วิกิพีเดีย

โซเดียมไบคาร์บอเนต

โซเดียมไบคาร์บอเนต (อังกฤษ: sodium bicarbonate; ชื่อตาม IUPAC: โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต) หรือ โซดาทำขนม (baking soda) เป็นสารประกอบที่มีสูตรเคมีคือ NaHCO3 มีเลขอีคือ E500 ลักษณะเป็นผงสีขาว มีรสเค็มคล้ายโซเดียมคาร์บอเนต มีการใช้โซเดียมไบคาร์บอเนตมาตั้งแต่สมัยอียิปต์โบราณ ในรูปของเนตรอน (natron)

โซเดียมไบคาร์บอเนต
Ball and stick model of a sodium cation
Ball and stick model of a sodium cation
Ball and stick model of a bicarbonate anion
Ball and stick model of a bicarbonate anion
HCO3− coordination
ชื่อ
IUPAC name
โซเดียมไฮโดรเจนคาร์บอเนต
ชื่ออื่น
โซดาทำขนม, bicarb (laboratory slang), ไบคาร์บอเนตของโซดา, nahcolite, natrium hydrogen carbonate, natron
เลขทะเบียน
3D model (JSmol)
4153970
ChEBI
ChEMBL
เคมสไปเดอร์
ดรักแบงก์
ECHA InfoCard 100.005.122 แก้ไขสิ่งนี้ที่วิกิสนเทศ
EC Number
  • 205-633-8
เลขอี E500(ii) (acidity regulators, ...)
KEGG
MeSH Sodium+bicarbonate
RTECS number
  • VZ0950000
UNII
  • InChI=1S/CH2O3.Na/c2-1(3)4;/h(H2,2,3,4);/q;+1/p-1 checkY
    Key: UIIMBOGNXHQVGW-UHFFFAOYSA-M checkY
  • InChI=1/CH2O3.Na/c2-1(3)4;/h(H2,2,3,4);/q;+1/p-1
    Key: UIIMBOGNXHQVGW-REWHXWOFAQ
  • [Na+].OC([O-])=O
คุณสมบัติ
NaHCO
3
มวลโมเลกุล 84.0066 g mol−1
ลักษณะทางกายภาพ ผลึกของแข็งสีขาว
กลิ่น ไม่มีกลิ่น
ความหนาแน่น
จุดหลอมเหลว (Decomposes to sodium carbonate starting at 50 °C[1][6])
ความสามารถละลายได้ 0.02 wt% acetone, 2.13 wt% methanol @22 °C.[4] insoluble in ethanol
log P −0.82
pKa
  • 6.34[5]
  • 6.351 (carbonic acid)[5]
nα = 1.377 nβ = 1.501 nγ = 1.583
โครงสร้าง
โมโนคลินิก
อุณหเคมี
87.6 J/mol K[7]
Std molar
entropy (S⦵298)
101.7 J/mol K[7]
−950.8 kJ/mol[7]
−851.0 kJ/mol[7]
เภสัชวิทยา
B05CB04 (WHO) B05XA02, QG04BQ01 (WHO)
ทางหลอดเลือดดำ, ทางปาก
ความอันตราย
อาชีวอนามัยและความปลอดภัย (OHS/OSH):
อันตรายหลัก
 Causes serious eye irritation
NFPA 704 (fire diamond)
NFPA 704 four-colored diamondHealth 2: Intense or continued but not chronic exposure could cause temporary incapacitation or possible residual injury. E.g. chloroformFlammability 0: Will not burn. E.g. waterInstability 1: Normally stable, but can become unstable at elevated temperatures and pressures. E.g. calciumSpecial hazards (white): no code
2
0
1
จุดวาบไฟ ทนไฟ
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC):
4220 mg/kg (rat, oral)[8]
เอกสารข้อมูลความปลอดภัย (SDS) External MSDS
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
แอนไอออนอื่น ๆ
 โซเดียมคาร์บอเนต
แคทไอออนอื่น ๆ
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa

ดูเพิ่ม

แก้

อ้างอิง

แก้
  1. ↑ 1.0 1.1 Haynes, p. 4.90
  2. ↑ 2.0 2.1 2.2 Haynes, p. 5.194
  3. ↑ 3.0 3.1 3.2 "Sodium Bicarbonate" (PDF). United Nations Environment Programme. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 16 May 2011.
  4. ↑ Ellingboe JL, Runnels JH (1966). "Solubilities of Sodium Carbonate and Sodium Bicarbonate in Acetone-Water and Methanol-Water Mixtures". J. Chem. Eng. Data. 11 (3): 323–324. doi:10.1021/je60030a009.
  5. ↑ 5.0 5.1 Haynes, p. 7.23
  6. ↑ Pasquali I, Bettini R, Giordano F (2007). "Thermal behaviour of diclofenac, diclofenac sodium and sodium bicarbonate compositions". Journal of Thermal Analysis and Calorimetry. 90 (3): 903–907. doi:10.1007/s10973-006-8182-1. S2CID 95695262.
  7. ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 Haynes, p. 5.19
  8. ↑ Chambers M. "Sodium bicarbonate [USP:JAN]". ChemIDplus. U.S. National Library of Medicine.

บรรณานุกรม

แก้

แหล่งข้อมูลอื่น

แก้
 
วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ โซเดียมไบคาร์บอเนต
 

บทความเคมีนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

เข้าถึงจาก "https://th.wikipedia.org/w/index.php?title=โซเดียมไบคาร์บอเนต&oldid=11961081"