتونسانيڤون ڮوستي الله داتۤڠ سۤدايا مخلوق، دَينَي أپا وائَي كاڠ ديڤون چَيريتاأكۤن دَينيڠ كَانجۤڠ نبي محّمد إكو ۑاتا۲ بۤنۤر. ماڠکا سۤکابَيهانَي مخلوق واجب أمبۤنۤراكۤن لان أندَيرَيك ماريڠ كَانجۤڠ نبي محّمد.‎
อักษรเปโกน (พร้อมเครื่องหมายระบุการออกเสียง)	كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَد اِكُوْ اُوْتُوْنسَانِيْڤُوْن ڮُوْسْتِيْ الله دَاتۤڠْ سۤدَايَا مَخْلُوق، دَيْنَيْ اَپَا وَائَيْ كَاڠْ دِيْڤُوْنْ چَيْرِيْتَااَكۤن دَيْنِيْڠْ كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَد اِكُوْ ۑَاتَا۲ بۤنۤرْ. مَاڠْکَا سۤکَابَيْهَانَيْ مَخْلُوقْ وَاجِبْ اَمْبۤنۤرَاكۤن لَانْ اَنْدَيْرَيْكْ مَارِيْڠ كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَد.‎

ซุนดา (basa Sunda)
อักษรละติน	Kanjeng Nabi Muhammad mangrupikeun utusan Gusti Allah ka sadaya makhluk, naon waé anu dicarioskeun ku Kanjeng Nabi Muhammad nyaéta kanyataan anu leres. Janten sadaya makhluk wajib menerkeun sareng nuturkeun Kanjeng Nabi Muhammad.
อักษรเปโกน (Gundhul)	كانجۤڠ نبي محّمد ماڠرو ڤيكۤن اوتوسان ڮوستي الله كا سادايا مخلوق، نااأَون وائَي أنو ديچاريئَوسكۤن کو كانجۤڠ نبي محّمد ڤائَيتا كانياتاأن أنو لَيرَيس. جانتَين سادايا مخلوق واجب مَينَيركۤن سارَيڠ نوتوركۤن كانجۤڠ نبي محّمد.‎
อักษรเปโกน (พร้อมเครื่องหมายระบุการออกเสียง)	كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَدْ مَاڠْرُوْ ڤِيْكۤن اُوْتُوْسَانْ ڮُوْسْتِيْ الله كَا سَادَايَا مَخْلُوقْ، نَااَوْنْ وَائَيْ اَنُوْ دِيْچَارِيْئَوْسْكۤن کُوْ كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَدْ ڤَائَيْتَا كَانيَاتَااَنْ اّنُوْ لَيْرَيْس. جَانْتَيْنْ سَادَايَا مَخْلُوقْ وَاجِبْ مَيْنَيْركۤن سَارَيْڠْ نُوْتُوْرْكۤن كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَدْ.‎

มาดูรา (bhâsa Madhurâ)
อักษรละติน	Kanjeng Nabi Muhammad panéka otosanépon Ghusté Allah dâ' ka sadhâjâ makhlok, pan-ponapan sé écarétaaghi sareng Kanjeng Nabi Muhammad panéka nyata bhendârâ. Mangka sadhâjâ makhlok wâjib mabhendâr tor nuro' maréng Kanjeng Nabi Muhammad.
อักษรเปโกน (Gundhul)	كانجۤڠ نبي محّمد ڤانَيکا اَوتوسانَيڤَون ࢴَوستي الله دۤاء کا ساڊۤاجۤا مخلوق، ڤان-ڤَوناپان سَي عَيچاريتااࢴي سارۤڠ كانجۤڠ نبي محّمد ڤانَيکا ۑَیتا بَيندۤارۤا. ماڠࢴا ساڊۤاجۤا مخلوق واجب مابَيندۤار تَور نورَوء مارَيڠ كانجۤڠ نبي محّمد.‎
อักษรเปโกน (พร้อมเครื่องหมายระบุการออกเสียง)	كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَدْ ڤَانَيْکَا اَوْتُوْسَانَيْڤَوْن ࢴَوْستَي الله دۤاءْ کَا سَاڊۤاجۤا مَخْلُوقْ، ڤَانْ-ڤَوْنَاپَان سَيْ عَيْچَارَيْتَااࢴِي سَارۤڠ كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَدْ ڤَانَيْکَا ۑَیتَا بَيْنْدۤارۤا. مَاڠْࢴَا سَاڊۤاجۤا مَخْلُوقْ وَاجِب مَابَيْندۤار تَوْر نُوْرَوْءْ مَارَيْڠ كَانْجۤڠْ نَبِيْ مُحَّمَدْ.‎

จากตัวอย่างข้างบน มีคำยืมภาษาอาหรับ 5 คำ ซึ่งต้องเขียนตามรูปเดิมในภาษาอาหรับ ได้แก่:

• ศัพท์ Nabi ในอักษรละตินควรเขียนเป็น نبي ในอักษรเปโกน คำนี้อาจเขียนผิดเป็น نابي
• ศัพท์ Muhammad ในอักษรละตินควรเขียนเป็น محمد ในอักษรเปโกน คำนี้อาจเขียนผิดเป็น موهمماد
• ศัพท์ Allah ในอักษรละตินควรเขียนเป็น الله ในอักษรเปโกน คำนี้อาจเขียนผิดเป็น أللاه
• ศัพท์ Makhluk ในอักษรละตินควรเขียนเป็น مخلوق ในอักษรเปโกน คำนี้อาจเขียนผิดเป็น ماخلوك
• ศัพท์ Wajib ในอักษรละตินควรเขียนเป็น واجب ในอักษรเปโกน คำนี้อาจเขียนผิดเป็น واجيب

บรรณานุกรม

• Gallop, A. T. (2015). A Jawi sourcebook for the study of Malay palaeography and orthography. Indonesia and the Malay World, 43(125), 13-171.
• Jacquerye, Denis Moyogo. (2019). Proposal to encode Javanese and Sundanese Arabic characters. Unicode.
• Poerwadarminta, W.J.S (1939). Bausastra Jawa [Javanese Dictionary] (ภาษาชวา). Batavia: J.B. Wolters. ISBN 0834803496.