อำเภอไชยวาน

อำเภอในจังหวัดอุดรธานี ประเทศไทย

ไชยวาน [ไช-วาน][1] เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดอุดรธานี เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอหนองหาน อำเภอไชยวาน มีพื้นที่ติดเขตจังหวัดสกลนคร ห่างจากตัวอำเภอเมืองอุดรธานีไปทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ประมาณ 78กิโลเมตร[2]

อำเภอไชยวาน
การถอดเสียงอักษรโรมัน
 • อักษรโรมันAmphoe Chai Wan
คำขวัญ: 
เมืองแห่งธรรมะ สวนสาธารณะคู่ธานี
เศรษฐกิจดีปลูกอ้อยหวาน งานจักสานเลื่องลือไกล
แผนที่จังหวัดอุดรธานี เน้นอำเภอไชยวาน
แผนที่จังหวัดอุดรธานี เน้นอำเภอไชยวาน
พิกัด: 17°17′12″N 103°13′24″E / 17.28667°N 103.22333°E / 17.28667; 103.22333
ประเทศ ไทย
จังหวัดอุดรธานี
พื้นที่
 • ทั้งหมด326.155 ตร.กม. (125.929 ตร.ไมล์)
ประชากร
 (2565)
 • ทั้งหมด39,489 คน
 • ความหนาแน่น121.07 คน/ตร.กม. (313.6 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์ 41290
รหัสภูมิศาสตร์4108
ที่ตั้งที่ว่าการที่ว่าการอำเภอไชยวาน ถนนไชยวาน-ศรีธาตุ ตำบลไชยวาน อำเภอไชยวาน จังหวัดอุดรธานี 41290
สารานุกรมประเทศไทย ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

แก้

ท้องที่อำเภอไชยวานเดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอหนองหาน ทางราชการได้แบ่งพื้นที่การปกครองบางส่วนของอำเภอหนองหาน ได้แก่ ตำบลไชยวาน และตำบลหนองหลัก ออกมาตั้งเป็น กิ่งอำเภอไชยวาน ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 22 ธันวาคม พ.ศ. 2519 โดยมีผลบังคับตั้งแต่วันที่ 18 มกราคม ปีถัดมา[2]

และต่อมาได้มีพระราชกฤษฎีกายกฐานะกิ่งอำเภอไชยวาน อำเภอหนองหาน ขึ้นเป็น อำเภอไชยวาน ตามประกาศกระทรวงมหาดไทยลงวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2530 โดยให้มีผลตั้งแต่วันที่ 31 ธันวาคม ปีเดียวกัน[3] เหตุที่ได้ชื่อว่า "ไชยวาน" เพราะมีหนองน้ำขนาดใหญ่และมีต้นไม้ปกคลุมหนาแน่น ต้นไม้นั้นชาวบ้านเรียกว่า "ต้นไชยวาน" ด้วยเหตุนี้จึงตั้งชื่อหมู่บ้านว่า "บ้านไชยวาน" มาจนถึงทุกวันนี้

  • วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลบ้านยา แยกออกจากตำบลไชยวาน และตำบลบ้านเชียง[4]
  • วันที่ 25 เมษายน 2510 ตั้งตำบลหนองหลัก แยกออกจากตำบลไชยวาน[5]
  • วันที่ 9 พฤศจิกายน 2519 ตั้งตำบลโพนสูง แยกออกจากตำบลหนองหลัก[6]
  • วันที่ 18 มกราคม 2520 แยกพื้นที่ตำบลไชยวาน และตำบลหนองหลัก จากอำเภอหนองหาน มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอไชยวาน[2] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอหนองหาน
  • วันที่ 20 พฤศจิกายน 2522 โอนพื้นที่ตำบลโพนสูง อำเภอหนองหาน มาขึ้นกับ กิ่งอำเภอไชยวาน[7]
  • วันที่ 27 พฤศจิกายน 2522 ตั้งตำบลคำเลาะ แยกออกจากตำบลไชยวาน[8]
  • วันที่ 31 ธันวาคม 2530 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอไชยวาน อำเภอหนองหาน เป็น อำเภอไชยวาน[3]
  • วันที่ 1 กุมภาพันธ์ 2533 จัดตั้งสุขาภิบาลไชยวาน ในท้องที่บางส่วนของตำบลไชยวาน[9]
  • วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะสุขาภิบาลไชยวาน เป็นเทศบาลตำบลไชยวาน[10] ด้วยผลของกฎหมาย
  • วันที่ 29 เมษายน 2547 กำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอไชยวาน โดยกำหนดให้ตำบลไชยวาน มีเขตการปกครองรวม 13 หมู่บ้าน ตำบลโพนสูง ให้มีเขตการปกครองรวม 10 หมู่บ้าน ตำบลหนองหลัก ให้มีเขตการปกครองรวม 10 หมู่บ้าน และตำบลคำเลาะ ให้มีเขตการปกครองรวม 10 หมู่บ้าน[11]
  • วันที่ 5 มิถุนายน 2551 เปลี่ยนแปลงชื่อหมู่ที่ 11 บ้านหนองหลัก ตำบลหนองหลัก เป็น หมู่ที่ 11 บ้านหนองเหล็ก[12]

ที่ตั้งและอาณาเขต

แก้

อำเภอไชยวานตั้งอยู่ทางทิศตะวันออกของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

การแบ่งเขตการปกครอง

แก้

การปกครองส่วนภูมิภาค

แก้

อำเภอไชยวานแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 4 ตำบล 51 หมู่บ้าน

1. ไชยวาน (Chai Wan) 17 หมู่บ้าน
2. หนองหลัก (Nong Lak) 12 หมู่บ้าน
3. คำเลาะ (Kham Lo) 11 หมู่บ้าน
4. โพนสูง (Phon Sung) 11 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

แก้

ท้องที่อำเภอไชยวานประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่

  • เทศบาลตำบลไชยวาน ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลไชยวาน
  • เทศบาลตำบลโพนสูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโพนสูงทั้งตำบล
  • เทศบาลตำบลหนองแวงแก้มหอม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลไชยวาน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลไชยวาน)
  • องค์การบริหารส่วนตำบลหนองหลัก ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองหลักทั้งตำบล
  • องค์การบริหารส่วนตำบลคำเลาะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคำเลาะทั้งตำบล

อ้างอิง

แก้
  1. ราชบัณฑิตยสถาน. อ่านอย่างไร และ เขียนอย่างไร ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2546.
  2. 2.0 2.1 2.2 "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี ตั้งเป็นกิ่งอำเภอไชยวาน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 94 (6 ง): 189. January 18, 1977. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-02-24. สืบค้นเมื่อ 2021-02-22.
  3. 3.0 3.1 "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอนามน อำเภอพระยืน อำเภอหนองบัวระเหว อำเภอบ้านเหลื่อม อำเภอจะแนะ อำเภอหนองหงส์ อำเภอนาโพธิ์ อำเภอเกาะยาว อำเภอแกดำ อำเภอสระโบสถ์ อำเภอโนนคูณ อำเภอควนโดน อำเภอไชยวาน อำเภอหนองแสง และอำเภอตาลสุม พ.ศ. ๒๕๓๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 104 (278 ก): (ฉบับพิเศษ) 33-37. December 31, 1987.
  4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. June 10, 1947. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2021-02-22.
  5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอกุมภวาปี อำเภอหนองหาร อำเภอหนองบัวลำภู อำเภอเพ็ญ อำเภอบ้านดุง กิ่งอำเภอนากลาง และกิ่งอำเภอศรีบุญเรือง จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 84 (36 ง): 1293–1330. April 25, 1967.
  6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 93 (141 ง): 3217–3219. November 9, 1976.
  7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตกิ่งอำเภอไชยวาน อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (192 ง): 4342. November 20, 1979. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-28. สืบค้นเมื่อ 2021-02-22.
  8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอหนองวัวซอ อำเภอโนนสัง อำเภอน้ำโสม กิ่งอำเภอวังสามหมอ อำเภอศรีธาตุ กิ่งอำเภอไชยวาน อำเภอหนองหาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (196 ง): 4466–4477. November 27, 1979. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-28. สืบค้นเมื่อ 2021-02-22.
  9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลไชยวาน อำเภอไชยวาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (19 ง): 1007–1010. February 1, 1990.
  10. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-02-22.
  11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอไชยวาน จังหวัดอุดรธานี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 121 (35 ง): 8–22. April 29, 2004.
  12. "ประกาศจังหวัดอุดรธานี เรื่อง การเปลี่ยนแปลงชื่อหมู่บ้านหนองหลัก หมู่ที่ ๑๑ ตำบลหนองหลัก อำเภอไชยวาน จังหวัดอุดรธานี เป็นชื่อหมู่บ้านหนองเหล็ก" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 125 (64 ง): 154. June 5, 2008.