อำเภอเมืองสุพรรณบุรี

"เมืองสุพรรณบุรี" เปลี่ยนทางมาที่นี่ สำหรับความหมายอื่น ดูที่ เทศบาลเมืองสุพรรณบุรี

เมืองสุพรรณบุรี เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสุพรรณบุรี ตั้งอยู่บริเวณตอนกลางค่อนไปทางทิศใต้ของจังหวัด

อำเภอเมืองสุพรรณบุรี
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Mueang Suphan Buri
หอคอยบรรหาร-แจ่มใส
คำขวัญ:  หลวงพ่อโตคู่บ้าน แหล่งตำนาน ขุนช้างขุนแผน ดินแดนพระผงสุพรรณ โบราณสถานวัดสนามชัย ไหว้ศาลเจ้าพ่อ หลักเมือง ลือเลื่องปลาสลิด ดอนกำยาน หอคอยบรรหาร งามสง่า วังมัจฉาวัดพระนอน
แผนที่จังหวัดสุพรรณบุรี เน้นอำเภอเมืองสุพรรณบุรี
พิกัด: 14°29′4″N 100°7′25″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สุพรรณบุรี
พื้นที่
• ทั้งหมด	540.9 ตร.กม. (208.8 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	166,709 คน
• ความหนาแน่น	308.21 คน/ตร.กม. (798.3 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	72000
รหัสภูมิศาสตร์	7201
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอเมืองสุพรรณบุรี ถนนพระพันวษา ตำบลท่าพี่เลี้ยง อำเภอเมืองสุพรรณบุรี จังหวัดสุพรรณบุรี 72000
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอเมืองสุพรรณบุรีมีอาณาเขตติดต่อกับอำเภอข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอดอนเจดีย์และอำเภอศรีประจันต์
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอวิเศษชัยชาญ (จังหวัดอ่างทอง) และอำเภอผักไห่ (จังหวัดพระนครศรีอยุธยา)
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอบางปลาม้า
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภออู่ทอง

การแบ่งเขตการปกครอง

• วันที่ 10 ธันวาคม 2478 จัดตั้งเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี ในเขตบางส่วนของตำบลท่าพี่เลี้ยงและตำบลท่าระหัด
• วันที่ 31 ธันวาคม 2498 มีการขยายเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี ครั้งที่ 1 โดยให้ครอบคลุมพื้นที่ตำบลรั้วใหญ่เพิ่มเติมจากการจัดตั้งครั้งแรก
• วันที่ 1 พฤษภาคม 2499 ให้โอนพื้นที่บางส่วนหมู่ที่ 3 ตำบลท่าระหัด บางส่วนหมู่ที่ 8 ตำบลพิหารแดง และบางส่วนหมู่ที่ 1 ตำบลรั้วใหญ่ ให้ไปรวมกับตำบลท่าพี่เลี้ยง (ในเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี)
• วันที่ 31 กรกฎาคม 2505 ให้โอนพื้นที่ตำบลไร่รถ อำเภอเมืองสุพรรณบุรี ไปขึ้นกับ อำเภอศรีประจันต์
• วันที่ 8 กันยายน 2507 จัดตั้งสุขาภิบาลโพธิ์พระยาในพื้นที่บางส่วนของตำบลโพธิ์พระยา และสุขาภิบาลสวนแตงในพื้นที่บางส่วนของตำบลสวนแตงและตำบลศาลาขาว
• วันที่ 5 มีนาคม 2509 มีการขยายเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี ครั้งที่ 2 โดยให้ครอบคลุมพื้นที่ตามประกาศเปลี่ยนแปลงเขตตำบลดังเช่นปัจจุบัน
• วันที่ 21 พฤศจิกายน 2510 ให้มีการเปลี่ยนแปลงเขตอำเภอเมืองสุพรรณบุรี อันเป็นผลมาจากการขยายเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี ซึ่งมีผลกระทบต่อการปกครองส่วนภูมิภาค ดังนี้
  • (1) โอนพื้นที่หมู่ที่ 5 ตำบลท่าระหัด (เฉพาะในเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี) ให้ขึ้นกับตำบลท่าพี่เลี้ยง
  • (2) โอนพื้นที่บางส่วนของหมู่ที่ 2 ตำบลรั้วใหญ่ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี) โดยแบ่งออกเป็น 2 ส่วน ดังต่อไปนี้
    • 2.1 ส่วนที่เหลือของหมู่ที่ 2 ที่มีเขตเทศบาลกั้นกลางอยู่ ให้ไปรวมกับหมู่ที่ 3 ตำบลรั้วใหญ่
    • 2.2 พื้นที่ที่เหลือให้ไปรวมกับหมู่ที่ 1 ตำบลรั้วใหญ่ ที่อยู่นอกเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี แล้วแบ่งหมู่ที่ 1 ออกเสียใหม่ เป็น 2 หมู่บ้าน
• วันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2511 จัดตั้งสุขาภิบาลท่าเสด็จ ในพื้นที่ตำบลสระแก้วทั้งตำบล
• วันที่ 1 กรกฎาคม 2518 ตั้งตำบลโพธิ์ทอง แยกจากตำบลดอนกำยาน
• วันที่ 28 กันยายน 2519 ตั้งตำบลสนามชัย แยกจากตำบลพิหารแดง
• วันที่ 23 กันยายน 2523 ตั้งตำบลสนามคลี แยกจากตำบลตลิ่งชัน
• วันที่ 30 มกราคม 2539 ยกฐานะสภาตำบลบ้านโพธิ์ สภาตำบลตลิ่งชัน สภาตำบลสนามคลี สภาตำบลท่าระหัด (นอกเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี) สภาตำบลไผ่ขวาง สภาตำบลศาลาขาว สภาตำบลสนามชัย สภาตำบลรั้วใหญ่ (นอกเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี) สภาตำบลดอนโพธิ์ทอง และสภาตำบลดอนกำยาน ขึ้นเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านโพธิ์ องค์การบริหารส่วนตำบลตลิ่งชัน องค์การบริหารส่วนตำบลสนามคลี องค์การบริหารส่วนตำบลท่าระหัด องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ขวาง องค์การบริหารส่วนตำบลศาลาขาว องค์การบริหารส่วนตำบลสนามชัย องค์การบริหารส่วนตำบลรั้วใหญ่ องค์การบริหารส่วนตำบลดอนโพธิ์ทอง และองค์การบริหารส่วนตำบลดอนกำยาน ตามลำดับ
• วันที่ 25 ธันวาคม 2539 ยกฐานะสภาตำบลพิหารแดง สภาตำบลดอนมะสังข์ สภาตำบลทับตีเหล็ก สภาตำบลโคกโคเฒ่า สภาตำบลบางกุ้ง สภาตำบลโพธิ์พระยา (นอกเขตสุขาภิบาลโพธิ์พระยา) สภาตำบลสวนแตง และสภาตำบลดอนตาล ขึ้นเป็นองค์การบริหารส่วนตำบลพิหารแดง องค์การบริหารส่วนตำบลดอนมะสังข์ องค์การบริหารส่วนตำบลทับตีเหล็ก องค์การบริหารส่วนตำบลโคกโคเฒ่า องค์การบริหารส่วนตำบลบางกุ้ง องค์การบริหารส่วนตำบลโพธิ์พระยา องค์การบริหารส่วนตำบลสวนแตง และองค์การบริหารส่วนตำบลดอนตาล ตามลำดับ
• วันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2542 ยกฐานะสุขาภิบาลโพธิ์พระยา สุขาภิบาลสวนแตง และสุขาภิบาลท่าเสด็จ ขึ้นเป็น เทศบาลตำบลโพธิ์พระยา เทศบาลตำบลสวนแตง และเทศบาลตำบลท่าเสด็จ ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 11 เมษายน 2550 มีการตั้งและกำหนดเขตหมู่บ้านในอำเภอเมืองสุพรรณบุรี โดยแยกบ้านศาลาแดง หมู่ที่ 3 ตำบลดอนกำยาน จัดตั้งเป็นหมู่ที่ 9 บ้านหลังประตูน้ำ
• วันที่ 25 กรกฎาคม 2551 ยกฐานะองค์การบริหารส่วนตำบลท่าระหัด เป็น เทศบาลตำบลท่าระหัด
• วันที่ 30 กรกฎาคม 2551 ยกฐานะองค์การบริหารส่วนตำบลบางกุ้ง เป็น เทศบาลตำบลบางกุ้ง
• วันที่ 27 ตุลาคม 2552 เปลี่ยนแปลงชื่อองค์การบริหารส่วนตำบลโพธิ์พระยา เป็น องค์การบริหารส่วนตำบลห้วยวังทอง พร้อมทั้งยกฐานะขึ้นเป็นเทศบาลตำบลห้วยวังทอง
• วันที่ 5 ตุลาคม 2555 ยกฐานะองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านโพธิ์ เป็น เทศบาลตำบลบ้านโพธิ์
• วันที่ 14 พฤษภาคม 2563 ยกฐานะองค์การบริหารส่วนตำบลรั้วใหญ่ เป็น เทศบาลตำบลรั้วใหญ่

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอเมืองสุพรรณบุรีแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 20 ตำบล 123 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

ท่าพี่เลี้ยง

(Tha Phi Liang)

11.

ดอนโพธิ์ทอง

(Don Pho Thong)

2.

รั้วใหญ่

(Rua Yai)

12.

บ้านโพธิ์

(Ban Pho)

3.

ทับตีเหล็ก

(Thap Ti Lek)

13.

สระแก้ว

(Sa Kaeo)

4.

ท่าระหัด

(Tha Rahat)

14.

ตลิ่งชัน

(Taling Chan)

5.

ไผ่ขวาง

(Phai Kwang)

15.

บางกุ้ง

(Bang Kung)

6.

โคกโคเฒ่า

(Khok Kho Thao)

16.

ศาลาขาว

(Sala Khao)

7.

ดอนตาล

(Don Tan)

17.

สวนแตง

(Suan Taeng)

8.

ดอนมะสังข์

(Don Masang)

18.

สนามชัย

(Sanam Chai)

9.

พิหารแดง

(Phihan Daeng)

19.

โพธิ์พระยา

(Pho Phraya)

10.

ดอนกำยาน

(Don Kamyan)

20.

สนามคลี

(Sanam Khli)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอเมืองสุพรรณบุรีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 22 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลเมืองสุพรรณบุรี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าพี่เลี้ยงทั้งตำบล รวมถึงบางส่วนของตำบลรั้วใหญ่และตำบลท่าระหัด
• เทศบาลตำบลท่าเสด็จ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสระแก้วทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลโพธิ์พระยา ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลโพธิ์พระยา
• เทศบาลตำบลสวนแตง ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลศาลาขาวและตำบลสวนแตง
• เทศบาลตำบลบางกุ้ง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางกุ้งทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลท่าระหัด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าระหัด (นอกเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี)
• เทศบาลตำบลห้วยวังทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพธิ์พระยา (นอกเขตเทศบาลตำบลโพธิ์พระยา)
• เทศบาลตำบลบ้านโพธิ์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านโพธิ์ทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลรั้วใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลรั้วใหญ่ (นอกเขตเทศบาลเมืองสุพรรณบุรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลทับตีเหล็ก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทับตีเหล็กทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ขวาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่ขวางทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโคกโคเฒ่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโคกโคเฒ่าทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนตาล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนตาลทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนมะสังข์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนมะสังข์ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลพิหารแดง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพิหารแดงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนกำยาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนกำยานทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนโพธิ์ทอง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนโพธิ์ทองทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลตลิ่งชัน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตลิ่งชันทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลศาลาขาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลศาลาขาว (นอกเขตเทศบาลตำบลสวนแตง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลสวนแตง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสวนแตง (นอกเขตเทศบาลตำบลสวนแตง)
• องค์การบริหารส่วนตำบลสนามชัย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสนามชัยทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลสนามคลี ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสนามคลีทั้งตำบล

สถานพยาบาล

อำเภอมืองสุพรรณบุรีมีโรงพยาบาลศูนย์ 1 แห่ง และโรงพยาบาลเอกชนหลายแห่ง

• โรงพยาบาลเจ้าพระยายมราช (602 เตียง)
• โรงพยาบาลศุภมิตร (164 เตียง)
• โรงพยาบาลพรชัย (45 เตียง)