พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส

พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 (ฝรั่งเศส: Louis XIII de France; 27 กันยายน ค.ศ. 1601 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643) เป็นพระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศสตั้งแต่ ค.ศ. 1610 ถึง ค.ศ. 1643 และพระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์ (ในพระนาม หลุยส์ที่ 2) ตั้งแต่ ค.ศ. 1610 ถึงปี ค.ศ. 1620 เมื่อนาวาร์รวมตัวเป็นสหภาพกับฝรั่งเศส

พระเจ้าหลุยส์ที่ 13
พระบรมสาทิสลักษณ์โดย ฟีลิป เดอ ช็องแปนี ป. 1635
พระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศส (อ่านต่อ...)
ครองราชย์	14 พฤษภาคม 1610 – 14 พฤษภาคม 1643
ราชาภิเษก	17 ตุลาคม 1610 อาสนวิหารแร็งส์
ก่อนหน้า	พระเจ้าอ็องรีที่ 4
ถัดไป	พระเจ้าหลุยส์ที่ 14
ผู้สำเร็จราชการ	มารีอา เด เมดีชี (1610–1614)
มุขมนตรีแห่งรัฐ	ดูรายชื่อ ดยุกแห่งลีเวอ (1617–1621) พระคาร์ดินัลรีเชอลีเยอ (1621–1642) พระคาร์ดินัลมาร์ซาแร็ง (1642–1643)
พระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์
ครองราชย์	14 พฤษภาคม 1610 – 20 ตุลาคม 1620
ก่อนหน้า	พระเจ้าอ็องรีที่ 3
พระราชสมภพ	27 กันยายน ค.ศ. 1601(1601-09-27) พระราชวังฟงแตนโบล, ราชอาณาจักรฝรั่งเศส
สวรรคต	14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643(1643-05-14) (41 ปี) แซ็ง-แฌร์แม็ง-อ็อง-แล, ราชอาณาจักรฝรั่งเศส
ฝังพระศพ	19 พฤษภาคม 1643 มหาวิหารแซ็ง-เดอนี, ฝรั่งเศส
คู่อภิเษก	อานาแห่งออสเตรีย (สมรส 1615)
พระราชบุตร	พระเจ้าหลุยส์ที่ 14 ฟีลิปที่ 1 ดยุกแห่งออร์เลอ็อง
ราชวงศ์	บูร์บง
พระราชบิดา	พระเจ้าอ็องรีที่ 4 แห่งฝรั่งเศส
พระราชมารดา	มารีอา เด เมดีชี
ศาสนา	โรมันคาทอลิก
ลายพระอภิไธย

ไม่นานก่อนวันพระราชสมภพปีที่เก้าพระองคค์กลายเป็นกษัตริย์แห่งฝรั่งเศสและนาวาร์หลังจากที่พระราชบิดาของพระองค์ พระเจ้าอ็องรีที่ 4 ถูกลอบปลงพระชนม์ พระราชมารดาของพระองค์มารีอา เด เมดีชีทำหน้าที่ผู้สำเร็จราชการแผ่นดินในช่วงที่พระองค์ทรงพระเยาว์ การปกครองที่ไม่ดีของพระนางและการวางแผนทางการเมืองที่ล้มเหลวของนางและขุนนางชาวอิตาเลียนคนสนิททำให้พระองค์ได้พระราชอำนาจคืนในปี 1617 โดยเนรเทศพระมารดาและผู้ใกล้ชิดของพระนางรวมทั้ง คอนซิโน คอนซินี ขุนนางชาวอิตาลีผู้ทรงอิทธิพลในราชสำนัก

พระองค์ทรงมีบุคลิกเงียบขรึมและน่าพิศวงอย่างยิ่ง ในการบริหารราชการแผ่นดินทรงพึงอัครเสนาบดีชาร์ล เดอ อาลแบร์ ดยุกแห่งลีเวอ ต่อมาก็ทรงพึ่งพระคาร์ดินัลรีเชอลีเยอในการปกครองแผ่นดิน พระองค์และพระคาร์ดินัลถูกจดจำในฐานะที่ทรงก่อตั้งมหาวิทยาลัยแห่งชาติฝรั่งเศสและเป็นผู้ยุติการจลาจลของขุนนางฝรั่งเศส ในตอนท้ายของทศวรรษ 1620 ริเชอลิเยอริเริ่มการ "การผูกขาดอำนาจกษัตริย์" ในขณะสิ่งที่เป็นที่จดจำในรัชกาลของพระองค์คือการก็ยังเป็นเครื่องหมายของการต่อสู้กับพวกอูเกอโนต์และการต่อสู้กับจักรวรรดิสเปน

ชัยชนะที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของฝรั่งเศสในความขัดแย้งกับราชวงศ์ฮาพส์บวร์คในช่วง ค.ศ. 1635-59 เกิดขึ้นที่ยุทธการโรครัว (1643) ห้าวันหลังจากการสวรรคตของพระองค์อันเนื่องมาจากภาวะแทรกซ้อนที่ชัดเจนของวัณโรคในพระอันตะ (ลำไส้ใหญ่) การรบครั้งนี้เป็นจุดสิ้นสุดของการเป็นมหาอำนาจทางทหารของสเปนในยุโรปและเป็นจุดเริ่มต้นของความรุ่งเรืองของฝรั่งเศสภายในรัชสมัยพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 พระโอรสของพระองค์

ขึ้นครองราชย์

พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 ขึ้นครองราชย์ตอนอายุแค่ 9 พรรษา มารีอา เด เมดีชี เป็นผู้สำเร็จราชการแทนขณะทรงพระเยาว์ พระนางมารีอา เด เมดีซีพยามปลูกฝังให้เป็นคาทอลิกที่ดีและพยายามผูกมิตรกับสเปน โดยอภิเษกสมรสกับอานาแห่งออสเตรีย

พระราชโอรส

พระนาม	พระรูป	อายุขัย	อภิเษกสมรส
หลุยส์ ดีเยอดอเนแห่งฝรั่งเศส (ต่อมาคือ พระเจ้าหลุยส์ที่ 14)		5 กันยายน 1638 – 1 กันยายน 1715	อภิเษกสมรสกับมาริอา เตเรซาแห่งสเปน (สเปน: María teresa de Austria; ฝรั่งเศส: Marie Therésè d'Autriche) (1638–1683) เมื่อปี 1660 มีพระราชบุตร
ฟีลิปแห่งฝรั่งเศส ดยุกแห่งอ็องฌู (ต่อมาคือ ดยุกแห่งออร์เลอ็อง)		21 กันยายน 1640 – 9 มิถุนายน 1701	อภิเษกสมรสครั้งแรกกับเฮนเรียตตาแห่งอังกฤษ (1644–1670) เมื่อปี 1661 มีพระบุตร อภิเษกสมรสครั้งที่สองกับเอลีซาเบ็ท ชาร์ล็อทเทอแห่งพาลาทิเนต (1652–1722) เมื่อปี 1671 มีพระบุตร

รสนิยมทางเพศ

พระองค์เป็นบุคคลรักเพศเดียวกันหรืออย่างน้อยคือรักทั้งสองเพศ เช่นพระองค์ไม่มีสนมเลยจนทำให้ได้รับสมัญญานามว่า หลุยส์ผู้บริสุทธิ์ และนอกจากนี้พระองค์ยังทรงมีคนรักเป็นขุนนางหนุ่มชาวฝรั่งเศสชื่อว่า Henri Coiffier de Ruzé, Marquis of Cinq-Mars ซึ่งเป็นคนของพระคาร์ดินัลรีเชอลีเยอ

ดูเพื่ม

• พระเจ้าหลุยส์ที่ 14
• ราชวงศ์บูร์บง
• ภาพชุดพระราชินีมารี เดอ เมดิชิ

ก่อนหน้า		พระเจ้าหลุยส์ที่ 13 แห่งฝรั่งเศส		ถัดไป
พระเจ้าอ็องรีที่ 4 และที่ 3		พระมหากษัตริย์แห่งนาวาร์ (14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610 – 20 ตุลาคม ค.ศ. 1620)		รวมพระอิสริยยศ
พระเจ้าอ็องรีที่ 4 และ 3		พระมหากษัตริย์แห่งฝรั่งเศส (14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1643)		พระเจ้าหลุยส์ที่ 14
เจ้าชายฟร็องซัว		โดแฟ็งแห่งฝรั่งเศส (27 กันยายน ค.ศ. 1601 – 14 พฤษภาคม ค.ศ. 1610)		เจ้าชายหลุยส์