เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี

พระสนมเอกในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว

พลตรีหญิง เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี (นามเดิม นิรมล อุ่นพรม; ชื่อเล่น ก้อย;[4] เกิด 26 มกราคม พ.ศ. 2528)[1][2]เป็นพระสนมเอกของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว พระมหากษัตริย์แห่งประเทศไทย และเป็นสตรีคนแรกที่เป็นพระสนมของพระมหากษัตริย์ไทยในรอบเกือบร้อยปี[5]

ท่านเจ้าคุณ

เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี 

พระสนมเอก
ดำรงยศ28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 - ปัจจุบัน
(5 ปี 159 วัน)
เกิดนิรมล อุ่นพรม
26 มกราคม พ.ศ. 2528 (39 ปี)[1][2]
อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน ประเทศไทย
สัญชาติไทย
พระสนมเอกในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว​ (สมรส 2562)[3]
บิดาวิรัตน์ อุ่นพรม[2]
มารดาปราณี อุ่นพรม[2]
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้ ไทย
แผนก/สังกัดกองทัพบกไทย
ประจำการ2551–2562, 2563–ปัจจุบัน
ชั้นยศ พลตรี
บังคับบัญชาทหารรักษาพระองค์

เดิมเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณีเป็นพยาบาลทหารกองทัพบก ภายหลังได้เป็นบาทบริจาริกาของพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวขณะยังทรงดำรงพระยศมกุฎราชกุมาร และได้รับพระราชทานยศและตำแหน่งทางทหาร รวมถึงชื่อ สินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ จากพระองค์ ครั้นพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวขึ้นเสวยราชย์แล้ว ได้สถาปนาสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ ขึ้นเป็นพระสนม บรรดาศักดิ์ว่า เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2562[6] ต่อมาในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงถอดเจ้าคุณพระออกจากยศศักดิ์ทั้งหมด เนื่องจากทรงเห็นว่า มีพฤติกรรมไม่เหมาะสมหลายประการ และมีความขัดแย้งกับสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พัชรสุธาพิมลลักษณ พระบรมราชินี พระอัครมเหสีของพระองค์[7] อย่างไรก็ดี ในเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2563 ทรงคืนยศศักดิ์ให้ดังเดิม เพราะทรงเห็นว่า "มิได้เป็นผู้มีมลทินมัวหมอง"[8]

ประวัติ

เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี[9] เกิดเมื่อวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2528 ณ ตำบลท่าวังผา อำเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน ชื่อเมื่อเกิดว่า นิรมล อุ่นพรม เป็นธิดาของวิรัตน์ อุ่นพรม กับปราณี อุ่นพรม[10][11]

เจ้าคุณพระสำเร็จการศึกษาระดับประถมศึกษา จาก โรงเรียนราชปิโยรสา ยุพราชานุสรณ์ (ชื่อเดิม โรงเรียนริม-ป่าคาประชานุเคราะห์) ระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนท่าวังผาพิทยาคม จังหวัดน่าน ระดับปริญญาตรี เข้าศึกษาหลักสูตรพยาบาลศาสตรบัณฑิต ณ วิทยาลัยพยาบาลกองทัพบก รุ่นที่ 41 จนจบการศึกษาเมื่อปี พ.ศ. 2551[12] แล้วได้ทำงานเป็นพยาบาลประจำโรงพยาบาลอานันทมหิดลกองทัพบก[13]

ในพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชเมื่อวันที่ 26 ตุลาคม พ.ศ. 2560 เจ้าคุณพระได้เข้าร่วมขบวนพระบรมราชอิสริยยศเชิญพระบรมโกศทรงพระบรมศพไปยัง พระจิตกาธานบนพระเมรุมาศ ในฐานะผู้บังคับแถวแซงเสด็จ ขบวนพระบรมราชอิสริยยศ และออกคำสั่งให้ทหารกองเกียรติยศทำความเคารพและจัดระเบียบแถวทหารด้วยเสียงเฉียบขาด[14] นอกจากนี้ ยังปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งองครักษ์คู่เคียงพระบรมอัฐิ ปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งยามถวายพระเกียรติพระบรมศพ และปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งแถวรับเสด็จขบวนพระบรมราชสรีรังคาร ณ วัดบวรนิเวศวิหาร วันที่ 29 ตุลาคม พ.ศ. 2560[ต้องการอ้างอิง]

เจ้าคุณพระ

วันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงให้สถาปนาท่านผู้หญิงสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ ขึ้นเป็นเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี[15]

หลังได้รับการสถาปนาแล้ว เจ้าคุณพระเข้าถวายสักการะสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม พ.ศ. 2562[16] นับเป็นการปฏิบัติภารกิจครั้งแรกหลังเป็นเจ้าคุณพระ[17] นอกจากนี้ เจ้าคุณพระยังได้เป็นผู้แทนพระองค์ไปตรวจเยี่ยมและร่วมกิจกรรมจิตอาสาในจังหวัดปทุมธานีเมื่อวันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2562 โดยมีข้าราชการผู้ใหญ่ เช่น ผู้ว่าราชการจังหวัด และผู้พิพากษาหัวหน้าศาลจังหวัด รวมถึงประชาชนจิตอาสา รอต้อนรับ[18] และในวันที่ 28 สิงหาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งเจ้าคุณพระเป็นรองประธานที่ปรึกษาโครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความ ดี ด้วยหัวใจ[19]

อย่างไรก็ดี วันที่ 21 ตุลาคม พ.ศ. 2562 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงถอดเจ้าคุณพระจากยศศักดิ์ทั้งหมดและเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุกชั้น เนื่องจากทรงเห็นว่า มีพฤติกรรมไม่เหมาะสมหลายประการ และกระทำตนเทียบเท่าสมเด็จพระนางเจ้าสุทิดา พระบรมราชินี พระอัครมเหสีของพระองค์ เพราะ "มุ่งหวังที่จะให้พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวสถาปนาตนเองให้สูงขึ้นเทียบเท่าสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินี"[7] แต่ในวันที่ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2563 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ทรงคืนยศศักดิ์ทั้งหมดและเครื่องอิสริยาภรณ์ทุกชั้นให้แก่เจ้าคุณพระดังเดิม ด้วยทรงเห็นว่า "มิได้เป็นผู้มีมลทินมัวหมอง"[20][8]

วันที่ 10 มกราคม พ.ศ. 2564 พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงตั้งเจ้าคุณพระเป็นรองประธานที่ปรึกษาโครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความ ดี เพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์ อีกครั้ง[21]

เกียรติยศ

ธรรมเนียมยศของ
เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี
 
ตราประจำตัว
การเรียนท่านเจ้าคุณ
การแทนตนกระผม/ดิฉัน
การขานรับครับผม/ค่ะ

ชื่อและฐานันดรศักดิ์

  • นิรมล อุ่นพรม (26 มกราคม พ.ศ. 2528 – ก่อน 1 กันยายน พ.ศ. 2558)
  • สินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ (หลัง 1 กันยายน พ.ศ. 2558[22] – 30 เมษายน พ.ศ. 2562)
  • ท่านผู้หญิงสินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ (30 เมษายน พ.ศ. 2562[6] – 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562)
  • เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี (28 กรกฎาคม พ.ศ. 2562[15] – 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562)
  • สินีนาฏ วงศ์วชิราภักดิ์ (20 ตุลาคม พ.ศ. 2562[7] – 28 สิงหาคม พ.ศ. 2563)
  • เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี (28 สิงหาคม พ.ศ. 2563 – ปัจจุบัน)[20]

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

ยศทางทหาร

พลตรีหญิง เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี 
รับใช้กองทัพบกไทย
ประจำการพ.ศ. 2551 – พ.ศ. 2562[7]
พ.ศ. 2563[20] – ปัจจุบัน
ชั้นยศ  พลตรีหญิง
  • 1 ตุลาคม พ.ศ. 2551: ร้อยตรีหญิง[27]
  • 1 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553: ร้อยโทหญิง[28]
  • 1 กันยายน พ.ศ. 2558: พันตรีหญิง[22]
  • พ.ศ. 2559: พันโทหญิง[29]
  • 31 ธันวาคม พ.ศ. 2559: พันเอกหญิง[30]
  • พ.ศ. 2561[31]: พันเอก (พิเศษ) หญิง[9]
  • 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2562: พลตรีหญิง[32]
  • 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562: ถูกถอดยศทางทหาร[7]
  • 28 สิงหาคม พ.ศ. 2563: พลตรีหญิง[20]
  • พ.ศ. 2567 (รอการประกาศ): พลโทหญิง

หน้าที่ทางราชการ

  • พ.ศ. 2551: พยาบาลประจำแผนกห้องฉุกเฉิน กองการพยาบาล โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้ากองทัพบก
  • พ.ศ. 2551 - พ.ศ. 2555: พยาบาลประจำแผนกอายุรกรรมหญิง กองการพยาบาลโรงพยาบาลอานันทมหิดลกองทัพบก[13]
  • 1 ธันวาคม พ.ศ. 2555: เจ้าพนักงานในพระองค์ ตำแหน่ง ประเภททั่วไป ระดับชำนาญงาน งานศิลปาชีพ 904 ฝ่ายกิจการพิเศษประจำราชสำนัก โครงการในพระองค์ฯ และการพระราชกุศลในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร สำนักพระราชวัง[13]
  • 16 ธันวาคม พ.ศ. 2557 - พ.ศ. 2558 : ดำรงตำแหน่งเจ้าพนักงานในพระองค์ ตำแหน่งประเภททั่วไป ระดับอาวุโส งานพระราชกุศล และพระราชานุเคราะห์และโครงการในพระองค์ ฝ่ายราชเลขานุการ กองกิจการในพระองค์สมเด็จ พระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร สำนักพระราชวัง[33]
  • พ.ศ. 2558: ดำรงตำแหน่งรองผู้บังคับกองร้อยทหารมหาดเล็กหญิงราชวัลลภรักษาพระองค์ (๓) ศูนย์ฝึกทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ โรงเรียนทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยทหารทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันตรี)
  • พ.ศ. 2559: ดำรงตำแหน่งประจำหน่วยทหารทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันโท)
  • พ.ศ. 2559: ดำรงตำแหน่งประจำหน่วยทหารทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันเอก)
  • พ.ศ. 2559 - 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562 : ปฏิบัติหน้าที่ถวายงานการพระราชกุศลในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว และปฏิบัติหน้าที่ฝ่ายเสนาธิการ โครงการพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
  • พ.ศ. 2560 - 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562 : ปฏิบัติหน้าที่ราชองครักษ์ในพระองค์ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
  • พ.ศ. 2561: ดำรงตำแหน่ง ผู้บังคับกองพันราชสำนัก กรมทหารรักษาวังมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันเอกพิเศษ)
  • พ.ศ. 2561: ดำรงตำแหน่ง รองผู้บังคับการกรมทหารรักษาวังมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพันเอกพิเศษ)
  • 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 – 20 ตุลาคม พ.ศ. 2562 : ดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการกองปฏิบัติการกิจการราชสำนัก กรมกิจการวัง (อ) ทหารมหาดเล็ก ราชวัลลภรักษาพระองค์ กรมฝ่ายเสนาธิการกองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ (อัตราพลตรี) ปฏิบัติหน้าที่ รองผู้บังคับการ กรมทหารรักษาวังมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์ และผู้บังคับกองพันราชสำนัก กรมทหารรักษาวังมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ กองบัญชาการทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ หน่วยบัญชาการถวายความปลอดภัยรักษาพระองค์[34]

ประสบการณ์ทางทหาร

ด้านการทหาร

  • พ.ศ. 2557 สำเร็จหลักสูตรวิชาทหารอาสามหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ มวก.หญิง รักษาพระองค์
  • พ.ศ. 2557 สำเร็จการฝึกตามหลักสูตรหน่วยทหารทรหด
  • พ.ศ. 2558 สำเร็จการฝึกหลักสูตร Combat Qualifying Course Jungle Warfare ของหน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์
  • พ.ศ. 2558 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตร ชั้นนายร้อย หน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ ของโรงเรียนทหารราบ ศูนย์การทหารราบ
  • พ.ศ. 2558 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตร ชั้นนายพัน หน่วยทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษาพระองค์ ของโรงเรียนทหารราบ ศูนย์การทหารราบ
  • พ.ศ. 2560 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตรหลักประจำ โรงเรียนเสนาธิการทหารบก ชุดที่ 95 ปีการศึกษา 2560

ด้านการฝึกหลักสูตรพิเศษ

  • พ.ศ. 2558 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตร ส่งทางอากาศ ของโรงเรียนสงครามพิเศษ ศูนย์สงครามพิเศษ รุ่นที่ 292 การศึกษาดีเด่น ได้แก่ กระโดดร่มตัวเปล่าในเวลากลางวัน และกระโดดร่มประกอบเครื่องสนามในเวลากลางวัน
  • พ.ศ. 2560 สำเร็จการศึกษาตามหลักสูตร ส่งทางอากาศนาวิกโยธิน ของโรงเรียนทหารนาวิกโยธิน ด้วยการกระโดดร่มลงทะเลในเวลากลางคืน
  • พ.ศ. 2560 ทบทวนหลักสูตรส่งทางอากาศส่งทางอากาศ ของโรงเรียนสงครามพิเศษ ศูนย์สงครามพิเศษ (การกระโดดร่มในเวลากลางคืน)

ด้านการบิน

  • พ.ศ. 2561 ฝึกและศึกษาภาควิชาการบินของโรงเรียนการบิน กองทัพอากาศไทย (กำแพงแสน) ทำการฝึกบินกับเครื่องบิน บ.ฝ.16ก.
  • ศึกษาหลักสูตร Private Pilot License (PPL) ณ โรงเรียนการบิน Jesenwang ประเทศเยอรมนี

อ้างอิง

  1. 1.0 1.1 "Official Biography of Royal Consort Released". The Nation (Thailand). 27 August 2019. สืบค้นเมื่อ 21 October 2019.
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 Aunso (1 August 2019). "ประวัติและเส้นทางเกียรติยศ "เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี" สตรีตำแหน่งเจ้าคุณพระ ท่านที่สองของไทย [Luxury/History and paths of honour: Fame and History—"Chao Khun Sininat Pailan Kanlayani", Lady Chao Chao Phra, The Second Person in Thailand]". Praew (แพรว). สืบค้นเมื่อ 21 October 2019.[ต้องการแหล่งอ้างอิงดีกว่านี้]
  3. Thaitrakulpanich, Asaree (30 July 2019). "Rama X Names First Royal Consort in Almost a Century". Khaosod English. สืบค้นเมื่อ 21 October 2019.
  4. Loos, Tamara. "The Personal is Political: Placing Thailand's Revival of Polygyny in Context". Mario Einaudi Center for International Studies Southeast Asia Program. Cornell University. สืบค้นเมื่อ 27 April 2020.
  5. Yuko, Elizabeth (29 August 2019). "Pictures of the Thai King's Consort Broke the Internet — But What's a Consort?". Rolling Stone. สืบค้นเมื่อ 6 September 2019.
  6. 6.0 6.1 "ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าและเหรียญรัตนาภรณ์" (PDF). Royal Gazette. 136 (17 Khǒr): 1. 9 May 2019. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-05-09. สืบค้นเมื่อ 28 July 2019.
  7. 7.0 7.1 7.2 7.3 7.4 ประกาศ เรื่องให้ข้าราชการในพระองค์ฝ่ายทหารพ้นจากตำแห่นง ถอดฐานันดรศักดิ์และยศทหาร ตลอดจนเรียกคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุกชั้นตรา ราชกิจจานุเบกษา. เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๕๕ ข. ๒๑ ตุลาคม ๒๕๖๒
  8. 8.0 8.1 "เจ้าคุณพระสินีนาฏฯ ได้รับโปรดเกล้าฯ คืนฐานันดรศักดิ์-เครื่องราชฯ ทุกชั้นตรา". บีบีซี. 2 กันยายน 2563. สืบค้นเมื่อ 4 กันยายน 2563. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  9. 9.0 9.1 "คนนี้ละเจ้าของเสียงคำสังที่เข้มแข็ง!!". KAOHIT. 26 ตุลาคม 2560. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-08-02. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  10. "สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร และพระเจ้าวรวงค์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ พระราชทานพวงมาลาหลวง ผาไตรพระราชทานและดอกไม้จันทน์ ในการศพนายวิรัตน์ อุ่นพรม". สำนักงานประชาสัมพันธ์จังหวัดน่าน. 28 มกราคม 2556. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-10-26. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  11. "ร่วมพิธีถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน ประจำปี 2561". สำนักงานสำนักงานพัฒนาภาค 3 หน่วยบัญชาการทหารพัฒนา. 11 พฤศจิกายน 2561. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-08-26. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2562. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  12. หนังสืออนุสรณ์พยาบาลกองทัพบกรุ่นที่ 41 ความทรงจำที่ไม่มีวันลืม หน้าที่ 40[ระบุข้อมูลทางบรรณานุกรมไม่ครบ]
  13. 13.0 13.1 13.2 "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนในพระองค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 130 (พิเศษ 14 ง): 8. 30 มกราคม 2556. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  14. "คลายสงสัย...เสียงทหารหญิง ผู้ออกคำสั่งให้ทหารกองเกียรติยศทำความเคารพและจัดระเบียบแถวทหาร ณ พระเมรุมาศ ด้วยความเข้มแข็งและน่าเกรงขาม". tnews. 27 ตุลาคม 2560. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  15. 15.0 15.1 "ประกาศ เรื่อง สถาปนาเจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 136 (41 ข): 3. 28 กรกฎาคม 2562. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-07-28. สืบค้นเมื่อ 28 กรกฎาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  16. "เจ้าคุณพระสินีนาฏฯ ถวายสักการะ สมเด็จพระสังฆราช". มติชน. 11 พฤศจิกายน 2561. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  17. "เจ้าคุณพระสินีนาฏ พิลาสกัลยาณี ปฏิบัติภารกิจครั้งแรก". Hello Magazine. 3 สิงหาคม 2562. สืบค้นเมื่อ 25 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  18. โปรดเกล้าฯ "เจ้าคุณพระสินีนาฏ" ผู้แทนพระองค์ เยี่ยมจิตอาสา - เรือนจำบางขวาง
  19. "ประกาศ แต่งตั้งคณะกรรมการโครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความดี ด้วยหัวใจ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 136 (217 ง): 1–3. 29 สิงหาคม 2562. สืบค้นเมื่อ 31 สิงหาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  20. 20.0 20.1 20.2 20.3 "ประกาศเรื่อง แต่งตั้งให้ดำรงฐานันดรศักดิ์และพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ทุกชั้นตรา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. สืบค้นเมื่อ 2 September 2020.
  21. "ประกาศ แต่งตั้งคณะกรรมการโครงการราชทัณฑ์ปันสุข ทำความดี เพื่อชาติ ศาสน์ กษัตริย์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 138 (8 ง): 1–3. 11 มกราคม 2564. สืบค้นเมื่อ 13 มกราคม 2564. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  22. 22.0 22.1 "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารต่ำกว่าชั้นนายพล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 133 (30 ข): 20. 7 เมษายน 2559. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  23. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าและเหรียญรัตนาภรณ์ เก็บถาวร 2019-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า ๑ เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๑๗ ข, ๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๒
  24. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสายสะพาย เก็บถาวร 2019-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า ๑ เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๑๘ ข, ๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
  25. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ชั้นสายสะพาย เก็บถาวร 2019-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า ๑ เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๑๘ ข, ๓ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๖๒
  26. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าและเหรียญรัตนาภรณ์ เก็บถาวร 2019-05-09 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน หน้า ๑ เล่ม ๑๓๖ ตอนที่ ๑๗ ข, ๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๒
  27. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารต่ำกว่าชั้นนายพล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 126 (10 ข): 182. 14 สิงหาคม 2552. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2018-04-17. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  28. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารต่ำกว่าชั้นนายพล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 129 (15 ข): 121. 27 เมษายน 2555. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-12-20. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  29. [ลิงก์เสีย]
  30. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหารชั้นต่ำกว่านายพล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 134 (1 ข): 2. 6 มกราคม 2560. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-06-05. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  31. [ลิงก์เสีย]
  32. "พระบรมราชโองการประกาศ เรื่อง พระราชทานยศทหารชั้นนายพล และแต่งตั้งข้าราชบริพารในพระองค์ให้ดำรงตำแหน่ง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (24 ข): 1–2. 24 พฤษภาคม 2562. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-05-24. สืบค้นเมื่อ 24 พฤษภาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  33. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือนในพระองค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 132 (พิเศษ 27 ง): 15. 2 กุมภาพันธ์ 2558. สืบค้นเมื่อ 27 ตุลาคม 2560. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  34. "พระบรมราชโองการประกาศ เรื่อง พระราชทานยศทหารชั้นนายพล และแต่งตั้งข้าราชบริพารในพระองค์ให้ดำรงตำแหน่ง" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (24 ข): 1. 24 พฤษภาคม 2562. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2019-05-24. สืบค้นเมื่อ 24 พฤษภาคม 2562. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น