ภาษาตูโรโย
ภาษาตูโรโย เป็นภาษาซีเรียคใหม่หรือภาษาอราเมอิกใหม่ ใช้พูดในตุรกีตะวันออกและซีเรียตะวันออกเฉียงเหนือ โดยผู้นับถือศาสนาคริสต์นิกายซีเรียคออร์ธอดอกซ์ คำว่าตูโร ( ṭuro) , หมายถึงภูเขา ตูโรโย (Ṭuroyo) จึงหมายถึงสำเนียงภูเขาทงตะวันออกเฉียงใต้ของตุรกี ชื่อเก่าของภาษานี้คือซูรายต์ (Ṣurayt) ซึ่งอาจจะเกี่ยวข้องกับคำว่าซีเรียค ผู้พูดภาษานี้ใช้ภาษาซีเรียคคลาสสิกเป็นภาษาทางศาสนาและวรรณคดี และมีความพยายามที่จะนำกลับมาใช้เป็นภาษาพูด ไม่มีการใช้ภาษาตูโรโยเป็นภาษาเขียนแต่เขียนด้วยภาษาซีเรียคคลาสสิกแทน
| ภาษาตูโรโย | |
|---|---|
| ܛܘܪܝܐ Ṭuroyo, ܨܘܪܝܬ Ṣurayt, ܣܘܪܝܝܐ Sëryoyo | |
| ออกเสียง | /tˤurˈɔjɔ/, /sˤuˈrajt/, /sərˈjɔjɔ/ |
| ประเทศที่มีการพูด | ตุรกี, ซีเรีย; มีในอาร์เจนตินา, ออสเตรเลีย, เบลเยียม, บราซิล, แคนาดา, เยอรมัน, อิรัก, เลบานอน, เนเธอร์แลนด์, สวีเดน, สหรัฐอเมริกา ด้วย |
| ภูมิภาค | จังหวัดมาร์ดิน ทางตะวันออกเฉียงใต้ของตุรกี; Al Hasakah และ Qamishli ทางตะวันออกเฉียงเหนือของ ซีเรีย |
| จำนวนผู้พูด | ประมาณ 300,000 คน (ไม่พบวันที่) |
| ตระกูลภาษา | |
| ระบบการเขียน | อักษรซีเรียค (Serto variant) , อักษรละติน ใช้ในสวีเดน |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-2 | syr |
| ISO 639-3 | tru |
ระบบการเขียนแก้ไข
ในพ.ศ. 2423 มิชชันนารีชาวตะวันตกพยายามเขียนภาษาตูโรโยด้วยอักษรซีเรียคแบบเซอร์โต ด้วยความยุ่งยากในบริเวณบ้านเกิด ผู้พูดภาษาตูโรโยได้อพยพออกไปทั่วโลก ทั้งไปซีเรีย เลบานอน สวีเดนและเยอรมัน ชุมชนผู้พูดภาษานี้ในสวีเดนได้มีการพัฒนาสื่อการสอนด้วยภาษาตูโรโย Yusuf Ishaq พัฒนาระบบการเขียนภาษาตูโรโยด้วย[[อักษรละติน] และเรียกการเขียนแบบนี้ว่า Toxu Qorena! (มาอ่านเถอะ!) และมีการสร้างพจนานุกรมภาษาสวีเดน-ตูโรโยด้วยอักษรนี้
คำศัพท์และระบบเสียงแก้ไข
ภาษาตูโรโยมีคำยืมจากภาษาอาหรับ ภาษาเคิร์ดและภาษาตุรกีมาก ผู้พูดภาษานี้พูดภาษาอื่นได้ด้วย โรงเรียนในโบสถ์ในซีเรียและเลบานอนสอนภาษาซีเรียคคลาสสิกแทนภาษาตูโรโย และมักแทนที่คำที่ไม่ได้มาจากภาษาซ๊เรียคด้วยคำภาษาซีเรียค โบสถ์บางแห่งพยายามพัฒนาการเขียนภาษตูโรโยด้วยวิธีเดียวกับที่เขียนภาษาซีเรียค
ระบบเสียงของภาษาตูโรโยใกล้เคียงกับภาษาซีเรียคคลาสสิก ระบบคำกริยาใกล้เคียงกับภาษาอราเมอิกใหม่ มีการพัฒนาคำสรรพนามชี้เฉพาะมากกว่าภาษาอราเมอิก มีคำนำหน้านามชี้เฉพาะ เช่น u-malko (the king) i-malëkṯo (the queen)
อ้างอิงแก้ไข
- Heinrichs, Wolfhart (ed.) (1990). Studies in Neo-Aramaic. Scholars Press: Atlanta, Georgia. ISBN 1-55540-430-8.
- Jastrow, Otto (1985). Laut- und Formenlehre des neuaramäischen Dialekts von Mīdin im Ṭur cAbdīn. Otto Harrowitz Verlag: Wiesbaden.
- Jastrow, Otto (1992). Lehrbuch der Ṭuroyo-Sprache. Otto Harrowitz Verlag: Wiesbaden. ISBN 3-447-03213-8.
- Tezel, Aziz (2003). Comparative Etymological Studies in the Western Neo-Syriac (Ṭūrōyo) Lexicon: with secial reference to homonyms, related words and borrowings with cultural signification. Uppsala Universitet. ISBN 91-554-5555-7.