รัฐแอริโซนา

รัฐแอริโซนา
รัฐแอริโซนา
Flag	Seal
	ฉายา: The Grand Canyon State;; The Copper State;; The Valentine State
	คติพจน์: Ditat Deus (God enriches)
	เพลงประจำรัฐ: "The Arizona March Song" and "Arizona"
ภาษาราชการ	English
Spoken languages	As of 2010 English 74.1%; Spanish 19.5%; Navajo 1.9%; Other 4.5 %;
เดมะนิม	Arizonan
เมืองหลวง; (and largest city)	Phoenix
Largest metro	Greater Phoenix
พื้นที่	Ranked 6th
• รวม	113,990 sq mi ; (295,234 km2)
• กว้าง	310 miles (500 km)
• ยาว	400 miles (645 km)
• % water	0.35
• ละติจูด	31° 20′ N to 37° N
•	109° 03′ W to 114° 49′ W
ประชากร	Ranked 14th
• รวม	7,171,646 (2018)
• ความหนาแน่น	57/sq mi (22/km2); Ranked 33rd
• Median household income	$56,581 (29th)
Elevation
• Highest point	Humphreys Peak; 12,637 ft (3852 m)
• Mean	4,100 ft (1250 m)
• Lowest point	Colorado River at the Sonora border; 72 ft (22 m)
Before statehood	Arizona Territory
Admission to Union	February 14, 1912 (48th)
ผู้ว่าการ	Doug Ducey (R)
Secretary of State	Katie Hobbs (D)
สภานิติบัญญัติ	Arizona Legislature
• สภาสูง	Senate
• สภาล่าง	House of Representatives
สมาชิกวุฒิสภา	Kyrsten Sinema (D) ; Martha McSally (R)
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร	5 Democrats; 4 Republicans (list)
เขตเวลา
• most of state	Mountain: UTC −7 (no DST)
• Navajo Nation	Mountain: UTC −7/−6
ISO 3166	US-AZ
อักษรย่อ	AZ, Ariz.
เว็บไซต์	www.az.gov

รัฐแอริโซนา (อังกฤษ: Arizona; /ˌɛɹ.ɪˈzon.ə/) เป็นรัฐขนาดใหญ่ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงใต้ของสหรัฐอเมริกา มีขนาดใหญ่เป็นอันดับที่ 6 และมีความหนาแน่นของประชากรเป็นอันดับที่ 14 จากทั้งหมด 50 รัฐ เมืองหลวงและเมืองที่ใหญ่ที่สุดของรัฐคือ ฟีนิกซ์ (Phoenix) รัฐแอริโซนาเป็น 1 ใน 4 รัฐมุม (Four Corners region) อันได้แก่ รัฐยูทาห์ (Utah) รัฐโคโลราโด (Colorado) รัฐนิวเม็กซิโก (New Mexico) และรัฐแอริโซนา (Arizona) มีอาณาเขตทางทิศตะวันตกติดกับรัฐเนวาดา (Nevada) และรัฐแคลิฟอร์เนีย (California) ทางทิศใต้ติดกับรัฐโซโนรา (Mexican states of Sonora) และทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ติดกับรัฐบาฮาแคลิฟอร์เนีย (Baja California) ของเม็กซิโก

รัฐแอริโซนาเป็นรัฐที่ 48 ของสหรัฐอเมริกา และเป็นรัฐสุดท้ายในบรรดารัฐที่ติดกับรัฐอื่นๆ (Contiguous states) ที่ถูกผนวกเข้ากับสหรัฐอเมริกาในวันที่ 14 กุมภาพันธ์ 1912 ซึ่งตรงกับวันวาเลนไทน์พอดี ในอดีตเคยเป็นบริเวณที่เรียกว่า อัลตา แคลิฟอร์เนีย (Alta California) ของนิวสเปน (New Spain) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของอาณานิคมสเปนในอเมริกา หลังจากการประกาศอิสรภาพของเม็กซิโกจากสเปนในปี 1821 ได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของประเทศเม็กซิโก แต่ภายหลังที่เม็กซิโกแพ้สงครามเม็กซิกัน-อเมริกัน (Mexican-American War) แก่สหรัฐอเมริกาในปี 1848 ทำให้ต้องเสียพื้นที่ส่วนนี้ให้กับสหรัฐอเมริกา รวมกับพื้นที่ส่วนหนึ่งจากการลงนามในสนธิสัญญาเมซินญ่าระหว่างเม็กซิโกและสหรัฐอเมริกาในปี 1853 (Treaty of Mesilla) กลายเป็นพื้นที่ของรัฐแอริโซนาในปัจจุบัน

แกรนด์แคนยอน

พื้นที่ทางตอนใต้ของรัฐแอริโซนามีภูมิอากาศแบบทะเลทราย โดยมีอากาศร้อนมากในฤดูร้อนและอบอุ่นในฤดูหนาว พื้นที่ทางตอนเหนือประกอบไปด้วยป่าสน ที่ราบสูงโคโลราโด และแนวภูเขา รวมทั้งภูมิประเทศแบบหุบเขาลึกของอุทยานแห่งชาติแกรนด์แคนยอน (Grand Canyon National Park)

พื้นที่ประมาณ 1 ใน 4 ของรัฐแอริโซนาถูกสงวนไว้เป็นพื้นที่สำหรับอยู่อาศัยของชาวอินเดียนแดงกว่า 27 เผ่า รวมทั้งเผ่านาวาโจ (Navajo Nation) ที่มีประชากรกว่า 300,000 คน และเป็นเผ่าที่ใหญ่ที่สุดของรัฐแอริโซนาและของสหรัฐอเมริกา แม้จะมีการประกาศจากรัฐบาลกลางในปี 1924 ให้ชนกลุ่มน้อยสามารถมีสิทธิ์ที่จะเลือกตั้งได้ แต่การมีสิทธิ์เลือกตั้งจริงๆ ของชนกลุ่มน้อยเกิดขึ้นหลังจากการอนุมัติของศาลฎีกาของรัฐในปี 1948