องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)

องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) หรือ อพท. (อังกฤษ: Designated Areas for Sustainable Tourism Administration (Public Organization) : DASTA) เป็นองค์การมหาชน สังกัด กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา จัดตั้งขึ้นตามพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ เพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) พ.ศ. 2546 ซึ่งประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 120 ตอนที่ 49ก ลงวันที่ 2 มิถุนายน พ.ศ. 2546 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมตามพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2562 เล่ม 136 ตอนที่ 44ก ลงวันที่ 6 เมษายน พ.ศ. 2562

องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)

Designated Areas for Sustainable Tourism Administration (Public Organisation)
ภาพรวมหน่วยงาน
ก่อตั้ง	3 มิถุนายน พ.ศ. 2546 (2546-06-03)
สำนักงานใหญ่	118/1 อาคารทิปโก้ ชั้น 31 ถนนพระรามที่ 6 แขวงพญาไท เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร 10400
งบประมาณประจำปี	469.2633 ล้านบาท (พ.ศ. 2559)
ฝ่ายบริหารหน่วยงาน	อนันต์ ชูโชติ, ประธานกรรมการ นาวาอากาศเอก อธิคุณ คงมี, ผู้อำนวยการ ดร. ชูวิทย์ มิตรชอบ, รองผู้อำนวยการ ดร. ชุมพล มุสิกานนท์, รองผู้อำนวยการ
ต้นสังกัด	กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา
เว็บไซต์	www.dasta.or.th

ปัจจุบันองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) มีสำนักงานตั้งอยู่ที่อาคารทิปโก้ ชั้น 30-31 ถนนพระรามที่ 6 แขวงพญาไท เขตพญาไท กรุงเทพมหานคร

หน้าที่ของหน่วยงาน

องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) มีหน้าที่บริหารและพัฒนาพื้นที่เพื่อการท่องเที่ยวในเชิงบูรณาการ เป็นองค์กรกลางทำหน้าที่กำหนดนโยบายและแผนยุทธศาสตร์ และประสานงานกับท้องถิ่นหรือพื้นที่ที่เป็นแหล่งท่องเที่ยว หรือส่งเสริมและพัฒนาพื้นที่ที่มีศักยภาพในการท่องเที่ยวให้มีการบริหารจัดการพื้นที่เพื่อการท่องเที่ยวในเชิงคุณภาพ

ขั้นตอนการประกาศเขตพื้นที่พิเศษ

1. คัดเลือกพื้นที่พิเศษ โดยวิเคราะห์ความเหมาะสมเบื้องต้น แล้วเสนอระดับนโยบายพิจารณา
2. สำรวจสภาพพื้นที่ ด้านภูมิประเทศ เศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม
3. ประชุมหารือร่วมกับจังหวัดและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อกำหนดขอบเขตพื้นที่พิเศษ
4. เสนอคณะกรรมการ กพท. พิจารณาเพื่อนำเสนอคณะรัฐมนตรีพิจารณาให้ความเห็นชอบการประกาศเขตพื้นที่พิเศษ
5. จัดทำแผนแม่บทการบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษ

พื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน

องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) ได้ดำเนินการกำหนดพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน จำนวน 10 แห่ง ปัจจุบันคงเหลือที่อยู่ในความดูแลรับผิดชอบจำนวน 9 แห่ง ได้แก่

1. หมู่เกาะช้างและพื้นที่เชื่อมโยง
2. เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี ต่อมาในปี พ.ศ. 2556 ได้โอนไปเป็นภารกิจของสำนักงานพัฒนาพิงคนคร (องค์การมหาชน)
3. เมืองพัทยาและพื้นที่เชื่อมโยง
4. อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย – ศรีสัชนาลัย – กำแพงเพชร
5. จังหวัดเลย
6. เมืองโบราณอู่ทอง ครอบคลุมพื้นที่ทั้งตำบลอู่ทอง อำเภออู่ทอง จังหวัดสุพรรณบุรี เนื้อที่ 38.16 ตารางกิโลเมตร
7. เมืองเก่าน่าน ครอบคลุมพื้นที่ 5 ตำบล ประกอบด้วย ตำบลในเวียง ตำบลดู่ใต้ ตำบลนาซาว ตำบลบ่อสวก อำเภอเมืองน่าน และตำบลม่วงตึ๊ด อำเภอภูเพียง จังหวัดน่าน เนื้อที่ 139.37 ตารางกิโลเมตร
8. ลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา
9. คุ้งบางกระเจ้า อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ
10. เชียงราย

• 
  อุทยานแห่งชาติหมู่เก่าะช้าง
• 
  เชียงใหม่ไนท์ซาฟารี
• 
  เมืองพัทยา
• 
  อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย – ศรีสัชนาลัย – กำแพงเพชร
• 
  จังหวัดเลย

พื้นที่การท่องเที่ยวชุมชน

นอกจากการพัฒนาพื้นที่พิเศษ ซึ่งเป็นการพัฒนาพื้นที่ขนาดใหญ่แล้ว อพท. ยังได้ดำเนินการพัฒนาการท่องเที่ยวชุมชน ได้แก่

อพท. ได้ดำเนินการแล้วจำนวน 18 ชุมชน ประกอบด้วย

1. ตำบลแหลมกลัด อำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด
2. บ้านเปร็ดใน ตำบลห้วงน้ำขาว อำเภอเมืองตราด จังหวัดตราด
3. บ้านสลัก ตำบลท่าโสม อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด
4. ตำบลเกาะสีชัง อำเภอเกาะสีชัง จังหวัดชลบุรี
5. ตำบลเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี
6. ตำบลอัมพวา อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม
7. บ้านทาป่าเปา ตำบลทาปลาดุก อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน
8. บ้านเขาเพ-ลา ตำบลสมอทอง อำเภอท่าชนะ จังหวัดสุราษฎร์ธานี
9. บ้านวอแก้ว ตำบลวอแก้ว อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง
10. บ้านท่าล้ง ตำบลห้วยไผ่ อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี
11. บ้านบางโรง ตำบลป่าคลอก อำเภอถลาง จังหวัดภูเก็ต
12. ตำบลเนินเพิ่ม อำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก
13. ตำบลพรุใน อำเภอเกาะยาว จังหวัดพังงา
14. ตำบลเชียงดาว อำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่
15. วัดปากคลองมะขามเฒ่า อำเภอวัดสิงห์ จังหวัดชัยนาท
16. ตำบลเกาะเกิด อำเภอบางปะอิน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
17. บ้านห้วยสะพาน ตำบลหนองโรง อำเภอพนมทวน จังหวัดกาญจนบุรี
18. อำเภอเวียงเก่า จังหวัดขอนแก่น
19. อำเภอเมืองน่าน จังหวัดน่าน

การบริหารงาน

ปัจจุบัน อพท. มีผู้อำนวยการคือ นาวาอากาศเอก อธิคุณ คงมี และมีสำนักงานพื้นที่พิเศษรับผิดชอบพื้นที่พิเศษในภูมิภาคต่าง ๆ ของประเทศไทย จำนวน 9 สำนักงาน ได้แก่

1. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 1 รับผิดชอบพื้นที่คุ้งบางกระเจ้า จังหวัดสมุทรปราการ
2. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 2 รับผิดชอบพื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวอีสานใต้
3. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 3 รับผิดชอบพื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวฝั่งทะเลตะวันออก มีสำนักงานตั้งอยู่ที่อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี และสำนักงานสาขาจังหวัดตราด
4. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 4 รับผิดชอบพื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวมรดกโลกด้านวัฒนธรรม มีสำนักงานตั้งอยู่ที่จังหวัดสุโขทัย
5. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 5 รับผิดชอบพื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยววิถีชีวิตลุ่มแม่น้ำโขง มีสำนักงานตั้งอยู่ที่จังหวัดเลย
6. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 6 รับผิดชอบพื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวอารยธรรมล้านนา และพื้นที่พิเศษเมืองน่าน มีสำนักงานตั้งอยู่ที่จังหวัดน่าน
7. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 7 รับผิดชอบพื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาตอนกลาง และพื้นที่พิเศษเมืองโบราณอู่ทอง มีสำนักงานตั้งอยู่ที่จังหวัดสุพรรณบุรี
8. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 8 รับผิดชอบพื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวฝั่งทะเลตะวันตก
9. สำนักงานพื้นที่พิเศษ 9 รับผิดชอบพื้นที่เขตพัฒนาการท่องเที่ยวอันดามัน และเขตพัฒนาการท่องเที่ยวหมู่เกาะทะเลใต้

แหล่งข้อมูลอื่น

• องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน)