วัฒนธรรมระดับสูง
ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
วัฒนธรรมระดับสูง (High culture) เป็นคำที่ใช้มากทางวิชาการหลายด้าน แต่ความหมายทั่วไปที่แพร่หลาย หมายถึงชุดของผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรมซึ่งส่วนใหญ่เป็นศิลปะที่ถือว่าอยู่ในระดับสูงสุดของวัฒนธรรมหนึ่ง หรือหมายรวมถึงวัฒนธรรมของสังคมชนชั้นปกครอง
แนวคิด แก้
แม้ว่าวัฒนธรรมระดับสูงจะมีประวัติมายาวนานแล้วในแผ่นดินใหญ่ยุโรปก็ตาม แต่คำนี้มีการใช้เป็นครั้งแรกในการตีพิมพ์หนังสือชื่อ "วัฒนธรรมและอนาธิปไตย" (Culture and Anarchy) ของแมททิว อาร์โนลด์ แม้เขาจะหมายถึงคำ "วัฒนธรรมสูง" นี้ว่าเป็นเพียง "วัฒนธรรม" ทั่วๆ ไป แต่อาร์โนลด์ก็ได้นิยามว่าวัฒนธรรมหมายถึง "การไม่เกี่ยวไม่ข้องของมนุษย์ในความดีเลิศหลังความมานะบากบั่น" และข้อเขียนในบทนำที่มีชื่อเสียงมากที่กล่าวว่าวัฒนธรรมหมายถึง "การรู้อย่างดีที่สุดในสิ่งมีการพูดและการคิดในโลก" เป็นความหมายเฉพาะทางบรรณโลกที่รวมไปถึงปรัชญาซึ่งปัจจุบันมักไม่ถือกันว่าเป็นส่วนสำคัญของวัฒนธรรมระดับสูงอย่างน้อยก็ในวัฒนธรรมของชนชาติที่ใช้ภาษาอังกฤษ อาร์โนลด์มองว่าวัฒนธรรมระดับสูงเป็นแรงผลักดันทางศีลธรรมและความดีงามทางการเมือง และในหลายๆ รูปที่มุมมองนี้ยังคงแพร่กระจายอยู่ แม้จะยังห่างไกลจากการเป็นเรื่องที่น่ายกขึ้นมาถกเถียงก็ตาม คำ "วัฒนธรรมระดับสูง" มีความเปรียบต่างกับ "วัฒนธรรมประชานิยม" (Popular culture) หรือ "วัฒนธรรมมวลชน" (Mass culture)และรวมทั้งกับวัฒนธรรมประเพณีต่างๆ แต่ก็ไม่ได้เป็นปรปักษ์ต่อวัฒนธรรมเหล่านี้แต่ประการใด
หนังสือชื่อ "หมายเหตุว่าด้วยนิยามของวัฒนธรรม" (พ.ศ. 2491) โดย ที เอส เอเลียต นับเป็นงานที่มีอิทธิพลที่แสดงให้เห็นว่าวัฒนธรรมระดับสูงและวัฒนธรรมประชานิยมเป็นส่วนที่จำเป็นในการส้รางความสมบูรณ์ของความเป็นวัฒนธรรม ในหนังสือชื่อ "การใช้อักษรศาสตร์" (the Uses of Literacy) ของริชาร์ด ฮอกการ์ด (พ.ศ. 2500)ก็นับเป็นงานที่มีอิทธิพลไปในแนวทางนี้เช่นเดียวกัน โดยมีเนื้อหาในด้านประสบการณ์ทางวัฒนธรรมของกลุ่มบุคคลเช่นตัวเขาเองซึ่งมาจากชนชั้นทำงานก่อนที่จะเข้าเรียนมหาวิทยาลัย ในอเมริกา ฮาโรลด์ บลูม ก็มีงานมากชิ้นที่สามารถรวมอยู่ในแนวนี้ เช่นเดียวกับ เอฟ อาร์ ลีวิส ก่อนหน้านั้น คล้ายอาร์โนลด์ที่เน้นเกี่ยวกับวรรณคดี และไม่กลัวที่จะส่งเสียงขรมไว้ในงานวรรณคดีเรื่อง "Western Canon" ของเขา
ศิลปะระดับสูง แก้
วัฒนธรรมระดับสูงส่วนใหญ่ประกอบด้วยการซาบซึ้งในสิ่งที่เรียกว่า "ศิลปะระดับสูง" คำนี้มีความหมายค่อนข้างกว้างกว่านิยามของอาร์โนลด์ และนอกจากวรรณคดีแล้ว ยังรวมถึงดนตรี ทัศนศิลป์ โดยเฉพาะจิตรกรรม และรูปแบบอย่างเป็นประเพณีของศิลปะการแสดงซึ่งปัจจุบันรวมภาพยนตร์ด้วย โดยทั่วไปไม่นับมัณฑนศิลป์เป็นศิลปะระดับสูง
- อียิปต์โบราณ
- กรีกโบราณ
- โรมโบราณ
- จีน
- อินเดีย
- ไบแซนติอุม
- เปอร์เซีย
- วัฒนธรรมอื่นๆ ของ ตะวันออกกลาง ในยุคต่างๆ
- ญี่ปุ่น ตั้งแต่ นารา หรือ ยุคเหียน เป็นต้นมา
- ยุโรป นับตั้งแต่คริสต์ศตวรรษลง
การส่งเสริมวัฒนธรรมรดับสูง แก้
นักทฤษฎี แก้
ดูเพิ่ม แก้
แหล่งข้อมูลอื่น แก้
- Full text of Matthew Arnold's Culture and Anarchy online
- Memory and modernity:reflections on Ernest Gellner's theory of nationalism - Lecture text by Anthony D Smith
- On high art เก็บถาวร 2007-12-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- On the "High Art" of Nicolas Poussin - New Criterion Magazine, 1995
อ้างอิง แก้
- Bakhtin, M. M. (1981) The Dialogic Imagination: Four Essays. Ed. Michael Holquist. Trans. Caryl Emerson and Michael Holquist. Austin and London: University of Texas Press.