พระฤษภนาถ
พระฤษภเทพ (สันสกฤต: ऋषभदेव) หรือ พระฤษภนาถ (สันสกฤต: ऋषभनाथ) เป็นตีรถังกร (ศาสดา) องค์แรกของศาสนาเชน ในบรรดาตีรถังกรทั้ง 24 องค์ของจักรวาลปัจจุบัน[5][6] เชื่อกันว่าพระองค์มีชีวิตอยู่เมื่อนับหลายล้านล้านล้านปีก่อน (billions of billions)[7][4] อีกพระนามของพระองค์คือ อาทินาถ (ที่พึ่งองค์แรก)[7] หรือ อาทีศวร (พระอิศวรองค์แรก) ยุคาทิเทพ (เทพองค์แรกของยุค) ประถมราชา (ราชาองค์แรก) และ เนเภยะ อันแปลว่า บุตรของพระเจ้านาภิ[8][9] พระองค์เป็นหนึ่งในสี่ตีรถังกรที่ได้รับการเคารพสูงสุดในศาสนาเชน ได้แก่ พระฤษภนาถ, พระมหาวีระ, พระปารศวนาถ และ พระเนมินาถ[10]
พระฤษภนาถ | |
---|---|
ตีรถังกร | |
ชื่ออื่น | อาทินาถ, อาทิศไชนะ (Adish Jina), อาทิบุรุษ (Adi Purush), อิกศวากุ |
สืบทอดตำแหน่งโดย | พระอชิตนาถ |
สัญลักษณ์ | กระทิง |
ความสูง | 800 ศอก (ประมาณ 365 เมตร)[1] |
อายุขัย | 8,400,000 ปูรวะ (ประมาณ 592.704 × 1018 ปี)[1][2][3] |
ต้นไม้ | ต้นบันยัน |
สีกาย | ทอง |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | |
เสียชีวิต | |
คู่ครอง | พระนางสุนันทา และ พระนางสุมังคลา |
บุตร - ธิดา | บุตร 100 คน (รวมถึงพระเจ้าภรตจักรพรรดิและพระพาหุพลี) ธิดา 2 คน (คือ สุนทรี และ พราหมี)[4] |
บิดา-มารดา |
|
ตามเอกสารของเชนเล่าว่า พระฤษภนาถเป็นพระราชโอรสของพระเจ้านาภิและพระนางมรุเทวีแห่งกรุงอโยธยาหรือเมืองวินิตาทางตอนเหนือของอินเดีย[4] ต่อมาอภิเษกสมรสกับพระมเหสีสองพระองค์คือพระนางสุนันทาและพระนางสุมังคลา มีบุตรกับพระนางสุมังคลาด้วยกัน 99 พระองค์ หนึ่งในนั้นคือพระเจ้าจักรพรรดิองค์แรกคือพระเจ้าภรตจักรพรรดิ และพระราชธิดาหนึ่งพระองค์นามว่าพราหมี และมีบุตรกับพระนางสุนันทาได้แก่พระพาหุพลีพระราชโอรสพระองค์แรก และสุนทรี (Sundari) หลังการเสียชีวิตของนางนิลันชนา (Nilanjana) หนึ่งในนางรำ พระองค์ได้รู้แจ้งถึงธรรมชาติในความเป็นไปของโลก และเกิดประสงค์จะสละราชสมบัติออกผนวช
หลังสละราชสมบัติและออกบวช พระฤษภนาถได้ออกเร่ร่อนโดยปราศจากอาหารเป็นเวลาหนึ่งปีเต็ม ในวันที่พระองค์ได้รับอาหารเป็นวันแรกในรอบปีนั้น ศาสนิกชนฉลองกันเป็นวัน Akshaya Tritiya จากนั้นจึงเข้าสู่โมกษะตามคติเชน บนเขาไกรลาศ (Kailash) คัมภีร์เล่มอาทิปุราณะ (Adi Purana) ของไชนเสนา (Jinasena) คือเอกสารที่บันทึกประวัติชีวิตของพระองค์ การสร้างรูปเคารพและประติมาณวิทยาของพระงอค์ประกอบด้วยรูปเคารพขนาดมหึมา เช่น เทวรูปแห่งอสิงหา และเทวรูปต่าง ๆ ใน เขาโคปชาล (Gopachal hill) สัญลักษณ์ประจำพระองค์คือกระทิง, ต้น Nyagrodha, โคมุขยักษา (Gomukha Yaksha - ยักษ์ที่มีหน้าเป็นกระทิง) และจักเรศวารียักษี (Chakreshvari Yakshi)
อ้างอิง
แก้- ↑ กระโดดขึ้นไป: 1.0 1.1 von Glasenapp 1925, p. 16.
- ↑ Jacobi 1968, pp. 284–285.
- ↑ Saraswati 1908, p. 444.
- ↑ กระโดดขึ้นไป: 4.0 4.1 4.2 Dalal 2010, p. 311. sfn error: multiple targets (2×): CITEREFDalal2010 (help)
- ↑ Zimmer 1953, p. 208-09.
- ↑ Sangave 2001, p. 131.
- ↑ กระโดดขึ้นไป: 7.0 7.1 Britannica 2000.
- ↑ Umakant P. Shah 1987, p. 112.
- ↑ Varadpande 1983, pp. 26–27.
- ↑ Dundas 2002, p. 40.
- Ādīśvara-caritra, book 1 of the Trishashti Shalaka Purusha Caritra, 1931
- Rishabhanatha, in Encyclopaedia Britannica, Editors of the Encyclopaedia Britannica, 2010
- Students' Britannica India, vol. 1–5, Popular Prakashan, 2000, ISBN 0-85229-760-2
- Bhattacharyya, Pranab Kumar (1977), Historical geography of Madhya Pradesh from early records, Motilal Banarsidass, ISBN 0-8426-9091-3
- Bloomfield, Maurice (1906), A Vedic Concordance: Being an Alphabetic Index to Every Line of Every Stanza of the Published Vedic Literature and to the Liturgical Formulas Thereof, Harvard University Press
- Cort, John E. (2010), Framing the Jina: Narratives of Icons and Idols in Jain History, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-538502-1
- Dalal, Roshen (2010), Hinduism: An Alphabetical Guide, Penguin Books, ISBN 978-0-14-341421-6
- Dalal, Roshen (2010), The Religions of India: A Concise Guide to Nine Major Faiths, Penguin books, ISBN 978-0-14-341517-6
- Doniger, Wendy, บ.ก. (1999), Encyclopedia of World Religions, Merriam-Webster, ISBN 0-87779-044-2
- Dundas, Paul (2002) [1992], The Jains (Second ed.), Routledge, ISBN 0-415-26605-X
- Gupta, Gyan Swarup (1999), India: From Indus Valley Civilisation to Mauryas, Concept Publishing Company, ISBN 978-81-7022-763-2
- Hudson, D Dennis (2008), The Body of God: An Emperor's Palace for Krishna in Eighth-Century Kanchipuram, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-970902-1
- Jacobi, Hermann (1968), Jaina Sutras, Motilal Banarsidass
- Jain, Babu Kamtaprasad (2013), Digambaratva aur Digambar muni, Bharatiya Jnanpith, ISBN 81-263-5122-5
- Jain, Champat Rai (1929), Risabha Deva – The Founder of Jainism, Allahabad: The Indian Press Limited,
บทความนี้รวมเอาเนื้อความจากแหล่งอ้างอิงนี้ ซึ่งเป็นสาธารณสมบัติ
- Jain, Jyotindra; Fischer, Eberhard (1978), Jaina iconography, ISBN 90-04-05260-7
{{citation}}
: CS1 maint: ref duplicates default (ลิงก์) - Jain, Kailash Chand (1991), Lord Mahavira and his times, Motilal Banarsidass, ISBN 978-81-208-0805-8
- Jain, Vijay K. (2015), Acarya Samantabhadra's Svayambhustotra: Adoration of The Twenty-four Tirthankara, Vikalp Printers, ISBN 978-81-903639-7-6,
บทความนี้รวมเอาเนื้อความจากแหล่งอ้างอิงนี้ ซึ่งเป็นสาธารณสมบัติ
- Jaini, Padmanabh S. (1998) [1979], The Jaina Path of Purification, Delhi: Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-1578-5
- Jaini, Padmanabh S. (2000), Collected Papers on Jaina Studies, Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-1691-9
- Jestice, Phyllis G. (2004), Holy People of the World: A Cross-cultural Encyclopedia, ABC-CLIO, ISBN 978-1-57607-355-1
- Krishna, Nanditha; Amirthalingam, M. (2014) [2013], Sacred Plants of India, Penguin Books, ISBN 978-93-5118-691-5
- Prioreschi, Plinio (1996), A History of Medicine: Primitive and ancient medicine, Horatius, ISBN 978-1-888456-01-1
- Radhakrishnan, S. (1923), Indian Philosophy, The Macmillan Company
- Rao, Raghunadha (1989), Indian Heritage and Culture, ISBN 978-81-207-0930-0
- Salomon, Richard (1998), Indian Epigraphy: A Guide to the Study of Inscriptions in Sanskrit, Prakrit, and the other Indo-Aryan Languages, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-535666-3
- Sangave, Dr. Vilas Adinath (2001), Facets of Jainology: Selected Research Papers on Jain Society, Religion, and Culture, Mumbai: Popular prakashan, ISBN 81-7154-839-3
- Saraswati, Dayanand (1908), An English translation of Satyarth Prakash (Reprinted in 1970)
- Sengupta, R (1996), Explorations in Art and Archaeology of South Asia, Directorate of Archaeology and Museums, Government of West Bengal
- Shah, Natubhai (2004) [First published in 1998], Jainism: The World of Conquerors, vol. I, Motilal Banarsidass, ISBN 81-208-1938-1
- Shah, Umakant P. (1987), Jaina-rūpa-maṇḍana: Jaina iconography, Abhinav Publications, ISBN 81-7017-208-X
- Singh, Upinder (2016), A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century, Pearson Education, ISBN 978-93-325-6996-6
- Tandon, Om Prakash (2002) [1968], Jaina Shrines in India (1 ed.), New Delhi: Publications Division, Ministry of Information and Broadcasting, Government of India, ISBN 81-230-1013-3
- Titze, Kurt (1998), Jainism: A Pictorial Guide to the Religion of Non-Violence, Motilal Banarsidass, ISBN 978-81-208-1534-6
- Varadpande, Manohar Laxman (1983), Religion and Theatre, Abhinav Publications, ISBN 978-0-391-02794-7
- von Glasenapp, Helmuth (1925), Jainism: An Indian Religion of Salvation, Delhi: Motilal Banarsidass (Reprinted 1999), ISBN 81-208-1376-6
- Wiley, Kristi L. (2004), Historical Dictionary of Jainism, Scarecrow Press, ISBN 978-0-8108-6558-7
- Zimmer, Heinrich (1953) [April 1952], Joseph Campbell (บ.ก.), Philosophies Of India, London, E.C. 4: Routledge & Kegan Paul Ltd, ISBN 978-81-208-0739-6,
บทความนี้รวมเอาเนื้อความจากแหล่งอ้างอิงนี้ ซึ่งเป็นสาธารณสมบัติ
{{citation}}
: CS1 maint: location (ลิงก์)