ปฏิทินเกรกอเรียน
19 มีนาคม 2024
ปฏิทินหมินกั๋ว
民國113年3月19日
ปีสาธารณรัฐที่ 113 เดือนที่ 03 วันที่ 19

ปฏิทินหมินกั๋ว หรือ ปฏิทินสาธารณรัฐจีน (จีนตัวเต็ม: 民國紀元; จีนตัวย่อ: 民国纪元; พินอิน: Mínguó Jìyuán; เวด-ไจลส์: Min2-kuo2 Chi4-yüan2) เป็นปฏิทินที่ใช้ในสาธารณรัฐจีน และดินแดนอื่น ๆ ภายใต้การควบคุมของสาธารณรัฐจีน ปฏิทินนี้เคยถูกใช้ในช่วงที่สาธารณรัฐจีนปกครองจีนแผ่นดินใหญ่ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2455 จนกระทั่งถึงการสถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนในปี พ.ศ. 2492 ปฏิทินหมินกั๋วถูกใช้ในเอกสารทางราชการ และทางธุรกิจในพื้นที่สาธารณรัฐจีน

ปฏิทินหมินกั๋วเริ่มนับปีแรกซึ่งเป็นปีเดียวกับการเริ่มดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีของ ดร.ซุน ยัดเซ็น

ปฏิทินหมินกั๋วเป็นปฏิทินที่ยึดตามปีที่การปฏิวัติซินไฮ่เกิดขึ้นใน ปี ค.ศ. 1911 หากมีการเทียบปีกับปีคริสต์ศักราชตามปฏิทินเกรกอเรียน โดยนำปีปัจจุบัน 2024 ลบ 1911 จะได้ ปีสาธารณรัฐที่ 113

ประวัติ แก้

ปฏิทินหมินกั๋ว หรือ ปฏิทินสาธารณรัฐจีน (民國紀元) เป็นปฏิทินนับศักราชซึ่งเริ่มนับ ค.ศ. 1912 (พ.ศ. 2455) ซึ่งเป็นปีที่มีการสถาปนาสาธารณรัฐจีน (中華民國 Republic of China) เป็นปีแรก แทนที่การนับปีตามปฏิทินจันทรคติอย่างโบราณ

ซึ่งปีสุดท้ายตามปฏิทินจันทรคติแบบปฏิทินจีนคือปีซินไฮ่ (辛亥) ตรงกับ ค.ศ. 1911 (พ.ศ. 2454) เป็นปีที่ ดร.ซุน ยัตเซ็นทำการปฏิวัติซินไฮ่ล้มล้างระบอบจักรพรรดิราชวงศ์ชิงและสถาปนาระบอบสาธารณรัฐขึ้น

ดร.ซุนยัตเซ็นได้ชนะการเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีคนแรกของสาธารณรัฐจีน ในวันที่ 29 ธันวาคม ค.ศ. 1911 และได้ประกาศให้วันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 1912 เป็นวันแรกในปีที่ 1 ของสาธารณรัฐและเป็นวันแรกของปฏิทินหมินกั๋ว

หลังจากนั้นรัฐบาลแห่งสาธารณรัฐจีนได้มีการรณรงค์ให้ใช้ปฏิทินหมินกั๋วเป็นการนับปีศักราชแทนการนับศักราชแบบปฏิทินจีนโบราณที่นิยมเรียกตามพระนามของจักรพรรดิ (ฮ่องเต้) อันเป็นสัญลักษณ์ของระบอบศักดินา เพื่อให้สอดคล้องกับสภาพสภาวะการณ์เมื่อประเทศจีนเปลี่ยนแปลงการปกครองเป็นสาธารณรัฐ จึงเปลี่ยนแปลงเป็นปฏิทินทั่วประเทศกำหนดให้เรียกปีที่หนึ่งของสาธารณรัฐว่า หมินกั๋วปีที่ 1 หรือ ปีสาธารณรัฐที่ 1

ปฏิทินหมินกั๋วใช้บนจีนแผ่นดินใหญ่เรื่อยมาจนถึง ค.ศ. 1949 (พ.ศ. 2492) รัฐบาลสาธารณรัฐจีนที่นำโดยรัฐบาลคณะชาติหรือพรรคก๊กมินตั๋งของเจียงไคเช็คได้พ่ายแพ้ต่อพรรคคอมมิวนิสต์ของเหมาเจ๋อตงในสงครามกลางเมืองจีนเหมาเจ๋อตงได้สถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีน (中華人民共和國 People's Republic of China) ขึ้นบนจีนแผ่นดินใหญ่ จึงเลิกใช้ปฏิทินหมินกั๋วบนจีนแผ่นดินใหญ่

ส่วนเจียงไคเช็คและรัฐบาลก๊กมินตั๋งต้องอพยพหนีจากแผ่นดินใหญ่ไปตั้งสาธารณรัฐจีนขึ้นที่เกาะไต้หวันแทน ทำให้ปฏิทินหมินกั๋วยังคงใช้งานที่ไต้หวันมาจนปัจจุบัน

การเทียบกับปฏิทินเกรกอเรียน แก้

ปฏิทินหมินกั๋วจะเริ่มนับตั้งแต่ ค.ศ. 1911 หากนับตามปฏิทินเกรกอเรียน ปีในปฏิทินหมินกั๋วจะนับได้ดังนี้

ปีสาธารณรัฐที่ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ค.ศ. 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921
พ.ศ. 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464
ปีสาธารณรัฐที่ 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
ค.ศ. 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931
พ.ศ. 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474
ปีสาธารณรัฐที่ 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
ค.ศ. 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941
พ.ศ. 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484
ปีสาธารณรัฐที่ 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40
ค.ศ. 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951
พ.ศ. 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494
ปีสาธารณรัฐที่ 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50
ค.ศ. 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961
พ.ศ. 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504
ปีสาธารณรัฐที่ 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60
ค.ศ. 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971
พ.ศ. 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514
ปีสาธารณรัฐที่ 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70
ค.ศ. 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981
พ.ศ. 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524
ปีสาธารณรัฐที่ 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80
ค.ศ. 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991
พ.ศ. 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534
ปีสาธารณรัฐที่ 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90
ค.ศ. 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001
พ.ศ. 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544
ปีสาธารณรัฐที่ 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100
ค.ศ. 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
พ.ศ. 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
ปีสาธารณรัฐที่ 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110
ค.ศ. 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021
พ.ศ. 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564
ปีสาธารณรัฐที่ 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120
ค.ศ. 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031
พ.ศ. 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574

การใช้ แก้

จีนแผ่นดินใหญ่ แก้

 
โฆษณาไอซ์โลลิป๊อปของสาธาณรัฐจีน (ไต้หวัน) เอามาวางขายในจีนแผ่นดินใหญ่ เมืองหนานจิง มณฑลเจียงซู แสดงปี "สาธารณรัฐจีน 1947" หมายถึง ปี ค.ศ. 1947

สาธารณรัฐจีนสมัยที่ปกครองแผ่นดินใหญ่ ในช่วง 1 มกราคม ค.ศ. 1912 ถึง 30 กันยายน ค.ศ. 1949

ในวันที่ 1 ตุลาคม ค.ศ. 1949 สาธารณรัฐประชาชนจีน ได้ถูกสถาปนาโดยพรรคคอมมิวนิสต์จีนที่ยึดพื้นที่ได้ส่วนใหญ่เข้าปกครองแผ่นดินใหญ่แทน และได้ยกเลิกการใช้ปีศักราชปฏิทินหมินกั๋วในอาณาเขตปกครองที่มีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตามงานวิชาการยังสามารถใช้ในสาธารณรัฐประชาชนจีนจนถึง ปีหมินกั๋ว 1949 30 กันยายน เนื่องจากสาธารณรัฐประชาชนจีนเชื่ออย่างเป็นทางการว่าสาธารณรัฐจีนได้รับการก่อตั้งในวันที่ 10 ตุลา เป็นสัญลักษณ์ของพรรคก๊กมินตั๋ง และสนับสนุนให้ใช้วันที่ 1 ตุลาคม ที่เป็นวันสถาปนาสาธารณรัฐประขาชนจีนแทน แต่ในมณฑล เสฉวน, ซีชาง, ยูนนาน, กุ้ยโจว, หูเป่ย์, หูหนาน, กวางสี, กวางตุ้ง, ไหหลำ, เจ้อเจียง, ฝูเจี้ยนและพื้นที่อื่น ๆ ยังคงถูกควบคุมโดยสาธารณรัฐจีน ดังนั้นการใช้ปฏิทินหมินกั๋วยังคงใช้อยู่ในพื้นที่เหล่านี้

จนกระทั่งวันที่ 27 มีนาคม ค.ศ. 1950 กองทัพปลดปล่อยประชาชนได้ยึดครองซีชางและมณฑลอื่นๆของสาธารณรัฐจีนในปีเดียวกัน 1 พฤษภาคม พรรคคอมมิวนิสต์จีนยึดเกาะไหหลำได้สำเร็จ ปี ค.ศ. 1951 ทิเบตถูกยึดครอง สาธารณรัฐจีนเสียพื้นที่ในแผ่นดินใหญ่ทั้งหมด

สิงค์โปร์ แก้

 
หนังสือพิมพ์จีน แลต โป่ว ในวันที่ 8 มีนาคม 1917 ปีหมินกั๋วในสาธารณรัฐจีนจัดพิมพ์อยู่ด้านบน

หลังการสถาปนาสาธารณรัฐจีนในปี ค.ศ. 1912, ปีกำกับหนังสือพิมพ์จีนของชาวจีนโพ้นทะเลในสิงค์โปร์ได้ยึดปีในปฏิทินหมินกั๋วเป็นหลัก ในปัจจุบันยึดตามปีในปฏิทินเกรกอเรียน

ดูเพิ่ม แก้


ก่อนหน้า ปฏิทินหมินกั๋ว ถัดไป
เซวียนถ่ง   ศักราชของจีน
(1 มกราคม ค.ศ. 1912 – 31 ธันวาคม ค.ศ. 1915)
  หงเซี่ยน
หงเซี่ยน   ศักราชของจีน
(22 มีนาคม ค.ศ. 1916 – 7 ธันวาคม ค.ศ. 1949)
 
  ศักราชของไต้หวัน
(8 ธันวาคม ค.ศ. 1949 – ปัจจุบัน)
  ปัจจุบัน