วันรัฐธรรมนูญ (ประเทศไทย)

วันรัฐธรรมนูญ
	พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานรัฐธรรมนูญ ณ ท้องพระโรง พระที่นั่งอนัตสมาคม พระราชวังดุสิต เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475
ชื่อทางการ	วันพระราชทานรัฐธรรมนูญ
ความสำคัญ	เป็นวันที่ระลึกในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยามฉบับถาวรฉบับแรก
การถือปฏิบัติ	พิธีวางพานพุ่มถวายราชสักการะ ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว; การชักและประดับธงชาติ;
วันที่	10 ธันวาคม
ความถี่	ทุกปี
ครั้งแรก	พ.ศ. 2480
ริเริ่มโดย	คณะรัฐมนตรีสยาม คณะที่ 6
ส่วนเกี่ยวข้อง	การปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 และรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม

วันรัฐธรรมนูญในประเทศไทย เป็นวันที่ระลึกในโอกาสที่พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม เมื่อวันที่ 10 ธันวาคม พ.ศ. 2475 เป็นรัฐธรรมนูญถาวรฉบับแรกของประเทศไทย

บทความนี้ใช้ระบบปีพุทธศักราช เพราะเป็นส่วนหนึ่งของบทความอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการใช้ พ.ศ. และ/หรือมีการอ้างอิงไปยังพุทธศตวรรษ
สำหรับก่อน พ.ศ. 2484 นับให้วันที่ 1 เมษายนเป็นวันแรกของปี

ประวัติ

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยามฉบับสมุดไทยบนพานแว่นฟ้า จัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์รัฐสภา

ภายหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองของสยามและการประกาศใช้รัฐธรรมนูญเป็นกฎหมายหลักของประเทศ รัฐบาลพระยาพหลพลพยุหเสนาได้แต่งตั้งกรรมการพิจารณาเรื่องวันหยุดราชการและการประกอบพิธีทางราชการที่เกี่ยวกับวันหยุดราชการ โดยมีหม่อมเจ้าวรรณไวทยากร วรวรรณเป็นประธานในปี พ.ศ. 2477 เพื่อความเรียบร้อยในการปฏิบัติราชการ^[1]

ต่อมาเมื่อวันที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2480 พระยาพหลพลพยุหเสนาประกาศวันหยุดราชการขึ้น 9 รายการ โดยมีวันที่เกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญ 3 รายการ ได้แก่^[2]

วันขอพระราชทานรัฐธรรมนูญ ตรงกับวันที่ 24 มิถุนายน ซึ่งเป็นวันก่อการเปลี่ยนแปลงการปกครอง
วันรัฐธรรมนูญชั่วคราว ตรงกับวันที่ 27 มิถุนายน ซึ่งเป็นวันประกาศใช้พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475
วันรัฐธรรมนูญ ตรงกับวันที่ 10 ธันวาคม ซึ่งเป็นวันประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม โดยให้วันที่ 9 และวันที่ 11 เป็นวันหยุดราชการด้วย

หลังจากนั้น รัฐบาลภายใต้การนำของจอมพล แปลก พิบูลสงคราม ได้เปลี่ยนแปลงวันหยุดราชการที่เกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญ ดังนี้

พ.ศ. 2482 - คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 9 มีมติให้ปรับวันที่ 24 มิถุนายนเป็นวันชาติ โดยควบรวมวันที่ 23 และ 25 เป็นวันหยุดราชการด้วย ยกเลิกวันรัฐธรรมนูญชั่วคราว (27 มิถุนายน) ส่วนวันรัฐธรรมนูญ (10 ธันวาคม) ยังคงเดิม^[3]
พ.ศ. 2491 - คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 21 มีมติให้ปรับวันที่ 10 ธันวาคมเป็นวันหยุดราชการในชื่อวันรัฐธรรมนูญเพียงวันเดียว^[4]
พ.ศ. 2493 - คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 22 มีมติให้ปรับวันที่ 9, 10 และ 11 ธันวาคมเป็นวันหยุดราชการในชื่อวันรัฐธรรมนูญตามเดิม^[5]
พ.ศ. 2497 - คณะรัฐมนตรีไทย คณะที่ 25 มีมติให้ปรับวันที่ 10 ธันวาคมเป็นวันหยุดราชการในชื่อวันรัฐธรรมนูญเพียงวันเดียว เพื่อปรับลดจำนวนวันหยุดราชการไม่ให้กระทบกิจการอื่น^[6] และคงไว้จนถึงปัจจุบัน

พิธีและกิจกรรมเนื่องในวันรัฐธรรมนูญ

รัฐสภากำหนดจัดพิธีถวายราชสักการะพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว เบื้องหน้าอาคารรัฐสภา ถนนอู่ทองใน เป็นประจำทุกปี^[7] กระทั่งรัฐสภาย้ายไปที่ตั้งใหม่ จึงกระทำพิธี ณ พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวภายในอาคารรัฐสภา ถนนเกียกกาย^[8]

นอกจากนี้รัฐสภา สถาบันทางการเมือง หรือสถานศึกษากำหนดจัดกิจกรรมเสวนา ปาฐกถา บรรยาย นิทรรศการ หรือกิจกรรมอื่นที่เกี่ยวข้องกับรัฐธรรมนูญและการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข^[9] อนึ่งกลุ่มมวลชนบางส่วนอาจใช้วันนี้กำหนดนัดกิจกรรมที่แสดงออกถึงประชาธิปไตย^[10]

วันรัฐธรรมนูญเป็นวันที่กำหนดให้อาคารสถานที่ต่าง ๆ ยานพาหนะ พื้นที่สาธารณะ และสถานศึกษาชักและประดับธงชาติไทย^[11]

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

↑ https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1101448.pdf
↑ https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1105432.pdf
↑ https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1110471.pdf
↑ https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1130817.pdf
↑ https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1141392.pdf
↑ https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1159427.pdf
↑ สมบัติ พลายน้อย, ตามรอยเบื้องพระยุคลบาท พระบาทสมเด็จฯ พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว, พิมพ์ครั้งที่ 4, กรุงเทพฯ : มติชน, 2550 (ISBN 974-02-0044-4) หน้า 221
↑ https://www.matichon.co.th/politics/news_4324342
↑ https://www.thaipbs.or.th/news/content/334499
↑ https://www.thairath.co.th/news/politic/1992200
↑ https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/17154392.pdf https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/17094991.pdf

บทความเกี่ยวกับประเทศไทยนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

ดูเพิ่มที่ โครงการวิกิประเทศไทย

[1] ttps://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1101448.pdf

[2] ttps://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1105432.pdf

[3] ttps://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1110471.pdf

[4] ttps://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1130817.pdf

[5] ttps://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1141392.pdf

[6] ttps://ratchakitcha.soc.go.th/documents/1159427.pdf

[7] สมบัติ พลายน้อย, ตามรอยเบื้องพระยุคลบาท พระบาทสมเด็จฯ พระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว, พิมพ์ครั้งที่ 4, กรุงเทพฯ : มติชน, 2550 (ISBN 974-02-0044-4) หน้า 221

[8] ttps://www.matichon.co.th/politics/news_4324342

[9] ttps://www.thaipbs.or.th/news/content/334499

[10] ttps://www.thairath.co.th/news/politic/1992200

[11] ttps://ratchakitcha.soc.go.th/documents/17154392.pdf https://ratchakitcha.soc.go.th/documents/17094991.pdf

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]