สัตว์ป่าคุ้มครอง
สัตว์ป่าคุ้มครอง หมายถึง สัตว์ป่าเพื่อการอนุรักษ์ ตามบัญชีแนบท้าย กฎกระทรวง กำหนดให้สัตว์ป่าบางชนิด เป็นสัตว์ป่าคุ้มครอง พ.ศ. 2546 ตามพระราชบัญญัติสงวนและคุ้มครองสัตว์ป่า พ.ศ. 2535
ข้อห้ามข้อบังคับบางประการ จากพระราชบัญญัติที่ควรทราบ มีดังนี้
แก้- สัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง เป็นสัตว์ป่าที่ห้ามล่า พยายามล่า ห้ามค้า ห้ามนำเข้าหรือส่งออก เว้นแต่จะได้รับอนุญาต ผู้ฝ่าฝืนมีโทษจำคุกไม่เกินสี่ปี หรือปรับไม่เกินสี่หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
- ในเขตห้ามล่าสัตว์ป่าไม่ว่าชนิดใด ห้ามล่าสัตว์ เก็บรัง ครอบครองที่ดิน แผ้วถาง หรือเปลี่ยนแปลงแหล่งน้ำ ผู้ฝ่าฝืนมีโทษจำคุกไม่เกินเจ็ดปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งแสนบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
- ห้ามครอบครองสัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง เว้นแต่จะได้รับอนุญาต ผู้ฝ่าฝืนมีโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินสามหมื่นบาท หรือทั้งจำ ทั้งปรับ ในกรณีที่สัตว์ที่ครอบครองเป็นสัตว์ที่มาจากการเพาะพันธุ์ที่ไม่ถูกต้อง จะต้องโทษจำคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกินหนึ่งหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
- ห้ามเพาะพันธุ์สัตว์ป่าสงวนและสัตว์ป่าคุ้มครอง เว้นแต่จะได้รับอนุญาต ผู้ฝ่าฝืนมีโทษจำคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินสามหมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
- ในกรณีที่การล่าเป็นการล่าเพื่อปกป้องตนเองหรือผู้อื่นหรือทรัพย์สิน หรือเหตุอื่นที่เห็นว่าเป็นการกระทำที่ควรแก่เหตุ ไม่ต้องรับโทษ
- การห้ามการครอบครองและห้ามค้า มีผลไปถึงไข่และซากของสัตว์เหล่านั้นด้วย
- ห้ามเก็บหรือทำอันตรายรังของสัตว์ ยกเว้นรังนกอีแอ่น (นกแอ่นกินรัง) ซึ่งต้องได้รับอนุญาตเช่นกัน
แบ่งได้ 7 ประเภท
แก้ประกอบด้วย
- สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จำนวน 201 ชนิด
- นก จำนวน 952 ชนิด
- สัตว์เลื้อยคลาน จำนวน 91 ชนิด
- สัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก จำนวน 12 ชนิด
- แมลง จำนวน 20 ชนิด
- ปลา จำนวน 14 ชนิด
- สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังอื่น ๆ จำนวน 12 ชนิด
สัตว์ป่าคุ้มครองที่เลี้ยงได้
แก้- กระจงเล็ก (Tragulus javanicus)
- กวางป่า (Cervus unicolor)
- เนื้อทราย (Hyelaphus porcinus)
- เก้ง หรือ ฟาน (Muntiacus muntjak)
- ลิงกัง (Macaca nemestrina)
- ลิงวอก (Macaca mulatta)
- ลิงแสม (Macaca fascicularis)
- ชะมดเช็ด (Viverricula indica)
- ไก่จุก (Rollulus rouloul)
- นกกิ้งโครงคอดำ (Gracupica nigricollis)
- ไก่ป่า (Gallus gallus)
- นกแก้วโม่ง (Psittacula eupatria)
- ไก่ฟ้าพญาลอ (Lophura diardi)
- นกแก้วหัวแพร (Psittacula roseata)
- ไก่ฟ้าหน้าเขียว (Lophura ignita)
- นกขุนทอง (Gracula religiosa)
- ไก่ฟ้าหน้าขาว (Lophura nycthemera)
- นกแขกเต้า (Psittacula alexandri)
- ไก่ฟ้าหลังเทา (Lophura leucomelanos)
- นกปรอดหัวโขน (Pycnonotus jocosus)
- ไก่ฟ้าหางลายขวาง (Syrmaticus humiae)
- นกยูงไทย (Pavo muticus)
- นกกระทาดงแข้งเขียว (Arborophila chloropus)
- นกแว่นสีเทาหรือนกแว่นเหนือ (Polyplectron bicalcaratum)
- นกกระทาดงคอสีแดง (Arborophila rufogularis)
- นกกระทาดงจันทบูรณ์ (Arborophila diversa)
- นกแว่นสีน้ำตาลหรือนกแว่นใต้ (Polyplectron malacense)
- นกกระทาดงปักษ์ใต้ (Arborophila charltonii)
- นกกระทาดงอกสีน้ำตาล (Arborophila brunneopectus)
- นกหกเล็กปากดำ (Loriculus galgulus)
- นกหกเล็กปากแดง (Loriculus vernalis)
- นกกระทาทุ่ง (Francolinus pintadeanus)
- นกหกใหญ่ (Psittinus cyanurus)
- นกกะรางคอดำ หรือนกซอฮู้ (Garrulax chinensis)
- นกหว้า (Argusianus argus)
- นกกะรางสร้อยคอเล็ก (Garrulax monileger)
- นกเอี้ยงสาริกา (Acridotheres tristis)
- นกกะรางสร้อยคอใหญ่ (Garrulax pectoralis)
- นกเอี้ยงหงอน (Acridotheres javanicus)
- นกกะรางหัวหงอก (Garrulax leucolophus)
- เป็ดคับแค (Nettapus coromandelianus)
- นกกะรางอกสีน้ำตาลไหม้ (Garrulax strepitans)
- เป็ดแดง (Dendrocygna javanica)
- นกกะลิง หรือนกกะแล (Psittacula finschii)
- เป็ดเทา (Anas poecilorhyncha)
- นกกางเขนดง (Copsychus malabaricus)
- เป็ดลาย (Anas querquedula)
- นกกางเขนบ้าน (Copsychus saularis)
- เป็ดหงส์ (Sarkidiornis melanotos)
- เป็ดหางแหลม (Anas acuta)
- งูสิงธรรมดา (Ptyas korros)
- งูเหลือม (Malayopython reticulatus)
- งูสิงหางลาย (Ptyas mucosus)
- จระเข้น้ำเค็ม (Crocodylus porosus)
- งูหลาม (Python bivittatus)
- จระเข้น้ำจืด (Crocodylus siamensis)
- กบทูด หรือเขียดแลว (Limnonectes blythii)
- ปลาตะพัด หรือ ปลาอโรวาน่า (Scleropages formosus)
- ปลาเสือตอ ปลาเสือ หรือปลาลาด (Coius microlepis)