วิกิพีเดีย:คู่มือการเขียน/การทับศัพท์ภาษาพม่า
ข้อมูลในหน้านี้อาจไม่ตรงกับต้นฉบับ สำหรับข้อมูลต้นฉบับ สามารถดูได้ที่เว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษา |
การทับศัพท์ภาษาพม่าในที่นี้เป็นหลักการที่กำหนดตามสำนักงานราชบัณฑิตยสภา
หลักทั่วไป
แก้1. การทับศัพท์ภาษาพม่าตามหลักเกณฑ์นี้ยึดการออกเสียงเป็นหลัก โดยถ่ายเสียงพยัญชนะและเสียงสระตามภาษาพม่ามาตรฐาน และมีตารางเทียบเสียงพยัญชนะและเสียงสระเป็นแนวเทียบ
2. ภาษาพม่าใช้อักษรพม่าเป็นตัวเขียน แต่ในปัจจุบัน การรับคำและชื่อภาษาพม่ามาใช้ในภาษาไทยมักเป็นการรับคำตามที่เขียนด้วยอักษรโรมัน ฉะนั้น จึงกำหนดหลักเกณฑ์การทับศัพท์จากอักษรโรมันโดยให้อักษรพม่าไว้เทียบด้วย
3. การถอดอักษรพม่าเป็นอักษรโรมันในหลักเกณฑ์นี้ใช้หลักการออกเสียงตามที่ปรากฏใน Myanmar–English Dictionary, Department of the Myanmar Language Commission, Ministry of Education, Union of Myanmar. แต่การใช้อักษรโรมันแทนเสียงพม่ามีหลายระบบ หลักเกณฑ์นี้จึงรวบรวมไว้หลายรูปแบบเท่าที่จะเป็นไปได้
4. คำภาษาพม่าที่รับมาใช้ในภาษาไทยเป็นเวลานานแล้วและเขียนเป็นคำไทยจนเป็นที่ยอมรับกันทั่วไป อาจใช้ต่อไปตามเดิม เช่น บุเรงนอง, มัณฑะเลย์
5. เสียงพยัญชนะและเสียงสระภาษาพม่าหลายเสียงไม่มีในภาษาไทย จึงจำเป็นต้องเลือกพยัญชนะและสระภาษาไทยที่มีเสียงใกล้เคียงมาใช้ เช่น
ny
z=
=ญ (ny ในภาษาพม่าออกเสียงนาสิก)
ซ (z ในภาษาพม่าออกเสียงโฆษะ)
อนึ่ง aung ออกเสียงกึ่งระหว่าง เอา ที่มี ง สะกด กับ ออง เพื่อความสะดวกในการเขียนภาษาไทยจึงเลือกใช้ ออง
6. เสียงพยัญชนะภาษาพม่าบางเสียงใช้อักษรโรมันหลายตัวแทนเสียงหนึ่งเสียง กำหนดให้ทับศัพท์ด้วยอักษรไทยตัวเดียว ดังนี้
- 6.1 อักษร h นำหน้า ได้แก่
hl
hp
hng=
=
=ล
พ
งhm
hs
hny=
=
=ม
ซ
ญhn
ht=
=น
ท
- 6.2 อักษร h ตามหลัง ได้แก่
ch
sh=
=ช
ชkh
th=
=ค
ตph = พ
- 6.3 อักษรอื่น 2 ตัวคู่กัน ได้แก่
gy
ng=
=จ
งky
ny=
=จ
ญ
7. เสียงสระในภาษาพม่ามีทั้งสระสั้นและสระยาว เช่น a แทนเสียงสระสั้น; ar, ah หรือ are แทนเสียงสระยาว เป็นต้น ในการทับศัพท์จึงกำหนดให้ใช้สระสั้น-ยาวในภาษาไทยแสดงเสียงสระนั้น ๆ เท่าที่อักขรวิธีไทยจะอำนวยให้ (ดูรายละเอียดในตารางเทียบเสียงสระ)
8. ภาษาพม่ามีเสียงวรรณยุกต์ 3 ระดับ คือ เสียงต่ำ เสียงสามัญ และเสียงสูง ซึ่งไม่ตรงกับระดับเสียงวรรณยุกต์ในภาษาไทย นอกจากนี้ ในการถอดอักษรพม่าเป็นอักษรโรมันไม่มีสัญลักษณ์ที่ใช้แสดงเสียงวรรณยุกต์ หลักเกณฑ์การทับศัพท์นี้จึงไม่คำนึงถึงการแสดงเสียงวรรณยุกต์ หากต้องการเทียบเสียงวรรณยุกต์ควรตรวจสอบกับตัวเขียนที่เป็นอักษรพม่า โดยสามารถเทียบระดับเสียงโดยอนุโลมได้ดังนี้
- 8.1 ระดับเสียงต่ำ ใช้เครื่องหมายจุดเล็กกำกับใต้พยัญชนะ อนุโลมให้เทียบได้เท่ากับเสียงเอกในภาษาไทย[1] เช่น
စွန့်
မြင့်=
=สุ่น (ราดทิ้ง)
มหยิ่น (สูง)
- 8.2 ระดับเสียงสูงยาว ใช้เครื่องหมาย 2 จุดเล็กกำกับท้ายพยางค์ อนุโลมให้เทียบได้เท่ากับเสียงโทในภาษาไทย[1] เช่น
ဟင်းခါး
ဒွေး=
=ฮี่นก้า (แกงจืดใส่พริกไทยมาก คล้ายแกงเลียง)
ดเว่ (ชื่อบุคคล)
- 8.3 ระดับเสียงสามัญ ไม่แสดงรูป อนุโลมให้เทียบได้เท่ากับเสียงสามัญในภาษาไทย[2] เช่น
နာရီ
စနေနေ့=
=นายี (นาฬิกา, ชั่วโมง)
ซะเนเหน่ (วันเสาร์)
อนึ่ง เสียงหยุดท้ายพยางค์ นักวิชาการบางกลุ่มถือว่าเป็นเสียงวรรณยุกต์ด้วย
9. ในระบบเสียงของภาษาพม่าไม่มีเสียงท้าย แต่มีเสียงนาสิกท้ายพยางค์ซึ่งไม่ออกเสียงอย่างพยัญชนะท้ายพยางค์ในภาษาไทย ในอักษรโรมันใช้ n หรือ ng แทนเสียงนาสิกนั้น ในการทับศัพท์กำหนดให้
n
ng=
=น
งเช่น
เช่นsein
aung=
=เซน (เพชร)
ออง (ชนะ)
- ในกรณีที่พยางค์นั้นมีเสียงสระไอหรือสระโอะ และมีเสียงนาสิกท้ายพยางค์ ให้ใช้เครื่องหมายทัณฑฆาตกำกับพยัญชนะนาสิกนั้น เช่น
kyaing
mount=
=ไจง์ (หอมกรุ่น)
โมะน์ (ขนม)
10. พยัญชนะ k และ t ท้ายพยางค์ ทำให้สระในพยางค์นั้นเป็นเสียงสั้น ในการทับศัพท์จะใช้สระสั้นและไม่ทับศัพท์ตัว k และ t เช่น
sein
Myeik
khin
myint
thi
chit=
=
=
=
=
=เซน (เพชร)
มเยะ (มะริด)
คีน (สนิทสนม)
มยิน (สูง)
ตี (รู้)
ชิ (รัก)
11. คำในภาษาพม่าเขียนติดต่อกันไปโดยไม่เว้นวรรค แต่ในการถอดอักษรพม่าเป็นอักษรโรมันมักจะเว้นวรรคเพื่อให้อ่านได้สะดวก ในการทับศัพท์กำหนดให้เขียนติดต่อกันไปโดยไม่เว้นวรรค แต่ถ้าทับศัพท์เป็นภาษาไทยแล้วอาจอ่านแยกพยางค์ผิด จะใส่เครื่องหมายยัติภังค์เพื่อช่วยให้อ่านถูกต้องก็ได้ เช่น
Nyi Nyi Pe
Thuza Nwe
Than Than Myint
Shwepyithar
a-hlu-pwe=
=
=
=
=ญีญีเป (ชื่อบุคคล)
ตูซานเว, ตูซา-นเว (ชื่อบุคคล)
ตานตานมยิน, ตานตาน-มยิน (ชื่อบุคคล)
ชเวปยีตา, ชเว-ปยีตา (ชื่อเมือง)
อะลูปเว, อะลู-ปเว (งานบุญ)
ตารางเทียบเสียง
แก้เสียงพยัญชนะ
แก้รูปเขียน | เสียง | ใช้ | ตัวอย่าง | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
อักษรโรมัน | อักษรพม่า | อักษรโรมัน | อักษรพม่า | คำทับศัพท์ | ความหมาย | ||
B | |||||||
b | ဘ | b | บ | bu-thi | ဘူးသီး | บูตี | น้ำเต้า |
ဗ | bo | ဗိုလ် | โบ | คำนำหน้าชื่อตำแหน่งนายพล | |||
bw | ဘွ | bw | บว | bwa, bwar | ဘွား | บวา | ยาย, ย่า |
ဗွ | bwe | ဗွေ | บเว | จุดศูนย์กลางวงกลม | |||
by | ဗျ | bj | บย | byaing | ဗျိုင်း | บไยง์ | นกยาง |
bya | bja̰, bjə | เบียะ | kinbya | ခင်ဗျ | คีนเบียะ | ครับ | |
byar | ဗျာ | bja | เบีย (เมื่ออยู่ท้ายคำ) | kinbyar | ခင်ဗျား | คีนเบีย | สรรพนามบุรุษที่ 2 |
C | |||||||
ch | ခြ | t͡ɕʰ | ช | cha | ခြ | ชะ | ปลวก |
ချ | Chauk | ချောက် | เชาะ | ชื่อเมือง | |||
chw | ခြွ | t͡ɕʰw | ชว | chwin | ခြွင်း | ชวีน | ละเว้น |
ချွ | chwe-ma | ချွေးမ | ชเวมะ | ลูกสะใภ้ | |||
D | |||||||
d | ဒ | d | ด | daw | ဒေါ် | ดอ | คำนำหน้าชื่อผู้หญิงเพื่อยกย่อง |
ဓ | Da-nu-phyu | ဓနုဖြူ | ดะนูพยู | ชื่อเมือง | |||
dw | ဒွ | dw | ดว | Dwe | ဒွေး | ดเว | ชื่อบุคคล |
G | |||||||
g | ဂ | ɡ | ก | gu | ဂူ | กู | ถ้ำ, คูหา |
gw | ဂွ | ɡw | กว | gwa | ဂွ | กวะ | หนังสติ๊ก, ประแจ |
gy | ဂျ | d͡ʑ | จ | gyin | ဂျင် | จีน | ลูกข่าง |
ဂြ | gyo | ဂြိုဟ် | โจ | ดาวเคราะห์ | |||
H | |||||||
h | ဟ | h | ฮ | hin | ဟင်း | ฮีน | กับข้าว, แกง |
hl | လှ | l̥ | ล | Hlaingtharyar | လှိုင်သာယာ | ไลง์ตายา | ชื่อเมือง |
hlw | လွှ | l̥w | ลว | hlwa | လွှ | ลวะ | เลื่อย |
hm | မှ | m̥ | ม | hma | မှ | มะ | ตั้งแต่, จาก |
hmw | မွှ | m̥w | มว | hmwe | မွှေး | มเว | หอม |
hmy | မျှ | m̥j | มย | hmyit | မျှစ် | มยิ | หน่อไม้ |
မြှ | hmyin | မြှင့် | มยีน | ยกขึ้น | |||
hmyw | မြွှ | m̥w | มว | hmywa | မြွှာ | มวา | แฝด, กลีบของผลไม้ |
hn | နှ | n̥ | น | hnin | နှင်း | นีน | หิมะ |
hng | ငှ | ŋ̥ | ง | hnget | ငှက် | เงะ | นก |
hnw | နွှ | n̥w | นว | hnwe | နွှေး | นเว | อุ่น (กริยา) |
hny | ညှ | ɲ̥ | ญ | hnyat | ညှပ် | ญะ | ขริบ, หนีบ |
hp | ဖ | pʰ | พ | Hpa Sawng | ဖာဆောင် | พะซอง | ชื่อเมือง |
hs | ဆ | sʰ | ซ | hsar | ဆား | ซา | เกลือ |
hsw | ဆွ | sʰw | ซว | Hswe | ဝဆွ | ซเว | ชื่อบุคคล |
ht | ထ | tʰ | ท | htu | ထူး | ทู | พิเศษ |
htw | ထွ | tʰw | ทว | htwe | ထွေး | ทเว | คนสุดท้อง |
J | |||||||
j | ဂြ | d͡ʑ | จ | ngapi yayjo | ငါးပိရည်ကျို | งะปีเยโจ | น้ำปลาร้า |
K | |||||||
k | က | k | ก | ka | က | กะ | เต้นรำ |
kh | ခ | kʰ | ค | khar | ခါး | คา | ขม |
khw | ခွ | kʰw | คว | Khwa-nyo | ခွာညို | ควะโญ | ดอกพวงแก้วกุดั่น |
kw | ကွ | kw | กว | kwa | ကွာ | กวา | แตกต่าง, แยก |
ky | ကျ | t͡ɕ | จ | kyar | ကျား | จา | เสือ |
ကြ | kyi | ကြီး | จี | ใหญ่ | |||
kyw | ကျွ | t͡ɕw | จว | kywe | ကျွဲ | จเว | ควาย |
ကြွ | kywe | ကြွယ် | จเว | ร่ำรวย | |||
L | |||||||
l | လ | l | ล | la | လ | ละ | เดือน, พระจันทร์ |
lw | လွ | lw | ลว | lwin | လွင် | ลวีน | ชัดเจน, โดดเด่น |
ly | လျ | lj, j | ลย | lyaung | လျောင်း | ลยอง | เอนนอน |
M | |||||||
m | မ | m | ม | ma | မ | มะ | ยก |
mw | မွ | mw | มว | mwe | မွေး | มเว | เลี้ยงดู, ให้กำเนิด |
my | မျ | mj | มย | myo | မျိုး | มโย | สายพันธุ์ |
မြ | myit | မြစ် | มยิ | แม่น้ำ | |||
mya | မြ | mja | เมีย | myat | မြတ် | เมียะ | ประเสริฐ |
Myanmar | မြန်မာ | เมียนมา | พม่า | ||||
myw | မျွ | mw | มว | mywe | မြွေ | มเว | งู |
N | |||||||
n | န | n | น | ne | နေ | เน | ตะวัน |
ɰ̃ | น | zun | ဇွန်း | ซูน | ช้อน | ||
ng | င | ŋ | ง | ngar | ငါး | งา | ปลา |
င် | ɰ̃ (เมื่อตามหลัง ai) | ง์ | hlaing | လှိုင် | ไลง์ | มากหลาย | |
ngw | ငွ | ŋw | งว | ngwe | ငွေ | งเว | เงิน |
nt | န့် | ɰ̃ | น | nyunt | ညွန့် | ญุน | ส่วนยอด |
င့် | myint | မြင့် | มยิน | สูง | |||
nw | နွ | nw | นว | nwe | နွယ် | นเว | เถาวัลย์ |
ny | ည | ɲ | ญ | nya | ညာ | ญา | โกหก |
ငြ | nyinyu | ငြီးငြူ | ญีญู | บ่น | |||
P | |||||||
p | ပ | p | ป | pa | ပါး | ปา | แก้ม |
b (เมื่ออยู่ระหว่างสระ) | บ | zadawpae | စားတော်ပဲ [zədɔ̀bɛ́] |
ซะดอแบ | ถั่วหัวช้าง | ||
ph | ဖ | pʰ | พ | phu | ဖူး | พู | ไหว้ |
phw | ဖွ | pʰw | พว | phwar | ဖွား | พวา | กำเนิด |
pw | ပွ | pw | ปว | pwe | ပွဲ | ปเว | งาน, พิธี |
R | |||||||
r | ရ[# 1] | ɹ | ร | ratha | ရသ | ระตะ | รส |
raba | ရာဘာ | ราบา | ยางพารา | ||||
S | |||||||
s | စ | s | ซ | sa | စာ | ซา | อักษร |
sh | ရှ | ʃ | ช | Shan | ရှမ်း | ชาน | ไทใหญ่ |
ယှ | shin | ယှဉ် | ชีน | เทียบเคียง | |||
လျှ | sho | လျှို | โช | ห้วยลึก, หุบเขาลึก, ซุกซ่อน, ปกปิด, ก้มลง, ลอดใต้ | |||
shw | ရွှ | ʃw | ชว | shwe | ရွှေ | ชเว | ทอง |
sw | စွ | sw | ซว | swe | စွယ် | ซเว | งา, เขี้ยว |
T | |||||||
t | တ | t | ต | tu | တူ | ตู | หลาน |
d (เมื่ออยู่ระหว่างสระ) | ด | Nay Pyi Taw | နေပြည်တော် [nèpjìdɔ̀] |
เนปยีดอ | ชื่อเมืองหลวง | ||
tin | တင် | tɪɰ̃ | ทิน[# 2] | Thakhin Tin | သခင်တင် | ตะคีนทิน | ชื่อบุคคล |
U Tin Thut | ဦးတင်ထွဋ် | อูทินทุ | ชื่อบุคคล | ||||
th | သ | θ | ต | thu | သူ | ตู | เขา (สรรพนามบุรุษที่ 3) |
thin | သင် | θɪɰ̃ | ทิน[# 2] | U Thin | ဦးသင်း | อูทิน | ชื่อบุคคล |
W | |||||||
w | ဝ | w | ว | wa | ဝါး | วา | ไผ่ |
Y | |||||||
y | ယ | j | ย | ya | ယာ | ยา | ไร่ |
yw | ရွ | jw | ยว | ywa | ရွာ | ยวา | หมู่บ้าน |
Z | |||||||
z | ဇ | z | ซ | zar | ဇာ | ซา | ผ้าลูกไม้ |
ဈ | zei | ဈေး | เซ | ตลาด |
- หมายเหตุ
เสียงสระ
แก้รูปเขียน | เสียง | ใช้ | ตัวอย่าง | ||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
อักษรโรมัน | อักษรพม่า | อักษรโรมัน | อักษรพม่า | คำทับศัพท์ | ความหมาย | ||
A | |||||||
a | – | a̰, ə | –ะ | ka | က | กะ | เต้นรำ |
kya | ကြ | จะ | คำปัจจัยที่อยู่หลังคำกริยาเพื่อแสดงความเป็นพหูพจน์ | ||||
ma | မှ | มะ | ตั้งแต่, จาก | ||||
mayar | မယား | มะยา | เมีย | ||||
anyar | အညာ | อะญา | ภาคกลาง | ||||
sayarma | ဆရာမ | ซะยามะ | ครูผู้หญิง | ||||
ာ | à | –า | Ayeyawadi[# 1] | ဧရာဝတီ | เอยาวะดี | แม่น้ำอิรวดี | |
ae | ဲ | ɛ́ | แ– | khae | ခဲ | แค | ก้อนหิน |
ယ် | ɛ̀ | wae | ဝယ် | แว | ซื้อ | ||
ဲ့ | ɛ̰ | hmae | မှဲ့ | แม | ไฝ | ||
ah | ား | á | –า[# 2] | Kayah | ကယား | กะยา | ชื่อรัฐ |
aik[# 3] | ိုက် | aɪ̯ʔ | ไ– | Kyaikhtiyo | ကျိုက်ထီးရိုး | ไจทีโย | ชื่อเจดีย์ |
aing | ိုင် | àɪ̯ɰ̃ | ไ–ง์ | kyaing | ကြိုင် | ไจง์ | หอมกรุ่น |
Hlaingtharyar | လှိုင်သာယာ | ไลง์ตายา | ชื่อเมือง | ||||
air[# 4] | ဲ | ɛ́ | แ– | zadawpair | စားတော်ပဲ | ซะดอแบ | ถั่วหัวช้าง |
an[# 5] | န်း | áɰ̃ | –าน | pan | ပန်း | ปาน | ดอกไม้ |
မ်း | Shan | ရှမ်း | ชาน | ไทใหญ่ | |||
န် | àɰ̃ | kan | ကန် | กาน | บ่อน้ำ | ||
ant[# 6] | န့် | a̰ɰ̃ | –ัน | lant | လန့် | ลัน | ตระหนก |
kant | ကန့် | กัน | กำมะถัน | ||||
ar | ာ | à | –า | kar | ကာ | กา | กั้น |
ါ | khar | ခါ | คา | สะบัด | |||
ား | á | kyar | ကြား | จา | ได้ยิน | ||
ါး | khar | ခါး | คา | ขม, เอว | |||
are[# 7] | ား / ါး (สระ 2 ตัวนี้ใช้แทนกันได้) | á | –า | aregazar | အားကစား | อากะซา | กีฬา |
at[# 6] | ပ် | aʔ | –ะ | sat | စပ် | ซะ | เผ็ด |
တ် | nat | နတ် | นะ | เทวดา | |||
auk[# 3] | ောက် | aʊ̯ʔ | เ–าะ | Kyauktagar | ကျောက်တံခါး | เจาะตะกา | ชื่อเมือง |
aung | ောင် | àʊ̯ɰ̃ | –อง | maung | မောင် | มอง[# 8] | คำนำหน้าชื่อเด็กผู้ชาย |
ေါင် | paung | ပေါင် | ปอง | ต้นขา | |||
aw | ော် | ɔ̀ | –อ | Kyaw | ကျော် | จอ | ชื่อบุคคล |
ေါ် | khaw | ခေါ် | คอ | เรียก | |||
ay | ေ | è | เ– | nay | နေ | เน | ดวงอาทิตย์ |
ေး | é | kyay oh | ကြေးအိုး | เจโอ | ก๋วยเตี๋ยวน้ำแบบพม่า | ||
aye[# 9] | ေး | é | เ– | aye | အေး | เอ | เย็น, หนาว |
ဧ | ʔè | เอ | Ayeyarwadi | ဧရာဝတီ | เอยาวะดี | แม่น้ำอิรวดี | |
E | |||||||
e | ေ | è | เ–[# 10] | Shwepyithar | ရွှေပြည်သာ | ชเวปยีตา, ชเว-ปยีตา | ชื่อเมือง |
ေ့ | ḛ | sanene | စနေနေ့ | ซะเนเน | วันเสาร์ | ||
ဲ | ɛ́ | a-hlu-pwe | အလှူပွဲ | อะลูปเว, อะลู-ปเว | งานบุญ | ||
ယ် | ɛ̀ | Wakema | ဝါးခယ်မ | วาเคมะ | ชื่อเมือง | ||
ee[# 11] | ီ | í | –ี | naryee | နာရီ | นายี | นาฬิกา, ชั่วโมง |
eik[# 3] | ိတ် | eɪ̯ʔ | เ–ะ | Myeik | မြိတ် | มเยะ | มะริด (ชื่อเมือง) |
eik | အိတ် | เอะ | กระเป๋า | ||||
ိပ် | eik | အိပ် | เอะ | นอน, นอนหลับ | |||
ein | ိန့် | ḛɪ̯ɰ̃ | เ–น | a-mein | အမိန့် | อะเมน | คำสั่ง |
ိမ့် | a-nyein | အငြိမ့် | อะเญน | การแสดงที่นักแสดงหญิงจะร้องเพลงและเต้น มีเสียงดนตรีเบา ๆ คลอ และมักมีนักแสดงตลกร่วมด้วย | |||
ိန် | èɪ̯ɰ̃ | sein | စိန် | เซน | เพชร | ||
ိမ် | einthar | အိမ်သား | เอนตา | สามี | |||
ိန်း | éɪ̯ɰ̃ | thein | သိန်း | เตน | แสน | ||
ိမ်း | sein | စိမ်း | เซน | เขียว | |||
et[# 6] | က် | ɛʔ | เ–ะ[# 12] | let | လက် | เละ | มือ |
I | |||||||
i | ိ | ḭ | –ี[# 13] | thi | သိ | ตี | รู้ |
ီ | ì | naryi | နာရီ | นายี | นาฬิกา, ชั่วโมง | ||
ီး | í | phayethi | ဖရဲသီး | พะเยตี | แตงโม | ||
in | င် | ɪ̀ɰ̃ | –ีน | khin | ခင် | คีน | สนิทสนม |
င်း | ɪ́ɰ̃ | hingar | ဟင်းခါး | ฮีนกา | แกงจืดใส่พริกไทยมาก คล้ายแกงเลียง | ||
int[# 6] | င့် | ɪ̰ɰ̃ | –ิน | myint | မြင့် | มยิน | สูง |
it[# 6] | စ် | ɪʔ | –ิ | chit | ချစ် | ชิ | รัก |
Myitkyina | မြစ်ကြီးနား | มยิจีนา | ชื่อเมือง | ||||
O | |||||||
o | ို | ò | โ– | ngapi yayjo | ငါးပိရည်ကျို | งะปีเยโจ | น้ำปลาร้า |
oe | ိုး | ó | โ– | Soe Thein | စိုးသိန်း | โซเตน | ชื่อบุคคล |
oh | ိုး | ó | โ– | kyay oh | ကြေးအိုး | เจโอ | ก๋วยเตี๋ยวน้ำแบบพม่า |
ohn | ုန်း | óʊ̯ɰ̃ | โ–น | ohn | အုန်း | โอน | มะพร้าว |
oi | ွိုင် | wàɪ̯ | –อย | Loikaw | လွိုင်ကော် | ลอยกอ | ชื่อเมือง |
ok[# 3] | ဥက် | ʔoʊ̯ʔ | โอะ | Okkalarpa | ဥက္ကလာပ | โอะกะลาปะ | ชื่อเมือง |
on | ွန် | ʊ̀ɰ̃ | โ–น[# 14] | Mon | မွန် | โมน | มอญ |
one | ုန် | òʊ̯ɰ̃ | โ–น | tone | တုန် | โตน | สั่น, เขย่า |
ုံ | pone | ပုံ | โปน | รูปภาพ, รูปร่าง, นิทาน | |||
ုံး | óʊ̯ɰ̃ | htone | ထုံး | โทน | ปูนกินกับหมาก | ||
oo | ူး | ú | –ู | Ba Oo | ဘဦး | บะอู | ชื่อบุคคล |
ouk[# 3] | ုတ် | oʊ̯ʔ | โ–ะ | khouk | ခုတ် | โคะ | ฟัน |
ုပ် | thouk | သုပ် | โตะ | ยำ | |||
oun | ုံး | óʊ̯ɰ̃ | โ–น | Umin-thoun-se | ဥမင်သုံးဆယ် | อูมีนโตนเซ | ชื่อเจดีย์ |
ount[# 6] | ုန့် | o̰ʊ̯ɰ̃ | โ–ะน์ | mount | မုန့် | โมะน์ | ขนม |
ုံ့ | chount | ချုံ့ | โชะน์ | ย่อ, หด | |||
out[# 6] | ဥတ် | ʔoʊ̯ʔ | โอะ | U Out-ta-ma | ဦးဥတ္တမ | อูโอะตะมะ | ชื่อบุคคล |
U | |||||||
u | ဦး | ʔú | อู | u | ဦး | อู | คำนำหน้าชื่อผู้ชายเพื่อยกย่อง |
ု | ṵ | –ู[# 15] | nu | နု | นู | อ่อน | |
un | ွန် | ʊ̀ɰ̃ | –ูน | sun | စွန် | ซูน | ว่าว, เหยี่ยว |
ွန်း | ʊ́ɰ̃ | zun | ဇွန်း | ซูน | ช้อน | ||
sun | ဆွမ်း | ซูน | ภัตตาหาร | ||||
unt[# 6] | ွန့် | ʊ̰ɰ̃ | –ุน | sunt | စွန့် | ซุน | ราดทิ้ง |
ွံ့ | sunt-ah | ဆွံ့အ | ซุนอา | ใบ้, หนวก | |||
ut[# 6] | ွတ် | ʊʔ | –ุ | lut | လွတ် | ลุ | หลุดพ้น |
uu | ု | ṵ | –ู[# 15] | Suu | စု | ซู | ชื่อบุคคล |
- หมายเหตุ
- ↑ ในภาษาพม่า เสียงนี้เป็นเสียงยาว ควรถอดเป็นอักษรโรมันโดยใช้ ar เป็น Ayeyarwadi แต่คำนี้นิยมถอดเป็น Ayeyawadi ในกรณีนี้จึงให้ทับศัพท์ตามเสียงจริงเป็น เอยาวะดี
- ↑ ในเอกสารโบราณอาจใช้ ah แทนเสียงสระสั้น
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 k เมื่ออยู่ท้ายพยางค์ ทำให้เสียงสระของพยางค์นั้นเป็นเสียงสั้น
- ↑ air เป็นวิธีการเขียนสระ ae อีกแบบหนึ่งตามอักขรวิธีภาษาอังกฤษ
- ↑ บางแห่งเขียนสระนี้เป็น ang
- ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 t เมื่ออยู่ท้ายพยางค์ ทำให้เสียงสระของพยางค์นั้นเป็นเสียงสั้น
- ↑ are เป็นวิธีการเขียนสระ ar อีกแบบหนึ่งตามตามอักขรวิธีภาษาอังกฤษ
- ↑ คำ มอง ในภาษาไทยใช้ หม่อง
- ↑ aye เป็นวิธีการเขียนสระ ay อีกแบบหนึ่งตามตามอักขรวิธีภาษาอังกฤษ
- ↑ หลักเกณฑ์การทับศัพท์จากอักษรพม่ากำหนดให้ถอดเสียง ဲ และ ယ် เป็น แ– เช่น အလှူပွဲ = อะลูปแว, อะลู-ปแว, ဝါးခယ်မ = ว่าแคมะ
- ↑ ee เป็นวิธีการเขียนสระ i อีกแบบหนึ่งตามตามอักขรวิธีภาษาอังกฤษ
- ↑ หลักเกณฑ์การทับศัพท์จากอักษรพม่ากำหนดให้ถอดเสียง က် เป็น แ–ะ เช่น လက် = และ
- ↑ หลักเกณฑ์การทับศัพท์จากอักษรพม่ากำหนดให้ถอดเสียง ိ เป็น –ิ เช่น သိ = ติ
- ↑ หลักเกณฑ์การทับศัพท์จากอักษรพม่ากำหนดให้ถอดเสียง ွန် เป็น –ูน เช่น မွန် = มูน
- ↑ 15.0 15.1 หลักเกณฑ์การทับศัพท์จากอักษรพม่ากำหนดให้ถอดเสียง ု เป็น –ุ เช่น နု = นุ, စု = ซุ