หม่อมเจ้าพรพิมลพรรณ รัชนี

หม่อมเจ้าพรพิมลพรรณ รัชนี (1 พฤษภาคม พ.ศ. 2433 – 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2524) พระนามเดิม หม่อมเจ้าพิมลพรรณ วรวรรณ[1] เป็นนักเขียนชาวไทย นามปากกา แดนเดือน[2] เป็นพระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ ประสูติแต่หม่อมผัน วรวรรณ ณ อยุธยา และเป็นชายาในพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ ซึ่งเป็นนักเขียน นามปากกา น.ม.ส. โอรส-ธิดาก็ล้วนเป็นนักเขียนเช่นกัน คือ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิภาวดีรังสิต นามปากกา ว. ณ ประมวญมารค และหม่อมเจ้าภีศเดช รัชนี นามปากกา ภ. ณ ประมวญมารค[3]

หม่อมเจ้าพรพิมลพรรณ รัชนี
หม่อมเจ้า ชั้น 4
ประสูติ1 พฤษภาคม พ.ศ. 2433
วังวรวรรณ อาณาจักรสยาม
สิ้นชีพิตักษัย18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2524 (91 ปี)
สวามีพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ (พ.ศ. 2462–2488)
พระบุตรพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิภาวดีรังสิต
หม่อมเจ้าภีศเดช รัชนี
ราชสกุลวรวรรณ (ประสูติ)
รัชนี (เสกสมรส)
ราชวงศ์จักรี
พระบิดาพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์
พระมารดาหม่อมผัน วรวรรณ ณ อยุธยา
ลายพระอภิไธย

พระประวัติ แก้

หม่อมเจ้าพรพิมลพรรณ รัชนีประสูติเมื่อเวลา 15.00 น. ของวันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2433 ณ วังวรวรรณ มีพระนามเดิมว่าหม่อมเจ้าพิมลพรรณ วรวรรณ[1] หรือพระนามลำลองว่าท่านหญิงตุ้ม เป็นพระธิดาลำดับที่สามในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ และลำดับที่สองของหม่อมผัน วรวรรณ ณ อยุธยา มีพระพี่น้องร่วมพระบิดามารดาสิบองค์[4]

หม่อมเจ้าพรพิมลพรรณสนพระทัยด้านนิพนธ์ มีนามปากกว่า แดนเดือน ทรงรับพระราชทานเสกสมรสกับพระราชวรวงศ์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ นามปากกา น.ม.ส. องค์ต้นราชสกุลรัชนี ณ อยุธยา[5] เมื่อวันที่ 23 พฤษภาคม พ.ศ. 2462 ขณะมีพระชนม์ 29 ชันษา ตรงกับรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 มีโอรส-ธิดาด้วยกันสองพระองค์คือ[6][7]

  1. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิภาวดีรังสิต (20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2463 – 16 กุมภาพันธุ์ พ.ศ. 2520) นามปากกา ว. ณ ประมวญมารค เสกสมรสกับหม่อมเจ้าปิยะรังสิต รังสิต มีพระธิดาสองคน
  2. หม่อมเจ้าภีศเดช รัชนี (2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2465 - 23 กรกฎาคม พ.ศ. 2565) นามปากกา ภ. ณ ประมวญมารค เสกสมรสกับหม่อมราชวงศ์ดัชนีรัช[8] หรือดัชนีรัชนา[9] (ราชสกุลเดิม วรวรรณ) ธิดาหม่อมเจ้านิตยากร วรวรรณ พระอนุชาร่วมหม่อมมารดากับหม่อมเจ้าพรพิมลพรรณ รัชนี กับมีโอรส-ธิดา สามคน

หม่อมเจ้าพรพิมลพรรณสิ้นชีพิตักษัยเมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ. 2524 ขณะชันษา 91 ปี พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 เสด็จพระราชดำเนินพระราชทานเพลิงศพ ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2524[1]

ผลงาน แก้

  • ศุกระวาร-มาณะศรี
  • รวมเรื่องสั้นแนวสืบสวนในประมวญมารครายสัปดาห์ (เค้าโครงจาก Partners in Crime ของอกาธา คริสตี)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์ แก้

พงศาวลี แก้

อ้างอิง แก้

เชิงอรรถ
  1. 1.0 1.1 1.2 ราชสกุลวงศ์, หน้า 180
  2. ชีวิตเสี่ยง ๆ, หน้า 2
  3. ชีวิตเสี่ยง ๆ, หน้า 4
  4. หนังสืออนุสรณ์ในงานเสด็จพระราชทานเพลิงพระศพ หม่อมเจ้าพรพิมลพรรณ รัชนี ท.จ. ณ เมรุหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์  วัดเทพศิรินทราวาส วันพุธที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2524
  5. ราชสกุลวงศ์, หน้า 142
  6. "พระราชวรวงค์เธอ กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์". กระทรวงวัฒนธรรม. 6 มกราคม 2559. สืบค้นเมื่อ 8 กันยายน 2561. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)[ลิงก์เสีย]
  7. "พระบิดาแห่งการสหกรณ์ไทย". ภาควิชาสหกรณ์ คณะเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-07-30. สืบค้นเมื่อ 8 กันยายน 2561. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  8. ชีวิตเสี่ยง ๆ, หน้า 3
  9. "ม.ร.ว. ดัชนีรัชนา (วรวรรณ) รัชนี ถึงแก่อนิจกรรม". เดลินิวส์. 29 พฤษภาคม 2558. สืบค้นเมื่อ 8 กันยายน 2561. {{cite web}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= (help)
  10. พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ฝ่ายใน
บรรณานุกรม
  • กรมศิลปากร. สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ (2554). ราชสกุลวงศ์ (PDF). กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2017-02-02. สืบค้นเมื่อ 2018-09-07.
  • ภ. ณ ประมวญมารคชีวิตเสี่ยง ๆ. กรุงเทพฯ : แพรวสำนักพิมพ์ อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2560. 30 หน้า. ISBN 978-616-18-1702-2