กบฏสามครั้งในฉิวฉุน

กบฏสามครั้งในฉิวฉุน (จีน: 壽春三叛) หรือ กบฏสามครั้งในห้วยหนำ (จีน: 淮南三叛) เป็นชุดการก่อการกำเริบที่เกิดขึ้นในรัฐวุยก๊กในยุคสามก๊กของจีน กบฏเกิดขึ้นในช่วงปลายของสมัยวุยก๊กเมื่อตระกูลสุมานำโดยสุมาอี้แย่งชิงอำนาจรัฐ ผู้ว่าราชการทางการทหารของอำเภอฉิวฉุน (壽春 โช่วชุน; ปัจจุบันคืออำเภอโช่ว มณฑลอานฮุย) ลุกขึ้นก่อการกำเริบสามครั้งในนามของการก่อกบฏเพื่อโค่นล้มตระกูลสุมา ผู้นำของกบฏในแต่ละครั้ง ได้แก่ หวาง หลิง (ครั้งที่ 1), บู๊ขิวเขียมและบุนขิม (ครั้งที่ 2) และจูกัดเอี๋ยน (ครั้งที่ 3) การก่อการกำเริบทุกครั้งถูกปราบปรามลงในท้ายที่สุด

กบฏสามครั้งในฉิวฉุน
ส่วนหนึ่งของ สงครามในยุคสามก๊ก
วันที่ กบฏครั้งแรก: 7–15 มิถุนายน ค.ศ. 251 กบฏครั้งที่สอง: 5 กุมภาพันธ์ – 11 มีนาคม ค.ศ. 255 กบฏครั้งที่สาม: มิถุนายน ค.ศ. 257 – มีนาคมหรือเมษายน ค.ศ. 258 สถานที่ ฉิวฉุน (ปัจจุบันคืออำเภอโช่ว มณฑลอานฮุย ประเทศจีน) ผล กบฏถูกปราบปราม การควบคุมพระราชอำนาจเหนือวุยก๊กของตระกูลสุมาเข้มแข็งมากขึ้น
คู่สงคราม
กบฏครั้งแรก: หวาง หลิง กบฏครั้งที่สอง: บู๊ขิวเขียม บุนขิม กบฏครั้งที่สาม: จูกัดเอี๋ยน ง่อก๊ก	วุยก๊ก
ผู้บังคับบัญชาและผู้นำ
กบฏครั้งแรก: หวาง หลิง  กบฏครั้งที่สอง: บู๊ขิวเขียม † บุนขิม กบฏครั้งที่สาม: จูกัดเอี๋ยน † ซุนหลิม	กบฏครั้งแรก: สุมาอี้ กบฏครั้งที่สอง: สุมาสู เตงงาย จูกัดเอี๋ยน กบฏครั้งที่สาม: สุมาเจียว จงโฮย เฮาหุน อองกี๋

กบฏสามครั้งในฉิวฉุน
อักษรจีนตัวเต็ม	壽春三叛
อักษรจีนตัวย่อ	寿春三叛
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Shòuchūn Sān Pàn
กบฏสามครั้งในห้วยหนำ
อักษรจีนตัวเต็ม	淮南三叛
อักษรจีนตัวย่อ	淮南三叛
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Huáinán Sān Pàn

ภูมิหลัง

ในปี ค.ศ. 249 ในอุบัติการณ์สุสานโกเบงเหลง สุมาอี้ยึดอำนาจจากโจซองในการก่อรัฐประหาร และสั่งให้ตระกูลของโจซองทั้งหมดถูกประหารชีวิต ตั้งแต่นั้นมาราชสำนักวุยก๊กก็ถูกอยู่ภายใต้การควบคุมของตระกูลสุมา หลังการเสียชีวิตของสุมาอี้ อำนาจได้สืบทอดต่อมาโดยสุมาสูบุตรชายคนโต และต่อมาได้ส่งต่อไปยังสุมาเจียวบุตรชายคนรองของสุมาอี้ภายหลังสุมาสูเสียชีวิต

กบฏ

กบฏหวาง หลิง

บทความหลัก: กบฏหวาง หลิง

หลังอุบัติการณ์สุสานโกเบงเหลง สุมาอี้เลื่อนยศให้หวาง หลิง (王淩) ขุนพลผู้ดูแลอำเภอฉิวฉุนขึ้นเป็นเสนาบดีกลาโหม (太尉 ไท่เวย์) หวาง หลิงและลิ่งหู ยฺหวี (令狐愚) หลานชายเห็นว่าจักรพรรดิโจฮองยังทรงพระเยาว์เกินไปที่จะปกครอง และเห็นว่าสุมาอี้เป็นผู้กุมอำนาจรัฐอย่างแท้จริง ทั้งสองจึงวางแผนจะปลดโจฮองและตั้งเฉา เปี่ยว (曹彪) อ๋องแห่งฌ้อ (楚王 ฉู่หวาง) ขึ้นเป็นจักรพรรดิแทน ลิ่งหู ยฺหวีส่งผู้ใต้บังคับบัญชาชื่อจาง ชื่อ (張式) ไปติดต่อกับเฉา เปี่ยว

ในฤดูใบไม้ผลิ ค.ศ. 251 หวาง หลิงถือโอกาสส่งคำร้องถึงราชสำนักวุยก๊ก ขออนุญาตเข้าโจมตีทัพง่อก๊กในถูฉุ่ย (塗水) การทัพรบกับง่อก๊กนั้นแท้จริงเป็นหน้ากากบังหน้าที่ใช้ปกปิดเจตนาของหวาง หลิงที่จะก่อกบฏ หวาง หลิงไม่ได้รับการตอบกลับใด ๆ จึงส่งหยาง หง (楊弘) ไปแจ้งหฺวาง หฺวา (黃華) ข้าหลวงมณฑลกุนจิ๋วเรื่องแผนการก่อกบฏ ด้วยหวังว่าหฺวาง หฺวาจะสนับสนุนตน อย่างไรก็ตาม หยาง หงและหฺวาง หฺวารายงานสุมาอี้เรื่องที่หวาง หลิงคิดการก่อกบฏ ข่าวเรื่องการก่อกบฏไปถึงจักรพรรดิโจฮองในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 251 สุมาอี้จึงยกทัพออกปราบปรามกบฏด้วยตนเอง หวาง หลิงตระหนักดีว่าตนสู้ไม่ได้จึงตกลงยอมจำนนหลังสุมาอี้ให้คำมั่นว่าจะให้อภัยโทษหวาง หลิงในข้อหากบฏ หวาง หลิงรู้ดีว่าไม่ว่าอย่างไรตนก็คงถูกตัดสินโทษตาย จึงฆ่าตัวตายเมื่อวันที่ 15 มิถุนายน ค.ศ. 251 ระหว่างถูกคุมตัวไปยังนครหลวงลกเอี๋ยง ตระกูลของหวาง หลิงก็ถูกกวาดล้างเช่นกัน ส่วนเฉา เปี่ยวก็ได้รับคำสั่งให้ปลิดชีวิตตนเอง

กบฏบู๊ขิวเขียมและบุนขิม

บทความหลัก: กบฏบู๊ขิวเขียมและบุนขิม

กบฏจูกัดเอี๋ยน

บทความหลัก: กบฏจูกัดเอี๋ยน

บุคคลในยุทธการ

กบฏหวาง หลิง

ทัพหวาง หลิง

• หวาง หลิง (王淩) 
  • หวาง ยฺวี่ (王彧) 
• เฉา เปี่ยว (曹彪) อ๋องแห่งฌ้อ (楚王 ฉู่หวาง)
• ลิ่งหู ยฺหวี (令狐愚)
  • จาง ชื่อ (張式)

ทัพวุยก๊ก

• สุมาอี้

ดูเพิ่ม

• อุบัติการณ์สุสานโกเบงเหลง
• การพิชิตจ๊กก๊กของวุยก๊ก
• การพิชิตง่อก๊กของจิ้น

บรรณานุกรม

• ตันซิ่ว (ศตวรรษที่ 3). จดหมายเหตุสามก๊ก (ซานกั๋วจื้อ).
• ฝาน เสฺวียนหลิง (648). พงศาวดารราชวงศ์จิ้น (จิ้นชู).