วิกิพีเดีย

ปลาฉลามขาว

ปลาฉลามขาว
ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: ไมโอซีนถึงปัจจุบัน[1]
สถานะการอนุรักษ์
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน: Eukarya
อาณาจักร: Animalia
ไฟลัม: Chordata
ชั้น: Chondrichthyes
ชั้นย่อย: Elasmobranchii
อันดับ: Lamniformes
วงศ์: Lamnidae
สกุล: Carcharodon
Smith, 1838
สปีชีส์: C.  carcharias
ชื่อทวินาม
Carcharodon carcharias
(Linnaeus, 1758)
ถิ่นที่อยู่อาศัย (สีน้ำเงิน)

ปลาฉลามขาว (อังกฤษ: great white shark) จัดอยู่ในไฟลัมสัตว์มีแกนสันหลัง มีขนาดตัวที่ค่อนข้างใหญ่ พบได้ตามเขตชายฝั่งแถบทะเลใหญ่รวมถึงสามารถพบได้ตามน่านน้ำของมหาสมุทรทั่วโลก ถือเป็นปลากินเนื้อที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก และเป็นสิ่งมีชีวิตสปีชี่ส์เดียวในสกุล Carcharodon ที่ยังคงสืบทอดเผ่าพันธุ์อยู่ในปัจจุบัน[3] โดยเป็นปลาที่ถือกำเนิดมาแล้วนานกว่า 16 ล้านปี[1]

ปลาฉลามขาวมีจุดเด่นในด้านขนาดตัวที่ใหญ่ โดยขนาดที่ยาวที่สุดที่เคยพบเป็นฉลามเพศเมียซึ่งมีความยาวถึง 5.83 เมตร (19.1 ฟุต) มีน้ำหนักประมาณ 2,000 กก. (4,400 ปอนด์) เมื่อโตเต็มที่[4] อย่างไรก็ตาม ปลาฉลามขาวโดยทั่วไปมักมีขนาดเล็กกว่านั้น โดยเพศผู้มักมีความยาวระหว่าง 3.4 ถึง 4 เมตร (11 ถึง 13 ฟุต) และเพศเมียมีความยาว 4.6 ถึง 4.9 เมตร (15 ถึง 16 ฟุต)[5][6] จากการศึกษาใน ค.ศ. 2014 พบว่าฉลามขาวอาจมีอายุขัยยาวนานถึง 70 ปีหรือมากกว่านั้นซึ่งเป็นตัวเลขที่สูงกว่าการคาดการณ์ที่ผ่านมามาก ทำให้ฉลามขาวเป็นหนึ่งในสายพันธุ์ปลากระดูกอ่อนที่มีอายุยืนที่สุดที่เป็นที่รู้จักในปัจจุบัน[7] นอกจากนี้ จากการศึกษากรณีเดียวกันยังพบว่า ฉลามเพศผู้จะใช้เวลา 26 ปีเพื่อเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ ในขณะที่เพศเมียจะใช้เวลา 33 ปีเพื่อความพร้อมในการสืบพันธุ์และออกลูก[8] ฉลามขาวสามารถว่ายน้ำด้วยความเร็ว 25 กิโลเมตรต่อชั่วโมง (16 ไมล์ต่อชั่วโมง) ในระยะสั้น[9] และยังว่ายได้ลึกถึง 1,200 เมตร (3,900 ฟุต)[10]

ฉลามขาวถือเป็นปลานักล่าขนาดใหญ่ที่ยังหลงเหลืออยู่และเป็นที่รู้จักมากที่สุด และเป็นหนึ่งในนักล่าสายพันธุ์หลักในบรรดาสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมทางทะเล เช่นเดียวกับสัตว์ตีนครีบและโลมา ฉลามขาวกินสัตว์หลายชนิดเป็นอาหาร รวมถึงปลาชนิดต่าง ๆ, ปลาฉลามชนิดอื่น และนกทะเล ฉลามขาวมีผู้ล่าในห่วงโซ่อาหารที่ถูกบันทึกไว้เพียงชนิดเดียวคือวาฬเพชฌฆาต องค์การระหว่างประเทศเพื่อการอนุรักษ์ธรรมชาติระบุว่าฉลามขาวมีความเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ในปัจจุบัน[11] โดยมีชื่ออยู่ในบัญชีหมายเลข 2 ตามอนุสัญญาว่าด้วยการค้าระหว่างประเทศซึ่งชนิดสัตว์ป่าและพืชป่าที่ใกล้สูญพันธุ์[12] และได้รับการคุ้มครองโดยรัฐบาลหลายประเทศ เช่น ออสเตรเลีย (ค.ศ. 2018) เนื่่องด้วยความจำเป็นในการเดินทางไกลเพื่ออพยพตามฤดูกาล กอปรกับความต้องการอาหารในปริมาณมาก จึงเป็นเรื่องยากที่จะเลี้ยงหรือกักขังฉลามขาว แม้จะเคยมีความพยายามดังกล่าวในอดีตทว่ายังไม่มีตู้ปลาชนิดใดในโลกที่เชื่อได้ว่าสามารถเป็นแหล่งกักเก็บฉลามขาวที่ยังมีชีวิต[13]

ปลาฉลามขาวมักมีภาพลักษณ์ในวัฒนธรรมประชานิยมเป็นสัตว์กินคนที่ดุร้าย ซึ่งส่วนใหญ่ได้รับอิทธิพลมาจากนวนิยายชื่อดังอย่าง จอว์ส หนึ่งในผลงานชิ้นเอกของปีเตอร์ เบนช์ลีย์ นักเขียนชาวอเมริกัน ซึ่งต่อมาได้ถูกดัดแปลงเป็นภาพยนตร์ชื่อดังซึ่งกำกับโดยสตีเวน สปีลเบิร์ก อีกทั้งยังเป็นหนึ่งในสัตว์ที่ถูกกล่าวถึงและมีบทบาทในสื่อมากที่สุดจนถึงปัจจุบัน แม้มนุษย์จะมิใช่อาหารหลักของฉลามขาว[14] แต่ถึงกระนั้นก็ยังมีรายงานและข้อสันนิษฐานถึงการโจมตีมนุษย์ซึ่งยังไม่ได้รับการพิสูจน์จำนวนมาก อย่างไรก็ตาม การโจมตีมนุษย์โดยฉลามขาวนั้นเกิดขึ้นไม่บ่อยนัก โดยทั่วไปมักเกิดขึ้นน้อยกว่า 10 ครั้งต่อปีทั่วโลก[15][16] อนึ่ง การโจมตีมนุษย์โดยส่วนใหญ่ล้วนเกิดจากการเข้าใจผิดของฉลามขาวเอง โดยมักคิดว่ามนุษย์เป็นเหยื่อชนิดอื่น เช่น แมวน้ำหรือปลาขนาดใหญ่ที่ว่ายอยู่ใกล้ผิวน้ำ[17]

วิวัฒนาการ

แก้
 
ภาพปลาฉลามขาวบนผิวน้ำ
 
ขนาดเมื่อเทียบกับมนุษย์

ปลาฉลามขาวมีความสามารถคล้ายกับปลาฉลามสายพันธุ์อื่น ๆ ที่ว่ามีอวัยวะรับสัมผัสพิเศษซึ่งสามารถตรวจจับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่แผ่ออกมาจากปลาที่มีชีวิตที่เคลื่อนไหวอยู่ในน้ำ ทุกครั้งที่สิ่งมีชีวิตเคลื่อนไหวอยู่ใต้ผิวน้ำจะสร้างสนามแม่เหล็กไฟฟ้าออกมา และปลาฉลามขาวมีสัมผัสไวเป็นพิเศษที่สามารถตรวจจับได้แม้มีความแรงเพียง 1/1,000,000,000 โวลต์ ซึ่งเปรียบเทียบได้กับสามารถตรวจจับแสงแฟลชได้ในระยะ 1,600 กิโลเมตร ปลาชนิดอื่น ๆ ส่วนมากไม่มีพัฒนาการถึงระดับนี้ แต่มีความสามารถที่คล้าย ๆ กันนี้ที่ลายด้านข้างลำตัว

การที่ปลาฉลามขาวจะประสบความสำเร็จในการล่าเหยื่อที่มีความว่องไวสูงอย่างสิงโตทะเลได้ ปลาฉลามขาวถือว่าเป็นปลาฉลามที่มีเลือดอุ่นหนึ่งในหกชนิดที่เป็นที่รู้จัก โดยปลาฉลามขาวมีระบบการเผาผลาญแตกต่างไปจากปลาฉลามทั่วไปที่ความร้อนจะสูญเสียไปในเหงือกและผิวหนัง แต่ปลาฉลามขาวมีการวางตัวของเส้นเลือดแดงและเส้นเลือดดำที่มีลักษณะเฉพาะช่วยในการถ่ายเทความร้อนระหว่างเลือดอุ่นและเลือดเย็น ทำให้แกนกลางลำตัวรักษาความร้อนไว้ได้ ประกอบกับมีการวางตัวกล้ามเนื้อแดงที่อุ่นที่บริเวณกลางลำตัว โดยมีระบบแลกเปลี่ยนความร้อนเป็นตัวช่วยลดการสูญเสียความร้อนผ่านผิวหนังลงช่วยให้ปลาฉลามขาวมีอุณหภูมิร่างกายอยู่ที่ 26 องศาเซลเซียส อย่างคงที่แม้ว่าสภาวะแวดล้อมจะเป็นอย่างไรก็ตามจึงสามารถทำให้ว่ายน้ำและล่าเหยื่อในที่ที่ลึกหรือมีอุณหภูมิต่ำเย็นยะเยือกอย่างเขตอาร์กติกได้[18]

ขนาด

แก้

ปลาฉลามขาวตัวเต็มวัยจะมีขนาดประมาณ 4–4.8 เมตร[19] หนักประมาณ 880–1,100 กิโลกรัม[20] ตัวเมียมักจะมีขนาดใหญ่กว่าตัวผู้ ขนาดที่ใหญ่ที่สุดเท่าที่เคยค้นพบยังเป็นที่สงสัยอยู่ซึ่งผู้เชี่ยวชาญได้พยายามรวบรวมข้อมูลเท่าทีมีแต่ก็ยังไม่สามารถสรุปได้[21] ทุกวันนี้ผู้เชี่ยวชาญส่วนใหญ่ลงความเห็นว่า ขนาดตัวปกติของปลาฉลามขาวที่โตเต็มที่จะอยู่ราว ๆ 6 เมตร หนักประมาณ 1,900 กิโลกรัม[22] ในช่วง 10 ปีนี้ กินเนสบุ๊ค ออฟ เวิลด์เรคคอร์ด (Guinness Book of World Records) ได้บันทึกปลาฉลามขาวที่ตัวใหญ่ที่สุดไว้ได้ 2 ตัว ซึ่งตัวหนึ่งยาว 11 เมตร จับได้ที่ทางตอนใต้ของประเทศออสเตรเลีย ใกล้กับ พอท แฟร์รี่ (Port Fairy) ในปี 1870 และอีกตัวหนึ่งยาว 11.3 เมตร ติดอวนชาวประมงที่เมือง New Brunswick ประเทศแคนาดา ในปี 1930

จากข้อมูลนี้เอง จึงนำมาประเมินขนาดมาตรฐานของปลาฉลามขาวปกติที่โตเต็มวัย นักวิทยาศาสตร์บางท่านได้ตั้งคำถามเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือในการวัดทั้งสองครั้งนั้น ซึ่งไม่มีบันทึกใดมีขนาดที่ใกล้เคียงกับ 2 กรณีที่พบนี้เลย ในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมาจึงมีข้อสงสัยที่ว่า การบันทึกที่เมือง New Brunswick อาจเป็นการบันทึกที่มีการเข้าใจผิดในสายพันธุ์ ซึ่งสงสัยว่าน่าจะเป็นปลาฉลามสายพันธุ์อื่น (Basking shark) มากกว่า และทั้งสองตัวที่ถูกบันทึกก่อนหน้านี้ก็มีขนาดที่ใกล้เคียงกัน ข้อสงสัยนี้ได้รับการพิสูจน์โดย เจ.อี. โรนัลด์ (J.E. Reynolds) การประเมินขนาดด้วยกรามซึ่งหลักฐานที่เหลือจากค้นพบครั้งนั้นคือ กระดูกกรามที่เก็บรักษาไว้ซึ่งผลการประเมินคาดว่าขนาดของฉลามที่พบใน พอท แฟร์รี่ น่าจะยาวประมาณ 5 เมตร ซึ่งสันนิษฐานว่าจะมีการบันทึกขนาดผิดพลาดในบันทึกต้นฉบับ

ถิ่นที่อยู่อาศัย

แก้
 
ภาพปลาฉลามขาว

ปลาฉลามขาวอาศัยอยู่ตามแถบทะเลชายฝั่งเกือบทั่วทุกมุมโลกที่มีอุณหภูมิระหว่าง 12–24 °C แต่จะอาศัยอยู่หนาแน่นบริเวณอ่าวประเทศออสเตรเลีย ทางตอนใต้ของทวีปแอฟริกา แคลิฟอร์เนีย และตอนกลางของทะเลเมดิเตอร์เรเนียน แต่บริเวณหนึ่งที่หนาแน่นที่สุดอยู่ที่ ไดร์เออร์ ไอร์แลนด์ (Dyer Island, South Africa) ที่แอฟริกาใต้ทั้งยังสามารพบได้ในเขตร้อนแถบทะเลเมดิเตอร์เรเนียน

ปลาฉลามขาวเป็นปลาน้ำลึกแต่ที่บันทึกจำนวนส่วนมากจะมาจากแถบทะเลชายฝั่งบริเวณที่มีสิงโตทะเล แมวน้ำ และโลมาอาศัยอยู่ ได้มีความพยายามที่จะสำรวจในบริเวณน้ำลึก ถึงระดับ 1,280 เมตร ผลปรากฏว่าจะพบมากบริเวณผิวน้ำมากกว่า

พฤติกรรมการล่า

แก้
 
ภาพปลาฉลามขาวบนผิวน้ำ

ฉลามขาวเป็นสัตว์กินเนื้อ[23] เหยื่อที่มันเลือกจะล่ามี ปลา (รวมทั้งปลากระเบนและฉลามที่ตัวเล็กกว่า) โลมา แมวน้ำ สิงโตทะเล และเต่าทะเล ทั้งยังมีชื่อในเรื่องกินไม่เลือกแม้กระทั่งของที่กินไม่ได้[24] ฉลามขาวที่ยาวประมาณ 3.4 เมตร จะเลือกเหยื่อที่เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมที่มีคุณค่าทางอาหารสูงกว่า ผู้เชี่ยวชาญด้านฉลาม ปีเตอร์ คลิมลี (Peter Klimley) ได้ทำการทดสอบโดยใช้เหยื่อเป็นซากแมวน้ำ หมู และแกะ ผลปรากฏว่าฉลามจู่โจมทุกครั้งแต่กลับปฏิเสธซากเหยื่อทั้ง 3 ชนิดที่ให้พลังงานน้อยกว่าและยังมีข้อถกเถียงว่าระหว่างปลาฉลามขาวกับวาฬเพชฌฆาตว่าตัวไหนจู่โจมมนุษย์มากกว่ากัน[25]

ฉลามขาวจะใช้สัมผัสพิเศษในการหาตำแหน่งเหยื่อจากระยะไกล และใช้สัมผัสในด้านการดมกลิ่น และการฟังเพื่อยืนยันตำแหน่งอีกที ในระยะประชิดฉลามจะใช้สายตาเป็นหลัก ฉลามขาวมีชื่อเสียงในเรื่องเป็นนักล่าที่โหดร้าย เป็นเครื่องจักรสังหาร และมีเทคนิคในการซุ่มโจมตี โดยจู่โจมเหยื่อจากด้านล่าง จากการศึกษาพฤติกรรมพบว่า ฉลามขาวจะจู่โจมบ่อยครั้งในช่วงตอนเช้าภายใน 2 ชั่วโมงหลังจากพระอาทิตย์ขึ้น ด้วยเหตุผลที่ว่ามีการพบเห็นฉลามขาวน้อยลงหลังจากผ่านช่วงเวลานั้นไป อัตราความสำเร็จในการล่าช่วงเช้าอยู่ที่ 55% ในช่วง 2 ชั่วโมงแรกและตกลงเหลือ 40% ในช่วงต่อมา หลังจากพ้นช่วงเช้าไปแล้วก็จะหยุดล่า

เทคนิคการล่าของฉลามขาวแตกต่างกันไปตามแต่ชนิดของเหยื่อ[26] ในการล่าแมวน้ำฉลามขาวจะจู่โจมแมวน้ำจากด้านล่างด้วยความเร็วสูงเล็งตรงกลางลำตัวซึ่งความเร็วในการจู่โจมจะสูงจนกระทั่งฉลามกระโจนขึ้นเหนือผิวน้ำได้ และยังจะตามล่าต่อหลังจากที่จู่โจมครั้งแรกพลาดเป้าอีกด้วย สำหรับแมวน้ำบางชนิดปลาฉลามขาวจะใช้วิธีลากลงมาใต้น้ำจนกระทั่งแมวน้ำหมดแรงดิ้น สำหรับสิงโตทะเลจะใช้วิธีจู่โจมที่ลำตัว แล้วค่อย ๆ ลากมากิน ทั้งยังมีวิธีกัดส่วนสำคัญที่ใช้ในการเคลื่อนไหวแล้วรอให้เลือดไหลจนตายอีกด้วย ซึ่งวิธีนี้ใช้จู่โจมแมวน้ำบางชนิด ส่วนในการล่าโลมา ปลาฉลามขาวจะจู่โจมจากด้านบนหรือด้านล่างเพื่อหลบหลีกการตรวจจับด้วยโซนาร์ของโลมา

พฤติกรรมทั่วไป

แก้
 
ภาพปลาฉลามขาวเหนือผิวน้ำ ที่บริเวณประเทศเม็กซิโก

พฤติกรรมและรูปแบบสังคมของปลาฉลามขาวยังไม่เป็นที่แน่ชัด จากการทดลองล่าสุดพบว่า ปลาฉลามขาวเป็นสัตว์สังคมมากกว่าที่เราคาด ที่แอฟริกาใต้ ปลาฉลามขาวจะเหมือนมีลำดับชั้นทางสังคมโดยขึ้นอยู่กับขนาด เพศ และตำแหน่งจ่าฝูง ตัวเมียจะมีอำนาจมากกว่า ตัวผู้ตัวใหญ่กว่าจะมีอำนาจมากกว่าตัวเล็กกว่า เจ้าถิ่นจะมีอำนาจมากกว่าผู้มาเยือน เมื่อมีการล่าจะสั่งการกันอย่างเป็นระบบ และเมื่อมีความขัดแย้งก็จะมีวิธีการเพื่อหาทางออกแทนที่จะสู้กันถึงตาย ฉลามที่สู้กันเองพบเห็นน้อยมาก แต่บางครั้งก็พบฉลามตัวที่มีรอยกัดซึ่งเป็นขนาดรอยฟันฉลามตัวอื่น ทำให้สันนิษฐานได้ว่าปลาฉลามขาวเป็นสัตว์ที่หวงแหนอาณาเขต เมื่อมีผู้รุกรานก็จะทำการเตือนด้วยการกัดเบา ๆ เพื่อแสดงถึงความเป็นเจ้าของอาณาเขต

ปลาฉลามขาวเป็นฉลามไม่กี่สายพันธุ์ที่พบว่าสามารถโผล่หัวขึ้นมาเหนือน้ำและมองหาเหยื่อได้และยังสามารถกระโจนขึ้นเหนือน้ำได้ (spy-hopping) มีข้อสงสัยว่าพฤติกรรมนี้อาจเป็นพฤติกรรมที่เรียนรู้มาจากมนุษย์เนื่องจากฉลามมีประสาทรับกลิ่นที่ไวมาก เมื่อปลาฉลามขาวพบกับนักท่องเที่ยวที่มีกลิ่นตัวแรง มันก็มีความอยากรู้อยากเห็นและแสดงความฉลาดของมันออกมาเมื่อสถานการณ์อำนวย

ฉลามขาวมีจมูกที่ไวต่อกลิ่นเลือดเป็นอย่างมาก เพราะฉลามขาวสามารถได้กลิ่นเลือดเพียง 1 หยดที่อยู่ไกลออกไปถึง 3 กิโลเมตร[27][28]

ปลาฉลามขาวกับมนุษย์

แก้
 
ภาพปลาฉลามขาวใต้น้ำ

เรื่องของปลาฉลามขาวจู่โจมมนุษย์ เป็นที่รู้จักกันมากผ่านทางภาพยนตร์ อย่างเช่นเรื่อง จอวซ์ (Jaws) ผลงานของสตีเวน สปีลเบิร์ก (Steven Spielberg) แสดงให้เห็นถึงภาพฉลามที่โหดร้าย กินคน และเป็นอันตรายอย่างยิ่งกับมนุษย์ให้ฝังในใจของผู้ชม[29][30][31] ซึ่งอันที่จริงแล้วมนุษย์ไม่ใช่เหยื่อของฉลามตามธรรมชาติ[32] ตัวอย่างเช่น ในทะเลเมดิเตอร์เรเนียน มีรายงานยืนยันฉลามจู่โจมมนุษย์เพียง 31 รายในรอบ 200 ปี และเป็นส่วนน้อยที่เสียชีวิต[33] กรณีที่เสียชีวิตจะเป็นกรณีที่ฉลามลองกัดดูมากกว่า เพราะอยากรู้อยากเห็น ปลาฉลามขาวยังลองกัดพวกสิ่งของอื่น ๆ เช่น ทุ่นลอยน้ำ และของที่มันไม่คุ้นเคยอื่น ๆ และบางครั้งก็จะใช้เพียงริมฝีปากกัดโดนนักเล่นเซิร์ฟเพราะอยากรู้ว่ามันเป็นอะไรกันแน่

ในกรณีอื่น ๆ อาจเกิดขึ้นมาจากความเข้าใจผิด ที่จู่โจมนักเล่นเซิร์ฟจากด้านล่างเพราะเห็นเพียงเงาดูแล้วคล้ายกับแมวน้ำ หลายกรณีเกิดขึ้นในช่วงที่ทัศนะวิสัย ไม่เอื้ออำนวยกับการมองเห็นและในกรณีที่ประสาทสัมผัสด้านอื่นมีประสิทธิภาพลดลงหรืออาจเป็นเพราะว่าสายพันธุ์ของปลาฉลามขาวไม่ค่อยถูกปากกับรสชาติของมนุษย์ หรือรสชาติไม่ค่อยคุ้นเคย[34]

อย่างไรก็ตาม นักวิทยาศาสตร์มีทฤษฎีที่ว่า ทำไมอัตราการจู่โจมมนุษย์ที่ร้ายแรงถึงต่ำ ไม่ใช่เพราะว่าปลาฉลามขาวไม่ชอบเนื้อมนุษย์ แต่เป็นเพราะมนุษย์สามารถหนีขึ้นจากน้ำได้หลังจากถูกจู่โจมครั้งแรก ในปี 1980 มีรายงานของ จอห์น แม็คคอสเกอร์ (John McCosker) บันทึกว่า นักดำน้ำที่ดำเดี่ยวคนหนึ่งถูกปลาฉลามขาวจู่โจมจนสูญเสียอวัยวะบางส่วนไปแต่ยังว่ายน้ำหนีมาจนได้รับความช่วยเหลือจากเพื่อน ๆ ให้ขึ้นมาจากน้ำได้ก่อนที่จะถูกปลาฉลามขาวเผด็จศึก จึงสันนิษฐานได้ว่ารูปแบบการจู่โจมของปลาฉลามขาว คือ จู่โจมสร้างบาดแผลสาหัสก่อนในครั้งแรกแล้วรอให้เหยื่อหมดแรงหรือเสียเลือดจนตายแล้วค่อยเข้าไปกิน แต่มนุษย์สามารถขึ้นจากน้ำได้ (อาจหนีขึ้นเรือ) ด้วยความช่วยเหลือของคนอื่นซึ่งเป็นพฤติกรรมที่ไม่คุ้นเคยสำหรับเหยื่อของปลาฉลามขาวทำให้การจู่โจมครั้งนั้นล้มเหลวไป[35]

ข้อสันนิษฐานอีกประการก็คือ มนุษย์ไม่มีคุณค่าทางอาหารมากพอสำหรับปลาฉลามขาว เพราะว่าปลาฉลามขาวมีระบบการย่อยที่ค่อยข้างช้า และร่างกายของมนุษย์มีกระดูก กล้ามเนื้อและไขมันมากเกินไป ส่วนใหญ่ปลาฉลามขาวจะเป็นฝ่ายหมดความสนใจมนุษย์ที่ถูกโจมตีครั้งแรกก่อนเอง และเหตุที่มนุษย์สียชีวิตก็เพราะสูญเสียเลือดมากเกินไปจากการสูญเสียอวัยวะบางส่วนมากกว่าที่จะเป็นการสูญเสียอวัยวะสำคัญหรือถูกกินทั้งตัว[36]

นักชีววิทยาบางคนให้ความเห็นว่า จำนวนผู้เสียชีวิตที่มีสาเหตุมาจากถูกปลาฉลามขาวจู่โจมในรอบ 100 ปี มีน้อยกว่าจำนวนผู้เสียชีวิตที่ถูกสุนัขกัดเสียอีก แต่ความเห็นนี้ยังไม่ค่อยถูกต้องนักเพราะว่ามนุษย์มีสายสัมพันธ์ที่ใกล้ชิดกับสุนัขมากกว่าปลาฉลามขาวจึงมีโอกาสมากกว่าเมื่อเทียบกับฉลาม มนุษย์ได้มีความพยายามที่จะประดิษฐ์ชุดป้องกันฉลามแต่ในปัจจุบันอุปกรณ์ที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดในการป้องกันปลาฉลามขาวคือ อิเล็กทรอนิค บีคอน (electronic beacon) ซึ่งนักประดาน้ำและนักเล่นเซิร์ฟจะใช้กัน โดยมันจะส่งคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าไปรบกวนสัมผัสพิเศษของปลาฉลามขาว

ทัวร์ปลาฉลามขาว

แก้
 
การล่อปลาฉลามขาว

การดำน้ำในกรงกลายเป็นธุรกิจทัวร์ที่เป็นที่นิยมของนักท่องเที่ยวที่ต้องการความตื่นเต้นแบบใหม่[37] และผู้ที่ต้องการศึกษาปลาฉลามขาวอย่างใกล้ชิด ผู้มาชมปลาฉลามขาวจะอยู่ในกรงที่มั่นคงแข็งแรงซึ่งจะเป็นจุดที่เห็นปลาฉลามขาวได้ชัดเจนที่สุดโดยที่ยังปลอดภัยอยู่[38] และเมื่อต้องเผชิญหน้ากับสัตว์นักล่าที่ตัวใหญ่ และดุร้ายอย่างปลาฉลามขาวย่อมเป็นสถานการณ์ที่ทำให้อดรีนาลีนฉีดพล่านไปทั่วร่างกาย เป็นประสบการณ์ที่น่าค้นหา ทำให้ธุรกิจนี้เติบโตขึ้นอย่างมากในแถบอ่าวของออสเตรเลียที่มีพบปลาฉลามขาวบ่อยครั้ง วิธีการล่อปลาฉลามขาว คือ การใช้เหยื่อที่ชุ่มไปด้วยเลือดไปเป็นเป้าล่อ เรียกความสนใจของปลาฉลามขาว ซึ่งการกระทำดังกล่าวกลายเป็นที่วิพากษ์วิจารณ์กันมากว่าจะทำให้ปลาฉลามขาวเริ่มคุ้นเคยกับมนุษย์มากขึ้น และจะมีพฤติกรรมเข้าหามนุษย์แลกกับอาหารซึ่งจะเป็นสถานการณ์ที่อันตราย มีการกล่าวหาว่า การใช้เหยื่อที่ชุ่มด้วยเลือดล่อให้ปลาฉลามขาวเข้ามาใกล้กรงอาจเป็นการยั่วโมโหให้ปลาฉลามขาวจู่โจมกรงจึงได้มีการเลี่ยงให้ใช้เหยื่อล่อให้ค่อนข้างห่างกรงออกไปเพื่อที่ปลาฉลามขาวจะได้ว่ายผ่านไปเฉย ๆ[39]

บริษัทที่ทำธุรกิจทัวร์ประเภทนี้กล่าวว่า พวกเขาต้องตกเป็นแพะรับบาปด้วยเหตุที่ผู้คนพยายามหาเหตุผลใส่ร้ายว่าทำไมปลาฉลามขาวจึงจู่โจมมนุษย์ และยังบอกอีกว่ามีอัตราคนถูกฟ้าผ่าตายมากกว่าอัตราคนที่ถูกฉลามเล่นงานเสียอีก ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีการศึกษาวิจัยในประเด็นนี้อย่างจริงจัง และสรุปผลให้ได้ว่าการล่อฉลามแบบนี้จะทำให้พฤติกรรมของปลาฉลามขาวเปลี่ยนไปก่อนที่จะออกกฎหมายห้ามการกระทำเช่นนี้

ด้วยเหตุนี้เองจึงมีคำแนะนำให้ผู้ที่ต้องการดำน้ำเพื่อชมปลาฉลามขาว ต้องทำการล่อในเขตที่ปลาฉลามขาวจะออกล่าเหยื่อเท่านั้น และต้องห่างจากเขตของคนทั่วไป ไม่ใช่ล่อให้ฉลามมาหาถึงที่ โดยฉลามที่มาจะเป็นเพียงฉลามที่ต้องการล่าซากที่เหลือเท่านั้น และเมื่อมันไม่ได้รับอาหารมันก็จะจากไปเอง และจะไม่คิดว่าการล่อแบบนี้จะทำให้มันได้อาหาร เพื่อตัดสายสัมพันธ์ระหว่างคนกับปลาฉลามขาวออกจากกันซึ่งนโยบายนี้ได้ถูกนำเสนอไปที่ทางรัฐบาล

ธุรกิจทัวร์ปลาฉลามขาวทำกำไรได้อย่างเป็นกอบเป็นกำ เมื่อเทียบกับการทำประมงที่มีรายได้จำกัด กรามของปลาฉลามขาวคู่เดียวมีค่าถึง 20,000 ยูโร นับเป็นรายได้ที่สูงมากเมื่อเทียบกับการทำประมงต่อวัน อย่างไรก็ตามสัตว์ที่ตายแล้วก็ทำได้เพียงเศษเงินเมื่อเทียบกับสัตว์ที่ยังมีชีวิตอยู่ ทัวร์ปลาฉลามขาวเป็นธุรกิจที่มั่นคงกว่าและเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจท้องถิ่น ตัวอย่างของบริษัททัวร์บริษัทแห่งหนึ่ง ซึ่งมีเรืออยู่ในสังกัด 6 ลำ เรือแต่ละลำบรรทุกคนได้ราว 30 คนต่อวัน หากคนหนึ่งต้องจ่ายค่าชมราว ๆ 50 ยูโรถึง 150 ยูโร ดังนั้นในเวลา 1 วัน บรรดาฉลามที่มาแวะเวียนที่เรือนี้จะทำกำไรให้พวกเขามากถึง 9,000 ยูโรถึง 27,000 ยูโรต่อเรือแต่ละลำ

ดูเพิ่ม

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. ↑ 1.0 1.1 Gottfried, M. D.; Fordyce, R. E. (2001). "An associated specimen of Carcharodon angustidens (Chondrichthyes, Lamnidae) from the Late Oligocene of New Zealand, with comments on Carcharodon interrelationships". Journal of Vertebrate Paleontology. 21 (4): 730–739. doi:10.1671/0272-4634(2001)021[0730:AASOCA]2.0.CO;2.
  2. ↑ Fergusson, I., Compagno, L.; Marks, M. (2000). "Carcharodon carcharias in IUCN 2012". IUCN Red List of Threatened Species, Vers. 2009.1. International Union for Conservation of Nature and Natural Resources. สืบค้นเมื่อ 28 October 2009.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: authors list (ลิงก์) (Database entry includes justification for why this species is vulnerable)
  3. ↑ Knickle, Craig. "Tiger Shark". Florida Museum of Natural History Ichthyology Department. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-07-07. สืบค้นเมื่อ 2 July 2009.
  4. ↑ Springer, Stewart (1939-07-12). "The Great White Shark, Carcharodon carcharias (Linnaeus), in Florida Waters". Copeia. 1939 (2): 114. doi:10.2307/1435964. ISSN 0045-8511.
  5. ↑ "Largest Great White Shark : Discovery Channel". web.archive.org. 2010-02-07. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-01-28. สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (ลิงก์)
  6. ↑ "How Big are Great White Sharks? | Smithsonian Ocean". ocean.si.edu (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.
  7. ↑ "New study finds extreme longevity in white sharks". ScienceDaily (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.
  8. ↑ published, Tia Ghose (2015-02-19). "Great White Sharks Are Late Bloomers". livescience.com (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.
  9. ↑ Klimley, A. Peter; Le Boeuf, Burney J.; Cantara, Kelly M.; Richert, John E.; Davis, Scott F.; Van Sommeran, Sean; Kelly, John T. (2001-03-19). "The hunting strategy of white sharks ( Carcharodon carcharias ) near a seal colony". Marine Biology. 138 (3): 617–636. doi:10.1007/s002270000489. ISSN 0025-3162.
  10. ↑ "Great white shark amazes scientists with 4,000-foot dive into abyss". web.archive.org. 2011-10-27. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-10-27. สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (ลิงก์)
  11. ↑ MURPHY, RICHARD C. (1996), "A Plea for White Shark Conservation", Great White Sharks, Elsevier, pp. 5–6, ISBN 978-0-12-415031-7, สืบค้นเมื่อ 2025-02-25
  12. ↑ "WebCite query result". archive.ph. 2013-06-16. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2024-05-26. สืบค้นเมื่อ 2025-02-25. {{cite web}}: Cite ใช้ชื่อทั่วไป (help)CS1 maint: bot: original URL status unknown (ลิงก์)
  13. ↑ Cronin, Melissa (2016-01-10). "Here's Why We've Never Been Able to Tame the Great White Shark". VICE (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.
  14. ↑ "Great White Shark Attacks: Defanging the Myths". web.archive.org. 2009-04-26. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2004-01-25. สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (ลิงก์)
  15. ↑ "Species Implicated in Attacks". International Shark Attack File (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.
  16. ↑ Rice, Doyle. "2020 was an 'unusually deadly year' for shark attacks, with the most deaths since 2013". USA TODAY (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.
  17. ↑ Lu, Donna (2021-10-27). "Great white shark attacks on humans may be case of mistaken identity, study suggests". The Guardian (ภาษาอังกฤษแบบบริติช). ISSN 0261-3077. สืบค้นเมื่อ 2025-02-25.
  18. ↑ หน้า 76-92, ฉลามขาวยักษ์จอมลี้ลับ โดย เอริก แวนซ์. นิตยสารเนชั่นแนลจีโอกราฟิก ฉบับภาษาไทย: ฉบับที่ 180 กรกฎาคม 2559
  19. ↑ "Great White Shark Dimensions & Drawings | Dimensions.com". www.dimensions.com (ภาษาอังกฤษ).
  20. ↑ "Great white sharks". Animals (ภาษาอังกฤษ). 2010-09-10.
  21. ↑ "white shark | Size, Diet, Habitat, Teeth, Attacks, & Facts". Encyclopedia Britannica (ภาษาอังกฤษ).
  22. ↑ BlueCadet (2012-12-07). "Fun Facts About Great White Sharks". Oceana USA (ภาษาอังกฤษ).
  23. ↑ "ฉลาม…นักล่าผู้รักษาสมดุลแห่งท้องทะเล". Greenpeace Thailand (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
  24. ↑ https://seaworld.org/animals/all-about/sharks-and-rays/behavior/
  25. ↑ "Shark Behaviour Facts - Research & Characteristics" (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
  26. ↑ "StackPath". www.tourismtattler.com.
  27. ↑ "Shark sensory facts". Save Our Sharks (ภาษาอังกฤษ). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-06-24. สืบค้นเมื่อ 2021-06-24. {{cite web}}: ระบุ |accessdate= และ |access-date= มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ |archivedate= และ |archive-date= มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ |archiveurl= และ |archive-url= มากกว่าหนึ่งรายการ (help)
  28. ↑ Contributor, D. T. S. (2021-01-31). "How Far Away Can Sharks Smell Blood". DOWN TO SCUBA (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). {{cite web}}: |last= มีชื่อเรียกทั่วไป (help)
  29. ↑ Ebert, Roger. "Jaws movie review & film summary (1975) | Roger Ebert". rogerebert.com (ภาษาอังกฤษ).
  30. ↑ Haden, Jeff (2020-08-18). "Steven Spielberg's Making of 'Jaws' Provides a Master Class in Effective (and Visionary) Leadership". Inc.com (ภาษาอังกฤษ).
  31. ↑ Jaws (1975) (ภาษาอังกฤษ), สืบค้นเมื่อ 2021-06-24
  32. ↑ "ธรรมชาติมหัศจรรย์ ฟิสิกส์ราชมงคล". www.rmutphysics.com. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-09-18. สืบค้นเมื่อ 2021-06-24. {{cite web}}: ระบุ |accessdate= และ |access-date= มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ |archivedate= และ |archive-date= มากกว่าหนึ่งรายการ (help); ระบุ |archiveurl= และ |archive-url= มากกว่าหนึ่งรายการ (help)
  33. ↑ "'มนุษย์' กับ 'ฉลาม' ความเชื่อ ความกลัว และความจริง". dailynews. 2015-07-26.
  34. ↑ "นี่คือคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์ ว่าเหตุใดเราจึงกลัว ฉลาม - National Geographic Thailand". ngthai.com.
  35. ↑ prachachat (2018-04-17). "ทะเลคือบ้านของฉลาม! "ดร.ธรณ์" ชี้ไม่ได้ตั้งใจทำร้ายคน". ประชาชาติธุรกิจ.
  36. ↑ "รายงานชิ้นใหม่ เกี่ยวกับการจู่โจมของฉลามทั่วโลก". VOA.
  37. ↑ Charters, Captain Adventure Bay. "Shark Cage Diving with Great White Sharks. Port Lincoln, South Australia". adventurebaycharters.com.au (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
  38. ↑ "Great White Shark Tours". Cape Town Travel (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
  39. ↑ "Shark Cage Diving". Shark Cage Diving with Great White Shark Tours (ภาษาอังกฤษแบบบริติช).

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้

  ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Carcharodon carcharias ที่วิกิสปีชีส์

 
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ Carcharodon carcharias
เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=ปลาฉลามขาว&oldid=12383213"