โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ

ระวังสับสนกับ โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย

โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ ตั้งอยู่บริเวณท้ายพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพฯ จัดตั้งขึ้นในปี พ.ศ. 2525 ตามพระราชดำริของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เปิดทำการสอนเมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม 2525 มีอาณาเขตของโรงเรียนตั้งอยู่ภายในเขตพระราชฐานชั้นนอก (บางส่วน) และเขตพระราชฐานชั้นใน (บางส่วน) เปิดทำการสอนตั้งแต่ชั้นปฐมวัย อนุบาล 1-2 ประถมศีกษาตอนต้น ประถมศึกษาตอนปลาย ศูนย์ทดลองเด็กหูหนวกปฐมวัย (นักเรียนที่บกพร่องทางการได้ยิน) จนถึงชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น เป็นโรงเรียนสหศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร (สพป.กทม.) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ

โรงเรียนพระตำหนักสวกุหลาบ Phra Tumnuk Suankularb School
ที่ตั้ง
ภายในพระบรมมหาราชวัง ถนนมหาราช แขวงพระบรมมหาราชวัง เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร รหัสไปรษณีย์ 10200
ข้อมูล
ชื่ออื่น	พ.ส.ก./P.S.K.
ประเภท	รัฐ
คำขวัญ	ปญฺญาว ธเนน เสยฺโย ปัญญาเทียวประเสริฐกว่าทรัพย์
สถาปนา	2 เมษายน พ.ศ. 2525
ผู้อำนวยการ	นางจินดา สรรประสิทธิ์
สี	ม่วง-เหลือง
เพลง	สมเด็จพระปิยชาติ
เว็บไซต์	www.phratumnak.ac.th/index.html
โทรศัพท์ 02-222-6561, 02-222-4871

ประวัติโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ

การดำเนินการจัดตั้ง

พุทธศักราช 2525 ซึ่งเป็นปีเฉลิมฉลองกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี องค์ประธานคณะกรรมการปฏิสังขรณ์ วัดพระศรีรัตนศาสดารามและพระบรมมหาราชวัง โปรดเกล้าฯ ให้บูรณะซ่อมแซมอาคารพระตำหนักสวนกุหลาบและอาคารโรงโขนซึ่งอยู่ห่างกันประมาณ 500 เมตร ให้ใช้การได้และมีพระราชดำริว่าในอดีตพระตำหนักสวนกุหลาบเคยเป็นที่ตั้งโรงเรียนมาก่อน ฉะนั้นเมื่อซ่อมแซมแล้วก็ควรให้เป็นโรงเรียนเหมือนเดิม เพื่อพัฒนาคนและชุมชนไปด้วย และจะเป็นประโยชน์ต่อบ้านเมือง สำนักพระราชวังได้มีหนังสือด่วนมากให้สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ จัดตั้งโรงเรียนประถมศึกษาตามพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีขึ้นในบริเวณพระบรมมหาราชวัง และขอให้ดำเนินการจัดตั้งในปีการศึกษา 2525 สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ ได้ส่งเรื่องให้สำนักงานการประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ซึ่งได้นำเสนอคณะกรรมการการประถมศึกษากรุงเทพมหานครในการประชุมเมื่อวันที่ 2 มีนาคม พ.ศ. 2525 คณะกรรมการฯ มีมติเป็นเอกฉันท์ในการจัดตั้งโรงเรียนและได้กราบบังคมทูลพระราชทานชื่อโรงเรียน สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามโรงเรียนว่า "โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ" คณะกรรมการการประถมศึกษากรุงเทพมหานครจึงได้ประกาศจัดตั้งโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ เมื่อวันที่ 2 เมษายน พ.ศ. 2525 และแต่งตั้ง นางสาวกาญจนา เมฆสวรรค์ ตำแหน่งอาจารย์ 2 โรงเรียนอนุบาลสามเสน (สำนักงานสลากกินแบ่งอุปถัมภ์) รักษาการในตำแหน่งอาจารย์ใหญ่โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ

การขยายชั้นเรียน

17 พฤษภาคม พ.ศ. 2525 โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบเปิดทำการสอนเป็นวันแรก โดยใช้อาคารโรงโขนเป็นอาคารเรียน เปิดสอน 5 ห้องเรียน คือ อนุบาล 1 จำนวน 2 ห้อง อนุบาล 2 จำนวน 2 ห้อง และชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 1 ห้อง มีนักเรียนทั้งสิ้น 104 คน เป็นโรงเรียนสหศึกษาและขยายชั้นเรียนปีละ 1 ชั้น จนถึงประถมศึกษาปีที่ 6 ในปีการศึกษา 2530

1 มิถุนายน พ.ศ. 2525 สำนักพระราชวังขอให้สำนักงานการประถมศึกษากรุงเทพมหานครเปิดสถานรับเลี้ยงเด็กก่อนวัยเรียน ขึ้นเป็นส่วนหนึ่งของโรงเรียนเรียกว่า "ศูนย์ปฐมวัยโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ" รับเด็กอายุตั้งแต่ 2 ขวบครึ่ง ถึง 4 ขวบ (ต่อมาเปลี่ยนเป็นรับเด็กอายุตั้งแต่ 3 ขวบ)

ปีการศึกษา 2526 โรงเรียนเปิดสอนเด็กหูหนวกปฐมวัย 2 ห้อง ตามพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นโครงการทดลองเรียกว่า "โครงการศูนย์ทดลองเด็กหูหนวกปฐมวัย" ฝึกอบรมเตรียมความพร้อมให้เด็กหูหนวกระดับก่อนวัยเรียน รับเด็กอายุตั้งแต่ 3 ขวบ ใช้เวลาเตรียมความพร้อม 3 ปี (ต่อมาเพิ่มเวลาเรียนเป็น 4 ปี) โดยได้รับพระบรมราชานุญาตให้กระทรวงศึกษาธิการซ่อมอาคารไม้สองชั้นใกล้กับโรงโขนเป็นที่เรียน

ปีการศึกษา 2530 นักเรียนรุ่นแรกจบชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ได้รับพระมหากรุณาธิคุณ ให้เข้ารับพระราชทานประกาศนียบัตรจากสมเด็จองค์ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาประจำโรงเรียน ด้วยถือว่าจบระดับการศึกษาชั้นสูงสุดของโรงเรียน และรุ่นต่อๆมาก็ได้รับพระมหากรุณาธิคุณมาโดยตลอด จนถึงปีการศึกษา 2546 ซึ่งนับเป็นปีสุดท้ายที่นักเรียนซึ่งจบชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ได้รับพระราชทานประกาศนียบัตร โดยนักเรียนที่จบชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ในปีการศึกษาถัดมา จึงไม่ได้รับพระราชทานประกาศนียบัตร เนื่องจากมีการวางแผนขยายชั้นเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้นเพิ่มขึ้น และเว้นว่างการพระราชทานประกาศนียบัตรไป 3 ปีการศึกษา

ปีการศึกษา 2548 โรงเรียนได้รับการอนุมัติให้ขยายชั้นเรียนระดับมัธยมศึกษาปีที่ 1 จำนวน 2 ห้องเรียน และขยายชั้นเรียนปีละ 1 ชั้น จนถึงมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในปีการศึกษา 2550 และนักเรียนซึ่งจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ในปีการศึกษาดังกล่าว ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จองค์ประธานคณะกรรมการสถานศึกษาประจำโรงเรียน ให้เข้ารับพระราชทานประกาศนียบัตรอีกครั้ง ด้วยถือว่าจบระดับการศึกษาชั้นสูงสุดของโรงเรียน

คณะกรรมการสถานศึกษา

การดำเนินงานของโรงเรียนเดิมมีคณะกรรมการที่ปรึกษาโรงเรียนคณะหนึ่งเพื่อดำเนินงานตามพระราชวินิจฉัยของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งต่อมาคณะกรรมการคณะนี้ได้เปลี่ยนสภาพเป็นคณะกรรมการศึกษาประจำโรงเรียน (ตามระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการแต่งตั้งคณะกรรมการศึกษาประจำโรงเรียนประถมศึกษา พ.ศ. 2525) โดยมีสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เป็นองค์ประธานกรรมการ ตั้งแต่วันที่ 24 สิงหาคม 2525

ต่อมา กระทรวงศึกษาธิการได้ยกเลิกระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยการแต่งตั้งคณะกรรมการศึกษาประจำรงเรียนประถมศึกษา พ.ศ. 2525 และประกาศใช้ระเบียบกระทรวงศึกษาว่าด้วยคณะกรรมการโรงเรียนประถมศึกษา และระเบียบกระทรวงศึกษาธิการว่าด้วยคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2543 สำนักงานการประถมศึกษากรุงเทพมหานคร จึงแต่งตั้งคณะกรรมการสถานศึกษาโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ จำนวน 15 คน โดยสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงรับเป็นองค์ประธานกรรมการเหมือนเดิม

โรงเรียนอนุบาลมหามงคล

วันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 สำนักงานการประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ได้ประกาศจัดตั้งโรงเรียนอนุบาลมหามงคล ซึ่งตั้งอยู่ที่หมู่บ้านมหามงคล ถนนพุทธมณฑลสาย 2 แขวงบางไผ่ เขตภาษีเจริญ เป็นสาขาโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ เพื่อสนองพระราชดำริในสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีในการพัฒนาเด็กก่อนวัยเรียนในหมู่บ้านมหามงคล ซึ่งเป็นบุตรหลานของข้าราชบริพารและเด็กบริเวณใกล้เคียงให้มีความพร้อมก่อนเข้าสู่วัยเรียนในระดับประถมศึกษาและเพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในมหามงคลวโรกาสทรงครองราชย์ครบ 50 ปี โดยในปีการศึกษา 2538 เปิดสอนชั้นอนุบาล 1 จำนวน 1 ห้อง และขยายถึงชั้นอนุบาล 2 อีก 1 ห้อง ในปีการศึกษา 2539

ฝ่ายบริหารโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ

คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐานโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ

รายพระนาม/รายนาม	ตำแหน่ง
สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี	องค์ประธานกรรมการ
เลขาธิการพระราชวัง	กรรมการ
ปลัดกระทรวงศึกษาธิการ	กรรมการ
เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน	กรรมการ
เลขาธิการสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย	กรรมการ
ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร	กรรมการ
ผู้อำนวยการสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ	กรรมการ
เลขานุการกรมสำนักพระราชวัง	กรรมการ
นายสุวัฒน์ เงินฉ่ำ	กรรมการ
คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา	กรรมการ
นายสมเกียรติ ขอบผล	กรรมการ
นางพัฒนา เกตุกาญจโน	กรรมการ
ผู้อำนวยการโรงเรียนช่างฝีมือในวัง(หญิง)(วิทยาลัยในวังชาย)	กรรมการ
ผู้อำนวยการโรงเรียนช่างฝีมือในวัง(ชาย)(วิทยาลัยในวังหญิง)	กรรมการ
ผู้อำนวยการโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ	กรรมการและเลขานุการ

ทำเนียบผู้อำนวยการโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ

รายนามผู้อำนวยการ	วาระการดำรงตำแหน่ง
คุณกาญจนา เมฆสวรรค์	พ.ศ. 2525 - พ.ศ. 2531
นางนภา สุวรรณเทศ	พ.ศ. 2531 - พ.ศ. 2533
นางอุดมศิลป์ ศรีสมบูรณ์	พ.ศ. 2533 - พ.ศ. 2549
นางพัฒนา เกตุกาญจโน	พ.ศ. 2549 - พ.ศ. 2561
นางจินดา สรรประสิทธิ์	พ.ศ. 2562- ปัจจุบัน

สถานที่ภายในโรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ

ภายในเขตพระราชฐานชั้นนอก

• พระตำหนักสวนกุหลาบ อาคารซึ่งเป็นที่มาของชื่อโรงเรียน เป็นที่ประดิษฐานหลวงพ่อพระตำหนักสวนกุหลาบ (องค์จำลอง) เป็นที่ตั้งห้องเรียน ป.6/3 และห้องภาษาอังกฤษ
• โรงโขน อาคารไม้ขนาดใหญ่ เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธคันธรรพนาถ เป็นอาคารที่ตั้งของห้องผู้อำนวยการ ห้องรองผู้อำนวยการและห้องธุรการ ด้านหน้าของโรงโขนเป็นที่โล่งกว้างใช้ในการประกอบพิธีการต่าง ๆ เช่น พิธีวันพ่อ-วันแม่ ด้านหลังเป็นที่ตั้งของห้องครัวและห้องพัสดุ
• อาคารใหม่ อาคาร 3 ชั้นสร้างเสร็จในปีการศึกษา 2548 ชั้นหนึ่ง เป็นใต้ถุนโล่งกว้างและห้องสมาร์ทสคูล ชั้นสอง เป็นห้องคอมพิวเตอร์ 2 ห้องและห้องประชุม ชั้นสาม เป็นห้องเรียนวิทยาศาสตร์ 2 ห้องและห้องสมุด
• สระพระองค์อรไทยฯ สระน้ำมีหลังคาคลุมเป็นโครงสร้างไม้หลังคาสังกะสีตั้งอยู่ข้างโรงโขน เป็นสถานศักดิ์สิทธิ์แห่งหนึ่งภายในโรงเรียน
• อาคารศูนย์ทดลองเด็กหูหนวกปฐมวัย
• ศาลาแปดเหลี่ยม เป็นศาลาขนาดเล็กอยู่หน้าห้องสหกรณ์ เป็นที่นั่งพักของนักเรียนและผู้ปกครองก่อนกลับบ้าน อดีตเคยเป็นร้านค้าขายของว่างให้นักเรียน
• อาคารอเนกประสงค์ 1 อาคาร 2 ชั้น ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของอาคารพระตำหนักสวนกุหลาบ ชั้นหนึ่งเป็นพื้นที่กว้าง ใช้เรียนหนังสือ ชั้นสองเป็นที่ตั้งของห้องเรียน ป.6/1 และ ป.6/2
• อาคารอเนกประสงค์ 2 อาคาร 2 ชั้น ตั้งอยู่บริเวณข้างโรงโขน ชั้นหนึ่งเป็นที่ตั้งห้องสหกรณ์และห้องเก็บของ ชั้นสองเป็นห้องประชุมเล็ก
• อาคารอเนกประสงค์ 3 อาคาร 2 ชั้น เป็นที่ตั้งห้องเรียนชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ชั้นละ 2 ห้องเรียน รวมทั้งสิ้น 6 ห้องเรียน
• โรงยิม ใช้เป็นที่เรียนพละและยิมนาสติก
• ป้อมมณีปราการ เป็นอาคารที่ตั้งของห้องเรียนจริยศึกษา อดีตเคยเป็นห้องสมุด เป็นหนึ่งในอาคารป้อมรอบพระบรมมหาราชวังอยู่ระหว่างมุมด้านทิศใต้และทิศตะวันออกของพระบรมมหาราชวัง

ภายในเขตพระราชฐานชั้นใน

• แถวเต๊ง เป็นอาคารที่ตั้งของห้องเรียนชั้น ป.1-ป.5 ชั้นละ 3 ห้อง ห้องเรียนดนตรีไทย 3 ห้อง ห้องเรียนศิลปะ ห้องเรียนนาฏศิลป์ 2 ห้อง ห้องเรียนดนตรีสากล ห้องศูนย์สื่อคณิตศาสตร์ ห้องพยาบาล 2 ห้อง ห้องวัดผลและห้องพิพิธภัณกึ่งฑ์วิทยาศาสตร์ 3 ห้อง (กำลังดำเนินการปรับปรุง)
• อาคารเรียนปฐมวัย อาคารก่ออิฐถือปูนสูง 2 ชั้น รูปทรงตัวยู ทอดยาวจากทิศตะวันตกไปทางทิศตะวันออก แต่เดิมเป็นที่พำนักที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อพระราชทานแก่เจ้าจอมมารดาหม่อมราชวงศ์จิ๋ว ในรัชกาลที่ 5 ต่อมาชำรุดทรุดโทรม ในปี พ.ศ. 2525 จึงได้มีการซ่อมแซมบูรณะอาคารหลังนี้และใช้เป็นอาคารที่ตั้งของห้องเรียนปฐมวัย 1-2 ชั้นละ 2 ห้อง รวมทั้งสิ้น 4 ห้องเรียน
• อาคารเรียนอนุบาล
• สนามฝ่ายใน

อ้างอิง

• หนังสือรุ่น โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ ปีการศึกษา 2550

ดูเพิ่ม

• ป้อมรอบกำแพงพระบรมมหาราชวัง
• ประตูพระบรมมหาราชวัง
• โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ มหามงคล

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ โรงเรียนพระตำหนักสวนกุหลาบ
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์