อำเภอบ้านหมอ

อำเภอในจังหวัดสระบุรี ประเทศไทย

บ้านหมอ เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสระบุรี

อำเภอบ้านหมอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Ban Mo
สถานีรถไฟบ้านหมอ เป็นสถานีที่อยู่ในตำบลบ้านหมอ อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี เส้นทางรถไฟสายเหนือ ตั้งอยู่หลักกิโลเมตรที่ 108.78 (จากสถานีรถไฟกรุงเทพ) เป็นสถานีประจำอำเภอบ้านหมอ
สถานีรถไฟบ้านหมอ เป็นสถานีที่อยู่ในตำบลบ้านหมอ อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี เส้นทางรถไฟสายเหนือ ตั้งอยู่หลักกิโลเมตรที่ 108.78 (จากสถานีรถไฟกรุงเทพ) เป็นสถานีประจำอำเภอบ้านหมอ
คำขวัญ: 
เผือกหัวใหญ่ ไร่ผักหวาน มันแกวรสดี มีโรงงานย่านเกษตรกรรม ถิ่นนกน้ำทะเลเทียม
แผนที่จังหวัดสระบุรี เน้นอำเภอบ้านหมอ
แผนที่จังหวัดสระบุรี เน้นอำเภอบ้านหมอ
พิกัด: 14°36′56″N 100°43′38″E / 14.61556°N 100.72722°E / 14.61556; 100.72722
ประเทศ ไทย
จังหวัดสระบุรี
พื้นที่
 • ทั้งหมด203.6 ตร.กม. (78.6 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2566)
 • ทั้งหมด41,436 คน
 • ความหนาแน่น203.52 คน/ตร.กม. (527.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 18130,
18210 (เฉพาะหมู่ที่ 8 ตำบลหรเทพ),
18270 (เฉพาะตำบลบ้านครัวและเลขที่ 49 หมู่ที่ 11 บริษัท เหล็กสยาม จำกัด ตำบลบางโขมด)
รหัสภูมิศาสตร์1906
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอบ้านหมอ ถนนเทศบาล 9 ตำบลบ้านหมอ อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี 18130
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย
อาคารสถานีรถไฟบ้านหมอ

ที่ตั้งและอาณาเขต

แก้

อำเภอบ้านหมอมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

 
สถานีรถไฟบ้านหมอ
 
สถานีรถไฟบ้านหมอ
 
สถานีรถไฟบ้านหมอ

ประวัติ

แก้

เดิมในสมัยโบราณเมื่อยังไม่มีอำเภอพระพุทธบาทนั้น การปกครองบริเวณพระพุทธบาทสมัยกรุงศรีอยุธยา ในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าทรงธรรม ได้โปรดกำหนดเขตท้องที่จากรอยพระพุทธบาทออกไปด้านละโยชน์ (16 กิโลเมตร) และทรงตั้งเมืองพระพุทธบาทขึ้น จัดเป็นเมืองชั้นจัตวาขึ้นกับกรุงศรีอยุธยา เมืองพระพุทธบาทนั้คงเป็นเมืองตลอดมาจนถึงรัชการที่ 5 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงโปรดเกล้าให้จัดการปกครองหัวเมืองแบบใหม่ โดยตั้งเป็นมณฑลเทศาภิบาลขึ้น เมื่อ พ.ศ. 2445 ยุบเมืองพระพุทธบาทเป็นอำเภอ "อำเภอพระพุทธบาท" ให้ขึ้นอยู่กับเมืองสระบุรี ปี พ.ศ. 2445 มีการสร้างทางรถไฟไปถึงลพบุรี ตำบลหนองโดนก็มีทางรถไฟผ่าน ครั้นปี พ.ศ. 2460 ในสมัยรัชกาลที่ 6 พระพุทธบาทเกิดโรคห่าระบาดขึ้น จึงได้ย้ายที่ว่าการอำเภอไปตั้งที่ตำบลหนองโดน เพื่อสะดวกต่อการคมนาคมในสมัยนั้น และเปลี่ยนชื่อเป็น "อำเภอหนองโดน" บ้านหมอ และพระพุทธบาท ก็กลายเป็นตำบลหนึ่งของอำเภอหนองโดน

ต่อมา พ.ศ. 2464 มีการค้นพบดินขาวที่ใช้ผสมปูนซีเมนต์ได้ที่บ้านหมอ และมีการจ้างกรรมกรซึ่งส่วนใหญ่เป็นคนจีนขุด ขนส่งไปป้อนโรงงานที่บางซื่อ จากชุมชนเล็กๆ บ้านหมอก็ได้ขยายตัวจนเป็นชุมชนที่ใหญ่ขึ้นตามลำดับ จนในปี พ.ศ. 2484 บริษัท ปูนซีเมนต์ไทย จำกัด ได้มาตั้งโรงงานที่ท่าลาน ตำบลบ้านครัวประกอบกับที่ว่าการอำเภอหนองโดนอยู่ในสภาพที่ทรุดโทรม ทางราชการไม่มีงบประมาณซ่อมแซม หลวงพัฒน์ พงศ์พานิช (พ่อค้าคหบดีชาวจีน ต้นสกุล "ผู้พัฒน์") ได้สร้างที่ว่าการอำเภอให้ใหม่ที่ตำบลบ้านหมอ และย้ายอำเภอมาไว้ที่นี่ อำเภอใหม่จึงชื่อว่า "อำเภอบ้านหมอ" สืบมาจนปัจจุบัน ส่วนหนองโดนก็กลายเป็นตำบลของอำเภอบ้านหมอ

  • วันที่ 16 เมษายน 2442 ท้องที่แห่งนี้มีฐานะเป็น เมืองพระพุทธบาท โดยมีหลวงอุปธารก์นิคมกิจ เป็นผู้ว่าราชการเมือง[1]
  • วันที่ 20 กรกฎาคม 2445 ให้เมืองพระพุทธบาท มีฐานะลงเป็นอำเภอ เรียกว่า อำเภอพระพุทธบาท[2][3]
  • วันที่ 29 เมษายน 2460 ย้ายที่ว่าการอำเภอพระพุทธบาท มาตั้งที่สถานีรถไฟบ้านหนองโดน ตำบลหนองโดน และเปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี เป็น อำเภอหนองโดน[4] และที่ว่าการอำเภอเดิม ให้ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ เรียกชื่อกิ่งอำเภอว่า กิ่งอำเภอพระพุทธบาท และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอหนองโดน มีทั้งหมด 3 ตำบล ได้แก่ ตำบลกกโก ตำบลท่าศาลา และตำบลขุนโขลน
  • วันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2464 มีฐานะเป็นอำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี มีทั้งหมด 13 ตำบล ได้แก่ ตำบลหนองโดน[5] ตำบลบ้านครัว ตำบลบ้านหมอ ตำบลตลาดน้อย ตำบลบ้านร่อม ตำบลหรเทพ ตำบลดอนพุด ตำบลโคกลำพาน ตำบลดงตะงาว ตำบลสะพานช้าง ตำบลบ้านกลับ ตำบลไผ่หลิ่ว ตำบลดอนทอง[6]
  • วันที่ 14 มีนาคม 2480 โอนพื้นที่ตำบลห้วยป่าหวาย ตำบลหนองบัว อำเภอหนองโดน ไปขึ้นกับ กิ่งอำเภอพระพุทธบาท[7]
  • วันที่ 1 เมษายน 2480 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดสระบุรี กับจังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยโอนพื้นที่ตำบลบ้านร่อม อำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี ไปขึ้นกับอำเภอท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดสระบุรี กับจังหวัดลพบุรี โดยโอนตำบลท่าศาลา ตำบลกกโก กิ่งอำเภอพระพุทธบาท อำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี ไปขึ้นอำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี และโอนตำบลป่าตาล ตำบลโคกลำพาน ตำบลดอนโพธิ์ อำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี ไปขึ้นกับอำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี[8]
  • วันที่ 12 ธันวาคม 2481 โอนพื้นที่หมู่ 11 (ในขณะนั้น) ของตำบลบ้านกลับ ไปขึ้นกับตำบลหนองโดน โอนพื้นที่หมู่ 14 (ในขณะนั้น) ของตำบลบ้านหมอ ไปขึ้นกับตำบลตลาดน้อย โอนพื้นที่หมู่ 6,7,8 (ในขณะนั้น) ของตำบลบางโขมด ไปขึ้นกับตำบลบ้านหมอ โอนพื้นที่หมู่ 10,11,12,15 (ในขณะนั้น) ของตำบลขุนโขลน ไปขึ้นกับตำบลพุกร่าง โอนพื้นที่หมู่ 1,4 (ในขณะนั้น) ของตำบลดอนทอง ไปขึ้นกับตำบลหรเทพ และยุบตำบลสะพานช้าง ไปรวมกับตำบลบางโขมด[9]
  • วันที่ 6 พฤษภาคม 2484 ย้ายที่ว่าการอำเภอหนองโดน จากตำบลหนองโดน มาตั้งที่บ้านหมอ ตำบลบ้านหมอ[10]
  • วันที่ 14 ตุลาคม 2484 เปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดลพบุรี กับจังหวัดสระบุรี โดยโอนพื้นที่หมู่ 12,13 (ในขณะนั้น) ของตำบลขุนโขลน กิ่งอำเภอพระพุทธบาท อำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี ไปขึ้นกับตำบลท่าศาลา อำเภอเมืองลพบุรี จังหวัดลพบุรี[11]
  • วันที่ 28 ตุลาคม 2484 โอนพื้นที่ตำบลหนองแก อำเภอหนองโดน ไปขึ้นกับกิ่งอำเภอพระพุทธบาท กับโอนพื้นที่ตำบลหนองบัว กิ่งอำเภอพระพุทธบาท มาขึ้นกับอำเภอหนองโดน และโอนพื้นที่หมู่ 8 (ในขณะนั้น) ของตำบลบ้านกลับ อำเภอหนองโดน ไปขึ้นกับตำบลขุนโขลน กิ่งอำเภอพระพุทธบาท[12]
  • วันที่ 26 ธันวาคม 2487 เปลี่ยนแปลงชื่ออำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี เป็น อำเภอบ้านหมอ[13]
  • วันที่ 17 กันยายน 2498 จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านหมอ ในท้องที่บางส่วนของตำบลบ้านหมอ[14]
  • วันที่ 5 มิถุนายน 2499 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอพระพุทธบาท อำเภอบ้านหมอ เป็น อำเภอพระพุทธบาท[15]
  • วันที่ 9 เมษายน 2506 จัดตั้งสุขาภิบาลหนองโดน ในท้องที่บางส่วนของตำบลหนองโดน[16]
  • วันที่ 17 มกราคม 2510 จัดตั้งสุขาภิบาลท่าลาน ในท้องที่ตำบลบ้านครัว[17]
  • วันที่ 12 กรกฎาคม 2511 แยกพื้นที่ตำบลหนองโดน ตำบลบ้านกลับ และตำบลดอนทอง อำเภอบ้านหมอ มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอหนองโดน ขึ้นกับอำเภอบ้านหมอ[18]
  • วันที่ 4 มิถุนายน 2514 แยกพื้นที่ตำบลดอนพุด ตำบลไผ่หลิ่ว ตำบลบ้านหลวง และตำบลดงตะงาว อำเภอบ้านหมอ มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอดอนพุด ขึ้นกับอำเภอบ้านหมอ[19]
  • วันที่ 26 ตุลาคม 2514 ตั้งตำบลสร่างโศก แยกออกจากตำบลหนองโดน และตำบลหนองบัว[20]
  • วันที่ 2 พฤษภาคม 2515 โอนพื้นที่หมู่ 10 (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองแก อำเภอพระพุทธบาท มาขึ้นกับตำบลหนองโดน กิ่งอำเภอหนองโดน อำเภอบ้านหมอ[21]
  • วันที่ 21 สิงหาคม 2518 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอหนองโดน อำเภอบ้านหมอ เป็น อำเภอหนองโดน[22]
  • วันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2521 จัดตั้งสุขาภิบาลดอนพุด ในท้องที่หมู่ 1,2,3,4,5 ตำบลดอนพุด[23]
  • วันที่ 3 พฤศจิกายน 2536 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอดอนพุด อำเภอบ้านหมอ เป็น อำเภอดอนพุด[24]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลบ้านหมอ และสุขาภิบาลท่าลาน เป็นเทศบาลตำบลบ้านหมอ และเทศบาลตำบลท่าลาน ตามลำดับ[25] ด้วยผลของกฎหมาย
  • วันที่ 1 กรกฎาคม 2547 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลหรเทพ รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลโคกใหญ่[26]
  • วันที่ 27 พฤษภาคม 2553 เปลี่ยนแปลงชื่อองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านหมอ อำเภอบ้านหมอ เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองขีดขิน[27]
  • วันที่ 30 พฤศจิกายน 2554 เปลี่ยนแปลงชื่อองค์การบริหารส่วนตำบลโคกใหญ่ อำเภอบ้านหมอ เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลโคกใหญ่หรเทพ

การแบ่งเขตการปกครอง

แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค

แก้

อำเภอบ้านหมอแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 9 ตำบล 79 หมู่บ้าน

1. บ้านหมอ (Ban Mo) 12 หมู่บ้าน 6. โคกใหญ่ (Khok Yai) 6 หมู่บ้าน
2. บางโขมด (Bang Khamot) 11 หมู่บ้าน 7. ไผ่ขวาง (Phai Khwang) 7 หมู่บ้าน
3. สร่างโศก (Sang Sok) 9 หมู่บ้าน 8. บ้านครัว (Ban Khrua) 11 หมู่บ้าน
4. ตลาดน้อย (Talat Noi) 8 หมู่บ้าน 9. หนองบัว (Nong Bua) 7 หมู่บ้าน
5. หรเทพ (Horathep) 8 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

แก้

ท้องที่อำเภอบ้านหมอประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 9 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลบ้านหมอ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ้านหมอ
  • เทศบาลตำบลท่าลาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านครัวทั้งตำบล (สุขาภิบาลท่าลานเดิม)[17][25]
  • เทศบาลตำบลตลาดน้อย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตลาดน้อยทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลบางโขมด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบางโขมดทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลสร่างโศก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสร่างโศกทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลหนองบัว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองบัวทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองขีดขิน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านหมอ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลบ้านหมอ)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโคกใหญ่หรเทพ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหรเทพและตำบลโคกใหญ่ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลไผ่ขวาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไผ่ขวางทั้งตำบล

อ้างอิง

แก้
  1. "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย [ข่าวผู้ว่าราชการเมืองสุพรรณบุรีกราบถวายบังคมลาออก และได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ผู้ว่าราชการเมืองพระพุทธบาทเป็นข้าหลวงรักษาราชการแทน พร้อมทั้งตั้งนายอำเภอเมืองหนองแคเป็นผู้ว่าราชการเมืองพระพุทธบาท]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 16 (3): 44. April 16, 1899.
  2. "ประกาศห้ามไม่ให้เรียกอากรค่าน้ำ ในอำเภอพระพุทธบาท" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 19 (16): 299–300. July 20, 1902.
  3. "ประกาศให้เก็บอากรค่าน้ำ ในท้องที่ดงตะงาว อำเภอพระพุทธบาท" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 19 (16): 300. July 20, 1902.
  4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 (0 ก): 40–68. April 29, 1917. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-07. สืบค้นเมื่อ 2019-10-14.
  5. "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ ในท้องที่มณฑลอยุธยา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ก): 545–546. February 5, 1921.
  6. "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พุทธศักราช ๒๔๖๔ ในท้องที่มณฑลอยุธยา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 39 (0 ก): 328–335. November 19, 1922.
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในอำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 54 (0 ง): 3097–3098. March 14, 1937.
  8. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงเขตจังหวัด พุทธศักราช ๒๔๗๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 54 (0 ก): 40–54. April 1, 1937. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-16. สืบค้นเมื่อ 2019-10-14.
  9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในอำเภอหนองโดน อำเภอสระบุรี จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 3036–3037. December 12, 1938.
  10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ย้ายที่ว่าการอำเภอหนองโดน จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ง): 1115–1116. May 6, 1941.
  11. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงเขตจังหวัดลพบุรีและจังหวัดสระบุรี พุทธศักราช ๒๔๘๔" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ก): 1379–1381. October 14, 1941. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-16. สืบค้นเมื่อ 2019-10-14.
  12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลและอำเภอในจังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 58 (0 ง): 3819–3820. October 28, 1941.
  13. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนชื่ออำเภอหนองจอกและอำเภอหนองโดน พุทธศักราช ๒๔๘๗" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 61 (77 ก): 1165–1166. December 26, 1944.
  14. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ้านหมอ อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 72 (74 ง): (ฉบับพิเศษ) 18-19. September 17, 1955.
  15. "พระราชกฤษฎีกาจัดตั้งอำเภอนาทวี อำเภอสะบ้าย้อย อำเภอคำชะอี อำเภอย่านตาขาว อำเภอวัดโบสถ์ อำเภอหนองบัว อำเภอวัฒนานคร อำเภอแสวงหา อำเภอท่าชนะ อำเภอพระพุทธบาท อำเภอโนนสัง อำเภอบำเหน็จณรงค์ อำเภอคอนสวรรค์ อำเภอบ้านโฮ่ง อำเภอคีรีมาศ อำเภอชนแดน อำเภอแม่แจ่ม อำเภอไทรน้อย และอำเภอบ้านแพง พ.ศ. ๒๔๙๙" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 73 (46 ก): 657–661. June 5, 1956. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-10-11. สืบค้นเมื่อ 2019-10-14.
  16. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลหนองโดน อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 80 (35 ง): 999–1000. April 9, 1963.
  17. 17.0 17.1 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลท่าลาน อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (5 ง): 139–140. January 10, 1967.
  18. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 85 (63 ง): (ฉบับพิเศษ) 3. July 12, 1968. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-24. สืบค้นเมื่อ 2019-10-14.
  19. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่ตั้งเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (59 ง): (ฉบับพิเศษ) 12. June 4, 1971.
  20. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองสระบุรี อำเภอบ้านหมอ อำเภอพระพุทธบาท อำเภอแก่งคอย และอำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 88 (113 ง): 3004–3015. October 26, 1971.
  21. "ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๑๓๕" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 89 (70 ง): (ฉบับพิเศษ) 4-5. May 12, 1972.
  22. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอแวงน้อย อำเภอป่าแดด อำเภอเรณูนคร อำเภอคูเมือง อำเภอคุระบุรี อำเภอแม่ลาน้อย อำเภอเสริมงาม อำเภอไพรบึง และอำเภหนองโดน พ.ศ. ๒๕๑๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 92 (166 ก): (ฉบับพิเศษ) 1-4. August 21, 1975. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2019-10-14.
  23. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลดอนพุด กิ่งอำเภอดอนพุด อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 95 (18 ง): 429–431. February 14, 1978.
  24. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอลำทับ อำเภอร่องคำ อำเภอเวียงแหง อำเภอนาโยง อำเภอแก้งสนามนาง อำเภอโนนแดง อำเภอบ้านหลวง อำเภอกะพ้อ อำเภอศรีบรรพต อำเภอแก่งกระจาน อำเภอหนองสูง อำเภอสบเมย อำเภอเมยวดี อำเภอโคกเจริญ อำเภอทุ่งหัวช้าง อำเภอผาขาว อำเภอวังหิน อำเภอดอนพุด อำเภอบึงโขงหลง และอำเภอห้วยคต พ.ศ. 2536" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (พิเศษ 179 ง): 1–3. November 3, 1993. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2019-10-14.
  25. 25.0 25.1 "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-05-27.
  26. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง รวมองค์การบริหารส่วนตำบลกับองค์การบริหารส่วนตำบล" (PDF). July 1, 2004: 10–11. {{cite journal}}: Cite journal ต้องการ |journal= (help)
  27. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนชื่อองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านหมอ อำเภอบ้านหมอ จังหวัดสระบุรี เป็นองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองขีดขิน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 127 (80 ง): 3. May 27, 2010.