โรเดียม (อังกฤษ: Rhodium) คือธาตุที่มีหมายเลขอะตอม 45 และสัญลักษณ์คือ Rh โรเดียมเป็นโลหะทรานซิชันสีขาวเงินมันวาวที่หายากอยู่ในกลุ่มของแพลทินัม และพบในแร่แพลทินัม ปัจจุบันเป็นโลหะมีค่าที่มีมูลค่าด้านเศรษฐกิจสูงที่สุดหรือราคาแพงที่สุด ซึ่งราคาสูงกว่าทองคำประมาณ 10 เท่า

โรเดียม, 00Rh
โรเดียม
Pronunciation/ˈrdiəm/ (ROH-dee-əm)
Appearanceสีขาวเงินมันวาว
Standard atomic weight Ar°(Rh)
  • 102.90549±0.00002
  • 102.91±0.01 (abridged)[1]
โรเดียม in the periodic table
Hydrogen Helium
Lithium Beryllium Boron Carbon Nitrogen Oxygen Fluorine Neon
Sodium Magnesium Aluminium Silicon Phosphorus Sulfur Chlorine Argon
Potassium Calcium Scandium Titanium Vanadium Chromium Manganese Iron Cobalt Nickel Copper Zinc Gallium Germanium Arsenic Selenium Bromine Krypton
Rubidium Strontium Yttrium Zirconium Niobium Molybdenum Technetium Ruthenium Rhodium Palladium Silver Cadmium Indium Tin Antimony Tellurium Iodine Xenon
Caesium Barium Lanthanum Cerium Praseodymium Neodymium Promethium Samarium Europium Gadolinium Terbium Dysprosium Holmium Erbium Thulium Ytterbium Lutetium Hafnium Tantalum Tungsten Rhenium Osmium Iridium Platinum Gold Mercury (element) Thallium Lead Bismuth Polonium Astatine Radon
Francium Radium Actinium Thorium Protactinium Uranium Neptunium Plutonium Americium Curium Berkelium Californium Einsteinium Fermium Mendelevium Nobelium Lawrencium Rutherfordium Dubnium Seaborgium Bohrium Hassium Meitnerium Darmstadtium Roentgenium Copernicium Nihonium Flerovium Moscovium Livermorium Tennessine Oganesson
Co

Rh

Ir
รูทีเนียมโรเดียมแพลเลเดียม
Groupgroup 9
Periodperiod 5
Block  d-block
Electron configuration[Kr] 4d8 5s1
Electrons per shell2, 8, 18, 16, 1
Physical properties
Phase at STPsolid
Melting point2237 K ​(1964 °C, ​3567 °F)
Boiling point3968 K ​(3695 °C, ​6683 °F)
Density (near r.t.)12.41 g/cm3
when liquid (at m.p.)10.7 g/cm3
Heat of fusion26.59 kJ/mol
Heat of vaporization493 kJ/mol
Molar heat capacity24.98 J/(mol·K)
Vapor pressure
P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T (K) 2288 2496 2749 3063 3405 3997
Atomic properties
Oxidation states−3[2], −1, 0, +1,[3] +2, +3, +4, +5, +6, +7[4] (an amphoteric oxide)
ElectronegativityPauling scale: 2.28
Ionization energies
  • 1st: 719.7 kJ/mol
  • 2nd: 1740 kJ/mol
  • 3rd: 2997 kJ/mol
Atomic radiusempirical: 134 pm
Covalent radius142±7 pm
Color lines in a spectral range
Color lines in a spectral range
Spectral lines of โรเดียม
Other properties
Natural occurrenceprimordial
Crystal structureface-centered cubic (fcc)
Cubic face-centered crystal structure for โรเดียม
Speed of sound thin rod4700 m/s (at 20 °C)
Thermal expansion8.2 µm/(m⋅K) (at 25 °C)
Thermal conductivity150 W/(m⋅K)
Electrical resistivity43.3 nΩ⋅m (at 0 °C)
Magnetic orderingพาราแมกเนติก[5]
Molar magnetic susceptibility+111.0×10−6 cm3/mol (298 K)[6]
Young's modulus380 GPa
Shear modulus150 GPa
Bulk modulus275 GPa
Poisson ratio0.26
Mohs hardness6.0
Vickers hardness1100–8000 MPa
Brinell hardness980–1350 MPa
CAS Number7440-16-6
History
Discovery and first isolationWilliam Hyde Wollaston (1804)
Isotopes of โรเดียม
Template:infobox โรเดียม isotopes does not exist
หมวดหมู่ Category: โรเดียม
| references

การใช้งาน แก้

 
แหวนที่เคลือบด้วยโลหะโรเดียม
  • ใช้เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาโลหะผสมแพลทินัม
  • ใช้เคลือบเครื่องประดับเพื่อให้มีความแวววาว
  • ใช้เป็นสารป้องกันการกัดกร่อนและเป็นตัวนำไฟฟ้า



แหล่งข้อมูล แก้

  วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ โรเดียม

  1. "Standard Atomic Weights: Rhodium". CIAAW. 2017.
  2. Ellis J E. Highly Reduced Metal Carbonyl Anions: Synthesis, Characterization, and Chemical Properties. Adv. Organomet. Chem, 1990, 31: 1-51.
  3. "Rhodium: rhodium(I) fluoride compound data". OpenMOPAC.net. สืบค้นเมื่อ 2007-12-10.
  4. Rh(VII) is known in the RhO3+ cation, see Da Silva Santos, Mayara; Stüker, Tony; Flach, Max; Ablyasova, Olesya S.; Timm, Martin; von Issendorff, Bernd; Hirsch, Konstantin; Zamudio‐Bayer, Vicente; Riedel, Sebastian; Lau, J. Tobias (2022). "The Highest Oxidation State of Rhodium: Rhodium(VII) in [RhO3]+". Angew. Chem. Int. Ed. 61 (38): e202207688. doi:10.1002/anie.202207688. PMC 9544489. PMID 35818987.
  5. Lide, D. R., บ.ก. (2005). "Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds". CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-03-03. สืบค้นเมื่อ 2022-10-17.{{cite book}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (ลิงก์)
  6. Weast, Robert (1984). CRC, Handbook of Chemistry and Physics. Boca Raton, Florida: Chemical Rubber Company Publishing. pp. E110. ISBN 0-8493-0464-4.