พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์ (17 เมษายน พ.ศ. 2423 – 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2509) อดีตเจ้ากรมบัญชาการกรมราชเลขาธิการ

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์
พระวรวงศ์เธอ ชั้น 4
พระองค์เจ้าชั้นตรี
องคมนตรี
ดำรงตำแหน่ง4 เมษายน พ.ศ. 2458
ประสูติ17 เมษายน พ.ศ. 2423
สิ้นพระชนม์24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2509 (85 ปี)
หม่อม6 คน
ราชสกุลจักรพันธุ์
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์
พระมารดาหม่อมจีบ จักรพันธุ์ ณ อยุธยา

พระประวัติ

แก้

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์ มีพระนามเมื่อแรกประสูติว่า หม่อมเจ้าดรุณไวยวัฒน์ จักรพันธุ์ เป็นพระโอรสในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์ ประสูติแต่หม่อมจีบ จักรพันธุ์ ณ อยุธยา เมื่อวันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2423 ทรงศึกษาที่โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ ทรงงานที่กรมราชเลขาธิการ จนได้เลื่อนชั้นเป็นเจ้ากรมบัญชาการ เทียบเท่าอธิบดี เมื่อปี พ.ศ. 2453

วันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2443 ผนวชเป็นพระภิกษุ ณ พระอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นวชิรญาณวโรรส เป็นพระอุปัชฌาย์ ผนวชแล้วไปอยู่วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร[1]

ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้ดำรงตำแหน่งสัสดีเสือป่า ต่อมาได้รับพระราชทานยศเป็นนายกองเสือป่า และในวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2466 ได้รับโปรดเกล้าฯ สถาปนาเป็นพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์ ทรงศักดินา 3,000[2] และโปรดเกล้าฯ ตั้งเป็นองคมนตรีสองครั้ง คือวันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2458[3][4] และ พ.ศ. 2468

พระโอรส-ธิดา

แก้

พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์ ประทับที่วังบริเวณถนนจักรพรรดิพงศ์ มีพระโอรสและพระธิดา มากกว่า 30 คน พระโอรสและพระธิดาที่ปรากฏนาม คือ

พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2509 สิริพระชันษา 85 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร

พระเกียรติยศ

แก้

พระอิสริยยศ

แก้
  • หม่อมเจ้าดรุณไวยวัฒน์ (17 เมษายน พ.ศ. 2423 - 16 เมษายน พ.ศ. 2458)
  • หม่อมเจ้าดรุณไวยวัฒน์ จักรพันธุ์ (16 เมษายน พ.ศ. 2458 - 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2466)
  • พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์ (11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2466 - 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2509)

พระยศ

แก้

พระยศพลเรือน

แก้
  • รองอำมาตย์เอก[5]

พระยศกรมมหาดเล็ก

แก้
  • – เสวกตรี
  • 28 ธันวาคม 2456 – เสวกเอก[6]
  • มหาเสวกเอก[7]

พระยศกองเสือป่า

แก้
  • นายหมู่ตรี[8]
  • – นายหมู่ใหญ่
  • 20 กรกฎาคม 2455 – นายกองตรี[9]
  • นายกองโท[10]
  • นายกองเอก
  • 20 กุมภาพันธ์ 2462 – นายกองใหญ่[11]
  • นายพลเสือป่า

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

แก้

เข็มพระราชทาน

แก้
  • พ.ศ. 2454 - เข็มข้าหลวงเดิม[17]

ราชตระกูล

แก้
พระราชตระกูลในสามรุ่นของ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์
พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดรุณวัยวัฒน์
พระบิดา:
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมี กรมพระจักรพรรดิพงษ์
พระอัยกาฝ่ายพระบิดา:
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระปัยกาฝ่ายพระบิดา:
พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พระปัยยิกาฝ่ายพระบิดา:
สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี
พระอัยยิกาฝ่ายพระบิดา:
สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี
พระปัยกาฝ่ายพระบิดา:
สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์
พระปัยยิกาฝ่ายพระบิดา:
หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา
พระมารดา:
หม่อมจีบ จักรพันธุ์ ณ อยุธยา
พระอัยกาฝ่ายพระมารดา:
ไมมีข้อมูล
พระปัยกาฝ่ายพระมารดา:
ไมมีข้อมูล
พระปัยยิกาฝ่ายพระมารดา:
ไมมีข้อมูล
พระอัยยิกาฝ่ายพระมารดา:
ไมมีข้อมูล
พระปัยกาฝ่ายพระมารดา:
ไมมีข้อมูล
พระปัยยิกาฝ่ายพระมารดา:
ไม่มีข้อมูล

อ้างอิง

แก้
เชิงอรรถ
  1. "การทรงผนวช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 17 (16): 167–168. 15 กรกฎาคม 2439. สืบค้นเมื่อ 8 ตุลาคม 2559. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  2. "พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนาเลื่อนกรม ตั้งกรม ตั้งพระองค์เจ้า และตั้งเจ้าพระยา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 40: 2, 607–9. 25 พฤศจิกายน 2466. สืบค้นเมื่อ 8 ตุลาคม 2559. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  3. "พระราชพิธีตั้งองคมนตรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 32 (ง): 114. 18 เมษายน 2458. สืบค้นเมื่อ 8 ตุลาคม 2559. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  4. "พระราชพิธี รายพระนามและนามผู้ซึ่งได้รับพระราชทานตราตั้ง เป็นองคมนตรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 32 (ง): 114. 18 เมษายน 2458. สืบค้นเมื่อ 8 ตุลาคม 2559. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  5. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานยศ, เล่ม ๒๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๙๖, ๒๘ เมษายน ๑๓๑
  6. พระราชทานเลื่อนยศ
  7. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเลื่อนยศ, เล่ม ๓๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๐๘๖, ๑๒ พฤศจิกายน ๒๔๕๙
  8. พระราชทานสัญญาบัตรกองเสือป่า
  9. พระราชทานสัญญาบัตรเสือป่า
  10. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานยศเสือป่า, เล่ม ๓๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๖๐๗, ๑๘ มีนาคม ๒๔๕๙
  11. พระราชทานยศเสือป่า
  12. "พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ จุลจอมเกล้าฝ่ายหน้า" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 40 (0 ง): 2627. 25 พฤศจิกายน 2466. สืบค้นเมื่อ 8 ตุลาคม 2559. {{cite journal}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  13. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2459/D/2189.PDF
  14. พระราชทานเครื่องราชอิศริยาภรณ์ เล่ม 32 หน้า 1895 ราชกิจจานุเบกษา วันที่ 21 พฤศจิกายน 2458
  15. "สำเนาที่เก็บถาวร" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2020-04-12.
  16. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2469/D/3120.PDF
  17. http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2454/D/344_1.PDF
บรรณานุกรม
  • พีระเดช อนุพงษ์ จักรพันธุ์, ม.ร.ว.. ๑๕๐ ปี สมเด็จเจ้าฟ้าจาตุรนต์รัศมีฯ กรมพระจักรพรรดิพงษ์. กรุงเทพฯ : กระทรวงการคลัง, 2548. 278 หน้า.
  • สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์มหามกุฎราชสันตติวงศ์ พระนามพระราชโอรสธิดา พระราชนัดดา. กรุงเทพ : อมรินทร์พริ้นติ้ง, พ.ศ. 2547. หน้า หน้าที่. ISBN 974-272-911-5
  • Jeffy Finestone. 2542. สมุดพระรูป พระราชโอรส พระราชธิดา พระราชนัดาใน พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. ปรียนันทนา รังสิต,ม.ร.ว. โลมาโฮลดิ้ง