มาตฤกา
มาตฤกา (Sanskrit: मातृका (singular), IAST: mātṝkās, lit. "มารดร")[2] หรือเรียกอีกอย่างว่ามาตฤหรือมาตริ เป็นกลุ่มพระเทวีในศาสนาพราหมณ์ ฮินดูซึ่งมักปรากฏองค์พร้อมกันทั้งเจ็ดนาง จึงขนานนามว่า สัปตมาตฤ (เจ็ดเทพี) [3] หรือในบางครั้งปรากฏองค์แปดนาง จึงขนานนามว่า อัฏฐะมาตฤกา (แปดเทพี).[4] คณะเทพีกลุ่มนี้คืออิตถีพละหรืออำนาจแห่งเทพชายาของเทพบุรุษที่สำคัญในศาสนาฮินดู (ศักติ) คือ พระพรหมาณี มาจากอิตถีพละแห่ง พระพรหม, พระไวษณวี จาก พระวิษณุ, พระมเหศวรี จาก พระศิวะ, พระอินทราณี จาก พระอินทร์, พระเกามารี จาก พระขันธกุมาร, พระวราหิ จาก พระวราหะ และ พระจามุณฑา จาก พระจัณฑี[5] ในบางครั้งอาจปรากฏ พระนรสิงหิ จาก พระนรสิงห์ และ พระวินายกี จาก พระพิฆเนศ
| มาตฤกา | |
|---|---|
| เทพีแห่งการพิชัยรณรงค์สงคราม , ผู้คุ้มครองเด็ก และผู้นำสู่การรู้แจ้งหลุดพ้น [1] | |
_Flanked_by_Shiva_(left)_and_Ganesha_(right).jpg) เทวรูปคณะเทพีมาตฤกาทั้งเจ็ดองค์พร้อมด้วยพระคเณศทางซ้ายและพระศิวะทางขวา ณ พิพิธภัณฑ์ศิลปะลอสแอนเจลิสเคาน์ตี้ | |
| ชื่อในอักษรเทวนาครี | मातृका |
| ชื่อในการทับศัพท์ภาษาสันสกฤต | mātṝkā |
| ส่วนเกี่ยวข้อง | ศักติ, พระเทวี, มหาเทวี |
ในประเทศไทยมีเทวรูปคณะเทพีกลุ่มนี้ประดิษฐานอยู่ในวัดพระศรีมหาอุมาเทวี (วัดแขกสีลม) ณ พื้นที่ด้านข้างเทวสถานในส่วนเทพเจ้าพื้นเมืองของอินเดียใต้ ในโดยประดิษฐานร่วมกันกับพระอัยยนาร์และออกนามเป็นสำเนียงแบบอินเดียใต้ว่า พระซับทระกรรณี [6]
อ้างอิง แก้
- ↑ Wangu 2003, p. 99.
- ↑ Monier-Williams, Monier (1872). Sanskrit-English Dictionary. Clarendon. p. 765.
matrika
- ↑ Berkson 1992, p. 134.
- ↑ "Mantras to the Aṣṭamātṛkās". Cambridge Digital Library. สืบค้นเมื่อ 2 February 2015.
- ↑ Leeming, David; Fee, Christopher (2016). The Goddess: Myths of the Great Mother. Reaktion Books. p. part 33. ISBN 9781780235387.
- ↑ https://e-service.dra.go.th/place_page/18557
ดูเพิ่ม แก้
