เจ้าแม่จู๊แซเนี้ย

เจ้าแม่จูแซเนี้ย (จีน: 註生娘娘; พินอิน: Zhù shēng niángniáng; เป่อ่วยยี: Tsù-senn-niû-niû) หรือ เจ้าแม่ประทานบุตร เป็นเทพธิดาในศาสนาชาวบ้านจีนและลัทธิเต๋า โดยพระนางคือเทพธิดาผู้อุปถัมป์และดูแลการตั้งครรภ์ การคลอดบุตรของสตรีและความเป็นมารดร พระนางได้รับการนิยมบูชามากที่สุดในฮกเกี้ยนภาคใต้ ไต้หวัน และเขตเฉาซาน (潮汕) ประติมานวิทยาของเทวรูปส่วนมากตามประเพณีนิยมให้ทรงสมุดและปากกาอันหมายถึงทรงเป็นผู้คุ้มครองชะตาของทารกและเด็กทั้งหลาย โดยทั่วไปคนฮกเกี้ยนนิยมขนานนามท่านแบบลำลองว่า จูแซม่า (จีน: 註生媽; เป่อ่วยยี: Tsù-senn-ma) และพระนางได้รับการยกย่องบูชาในการที่ดูแลเรื่องการกำเนิดบุตรของชาวฮกเกี้ยน ไต้หวัน และ แต้จิ๋วเป็นอย่างมาก

เจ้าแม่จู๊แซเนี้ย
เทวรูป เจ้าแม่จู๊แซเนี้ย ณ ศาลเจ้าบริเวณพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ธรรมชาติแห่งชาติ นครไถจง ประเทศไต้หวัน
ภาษาจีน	註生娘娘
การถอดเสียง ภาษาจีนกลางมาตรฐาน ฮั่นยฺหวี่พินอิน Zhù shēng niáng niáng จู้อิน ㄓㄨˋ ㄕㄥ ㄋㄧㄤˊㄋㄧㄤˊ เวด-ไจลส์ Chu4 shêng niang2 niang2 อักษรโรมันแบบเยล Jù shēng nyáng nyáng ภาษาหมิ่นใต้ เป่อ่วยยีภาษาฮกเกี้ยน Chù -siⁿ/seⁿ -niû-niû ไถหลัว Tsù-sinn/senn-niû-niû เพ็งอิมภาษาแต้จิ๋ว Zu3 sên1 niang5 niang5

เจ้าแม่จู๊แซเนี้ย

เทวรูปเจ้าแม่จู๊แซเนี้ย ณ ศาลเจ้าเผิงหูเทียนโหว (澎湖天后宮) เขตเผิงหู เมืองหม่ากง ประเทศไต้หวัน เทวรูป เจ้าแม่จู๊แซเนี้ย ณ เทวรูป เจ้าแม่จู๊แซเนี้ย ณ ศาลเจ้าซีหลัวฝูเสียนกง (西螺福興宮) เมืองซีหลัว นครเทศมณฑลยฺหวินหลิน ประเทศไต้หวัน เทวรูป พระแม่ประทานบุตรองค์ต่าง ๆ ที่ได้รับความนิยม ศิลปะแบบประเพณีจีน-ญี่ปุ่น

เทวรูปเจ้าแม่จู๊แซเนี้ย ศิลปะแบบประเพณีจีน ณ วัดหลงซาน ( 艋舺龍山寺 - Bangka Lungshan Temple ) ประเทศไต้หวัน.

เทวรูปเจ้าแม่จู๊แซเนี้ย ณ ศาลเจ้าบนเขาผู่ถัว มณฑลเจ้อเจียง ประเทศจีน

เทพปกรณัม

จากบันทึกเจี้ยน หนิงฝู่ ซึ่งได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย สมัยราชวงศ์ซ่ง สะใภ้ของสวีชิงซาว ตั้งครรภ์สิบเจ็ดเดือนแล้วก็ยังไม่คลอด ในขณะที่สมาชิกในบ้านไม่สบายใจอย่างยิ่ง ก็มีสตรีผู้หนึ่งปรากฏตัวเดินเข้ามาโดยขนานนามตนเองว่า "เฉิน" เล่าว่านางนั้นมาจากอำเภอกู่เถียน มณฑลฮกเกี้ยน อาสามารับทำคลอดให้โดยเฉพาะ นางจึงให้สวีชิงซาวจัดห้องเฉพาะไว้ห้องหนึ่ง จากนั้นก็ให้ขุดรูตรงกลางห้องไว้รูหนึ่ง แล้วให้นำหญิงมีครรภ์วางไว้ข้างบน พร้อมทั้งสั่งให้คนใช้ให้ถือไม้คอยระวังป้องกัน ไม่นานหญิงผู้นั้นก็ได้คลอดงูขาวออกมาตัวหนึ่ง เมื่องูได้เลื้อยลงไปชั้นล่างก็ถูกคนใช้ตีตาย ส่วนหญิงครรภ์ผู้นั้นก็ปลอดภัย สวีชิงซาวได้ให้ของขวัญมากมายแก่หญิงผู้นั้นเป็นการ ตอบแทนคุณ หญิงผู้นั้นปฏิเสธแข็งขัน โดยไม่รับของใดๆ ทั้งสิ้น แต่นางก็ขอผ้าเช็ดหน้าเพียงผืนเดียว และขอให้สวีชิงซาวเขียนอักษรจีนให้ว่า "สวีชิงซาวได้มอบให้แก่หญิงตระกูลเฉิน"

หลังจากนั้นนางก็จากไปไม่นาน สวีชิงซาวย้ายตำแหน่งไปที่เมืองฝูโจว จึงหาคนไปสืบเสาะหาหญิงแซ่เฉินผู้นั้น แต่หาทั่วเมืองแล้วก็ไม่พบ ต่อมาได้ยินว่าที่นี่มีศาลเจ้าแม่เฉิน หญิงชาวบ้านเมื่อคลอดยาก เจ้าแม่ก็มักจะแปลงร่างมาช่วยหญิงมีครรภ์บ่อยๆ เมื่อสวีชิงซาวเดินเข้าไปในศาลเจ้าดู เห็นผ้าเช็ดหน้าผืนหนึ่งอยู่บนเทวรูป ของเจ้าแม่และเป็นผืนที่ตนให้ เมื่อมองไปด้านบนของเทวรูป ก็มีคำที่ตนเขียนไว้ให้ แก่หญิงแซ่เฉินผู้นั้น ครั้นแล้วเพิ่งรู้ว่าหญิงแซ่เฉินผู้นั้นที่แท้ก็คือ เทพที่ทำหน้าที่ดูแลช่วยเหลือในการคลอด ซึ่งชาวบ้านเรียกกันว่า "เจ้าแม่กำเนิด" หรือเทพเจ้าประทานบุตร นั่นเอง

ความเชื่อ

โดยทั่วไปในการบูชาเพื่อขอบุตร หากปารถนาบุตรชายมักเอาดอกไม้สีขาวไปถวาย​ หากปารถนาบุตรสาวมักนำดอกไม้สีแดงไปถวายแด่เทวรูปของพระนาง

ดูเพิ่ม

• เจ้าคงคา
• เทวรูปจีน
• ศาลเจ้าจีน
• วัดจีน