เอพิเนฟรีน
เอพิเนฟรีน (Epinephrine) หรือ อะดรีนาลีน (Adrenaline) หรือศัพท์บัญญัติราชบัณฑิตยสภาว่า ฮอร์โมนเนื้อในต่อมหมวกไต เป็นฮอร์โมนและสารสื่อประสาทชนิดหนึ่ง[1] เอพิเนฟรีนและนอร์เอพิเนฟรีนเป็นฮอร์โมนต่างชนิดแต่คล้ายกัน ซึ่งทั้งคู่หลั่งออกมาจากส่วนในของต่อมหมวกไต นอกจากนี้ ทั้งสองยังผลิตที่ปลายเส้นใยประสาทซิมพาเทติก โดยทำหน้าที่เป็นตัวกลางเคมีสำหรับถ่ายทอดพลักผลักดันประสาทไปยังอวัยวะปฏิบัติงาน (effector organ)[2] การสืบค้นทางเภสัชวิทยาของเอพิเนฟรีนมีส่วนสำคัญทำให้เกิดความเข้าใจระบบประสาทอิสระและหน้าที่ของระบบซิมพาเทติก เอพิเนฟรีนยังเป็นยาที่มีประโยชน์สำหรับข้อบ่งใช้ฉุกเฉินหลายประการ แม้มีฤทธิ์ไม่จำเพาะต่อตัวรับอะดรีเนอจิก (adrenergic receptor) และมีการพัฒนายาจำเพาะหลายชนิดซึ่งออกฤทธิ์ต่อแบบชนิดย่อยของตัวรับอะดรีเนอจิกในเวลาต่อมา ในสำนวนพูดทั่วไป คำว่า "อะดรีนาลีน" ใช้หมายความถึง การปลุกฤทธิ์ระบบซิมพาเทติกซึ่งสัมพันธ์กับพลังงานและการเร้าการสนองสู้หรือหนี[3][4] อิทธิพลของอะดรีนาลีนจำกัดอยู่ในผลทางเมแทบอลิซึมและการขยายหลอดลมต่ออวัยวะซึ่งไม่มีประสาทซิมพาเทติกไปเลี้ยงโดยตรง[5][6]
ข้อมูลทางคลินิก | |
---|---|
ระดับความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์ |
|
ช่องทางการรับยา | IV, IM, คาท่อลม, IC, จมูก ตา |
รหัส ATC | |
กฏหมาย | |
สถานะตามกฏหมาย | |
ข้อมูลเภสัชจลนศาสตร์ | |
การเปลี่ยนแปลงยา | adrenergic synapse (MAO และ COMT) |
ครึ่งชีวิตทางชีวภาพ | 2 นาที |
การขับออก | ปัสสาวะ |
ตัวบ่งชี้ | |
| |
เลขทะเบียน CAS | |
PubChem CID | |
IUPHAR/BPS | |
DrugBank | |
ChemSpider | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
PDB ligand | |
ECHA InfoCard | 100.000.090 |
ข้อมูลทางกายภาพและเคมี | |
สูตร | C9H13NO3 |
มวลต่อโมล | 183.204 g/mol g·mol−1 |
แบบจำลอง 3D (JSmol) | |
| |
| |
(verify) | |
ในทางเคมี เอพิเนฟรีนเป็นโมโนเอมีนกลุ่มหนึ่ง เรียก แคทีโคลามีน (catecholamine) ผลิตในบางเซลล์ประสาทของระบบประสาทส่วนกลาง และในเซลล์โครมัฟฟิน (chromaffin cell) ของต่อมหมวกไตส่วนในจากกรดอะมิโน ฟีนิลอะลานีนและไทโรซีน[7]
อ้างอิง
แก้- ↑ PMID 6278965 (PMID 6278965)
Citation will be completed automatically in a few minutes. Jump the queue or expand by hand - ↑ epinephrine and norepinephrine. (2009). Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica 2009 Deluxe Edition. Chicago: Encyclopædia Britannica.
- ↑ Editorial (1982). "Stress, hypertension, and the heart: the adrenaline trilogy". Lancet. 2: 1440–1441.
- ↑ Pearce., JMS (2009). "Links between nerves and glands: the story of adrenaline". Advances in Clinical Neuroscience & Rehabilitation. 9: 22–28.
- ↑ Celander, O (1954). "Celander O. The range of control exercised by the "sympathico-adrenal system"". Acta Physiol Scand. 32: uppl 16.
- ↑ Warren, JB (1986). "The adrenal medulla and the airway". Br J Dis Chest. 80 (1): 1–6. doi:10.1016/0007-0971(86)90002-1. PMID 3004549.
- ↑ von Bohlen und Halbach, O; Dermietzel, R (2006). Neurotransmitters and neuromodulators: handbook of receptors and biological effects. Wiley-VCH. p. 125. ISBN 978-3-527-31307-5.