อธิการบดี
อธิการบดี เป็นตำแหน่งผู้บังคับบัญชาสูงสุดและรับผิดชอบงานทั้งปวงของมหาวิทยาลัย
![]() |
ตำแหน่งในมหาวิทยาลัย |
---|
บุคคลฝ่ายบริหาร |
อธิการบดี · ผู้บัญชาการ · ผู้ประศาสน์การ |
คณบดี |
หัวหน้าแผนก · ผู้อำนวยการสถาบัน |
ผู้อำนวยการสำนัก · ผู้อำนวยการศูนย์ |
หัวหน้าภาควิชา |
บุคคลฝ่ายวิชาการ |
ศาสตราจารย์ · รองศาสตราจารย์ |
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ |
องค์กร องค์การ |
มหาวิทยาลัย · สภามหาวิทยาลัย |
สภาคณาจารย์ |
สภาเจ้าหน้าที่ |
คณะวิชา · ภาควิชา |
วิทยาลัย · สถาบัน |
คณะกรรมการผู้บริหาร · คณะกรรมการวิชาการ |
สถานีย่อยว่าด้วยสถาบันอุดมศึกษาของไทย |
ประวัติและการได้มาซึ่งตำแหน่งแก้ไข
ในประเทศไทย อธิการบดีมาจากการแต่งตั้งของพระมหากษัตริย์ตามคำแนะนำของสภามหาวิทยาลัยนั้น ๆ มีวาระการดำรงตำแหน่งคราละสี่ปี และอาจได้รับแต่งตั้งอีกครั้งได้ แต่จะดำรงตำแหน่งเกินสองวาระติดต่อกันมิได้ ส่วนอำนาจหน้าที่ของอธิการบดีย่อมแตกต่างกันไปตามแต่ที่กฎหมายหรือตราสารจัดตั้งมหาวิทยาลัยบัญญัติหรือกำหนดไว้
อนึ่ง ในสมัยก่อน มหาวิทยาลัยบางแห่งเรียกอธิการบดีว่า "ผู้บัญชาการ" เช่น จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย[1] และมหาวิทยาลัยแพทยศาสตร์ (มหาวิทยาลัยมหิดล ในปัจจุบัน)[2] นอกจากนี้ ยังมีตำแหน่ง "ผู้ประศาสน์การ" ซึ่งเป็นชื่อสำหรับตำแหน่งผู้บริหารสูงสุดของมหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง (มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ในปัจจุบัน) มีความหมายเทียบเท่าตำแหน่งอธิการบดี โดยบุคคลที่ดำรงตำแหน่งผู้ประศาสน์การมีเพียงท่านเดียว คือ ศาสตราจารย์ ดร.ปรีดี พนมยงค์ และก่อนหน้านั้น มหาวิทยาลัยศิลปากร ใช้ตำแหน่ง "ผู้อำนวยการ" โดยตำแหน่งอธิบดีกรมศิลปากร จะดำรงตำแหน่งผู้อำนวยการมหาวิทยาลัยศิลปากรโดยตำแหน่ง ต่อมาจึงแยกหน่วยงานออกจากกันระหว่างกรมศิลปากรและมหาวิทยาลัยศิลปากร จึงเปลี่ยนชื่อตำแหน่งจาก "ผู้อำนวยการมหาวิทยาลัยศิลปากร" เป็น "อธิการบดีมหาวิทยาลัยศิลปากร"
ผู้บัญชาการในสถาบันการศึกษาระดับอุดมศึกษาของทหาร/ตำรวจแก้ไข
ผู้บัญชาการ เป็นตำแหน่งผู้บังคับหน่วยของทหาร/ตำรวจ ซึ่งใช้เรียกตำแหน่งผู้บังคับหน่วยที่มีอัตราตั้งแต่ พลตรี พลเรือตรี พลอากาศตรี และพลตำรวจตรี เป็นต้นไป ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของหน่วยงานนั้น ๆ ด้วย ปัจจุบันผู้บัญชาการสถาบันอุดมศึกษาในสังกัดกระทรวงกลาโหมและสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ประกอบด้วย
- ผู้บัญชาการโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า (อัตราพลโท)
- ผู้บัญชาการโรงเรียนนายเรือ (อัตราพลเรือโท)
- ผู้บัญชาการโรงเรียนนายเรืออากาศนวมินทกษัตริยาธิราช (อัตราพลอากาศโท)
- ผู้บัญชาการโรงเรียนนายร้อยตำรวจ (อัตราพลตำรวจโท)
ซึ่งผู้ดำรงตำแหน่งดังกล่าว ถือเป็นผู้บัญชาการสถาบันอุดมศึกษาในสังกัดกระทรวงกลาโหมและสำนักงานตำรวจแห่งชาติดังกล่าว
อ้างอิงแก้ไข
- ↑ ทำเนียบอธิการบดี จุฬาฯ
- ↑ "ผู้ดำรงตำแหน่งผู้บัญชาการมหาวิทยาลัย/อธิการบดี". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-09-15. สืบค้นเมื่อ 2015-08-22.