อำเภอกู่แก้ว

อำเภอในจังหวัดอุดรธานี ประเทศไทย

กู่แก้ว เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอุดรธานี ในอดีตเคยเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอหนองหาน อำเภอกู่แก้วมีประวัติศาสตร์ยาวนานใกล้เคียงกับอำเภอหนองหาน โดยที่มาของชื่ออำเภอได้มาจากปราสาทในสมัยขอม กู่แก้ว เป็นอำเภอที่มีประชากรน้อยที่สุดในจังหวัดอุดรธานี[1]

อำเภอกู่แก้ว
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Ku Kaeo
คำขวัญ: 
อ้อยดี ผ้าหมี่ขิด รวมจิตบุญเดือนหก
เสื่อกกมีชื่อ เลื่องลือปรางค์กู่แก้ว
แผนที่จังหวัดอุดรธานี เน้นอำเภอกู่แก้ว
แผนที่จังหวัดอุดรธานี เน้นอำเภอกู่แก้ว
พิกัด: 17°10′20″N 103°9′11″E / 17.17222°N 103.15306°E / 17.17222; 103.15306
ประเทศ ไทย
จังหวัดอุดรธานี
พื้นที่
 • ทั้งหมด181.2 ตร.กม. (70.0 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2564)
 • ทั้งหมด22,065 คน
 • ความหนาแน่น121.77 คน/ตร.กม. (315.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 41130
รหัสภูมิศาสตร์4124
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอกู่แก้ว หมู่ที่ 7 ตำบลบ้านจีต อำเภอกู่แก้ว จังหวัดอุดรธานี 41130
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

แก้

อำเภอกู่แก้วตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

ประวัติ

แก้

กู่แก้ว ในอดีตพื้นที่บริเวณนี้เป็นจุดกึ่งกลางระหว่าง 3เมืองใหญ่สมัยทวารวดี คือเมืองหนองหาน เมืองกุมภวาปี และจังหวัดสกลนครในปัจจุบัน ต่อมาในยุคขอมเรืองอำนาจ พ.ศ. 1700 -1800 อาณาจักรขอมได้มีอำนาจเหนือบริเวณอีสานตอนบน และได้สร้างปราสาทหินแบบขอมให้กับเมืองประเทศราชสร้างอโรคยาศาล สถานรักษาพยาบาลขนาดใหญ่นอกเขตเมือง รวมทั้งสร้างศาลาไฟ จุดพักค้างคืนระหว่างเดินทาง ซึ่งเป็นปราสาทหินขนาดเล็กมากมาย ต่อมาอาณาจักรขอมเสื่อมอำนาจลง บริเวณแห่งนี้ได้ถูกทิ้งร้าง จนกระทั่งปี พ.ศ 2450 ชาวอำเภอหนองหานและชาวอำเภอกุมภวาปี ได้ย้ายถิ่นฐานมาจับจองพื้นที่ทำกินในบริเวณนี้ โดยส่วนใหญ่เลือกตั้งบ้านเรือนอยู่หมู่บ้านใหญ่ในเวลานั้นคือบ้านจีต และบ้านคอนสาย ต่อมาหมู่บ้านในแถบนี้ก็ได้ขยายใหญ่และเจริญขึ้นตามลำดับ[1]

  • วันที่ 12 กุมภาพันธ์ 2506 ตำบลพังงู แยกออกจากตำบลบ้านจีด[1]
  • วันที่ 6 ตุลาคม 2513 ตั้งตำบลคอนสาย แยกออกจากตำบลบ้านจีด [2]
  • วันที่ 12 ธันวาคม 2529 ตั้งตำบลค้อใหญ่ แยกออกจากตำบลพังงู[3]
  • วันที่ 4 ธันวาคม 2533 ตั้งตำบลโนนทองอินทร์ แยกออกจากตำบลบ้านจีต[4]
  • วันที่ 26 พฤษภาคม 2537 แยกพื้นที่ตำบลบ้านจีต ตำบลโนนทองอินทร์ ตำบลค้อใหญ่ และตำบลคอนสาย อำเภอหนองหาน มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอกู่แก้ว ขึ้นกับอำเภอหนองหาน[5]
  • วันที่ 8 กันยายน 2550 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอกู่แก้ว อำเภอหนองหาน เป็น อำเภอกู่แก้ว[6]

ที่มาของชื่ออำเภอ

แก้

ในครั้งแรกนั้นทางจังหวัดอุดรธานีจะใช้ชื่อว่า อำเภอเฉลิมพระเกียรติ เพื่อเป็นการเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในวโรกาสพระราชพิธีฉลองสิริราชสมบัติครบ60ปี โดยได้ทำการประชาพิจารณ์ต่อคนในพื้นที่ ซึ่งคนในพื้นที่ได้เสนอให้ใช้ชื่ออำเภอกู่แก้ว เนื่องจากว่าเป็นชื่อเดียวกันกับปรางค์กู่แก้วซึ่งเป็นโบราณสถานสำคัญของอำเภอและของจังหวัดอุดรธานี โดยทางจังหวัดเห็นว่าเป็นสถานที่ยึดเหนี่ยวจิตใจของคนในพื้นที่จึงได้ใช้ชื่อตามที่ประชาชนเสนอมาคือ อำเภอกู่แก้ว จังหวัดอุดรธานีเป็นชื่ออย่างเป็นทางการของอำเภอกู่แก้ว

การแบ่งเขตการปกครอง

แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค

แก้

อำเภอกู่แก้วแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 4 ตำบล 37 หมู่บ้าน ได้แก่

1. บ้านจีต (Ban Chit) 8 หมู่บ้าน
2. โนนทองอินทร์ (Non Thong In) 8 หมู่บ้าน
3. ค้อใหญ่ (Kho Yai) 6 หมู่บ้าน
4. คอนสาย (Khon Sai) 15 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

แก้

ท้องที่อำเภอกู่แก้วประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 4 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลกู่แก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านจีตทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลคอนสาย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคอนสายทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลโนนทองอินทร์ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนทองอินทร์ทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลค้อใหญ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลค้อใหญ่ทั้งตำบล

อ้างอิง

แก้
  1. 1.0 1.1 1.2 [1]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองหาร จังหวัดอุดรธานี
  2. [2]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองอุดรธานี อำเภอหนองหาน อำเภอกมุภวาปี อำเภอศรีบุญเรือง และกิ่งอำเภอน้ำโสม จังหวัดอุดรธานี
  3. [3]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุดจับ และอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี
  4. [4]ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอน้ำโสม และอำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี
  5. [5] เก็บถาวร 2012-02-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี ตั้งเป็นกิ่งอำเภอกู่แก้ว
  6. [6] เก็บถาวร 2007-09-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีนพระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอฆ้องชัย อำเภอดอนจาน อำเภอนาคู อำเภอสามชัย อำเภอโกสัมพีนคร อำเภอบึงสามัคคี อำเภอโคกโพธิ์ไชย อำเภอซำสูง อำเภอโนนศิลา อำเภอบ้านแฮด อำเภอเวียงเก่า อำเภอหนองนาคำ อำเภอเขาคิชฌกูฏ อำเภอคลองเขื่อน อำเภอเกาะจันทร์ อำเภอเนินขาม อำเภอหนองมะโมง อำเภอซับใหญ่ อำเภอดอยหลวง อำเภอเวียงเชียงรุ้ง อำเภอดอยหล่อ อำเภอแม่ออน อำเภอหาดสำราญ อำเภอเกาะกูด อำเภอเกาะช้าง อำเภอวังเจ้า อำเภอวังยาง อำเภอเทพารักษ์ อำเภอบัวลาย อำเภอพระทองคำ อำเภอเมืองยาง อำเภอลำทะเมนชัย อำเภอสีดา อำเภอช้างกลาง อำเภอนบพิตำ อำเภอชุมตาบง อำเภอแม่เปิน อำเภอภูเพียง อำเภอแคนดง อำเภอบ้านด่าน อำเภอสามร้อยยอด อำเภอภูกามยาว อำเภอภูซาง อำเภอศรีนครินทร์ อำเภอดงเจริญ อำเภอบึงนาราง อำเภอสากเหล็ก อำเภอกุดรัง อำเภอชื่นชม อำเภอเชียงขวัญ อำเภอทุ่งเขาหลวง อำเภอหนองฮี อำเภอสุขสำราญ อำเภอเขาชะเมา อำเภอนิคมพัฒนา อำเภอบ้านคา อำเภอเวียงหนองล่อง อำเภอหนองหิน อำเภอเอราวัณ อำเภอโพธิ์ศรีสุวรรณ อำเภอศิลาลาด อำเภอมะนัง อำเภอบางเสาธง อำเภอโคกสูง อำเภอวังสมบูรณ์ อำเภอวิภาวดี อำเภอเขวาสินรินทร์ อำเภอโนนนารายณ์ อำเภอพนมดงรัก อำเภอศรีณรงค์ อำเภอเฝ้าไร่ อำเภอโพธิ์ตาก อำเภอรัตนวาปี อำเภอสระใคร อำเภอกู่แก้ว อำเภอประจักษ์ศิลปาคม อำเภอนาตาล อำเภอนาเยีย อำเภอน้ำขุ่น อำเภอสว่างวีระวงศ์ และอำเภอเหล่าเสือโก้ก พ.ศ. ๒๕๕๐